خوخه ابوبکر: تفاوت میان نسخهها
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳: | خط ۳: | ||
==خوخه== | ==خوخه== | ||
خوخه در لغت اهل [[حجاز]] به معناي حد فاصل ميان دو اتاق يا دو خانه است که ميان آنها | خوخه در لغت اهل [[حجاز]] به معناي حد فاصل ميان دو اتاق يا دو خانه است که ميان آنها دری نصب نشود.<ref>کتاب العين، ج4، ص 318؛ لسان العرب، ج3، ص 14؛ مجمع البحرين، ج2، ص 431</ref>اين واژه همچنين در معناي در کوچکي که مانند پنجره بزرگ باشد و نيز روزنه يا سوراخی در ديوار اتاق که به منظور تأمين روشنايي ساخته شود، کاربرد داشته است.<ref>لسان العرب، ج3، ص 14؛ النهايه في غريب الحديث و الاثر، ج2، ص 87</ref>. | ||
==موقعیت مکانی== | ==موقعیت مکانی== | ||
خوخه ابوبکر در ضلع غربي [[مسجد النبی]] و در نزديکي منبر قرار داشته است.<ref>بهجه النفوس و الاسرار، ج1، ص 542، | خوخه ابوبکر در ضلع غربي [[مسجد النبی]] و در نزديکي منبر قرار داشته است<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=216 وفاءالوفا، ج2، ص 216]</ref>.<ref>بهجه النفوس و الاسرار، ج1، ص 542، تاريخ مکه المشرفه و المسجد الحرام، ج1، ص 290، ج2، ص 195</ref>پس از گسترش مسجد النبي از سمت غرب، اين خوخه در نزديکی بابالسلام و در سمت چپ کسی که از اين باب وارد مسجد میشود قرار گرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=217 وفاءالوفا، ج2، ص217]</ref><ref>تاريخ مکه المشرفه و المسجد الحرام، ج1، ص 293، تاريخ مکه، ص 195، تاريخ المدينه، ص122</ref>هماکنون در ضلع غربي مسجد نبوی ميان [[باب السلام (ابهامزدایی)|باب السلام]] و [[باب الرحمه (ابهامزدایی)|باب الرحمه]] دری وجود دارد که به نام [[بازسازی مسجدالنبی (دوره سعودی)|باب الصديق]] مشخص شده است.<ref>بهجه النفوس و الاسرار، ج1، ص 547، تاريخ مکه المشرفه و المجسد الحرام، ج2، ص 198؛ مراه الحرمين، ج1، ص 478</ref> | ||
==بسته شدن خوخه ها، بجز خوخه ابوبکر؟== | ==بسته شدن خوخه ها، بجز خوخه ابوبکر؟== | ||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
==نشانگذاری خوخه ابوبکر== | ==نشانگذاری خوخه ابوبکر== | ||
بعدها برای نشاندادن فضیلت ابوبکر، در سمت غربى مسجد، در نزديكى باب السلام، جايى كه ابوبكر خانه داشته، تابلويى روى ديوار غربى مسجد نصب شده كه محل خوخه او را نشان میدهد.<ref>تاریخ مدینه، ج1، ص 242، موسوعه مکه المکرمه، ج1، ص 491-493</ref><ref>وفاءالوفا، ج2، ص | بعدها برای نشاندادن فضیلت ابوبکر، در سمت غربى مسجد، در نزديكى باب السلام، جايى كه ابوبكر خانه داشته، تابلويى روى ديوار غربى مسجد نصب شده كه محل خوخه او را نشان میدهد.<ref>تاریخ مدینه، ج1، ص 242، موسوعه مکه المکرمه، ج1، ص 491-493</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=217 وفاءالوفا، ج2، ص 217]</ref><ref>مدینه شناسی، ص 119</ref> | ||
==خوخه عمر همان خوخه ابوبکر است؟== | ==خوخه عمر همان خوخه ابوبکر است؟== | ||
ابوبکر در روزهاي پايانی عمرش به خاطر قرضی که به افرادی از [[بنیتميم]] داشت، این خانه خود را به [[حفصه دختر عمر|حفصه]] دختر [[عمربن خطاب|عمر]] به مبلغ چهار هزار درهم فروخت که مبلغ آن را [[عثمان بن عفان]] پرداخت کرد. بعدها اين مکان به خوخه آل عمر معروف شد که توليت آن را [[عبدالله بن عمر بن خطاب|عبدالله بن عمر]] و سپس فرزندان او بر عهده داشتند.<ref>وفاء الوفاء، ج2، ص | ابوبکر در روزهاي پايانی عمرش به خاطر قرضی که به افرادی از [[بنیتميم]] داشت، این خانه خود را به [[حفصه دختر عمر|حفصه]] دختر [[عمربن خطاب|عمر]] به مبلغ چهار هزار درهم فروخت که مبلغ آن را [[عثمان بن عفان]] پرداخت کرد. بعدها اين مکان به خوخه آل عمر معروف شد که توليت آن را [[عبدالله بن عمر بن خطاب|عبدالله بن عمر]] و سپس فرزندان او بر عهده داشتند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=264 وفاء الوفاء، ج2، ص 264]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=215 وفاءالوفا، ج2، ص 215]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=216 وفاءالوفا، ج2، 216]</ref> | ||
==خوخه ابوبکر در دوره عثمانی== | ==خوخه ابوبکر در دوره عثمانی== | ||
خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
==خوخه ابوبکر در دوره سعودی== | ==خوخه ابوبکر در دوره سعودی== | ||
[[بازسازی مسجدالنبی (دوره سعودی)|سعودی]]<nowiki/>ها در ساختمان كنونی مسجد، | [[بازسازی مسجدالنبی (دوره سعودی)|سعودی]]<nowiki/>ها در ساختمان كنونی مسجد، مدخلی دارای سه در به نام باب الصديق، حد فاصل باب الرحمه و باب السلام، احداث كردهاند.<ref>مدینه شناسی، ص 119</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 187</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== |
نسخهٔ ۲۹ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۰۳
خوخه ابوبکر، در کوچکی که از خانه ابوبکر به مسجدالنبی باز میشد.
خوخه
خوخه در لغت اهل حجاز به معناي حد فاصل ميان دو اتاق يا دو خانه است که ميان آنها دری نصب نشود.[۱]اين واژه همچنين در معناي در کوچکي که مانند پنجره بزرگ باشد و نيز روزنه يا سوراخی در ديوار اتاق که به منظور تأمين روشنايي ساخته شود، کاربرد داشته است.[۲].
موقعیت مکانی
خوخه ابوبکر در ضلع غربي مسجد النبی و در نزديکي منبر قرار داشته است[۳].[۴]پس از گسترش مسجد النبي از سمت غرب، اين خوخه در نزديکی بابالسلام و در سمت چپ کسی که از اين باب وارد مسجد میشود قرار گرفت.[۵][۶]هماکنون در ضلع غربي مسجد نبوی ميان باب السلام و باب الرحمه دری وجود دارد که به نام باب الصديق مشخص شده است.[۷]
بسته شدن خوخه ها، بجز خوخه ابوبکر؟
اهل سنت رواياتي از پيامبر(ص) نقل کردهاند مبني بر اينکه ايشان در روزهاي پايانی عمر خويش فرمان دادند که همه خوخهها به جز خوخه ابوبکر بسته شود[۸]اين در حالی است که شيعيان ماجرای سد ابواب را مربوط به سال دوم هجري و پيش از جنگ احد دانسته و تنها پنجره (خوخه) مستثنی از بسته شدن را پنجره خانه علی و فاطمه (س) میدانند.[۹] به نظر مي رسد روايت خوخه ابوبکر بعدها برای افزودن بر فضيلت خليفه اول و در برابر روايات سد ابواب ساخته شده و از اين رو مورد نقد پژوهشگران شيعه قرار گرفته است.[۱۰]
نشانگذاری خوخه ابوبکر
بعدها برای نشاندادن فضیلت ابوبکر، در سمت غربى مسجد، در نزديكى باب السلام، جايى كه ابوبكر خانه داشته، تابلويى روى ديوار غربى مسجد نصب شده كه محل خوخه او را نشان میدهد.[۱۱][۱۲][۱۳]
خوخه عمر همان خوخه ابوبکر است؟
ابوبکر در روزهاي پايانی عمرش به خاطر قرضی که به افرادی از بنیتميم داشت، این خانه خود را به حفصه دختر عمر به مبلغ چهار هزار درهم فروخت که مبلغ آن را عثمان بن عفان پرداخت کرد. بعدها اين مکان به خوخه آل عمر معروف شد که توليت آن را عبدالله بن عمر و سپس فرزندان او بر عهده داشتند.[۱۴][۱۵][۱۶]
خوخه ابوبکر در دوره عثمانی
در بازسازي مسجد پيامبر به دست سلطان عبدالمجيد عثمانی، آن محل را با نصب كتيبه «خوخة ابيبكر الصدّيق» مشخص كرده بودند. در سال ۱۳۰۶ قمری درِِ كوچكي نزديك باب السلام وجود داشت كه مسدود بود و بر سر آن نوشته بودند: «هذه خوخة سيدنا أبى بكر الصدّيق رضى الله عنه».[۱۷]
خوخه ابوبکر در دوره سعودی
سعودیها در ساختمان كنونی مسجد، مدخلی دارای سه در به نام باب الصديق، حد فاصل باب الرحمه و باب السلام، احداث كردهاند.[۱۸][۱۹]
جستارهای وابسته
مسجدالنبی، بازسازی مسجدالنبی، ابوبکر، بازسازی مسجدالنبی (عبدالمجید اول)، بازسازی مسجدالنبی (دوره عثمانی)، بازسازی مسجدالنبی (دوره سعودی)، بازسازی مسجدالنبی(ملک عبدالعزیز)
پانویس
- ↑ کتاب العين، ج4، ص 318؛ لسان العرب، ج3، ص 14؛ مجمع البحرين، ج2، ص 431
- ↑ لسان العرب، ج3، ص 14؛ النهايه في غريب الحديث و الاثر، ج2، ص 87
- ↑ وفاءالوفا، ج2، ص 216
- ↑ بهجه النفوس و الاسرار، ج1، ص 542، تاريخ مکه المشرفه و المسجد الحرام، ج1، ص 290، ج2، ص 195
- ↑ وفاءالوفا، ج2، ص217
- ↑ تاريخ مکه المشرفه و المسجد الحرام، ج1، ص 293، تاريخ مکه، ص 195، تاريخ المدينه، ص122
- ↑ بهجه النفوس و الاسرار، ج1، ص 547، تاريخ مکه المشرفه و المجسد الحرام، ج2، ص 198؛ مراه الحرمين، ج1، ص 478
- ↑ تاريخ المدينه المنوره،ابن شبه، ج1، ص ؛ 242تاريخ مدينه دمشق، ج30، ص 241-255، ج52، ص 152
- ↑ ترمذي، ج5، ث 599؛ فتح الباري، ج7، ص 15؛ مسند احمد، ج5، ص 496
- ↑ نک: فصلنامه تراثنا، السنة السابعة، ربيع الثاني و جمادي الأولي و جمادي الثانية 1412 - العدد 2، ص 59- 100 « من احاديث الموضوعه: أحاديث مقلوبة في مناقب الصحابة»
- ↑ تاریخ مدینه، ج1، ص 242، موسوعه مکه المکرمه، ج1، ص 491-493
- ↑ وفاءالوفا، ج2، ص 217
- ↑ مدینه شناسی، ص 119
- ↑ وفاء الوفاء، ج2، ص 264
- ↑ وفاءالوفا، ج2، ص 215
- ↑ وفاءالوفا، ج2، 216
- ↑ مدینه شناسی، ص 119
- ↑ مدینه شناسی، ص 119
- ↑ تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 187
منابع
- بهجة النفوس و الاسرار فی تاریخ دارهجره النبی المختار، عبدالله بن عبدالملک المرجاني (م. 770ق)، تحقیق محمد عبدالوهاب فضل، بيروت، دار الغرب الاسلامي، 2002م.
- تاريخ المدينة المنوره، عمر بن ابن شبّه النمیری (م.262ق.)، تحقیق فهیم محمد شلتوت، قم، دار الفكر، 1410ق.
- تاريخ المکة المشرفه و المسجدالحرام و المدينة المشرفه و القبر الشريف، محمد بن احمد ابن ضياء (م.854.ق.)، مکه مکرمه، مکتبه التجاريه المصطفي احمد الباز، 1416ق.
- تاريخ مدينة دمشق ، علي بن الحسن ابن هبة الله بن عبد الله ابن عساكر (م.571ق.)، تحقیق علي شيري، بيروت، دار الفكر، 1415ق.
- تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ناجی محمدحسن عبدالقادر الانصاری، ترجمه عبدالمحمد آیتی، مشعر، 1378
- سنن الترمذي (الجامع الصحيح)، محمد عيسي الترمذي (م.279ق.)، تحقيق عبدالوهاب عبداللطيف، بيروت، دار الفکر، 1403ق.
- الطبقات الکبري، محمد بن سعد (م.230ق.)، بيروت، دار الصادر، 1409ق.
- العين (ترتيب العين)، الخليل بن احمد الفراهيدي (م.170ق.)، تحقیق مهدي المخزومي و ابراهيم السامرائي، قم، دار الهجره، 1409ق.
- فتح الباري شرح صحيح الامام ابيعبدالله محمد بن اسماعيل البخاري، ابن حجر العسقلاني (م. 852ق)، شرح عبدالعزيز بن عبدالله بن باز، تحقيق محمد فواد عبدالباقي و محبالدين خطيب، بيروت، دار المعرفه، بيتا.
- فصلنامه تراثنا، سال هفتم 1412ق .
- لسان العرب، محمد بن مکرم ابن منظور (630-711ق.)، قم، انتشارات ادب الحوزه، 1405ق.
- مجمع البحرين، فخرالدين بن محمد الطريحي (م.1085ق.)، تحقيق الحسيني، تهران, المرتضوية، 1362ش.
- مدینه شناسی، سید محمدباقر نجفی
- مرآة الحرمين، ابراهيم رفعت باشا (م.1353ق.)، قاهره، مکتبه الثقافه الدينيه، بيتا.
- مسند الامام احمد بن حنبل، أحمد بن محمد بن حنبل الشيباني (م.241ق.)، بيروت، دار الصادر، بيتا.
- موسوعه مکه المکرمه و المدینه المنوره، احمد زکی یمانی، مؤسسه الفرقان، 1429ق
- النهاية في غريب الحديث و الاثر، ابن اثير (م.606ق.)، تحقیق طاهر احمد الزاوي و محمود محمد الطناحي، قم، اسماعيليان، 1364ش.
- وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، علی بن احمد السمهودي (م.911ق.)، تحقیق قاسم السامرائي، لندن ، مؤسسة الفرقان، 1422ق.