عربستان: تفاوت میان نسخهها
Abbassehati (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Abbassehati (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
پیمان نخستین اتحادیه عرب توسط پنج كشور [[مصر]]، [[سوریه]]، [[لبنان]]، [[عراق]] و [[اردن]] به منظور دفاع مشترك از امت عرب، در شهر اسكندریه مصر به امضا رسید. عربستان پس از مصر از بیشترین نفوذ بر اتحادیه عرب برخوردار است. | پیمان نخستین اتحادیه عرب توسط پنج كشور [[مصر]]، [[سوریه]]، [[لبنان]]، [[عراق]] و [[اردن]] به منظور دفاع مشترك از امت عرب، در شهر اسكندریه مصر به امضا رسید. عربستان پس از مصر از بیشترین نفوذ بر اتحادیه عرب برخوردار است. | ||
==جغرافیای اجتماعی== | ==جغرافیای اجتماعی== | ||
جامعه عربستان قبیلهای است و دو عامل | جامعه عربستان قبیلهای است و دو عامل «[[مذهب]]» و «تعصب و علقه نیرومند قبیلهای»، ساختار اجتماعی و فرهنگ كلی آن را شكل داده است. در میان جامعه كنونی عربستان نقش و تأثیر دین زیاد است و دو گرایش بیشتر است: گروه سنتگرایان وگروه تجدّدطلبان. | ||
البته سنتگرایان خود به دو جناح و گرایش قابل تقسیم هستند: الف. جناح رسمی؛ ب. جناح غیر رسمی. | البته سنتگرایان خود به دو جناح و گرایش قابل تقسیم هستند: الف. جناح رسمی؛ ب. جناح غیر رسمی. | ||
اكنون جامعه عربستان، یك جامعه سنتی است كه با روشی نامتجانس، در حال مدرنیزه شدن است. | اكنون جامعه عربستان، یك جامعه سنتی است كه با روشی نامتجانس، در حال مدرنیزه شدن است. | ||
خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
مردان اغلب پیراهنِ سفیدِ بلند (دشداشه) میپوشند و از پارچه خطدار قرمزی به نام «شماغ» یا سفید به نام «غتره» برای پوشاندن سر خود استفاده میكنند. جز علمای مذهبی كه به «شیخ» یا «مُطوّع» (مأموران امر به معروف و نهیاز منکر هستند) معروفاند، بقیه مردم بر روی سرپوش خود، یك حلقه مشكی به نام «عِقال» میپیچند. | مردان اغلب پیراهنِ سفیدِ بلند (دشداشه) میپوشند و از پارچه خطدار قرمزی به نام «شماغ» یا سفید به نام «غتره» برای پوشاندن سر خود استفاده میكنند. جز علمای مذهبی كه به «شیخ» یا «مُطوّع» (مأموران امر به معروف و نهیاز منکر هستند) معروفاند، بقیه مردم بر روی سرپوش خود، یك حلقه مشكی به نام «عِقال» میپیچند. | ||
===آداب و رسوم=== | ===آداب و رسوم=== | ||
سلام كردن لازم و پاسخ دادن به آن واجب است؛ به گونهای كه ورود به هر مكان بدون سلام، بی ادبی تلقی میشود. | [[سلام]] كردن لازم و پاسخ دادن به آن واجب است؛ به گونهای كه ورود به هر مكان بدون سلام، بی ادبی تلقی میشود. | ||
دست دادن در هنگام ملاقات، عملی پسندیده به حساب میآید و نوعی اظهار محبت و صمیمت است؛ به گونهای كه در دیدارهای مردم یا سران قبایل با پادشاه و ولیعهد، دست دادن و مصافحه معمول است. | دست دادن در هنگام ملاقات، عملی پسندیده به حساب میآید و نوعی اظهار محبت و صمیمت است؛ به گونهای كه در دیدارهای مردم یا سران قبایل با پادشاه و ولیعهد، دست دادن و مصافحه معمول است. | ||
مردم این كشور، افراد را با نام كوچك صدا میزنند و اگر اسم کسی را ندانند، او را محمد میخوانند. الفاظی نظیر «سید» و «سیده» نیز به كار میرود و احترام به حساب میآید. | مردم این كشور، افراد را با نام كوچك صدا میزنند و اگر اسم کسی را ندانند، او را محمد میخوانند. الفاظی نظیر «سید» و «سیده» نیز به كار میرود و احترام به حساب میآید. | ||
در این كشور به دلیل نفوذ افكار | در این كشور به دلیل نفوذ افكار [[وهابیت]]، مردم در مرگ كسی نمیگریند، مجالس ترحیم و فاتحه وجود ندارد؛ بلكه تنها پس از مرگ هر فرد، مردم به منزل وی رفته و به بازماندگان تسلیت میگویند. شستشو و دفن مردگان بدون حضور زنان صورت میگیرد؛ و رفتن زنان به [[قبرستان]] ممنوع است. | ||
پخش اذان از مأذنه مساجد، التزام به نماز و حضور در نمازهای جماعت كه در پنج نوبت اقامه میگردد، تعطیل نمودن بازار به هنگام نماز و حفظ ظواهر اسلامی، از آداب و رسوم نیكوی مردم این كشور است. | پخش [[اذان]] از مأذنه مساجد، التزام به نماز و حضور در نمازهای جماعت كه در پنج نوبت اقامه میگردد، تعطیل نمودن بازار به هنگام نماز و حفظ ظواهر اسلامی، از آداب و رسوم نیكوی مردم این كشور است. | ||
===وضعیت زنان=== | ===وضعیت زنان=== | ||
ازدواج زنان عربستان با مردان بیگانه ممنوع | ازدواج زنان عربستان با مردان بیگانه ممنوع است. در مورد رعایت پوشش نیز سختگیری صورت میگیرد؛ پوشاندن دستها و صورت حتی توسط دختران پس از دوران ابتدایی اجباری است. به زنان اجازه داده نمیشود به تنهایی و بدون اجازه مرد خانواده از خانه یا كشور خارج شوند. رانندگی برای زنان ممنوع است. در مراكز پزشكی و درمانی، مدارس، دانشگاهها و از وجود بانوان به طور رسمی استفاده میشود. | ||
در عربستان نظام تعدد زوجات و حق انتخاب چند همسر برای مردان وجود دارد و بیشتر ثروتمندان آن سامان بیش از یک همسر اختیار میکنند. در این کشور یك مرد به راحتی میتواند همسر خود را طلاق دهد ولی زنان برای طلاق گرفتن از شوهران خود، باید به نظام حقوقی پیچیدهای متوسل شوند. | در عربستان نظام [[تعدد زوجات]] و حق انتخاب چند همسر برای مردان وجود دارد و بیشتر ثروتمندان آن سامان بیش از یک همسر اختیار میکنند. در این کشور یك مرد به راحتی میتواند همسر خود را [[طلاق]] دهد ولی زنان برای طلاق گرفتن از شوهران خود، باید به نظام حقوقی پیچیدهای متوسل شوند. | ||
==جغرافیای آموزشی و فرهنگی== | ==جغرافیای آموزشی و فرهنگی== | ||
برابر آمارهای رسمی 78% مردم این کشور باسواد هستند ولی طبق آمار غیر رسمی، میزان با سوادها کمتر است. | برابر آمارهای رسمی 78% مردم این کشور باسواد هستند ولی طبق آمار غیر رسمی، میزان با سوادها کمتر است. | ||
در دوران گذشته عربستان، مدارس دینی و | در دوران گذشته عربستان، [[مدارس دینی]] و [[مساجد]]، مسؤولیت آموزش خواندن و نوشتن و [[علوم دینی]] را بر عهده داشتند. | ||
در این كشور مدیریت آموزش و پرورش به دو بخش دختران و پسران تقسیم شده بود؛ مدیریت بخش پسران به عهده وزارت معارف (آموزش و پرورش) و مدیریت بخش دختران به عهده ریاست كل آموزش دختران بود. | در این كشور مدیریت آموزش و پرورش به دو بخش دختران و پسران تقسیم شده بود؛ مدیریت بخش پسران به عهده وزارت معارف (آموزش و پرورش) و مدیریت بخش دختران به عهده ریاست كل آموزش دختران بود. | ||
===آثار دینی=== | ===آثار دینی=== | ||
جهتگیری كلّی آثار منتشره دینی بیشتر بر محور نشر اندیشه سلفیگری و وهابیت و ردّ مخالفان آنان دور میزند.در كنار این نوع كتب، برخی از آثار مهم تاریخی، رجالی و تفسیری نیز نشر یافته است. تعداد كتابخانههای عمومی عربستان در سال 1410ه .ق به 60 عدد افزایش یافت و در حال حاضر بیش از یك میلیون جلد كتاب در این كتابخانهها موجود است. | جهتگیری كلّی آثار منتشره دینی بیشتر بر محور نشر اندیشه [[سلفیگری]] و وهابیت و ردّ مخالفان آنان دور میزند.در كنار این نوع كتب، برخی از آثار مهم تاریخی، رجالی و تفسیری نیز نشر یافته است. تعداد كتابخانههای عمومی عربستان در سال 1410ه .ق به 60 عدد افزایش یافت و در حال حاضر بیش از یك میلیون جلد كتاب در این كتابخانهها موجود است. | ||
در كشور عربستان، مطبوعات زیر نظر دولت است. سردبیران و نویسندگان نه تنها از نشر مطالب انتقادی خودداری میكنند؛ بلكه خط فكری و مشی سیاسی دولت را تبلیغ میكنند. | در كشور عربستان، مطبوعات زیر نظر دولت است. سردبیران و نویسندگان نه تنها از نشر مطالب انتقادی خودداری میكنند؛ بلكه خط فكری و مشی سیاسی دولت را تبلیغ میكنند. | ||
==اوضاع اقتصادی== | ==اوضاع اقتصادی== | ||
خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
باستان شناسان اقامت در این سرزمین را به دوران ماقبل تاریخ و«عصر حجر» منتسب ساختهاند<ref>الرحلة الحجازیه، محمد لبیب البتنونی، ص34-11.</ref>.<ref>جغرافیای تاریخی شبه جزیره عربی در دوران ماقبل تاریخ، دكتر طلعت احمد محمد عبده، ص184 ـ 268.</ref>. <ref>تاریخ البلاد العربیة السعودیه، منیرالعجلانی، ص5 .</ref> | باستان شناسان اقامت در این سرزمین را به دوران ماقبل تاریخ و«عصر حجر» منتسب ساختهاند<ref>الرحلة الحجازیه، محمد لبیب البتنونی، ص34-11.</ref>.<ref>جغرافیای تاریخی شبه جزیره عربی در دوران ماقبل تاریخ، دكتر طلعت احمد محمد عبده، ص184 ـ 268.</ref>. <ref>تاریخ البلاد العربیة السعودیه، منیرالعجلانی، ص5 .</ref> | ||
===از هجرت حضرت ابراهیم تا ظهور اسلام=== | ===از هجرت حضرت ابراهیم تا ظهور اسلام=== | ||
حضرت | [[حضرت ابراهیم]]، [[هاجر]] و [[اسماعیل]] را به بیابان بیآب و علف [[مكه]] آورد و خود به دیار [[قدس]] بازگشت، با [[دعا]] و اشك مادر، در زیر پای كودكِ تشنه ابراهیم، [[چشمه زمزم]] جوشیدن گرفت. [[قبیله جرهم]] كه در آن نزدیكیها میزیست، از رفت و آمد مرغان هوایی به پیدایش آب در آن حوالی پی برده، بدان منطقه كوچ كردند. | ||
با این دگرگونی، وادی بدون آب و كشت مكه به تدریج آباد گردید | با این دگرگونی، وادی بدون آب و كشت مكه به تدریج آباد گردید. كم كم شهر مكه به سبب نزدیكی به دریای سرخ و واقع شدن بر سر راه ارتباطی با [[یمن]]، همچنین به علت داشتن ارتباط بازرگانی با [[شام]] و [[فلسطین]]، اهمیت زیادی یافت. | ||
به فرمان الهی، حضرت ابراهیم و اسماعیل بنیانهای كعبه را در آن سرزمین برافراشتند و با سر دادن ندای توحید، مردمان را به انجام مناسك حج توحیدی فرا خواندند. <ref>بقره: 127.</ref> | به فرمان الهی، حضرت ابراهیم و اسماعیل بنیانهای كعبه را در آن سرزمین برافراشتند و با سر دادن ندای توحید، مردمان را به انجام مناسك [[حج]] توحیدی فرا خواندند. <ref>بقره: 127.</ref> | ||
از آن زمان سالیان بسیار گذشت؛ حضرت موسی و عیسی در منطقه فلسطین و قدس شریف برانگیخته شدند ولی در سرزمین تفتیده عربستان، پیامبری مبعوث نگشت؛ در نتیجه به مرور زمان، خرافات و بت پرستی در میان قبایل این سرزمین رواج یافت و جز پیروان اندك حضرت ابراهیم (حنفاء)، بقیه قبایل عرب به بت پرستی روی آوردند و تعداد كمی نیز به آیین یهود و مسیحیت پیوستند و روشنفكران نیز به پرستش اجرام آسمانی پرداختند؛ مناسك توحیدی حج همچون سنتهای نیكوی دیگر تحریف شد و به سوت و كف زدن در كنار خانه كعبه<ref>توبه: 5.</ref> و طواف به صورت عریان بدل گشت. | از آن زمان سالیان بسیار گذشت؛ [[حضرت موسی]] و [[عیسی]] در منطقه [[فلسطین]] و [[قدس]] شریف برانگیخته شدند ولی در سرزمین تفتیده عربستان، پیامبری مبعوث نگشت؛ در نتیجه به مرور زمان، خرافات و بت پرستی در میان قبایل این سرزمین رواج یافت و جز پیروان اندك حضرت ابراهیم (حنفاء)، بقیه قبایل عرب به بت پرستی روی آوردند و تعداد كمی نیز به آیین یهود و مسیحیت پیوستند و روشنفكران نیز به پرستش اجرام آسمانی پرداختند؛ مناسك توحیدی حج همچون سنتهای نیكوی دیگر تحریف شد و به سوت و كف زدن در كنار خانه كعبه<ref>توبه: 5.</ref> و طواف به صورت عریان بدل گشت. | ||
===از ظهور اسلام تا دولت آل سعود=== | ===از ظهور اسلام تا دولت آل سعود=== | ||
در قرن هفتم میلادی خاتم پیامبران حضرت محمد(ص) مبعوث شد و قبایل عربستان که با فرهنگ خرافی میزیستند را هدایت کرد، در این راه پیامبر سختیهای زیادی کشید و پس از تحمل سختیهای فراوان در مكه، به مدینه مهاجرت و با متحد ساختن قبایل متخاصم زیر پرچم اسلام، زمینه لازم را برای تشكیل حكومت فراگیر اسلامی فراهم آورد. | در قرن هفتم میلادی خاتم پیامبران حضرت محمد(ص) مبعوث شد و قبایل عربستان که با فرهنگ خرافی میزیستند را هدایت کرد، در این راه پیامبر سختیهای زیادی کشید و پس از تحمل سختیهای فراوان در مكه، به مدینه مهاجرت و با متحد ساختن قبایل متخاصم زیر پرچم اسلام، زمینه لازم را برای تشكیل حكومت فراگیر اسلامی فراهم آورد. | ||
تشكیل حكومت نبوی، شهر مدینه و عربستان را از اهمیت فزایندهای برخوردار ساخت و تا زمان سه خلیفه نخستین؛ | تشكیل حكومت نبوی، شهر مدینه و عربستان را از اهمیت فزایندهای برخوردار ساخت و تا زمان سه خلیفه نخستین؛ [[ابوبكر]]، [[عمر]] و [[عثمان]] ادامه یافت. اما پس از انتقال پایتختِ خلافت اسلامی توسط [[امام علی]] به شهر [[كوفه]] به تدریج از اهمیت عربستان كاسته شد. | ||
=== از دولت آل سعود تا دوران معاصر=== | === از دولت آل سعود تا دوران معاصر=== | ||
منطقه «نجد» به علت بُعد مسافت از حكومت یك پارچهای برخوردار نبود؛ هر شهر یا قریه كه توانایی مییافت بر ساكنان دیگر شهرها یورش برده، آنان را تحت نفوذ خود قرار میداد. | منطقه «نجد» به علت بُعد مسافت از حكومت یك پارچهای برخوردار نبود؛ هر شهر یا قریه كه توانایی مییافت بر ساكنان دیگر شهرها یورش برده، آنان را تحت نفوذ خود قرار میداد. | ||
در چنین اوضاع آشفتهای بود كه طلبه جوانی به نام | در چنین اوضاع آشفتهای بود كه طلبه جوانی به نام «[[محمد بن عبدالوهاب]]» پس از بازگشت از [[بصره]] و [[ایران]] چون نتوانست در عُیینه بماند، به درعیه (نزدیک شهر ریاض کنونی) رفت. | ||
در آن دوران حاكمِ درعیه | در آن دوران حاكمِ درعیه «[[محمد بن سعود]]» بود. | ||
جدّ اعلای آنها «مانع» از مشایخ قبیله «بكر بن وائل» به همراه پسرش ربیعه به شیوه سایر مشایخ عرب، گاهگاه به قبایل همسایه حمله میبردند؛ ربیعه به آل یزید تاخته مردان آن قبیله را از دم تیغ گذراند و زنان و اموالشان را تصاحب كرد و منطقه نفوذ خود را گسترش داد. فرزندان وی نیز روش پدر را دنبال كردند؛ ابراهیم مُقَرِّن جدّ اعلای آل سعود با وسعت یافتن منطقه تحت نفوذش در نجد حكومت كوچكی ترتیب داد. | جدّ اعلای آنها «مانع» از مشایخ قبیله «بكر بن وائل» به همراه پسرش ربیعه به شیوه سایر مشایخ عرب، گاهگاه به قبایل همسایه حمله میبردند؛ ربیعه به آل یزید تاخته مردان آن قبیله را از دم تیغ گذراند و زنان و اموالشان را تصاحب كرد و منطقه نفوذ خود را گسترش داد. فرزندان وی نیز روش پدر را دنبال كردند؛ ابراهیم مُقَرِّن جدّ اعلای [[آل سعود]] با وسعت یافتن منطقه تحت نفوذش در نجد حكومت كوچكی ترتیب داد. | ||
پس از وی فرزندش، سعود با تاختن بر آل مَعْمَر كه داییهای او بودند و متواری ساختن آنان به عیینه، در درعیه به امارت نشست. او در سال 1140ه . ق. (1727م) در درعیه درگذشت و پسرش محمّد حكمران آن شهر شد. | پس از وی فرزندش، سعود با تاختن بر آل مَعْمَر كه داییهای او بودند و متواری ساختن آنان به عیینه، در درعیه به امارت نشست. او در سال 1140ه . ق. (1727م) در درعیه درگذشت و پسرش محمّد حكمران آن شهر شد. | ||
از آن پس حكومت عربستان به دلیل انتساب به سعود، پدر محمد اولین حاكم این خاندان كه بر اساس پیمان با محمد بن عبدالوهاب، حكومت نوینی پی افكند، حكومت «آل سعود» نامیده شد و به علت انتساب به عبدالوهاب پدر شیخ محمد بنیانگذار آیین مذهبی آن سامان، حكومت «وهابیت» لقب گرفت در حالی كه پدر و برادرش مخالف سرسخت آیین او بودند. <ref>تاریخ البلاد، العربیة السعودیه، منیر العجلانی، ج1، ص80.</ref> | از آن پس حكومت عربستان به دلیل انتساب به سعود، پدر محمد اولین حاكم این خاندان كه بر اساس پیمان با محمد بن عبدالوهاب، حكومت نوینی پی افكند، حكومت «آل سعود» نامیده شد و به علت انتساب به عبدالوهاب پدر شیخ محمد بنیانگذار آیین مذهبی آن سامان، حكومت «وهابیت» لقب گرفت در حالی كه پدر و برادرش مخالف سرسخت آیین او بودند. <ref>تاریخ البلاد، العربیة السعودیه، منیر العجلانی، ج1، ص80.</ref> | ||
این خاندان به تدریج در سه مرحله حكومت خود را از منطقه كوچك «درعیه» به همه عربستان گسترش دادند: | این خاندان به تدریج در سه مرحله حكومت خود را از منطقه كوچك «درعیه» به همه عربستان گسترش دادند: | ||
سیاست داخلی و روش زندگی ابن سعود تا پایان عمر، طبق آداب قبائل عربی و مذهب وهابیت بود؛ او قبایل صحراگرد را به وسیله رؤسای آنها در اختیار گرفت و با ازدواج با دختر سران قبایل، با آنان پیوند سببی ایجاد نمود و از این طریق حاكمیت خود بر عربستان را تضمین نمود. گفته میشود كه وی هنگام مرگ، تعداد بسیاری پسر و دختر از زنانِ گوناگون باقی گذاشت. او در سیاست خارجی با غرب هماهنگی كامل داشت. | سیاست داخلی و روش زندگی ابن سعود تا پایان عمر، طبق آداب [[قبائل عربی]] و مذهب وهابیت بود؛ او قبایل صحراگرد را به وسیله رؤسای آنها در اختیار گرفت و با ازدواج با دختر سران قبایل، با آنان پیوند سببی ایجاد نمود و از این طریق حاكمیت خود بر عربستان را تضمین نمود. گفته میشود كه وی هنگام مرگ، تعداد بسیاری پسر و دختر از زنانِ گوناگون باقی گذاشت. او در سیاست خارجی با غرب هماهنگی كامل داشت. | ||
عبدالعزیز با تصویب شورای علمای وهابی، پسرش سعود را به عنوان ولیعهد اوّل و پسر دیگرش فیصل را به عنوان ولیعهد دوم و وزیر امور خارجه تعیین كرد. | [[عبدالعزیز]] با تصویب شورای علمای وهابی، پسرش سعود را به عنوان ولیعهد اوّل و پسر دیگرش فیصل را به عنوان ولیعهد دوم و وزیر امور خارجه تعیین كرد. | ||
ملك عبدالعزیز در سال 1373 ه . ق. برابر نهم نوامبر 1953م. پس از 54 سال حكومت بر عربستان، در شهر طائف درگذشت. | ملك عبدالعزیز در سال 1373 ه . ق. برابر نهم نوامبر 1953م. پس از 54 سال حكومت بر عربستان، در شهر طائف درگذشت. | ||
گفتنی است طبق وصیت ملك عبدالعزیز، پسرانش به ترتیب سن، به پادشاهی میرسند. | گفتنی است طبق وصیت ملك عبدالعزیز، پسرانش به ترتیب سن، به پادشاهی میرسند. | ||
==ساختار حکومت== | ==ساختار حکومت== | ||
عربستان [[قرآن]] را قانون اساسی خود معرفی مینماید، در سال 1412ه . ق. به فرمان ملك فهد از مواهب تدوین سه قانون؛ شامل قانون اساسی، قوانین مجلس شورا و قانون مناطق ایالتی برخوردار شد. | عربستان [[قرآن]] را قانون اساسی خود معرفی مینماید، در سال 1412ه . ق. به فرمان [[ملك فهد]] از مواهب تدوین سه قانون؛ شامل قانون اساسی، قوانین مجلس شورا و قانون مناطق ایالتی برخوردار شد. | ||
بر طبق اصل 24 قانون اساسی، این كشور دارای سه قوه به شرح ذیل است: | بر طبق اصل 24 قانون اساسی، این كشور دارای سه قوه به شرح ذیل است: | ||
«قوای دولت بر سه قوه استوار است: قوه قضائیه، قوه مجریه و قوه مقننه؛ این سه قوه در انجام وظایف خود بر مبنای این قانون و دیگر قوانین، هماهنگی به عمل میآورند و پادشاه مرجع تمام این قوا میباشد.» | «قوای دولت بر سه قوه استوار است: قوه قضائیه، قوه مجریه و قوه مقننه؛ این سه قوه در انجام وظایف خود بر مبنای این قانون و دیگر قوانین، هماهنگی به عمل میآورند و پادشاه مرجع تمام این قوا میباشد.» | ||
خط ۱۰۷: | خط ۱۰۷: | ||
زمان ملك فیصل رو به گسترش نهاد، در دوران اخیر به بالاترین حد خود رسیده است؛ نیازهای متقابل عربستان و جهان غرب در زمینه انرژی، كالا و دانش فنی (تكنولوژی) موجب تحكیم و تعمیق هر چه بیشتر روابط این كشور با جهان غرب و همسویی در زمینههای سیاسی شده است. | زمان ملك فیصل رو به گسترش نهاد، در دوران اخیر به بالاترین حد خود رسیده است؛ نیازهای متقابل عربستان و جهان غرب در زمینه انرژی، كالا و دانش فنی (تكنولوژی) موجب تحكیم و تعمیق هر چه بیشتر روابط این كشور با جهان غرب و همسویی در زمینههای سیاسی شده است. | ||
=== روابط با همسایگان و كشورهای اسلامی=== | === روابط با همسایگان و كشورهای اسلامی=== | ||
ضدیت با ماركسیسم و جلوگیری از توسعه آن، همسویی با سیاست كشورهای غربی، كسب قدرت برتر در منطقه خاورمیانه، سلطه فرهنگی بر كشورهای مسلمان و ترویج آیین | ضدیت با ماركسیسم و جلوگیری از توسعه آن، همسویی با سیاست كشورهای غربی، كسب قدرت برتر در منطقه خاورمیانه، سلطه فرهنگی بر [[كشورهای مسلمان]] و ترویج [[آیین وهابیت]]، از اهداف سیاست خارجی عربستان در ارتباط با كشورهای منطقه و جهان [[اسلام]] است كه با روش جذب، مدارا، كاهش دشمنی و تشنج با كشورهای مجاور و جهان اسلام دنبال میشود. | ||
بر اساس همین سیاست است كه علاوه بر كمكهای رسمی به دولتها، عربستان از طرفداران مسلك وهابی در كشورها، حمایت نموده و مخارج فعالیتهای آنها را پرداخت میكند. | بر اساس همین سیاست است كه علاوه بر كمكهای رسمی به دولتها، عربستان از طرفداران مسلك وهابی در كشورها، حمایت نموده و مخارج فعالیتهای آنها را پرداخت میكند. | ||
و در زمینه امور مذهبی ساخت مساجد مجلل، تربیت و اعزام ائمه جماعات وهابی مسلك، چاپ و انتشار قرآن و كتب مذهبی در شمارگان بسیار بالا مورد توجه قرار گرفته است. | و در زمینه امور مذهبی ساخت مساجد مجلل، تربیت و اعزام ائمه جماعات وهابی مسلك، چاپ و انتشار [[قرآن]] و كتب مذهبی در شمارگان بسیار بالا مورد توجه قرار گرفته است. | ||
بر اساس همین سیاست است كه: | بر اساس همین سیاست است كه: | ||
كشورهای مسلمان آفریقایی؛ نظیر سومالی، مراكش، چاد، نیجر، مالی، سنگال و موریتانی به علت نیازهای مالی از كمكهای عربستان برخوردارند و یا نفت ارزان دریافت میكنند. | |||
=== رابطه با جمهوری اسلامی=== | === رابطه با جمهوری اسلامی=== | ||
در سال 1309ه . ش. سفارت ایران در عربستان گشوده شد. و در سال 1322 به علت درگیری حاجیان ایرانی با اتباع سعودی همچنین [[اعدام]] یكی از حجاج ایرانی در حادثهای دیگر، ارتباط سیاسی دو كشور كاملاً قطع گردید. در سال 1326ه .ش. پس از سفر هیئت حسن نیت عربستان، سفیر ایران در مصر به صورت آكرودیته در عربستان مشغول به كار گردید. از آن پس توافقنامههایی میان دو كشور امضا و در مسایل اوپك همكاریهایی وجود داشت. | |||
پس از پیروزی انقلاب، نخست روابط عادی بود ولی با برگزاری اولین مراسم برائت به سردی گرایید و با شروع جنگ تحمیلی روابط به شدت تیره شد و تا سطح كاردار تنزل یافت. | پس از پیروزی انقلاب، نخست روابط عادی بود ولی با برگزاری اولین مراسم برائت به سردی گرایید و با شروع جنگ تحمیلی روابط به شدت تیره شد و تا سطح كاردار تنزل یافت. | ||
در سال 1363ه . ش. به دلیل اقدامات مثبت ایران در پایان دادن به حادثه هواپیمای ربوده شده سعودی، روابط اندكی بهبود یافت، اما اقدام عربستان در كاهش قیمت نفت در سال 1365 رابطه را باز هم تیره كرد. | در سال 1363ه . ش. به دلیل اقدامات مثبت ایران در پایان دادن به حادثه هواپیمای ربوده شده سعودی، روابط اندكی بهبود یافت، اما اقدام عربستان در كاهش قیمت نفت در سال 1365 رابطه را باز هم تیره كرد. | ||
با شهادت حدود 400 تن از حجاج ایرانی در سال 1366ه .ش، عربستان روابط خود با ایران را به طور یك جانبه قطع كرد. | با شهادت حدود 400 تن از حجاج ایرانی در سال 1366ه .ش، عربستان روابط خود با ایران را به طور یك جانبه قطع كرد. | ||
پذیرش قطعنامه 598 و موضعگیری اصولی ایران در تجاوز عراق به كویت، روابط ایران و عربستان را از سال 1369 ه . ش. 1991 میلادی وارد مرحله جدیدی نمود و در پی آن سفارتخانههای دو كشور در فروردین سال 1370 گشوده شدند. | پذیرش قطعنامه 598 و موضعگیری اصولی ایران در تجاوز عراق به كویت، روابط ایران و عربستان را از سال 1369 ه . ش. 1991 میلادی وارد مرحله جدیدی نمود و در پی آن سفارتخانههای دو كشور در فروردین سال 1370 گشوده شدند. | ||
از سال 1370 تا 1376 را میتوان مرحله تنشزدایی و زمینهسازی روابط بهتر | از سال 1370 تا 1376 را میتوان مرحله تنشزدایی و زمینهسازی روابط بهتر نامید. | ||
==تشكیلات مذهبی عربستان== | ==تشكیلات مذهبی عربستان== | ||
دین در میان مردم عربستان نفوذ زیادی داشته، در اوضاع فرهنگی، سیاسی و اجتماعی آن نقش اساسی ایفا میكند. | دین در میان مردم عربستان نفوذ زیادی داشته، در اوضاع فرهنگی، سیاسی و اجتماعی آن نقش اساسی ایفا میكند. | ||
خط ۱۳۸: | خط ۱۳۷: | ||
بالاترین مقام مذهبی این كشور «مفتی كل» است كه به حكم پادشاه منصوب میگردد. | بالاترین مقام مذهبی این كشور «مفتی كل» است كه به حكم پادشاه منصوب میگردد. | ||
==== سازمان رابطة العالم الاسلامی==== | ==== سازمان رابطة العالم الاسلامی==== | ||
این سازمان حدود 40 سال قبل با عضویت نمایندگانی از سایر كشورها تشكیل گردید. این تشكیلات از پرقدرتترین سازمانهای مذهبی در عربستان محسوب میشود. | این سازمان حدود 40 سال قبل با عضویت نمایندگانی از سایر كشورها تشكیل گردید. این تشكیلات از پرقدرتترین سازمانهای مذهبی در عربستان محسوب میشود. و در بیشتر كشورهای جهان شعبه دارد. | ||
وظایف این سازمان عبارت است از: آموزشهای اسلامی، توزیع كتب اسلامی و قرآن، آموزش زبان عربی، كمك به مؤسسات اسلامی. | وظایف این سازمان عبارت است از: آموزشهای اسلامی، توزیع كتب اسلامی و قرآن، آموزش زبان عربی، كمك به مؤسسات اسلامی. | ||
مؤسسات وابسته به این سازمان: 1. مجمع فقه اسلامی؛ 2. شورای عالی جهانی مساجد؛ 3. سمینار زیربنایی تربیت اسلامی؛ 4. مجالس قاریة المساجد؛ 5. سازمان جوانان اسلامی. | مؤسسات وابسته به این سازمان: 1. مجمع فقه اسلامی؛ 2. شورای عالی جهانی مساجد؛ 3. سمینار زیربنایی تربیت اسلامی؛ 4. مجالس قاریة المساجد؛ 5. سازمان جوانان اسلامی. | ||
خط ۱۴۸: | خط ۱۴۷: | ||
از مراكز مهم دیگر وابسته به امور مذهبی عبارتند از: 1. مؤسسه ملی راهنمایی حجاج؛ 2. معهد خادم الحرمین الشریفین لأبحاث الحج؛ 3. مجتمع چاپ قرآن ملك فهد؛ 4 . كارگاه بافت پرده كعبه؛ 5. حوزههای دینی و رهبران مذهبی | از مراكز مهم دیگر وابسته به امور مذهبی عبارتند از: 1. مؤسسه ملی راهنمایی حجاج؛ 2. معهد خادم الحرمین الشریفین لأبحاث الحج؛ 3. مجتمع چاپ قرآن ملك فهد؛ 4 . كارگاه بافت پرده كعبه؛ 5. حوزههای دینی و رهبران مذهبی | ||
== مقرّرات عربستان== | == مقرّرات عربستان== | ||
كسی كه در یك كشور بیگانه است، باید با مقرّرات و قوانین آن كشور آشنایی كامل داشته باشد تا به هنگام روبرو شدن با مشكلات بتواند به راحتی مشكلات را حل كند. | |||
مقرّرات و مسائلی كه آشنایی با آنها ضرورت دارد به شرح زیر است: | مقرّرات و مسائلی كه آشنایی با آنها ضرورت دارد به شرح زیر است: | ||
=== همراه داشتن مواد مخدر === | === همراه داشتن مواد مخدر === |