|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| '''کشتن جانوران بدن''' از محرمات احرام است و منظور از آن کشتن جانورانی است مانند شپش و کک که در بدن انسان و کنه که در بدن حیوانات ساکن می‌شوند. | | '''شکار حیوانات خشکی''' |
|
| |
|
| ==جایگاه== | | ==جایگاه== |
| مطابق با نظر مشهور فقیهان شیعه، یکی از محرمات احرام، کشتن حشرات جسم انسان(مانند شپش) و حشرات جسم حیوانات (کک و پشه و..) است؛<ref>. مجمع الفائدة، ج6، ص: 297؛ تحریر الوسیلة، ج1، ص: 424؛ احکام و مناسک حج ، ص: 126.</ref> خواه این جانوران روی لباس یا بدن باشند<ref>. الدروس، ج1، ص: 384 ؛ مدارک، ج 7، ص 343؛ ذخیرة المعاد، ج2، ص: 593.</ref> و نیز چه کشتن آنها مستقیما یا با واسطه صورت گیرد.<ref>. تذکرة، ج 7، ص 363؛ جامع المقاصد، ج 3، ص 184؛ المسالک، ج 2،ص 259.</ref>
| | شکار حیوانات خشکی از محرمات احرام است و در کتاب‌های فقهی از آن در باب‌های حج، تجارت و صید و ذباحه سخن گفته‌اند. |
| | | ==مفهوم‌شناسی== |
| همچنین حکم مسئله کشتن حشرات جسم در کتاب‌های فقهی به سه صورتِ کشتن، انداختن و انتقال و جابجایی مورد بحث قرار گرفته است.<ref>ر.ک: سبحانی، الحج في الشريعة الإسلامية الغراء،۱۳۸۵ش، ج۳، ص۳۷۹-۳۹۳.</ref>
| | مراد از حرمت شکار در احکام حج، صيد حیوان غير دريايى است اما شكار حيوان دريايى براى محرم جايز است.<ref>مستند الشيعة، ج۱۱، ص۳۵۰.</ref> |
| | | صید در لغت و به تبع در کلمات فقها به معنای شکار حیوان وحشی و نیز خود حیوان وحشی آمده است. مراد از شکار اعم از گرفتن، به دام افکندن و کشتن است.<ref>لسان العرب، واژه «صید»؛ فرهنگ بزرگ سخن، واژه «شکار».</ref> |
| ==شپش== | | ==احکام== |
| قول مشهور بین فقهای شیعه این است که کشتن شپش چه روی بدن احرام گزار باشد چه روی لباس او، حرام است.<ref>. الحج فی الشریعة الاسلامیة الغراء، ج۳، ص ۳۷۹؛ تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله، ج ۴، ص ۱۳۲؛ مناسک حج</ref> هر چند برخی از فقهای شیعه قتل شپش بر روی بدن را جایز دانسته اند. <ref>. الحج فی الشریعة الاسلامیة الغراء، ج۳، ص 380</ref>
| | برای شکار حیوانات خشکی، احکامی در کتاب‌های فقهی بیان شده است که برخی از آنها عبارتند از: |
| | | *شکارچی محرم باشد یا غیر مُحرم(مُحِل)، شکار کردن در حرم حرام است؛<ref>جواهر الكلام، ج۲۰، ص۲۹۴.</ref> چه در حرم باشد یا بیرون از حرم.<ref>جواهر الكلام، ج۱۸، ص۲۸۶.</ref> |
| همچنین فقهای شیعه به استناد روایاتی از امامان، به حرمت انداختن شپش از بدن و لباس فتوا داده اند.<ref>سبحانی، الحج في الشريعة الإسلامية الغراء،۱۳۸۵ش، ج۳، ص۳۸۵-۳۸۶.</ref> اما انتقال شپش از روی بدن به جای دیگر را با استناد به برخی روایات را جایز دانسته اند به شرطی که شپش را به جایی که از آن بیافتد یا ساقط شود منتقل نکند.<ref>. تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله، ج4، ص 140، مناسک حج ص 215. </ref>
| | *خوردن گوشت شكار بر محرم مطلقا حرام است؛ هرچند شخص غیر مُحرم آن را در بيرون حرم شكار كرده و به درون آورده باشد.<ref>جواهر الكلام، ج۲۰، ص۳۱۴.</ref> |
| | | *خوردن گوشت شكار براى غیر محرم جايز است<ref>جواهر الكلام، ج۲۰، ص۳۱۴.</ref> اما اگر محرم در بيرون حرم حيوانى را شكار كند، بنابر قول مشهور، گوشت آن حتى بر غیر محرم نيز حرام خواهد بود.<ref>مستند الشيعة، ج۱۱، ص۳۴۱ـ۳۴۲ ؛ جواهر الكلام، ج۱۸، ص۲۸۸. |
| ===کفاره کشتن جانوران بدن انسان=== | | </ref> |
| در برخی روایات برای کشتن شپش یا انداختن آن کفاره لازم دانسته نشده است اما در برخی روایات دیگر میزان کفاره این عمل، اطعام به اندازه به مقدار کف دست از طعام (غذا) ذکر شده است.<ref>.سبحانی، الحج فی الشریعة الاسلامیة الغراء، ج۳، ص 393</ref> بر این اساس پاره ای از فقها کفاره کشتن یا انداختن شپش را احتیاطا یک کف غذا دانسته‌اند<ref>. مناسک حج ص ۲۱۵</ref> و یا احترام استحباب کفاره را مطرح کرده‌اند.<ref>.سبحانی، الحج فی الشریعة الاسلامیة الغراء، ج۳، ص 393</ref> | | * |
| | |
| نسبت به سایر جانوران بدن، برخی حکم به عدم کفاره نموده<ref>. مناسك زائر، ص: 97.</ref> و برخی نیز کفاره به کفی از طعام را موافق با احتیاط دانسته اند.<ref>. تحرير الوسيلة، ج1، ص: 424.</ref> همچنین جعفر سبحانی، فقیه شیعه، کشتن و انتقال دادن ساس و کک از روی بدن یا لباس احرام‌گزار را جایز می‌داند.<ref>سبحانی، الحج فی شریعه الاسلامیه الغراء، ج3، ص 390.</ref>
| |
| | |
| ==جستارهای وابسته== | | ==جستارهای وابسته== |
| *[[محرمات احرام]] | | *[[محرمات احرام]] |
| خط ۲۵: |
خط ۲۲: |
| *'''تاریخ اورشلیم (بیت المقدس)'''، سید جعفر حمیدی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۸۱ش. | | *'''تاریخ اورشلیم (بیت المقدس)'''، سید جعفر حمیدی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۸۱ش. |
| ////////////////////////////// | | ////////////////////////////// |
| *'''احكام و مناسك حج'''، نجف‌آبادى، حسين على منتظرى، قم - ايران، نشر سايه، چهارم، 1428 ه ق.
| | |
| *'''الحج في الشريعة الإسلامية الغراء'''، سبحاني، جعفر، قم، مؤسسه امام صادق علیه‌السلام، چاپ اول، ۱۳۸۵ش.
| |
| *'''الدروس الشرعية في فقه الإمامية'''، عاملى، شهيد اول، محمد بن مكى، 3 جلد، قم - ايران، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم، دوم، 1417 ه ق.
| |
| *'''تحرير الوسيلة'''، خمينى، سيد روح اللّه موسوى، 2 جلد، قم - ايران، مؤسسه مطبوعات دار العلم، اول، ه ق.
| |
| *'''تذكرة الفقهاء'''، حلّى، علامه، حسن بن يوسف بن مطهر اسدى، 14 جلد، قم - ايران، مؤسسه آل البيت عليهم السلام، اول، 1414 ه ق.
| |
| *'''تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة - الحج'''، لنكرانى، محمد فاضل موحدى، محمد فاضل موحدى، 5 جلد، بيروت - لبنان، دار التعارف للمطبوعات، دوم، 1418 ه ق.
| |
| *'''جامع المقاصد في شرح القواعد'''، عاملى، كركى، محقق ثانى، على بن حسين، 13 جلد، قم - ايران، مؤسسه آل البيت عليهم السلام، دوم، 1414 ه ق.
| |
| *'''ذخيرة المعاد في شرح الإرشاد'''، سبزوارى، محقق، محمد باقر بن محمد مؤمن، 2 جلد، قم - ايران، مؤسسه آل البيت عليهم السلام، اول، 1247 ه ق.
| |
| *'''مجمع الفائدة و البرهان في شرح إرشاد الأذهان'''، اردبيلى، احمد بن محمد، 14 جلد، قم - ايران، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم، اول، 1403 ه ق.
| |
| *'''مدارك الأحكام في شرح عبادات شرائع الإسلام'''، عاملى، محمد بن على موسوى، 8 جلد، بيروت - لبنان، مؤسسه آل البيت عليهم السلام، اول، 1411 ه ق.
| |
| *'''مسالك الأفهام إلى تنقيح شرائع الإسلام'''، عاملى، شهيد ثانى، زين الدين بن على، 15 جلد، قم - ايران، مؤسسة المعارف الإسلامية،اول، 1413 ه ق.
| |
|
| |
|
| ////////////////////// | | ////////////////////// |
شکار حیوانات خشکی
جایگاه
شکار حیوانات خشکی از محرمات احرام است و در کتاب‌های فقهی از آن در باب‌های حج، تجارت و صید و ذباحه سخن گفته‌اند.
مفهوم‌شناسی
مراد از حرمت شکار در احکام حج، صيد حیوان غير دريايى است اما شكار حيوان دريايى براى محرم جايز است.[۱]
صید در لغت و به تبع در کلمات فقها به معنای شکار حیوان وحشی و نیز خود حیوان وحشی آمده است. مراد از شکار اعم از گرفتن، به دام افکندن و کشتن است.[۲]
احکام
برای شکار حیوانات خشکی، احکامی در کتاب‌های فقهی بیان شده است که برخی از آنها عبارتند از:
- شکارچی محرم باشد یا غیر مُحرم(مُحِل)، شکار کردن در حرم حرام است؛[۳] چه در حرم باشد یا بیرون از حرم.[۴]
- خوردن گوشت شكار بر محرم مطلقا حرام است؛ هرچند شخص غیر مُحرم آن را در بيرون حرم شكار كرده و به درون آورده باشد.[۵]
- خوردن گوشت شكار براى غیر محرم جايز است[۶] اما اگر محرم در بيرون حرم حيوانى را شكار كند، بنابر قول مشهور، گوشت آن حتى بر غیر محرم نيز حرام خواهد بود.[۷]
جستارهای وابسته
پانوشت
- ↑ مستند الشيعة، ج۱۱، ص۳۵۰.
- ↑ لسان العرب، واژه «صید»؛ فرهنگ بزرگ سخن، واژه «شکار».
- ↑ جواهر الكلام، ج۲۰، ص۲۹۴.
- ↑ جواهر الكلام، ج۱۸، ص۲۸۶.
- ↑ جواهر الكلام، ج۲۰، ص۳۱۴.
- ↑ جواهر الكلام، ج۲۰، ص۳۱۴.
- ↑ مستند الشيعة، ج۱۱، ص۳۴۱ـ۳۴۲ ؛ جواهر الكلام، ج۱۸، ص۲۸۸.
منابع
- تاریخ اورشلیم (بیت المقدس)، سید جعفر حمیدی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۸۱ش.
//////////////////////////////
//////////////////////
