بازسازی مسجدالنبی (ملک فهد)

بازسازی مسجدالنبی (ملک فهد)، در سال 1405ه.ق آغاز شد.

اجرای طرح برعهده مؤسسه بن لادن بود.

برای اجرای طرح، خانه‌ها و زمین‌های اطراف مسجد خریداری شد. توسعه مسجد در جهات شمالی، غربی و جنوبی بود.

همچنین فضایی در پشت بام مسجد برای نماز ایجاد شد به مساحت 67000 متر مربع که ظریفیت 90000 نمازگزار را داشت.

مساحت مسجد در نهایت 165500 مترمربع بود که گنجایش 257000 نماز گزار را داشت.

در این زمان سایبان‌های ایجاد شد تا نمازگزاران را از نور خورشید و باران مصون نگه‌دارد. این سایبان‌ها به صورت خودکار عمل می‌کردند.

در این زمان برای راحتی نمازگزارن طبقه بالا پله برقی کارگذاشته شد.

تالار نماز بر جنازه، در این زمان ایجاد شد و اولین نماز بر جنازه رمضان 1415ه.ق خوانده شد.

منار‌ه‌ها در این دوره 10 عدد ذکر شده است.

سقف متحرک نیز در این دوره ایجاد شد.

در این دوره 83 ورودی برای حرم نبوی ذکر شده‌است.

بازسازی

نهم صفر سال 1405ه.ق بازسازی مسجد آغاز شد.

اجرای این کار به عهده مؤسسه بن لادن گذاشته شد. رییس مؤسسه در این زمان، شیخ بکر محمد بن لادن بود.

مساحت

خرید خانه های اطراف مسجد

برای اجرای طرح بازسازی خانه‌ها و زمین‌های اطراف مسجد با مساحت ۱۰۰۰۰۰ متر مربع خریداری شد. هزینه‌ای که دولت سعودی برای این توسعه پرداخت کرد سی میلیارد ریال سعودی بود.

افزایش مساحت

این توسعه در جهات شمالی و غربی و جنوبی بود.

در طرح بازسازی قرار بود 82000متر مربع که برای 137000 نمازگزار جا داشته باشد ساخته شود اما بعد از توسعه در نهایت 98500 متر مربع اضافه شد که برای 167000 نمازگزار جا داشت.

ایجاد فضایی برای نمازخواندن در پشت بام مسجد

این فضا با 67000مترمربع مساحت، با مرمر مفروش و برای نماز آماده شد. این فضا ظرفیت 90000نمازگزار را داشت.

گنجایش مسجدالنبی بعد از توسعه به 257000 نفر رسید . مساحت تقریبی آن نیز 165500متر مربع بود.

سایبان

مساحت فضاهای محیط بر مسجدالنبی 235000متر مربع بود و بخش بزرگی از آن دارای سایبان‌هایی بود که به‌طور خودکار باز و بسته می‌شدند تا برای نمازگزارن سایه ایجاد کنند.

مساحت این سایبان‌ها 135000متر مربع بوده و گنجایش 250000 نفر را داشت.

همچنین فضای بین مسجد قدیم و توسعه در زمان عبدالعزیز با 12 سایبان بزرگ که مساحت هر کدام 306 متر مربع بود پوشانده شد.

این سایبان‌ها به صورت خودکار باز و بسته می‌شدند و نمازگزاران را از تابش خورشید و آب باران محفوظ می‌داشتند.

سقف

در این دوره، سقف‌های متحرک ایجاد شد که به‌وسیله برق باز و بسته می‌شد.

این سقف‌ها 27 موضع که طول ضلع هر یک از آن‌ها 18 متر بود را پوشش می‌داد.

رواق

رواق سطح توسعه‌یافته در پشت بام، به مساحت 11000 متر مربع و به عرض 6متر و ارتفاع 5 متر بود.

این رواق در جانب شمالی و شرقی و غربی و جنوبی بخش توسعه یافته ساخته شد.

مناره

در این دوره ده مناره وجود داشت:

چهار مناره در جانب شمالی

یک مناره در رکن شمال شرقی

یک مناره در رکن شمال غربی

دو مناره در نیمه جانب شمالی بالای در وسط(باب ملک فهد)

یک مناره در رکن جنوب شرقی

یک مناره در رکن جنوب غربی

مدخل

مدخل ملک فهد در وسط ناحیه شمالی بخش توسعه یافته قرارداشت.

بر سر این مدخل هفت گنبد بتونی قرارداشت.

به‌طور کلی حرم نبوی در این دوره 83 ورودی داشت.

تالار نماز بر جنازه

در این دوره راهروی جلو دیوار قبله به طول 82/5متر و عرض 4/95 متر احداث شد و دارای سه در بود. عرض هر در 2/5 متر بود: دری موازی باب السلام در غرب و دری موازی باب جبرئیل در شرق و دری در وسط که به تالار مخصوص نماز بر جنازه‌ها باز می‌شد.

این تالار 11/25 متر و عرض آن 4/95 متر بود. همچنین دری در دیوار قبله به عرض دو متر باز شد. این در طرف راست امام قرار داشت و امام از آن در برای نماز بر جنازه‌ها به تالار می‌رفت.

اولین نماز بر جنازه‌ها در این مکان در اول ماه رمضان 1415ه.ق خوانده شد.

امکانات رفاهی برای زائرین

پله برقی

برای انتقال و راحتی نمازگزاران از طبقه پایین و سطوح توسعه‌یافته در پشت بام، پله برقی گذاشته شد.

تهویه هوا

تهویه مناسب، به‌طوری‌که هوای خنک از دریچه‌هایی که بر ستون‌ها قرارداشت به داخل مسجد می‌آمد.

پارکینگ

پارکینگ با گنجایش 4444خودرو در زیر زمین قرارداشت .

تونل خدمات

ساختن تونل خدمات در زیرزمین واقع بود، از محطه التبرید تا مدینه حجاج البر ادامه داشت.

این تونل به طول 7کیلومتر و عرض 6/10 متر و ارتفاع 4/10 متر جهت رساندن آب خنک و برق اضطراری به مسجدالنبی مورداستفاده قرار می‌گرفت.

جستارهای وابسته

مسجدالنبی، بازسازی مسجدالنبی (دوره سعودی)

منابع

• تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ‌،ناجی محمدحسن عبدالقادرالانصاری، ترجمه عبدالمحمد آیتی،تهران،مشعر، 1378