حج آنطور که من رفتم (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر تفاوت با ویرایش جدیدتر ←

دیداریویکی‌متن

@@ خط ۳۲: / خط ۳۲: @@
 '''حج آنطور که من رفتم''' گزارش سفرنامه حج علی اصغر فقیهی در سال۱۳۸۶ قمری/ ۱۳۴۵شمسی است. نویسنده که از تاریخ‌نگاران و پژوهشگران معاصر اهل قم بود، در این سفرنامه دیده‌هایش از مراحل سفر را شرح کرده و از امکانات حج‌گزاری در آن روزگار گزارش داده است. او همچنین برخی از اماکن مذهبی را در کتابش توصیف کرده است.
 ==معرفی نویسنده==
-علی اصغر فقیهی، نویسنده و پژوهشگر تاریخ، در ۱۳۳۶ق. /۱۲۹۶ش.، در قم متولد شد. پدر او ابوالحسن فقیهی (م,۱۳۵۹ق.) در سلک روحانیت بود. فقیهی، دروس دینی را در قم پی گرفت و نزد پدرش و عالمان بزرگ حوزه علمیه قم، از جمله [[آیت‌الله مرعشی نجفی]]، [[آیت‌الله گلپایگانی]] و [[امام خمینی]] (ره) به تحصیل پرداخت.
+علی اصغر فقیهی، نویسنده و پژوهشگر تاریخ، در ۱۳۳۶ق./۱۲۹۶ش.، در قم متولد شد. پدر او ابوالحسن فقیهی (م,۱۳۵۹ق.) در سلک روحانیت بود. فقیهی، دروس دینی را در قم پی گرفت و نزد پدرش و عالمان بزرگ حوزه علمیه قم، از جمله [[آیت‌الله مرعشی نجفی]]، [[آیت‌الله گلپایگانی]] و [[امام خمینی]] (ره) به تحصیل پرداخت.
 در سال ۱۳۱۵ شمسی در دانشکده معقول و منقول تهران، به تحصیل در رشته ادبیات عرب پرداخت. در ۱۳۱۹ش. فارغ التحصیل شد و به قم بازگشت. او در شهر قم، به تدریس و پرورش طلاب و دانش‌آموزان دبیرستان‌های آموزش و پرورش پرداخت و آموزگار دبیرستان حکیم‌نظامی، و مدتی مدیر آن بود و در برخی مدارس مذهبی قم، مانند مدرسه دین و دانش تدریس می‌کرد. در ۱۳۵۰ شمسی پس از بازنشستگی، به تهران رفت و در دبیرستان‌های مذهبی این شهر مشغول به تدریس شد. درسال ۱۳۵۸ش. به قم بازگشت و در ۱۳۸۲شمسی در همین شهر درگذشت.<ref> دیروز و امروز قم، ص۲۱-۲۶، ۴۲</ref>
 ==== آثار فقیهی ====
 از علی اصغر فقیهی آثاری در ادبیات و تاریخ بر جای مانده است؛ برای او ۱۲ کتاب و ۶۶ مقاله برشمرده‌اند.<ref>نگاهی به آثار و مقاله‌شناسی استاد علی اصغر فقیهی
-، ۹۸-۱۰۰</ref> برخی آثارش به تاریخ و مسائل عربستان مرتبط است از جمله کتاب ''تاریخ و عقاید وهابیان'' که با مقدمه آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی به چاپ رسیده است. <ref>قم، انتشارات کتابچی، ۱۳۲۳ش.</ref> به گفته او انگیزه‌اش از تألیف این کتاب، حادثه اعدام ابوطالب یزدی به سال ۱۳۶۳ق./ ۱۳۲۲ش. در مکه بود که به اتهام اثبات نشده آلوده کردن کعبه رخ داد. از دیگر آثار مشهور او ''تاریخ آل بویه''، است که از منابع مهم پژوهشی خاندان بویه به شمار می‌رود. <ref>از جمله: تهران، سمت، ۱۳۷۸ش.</ref>
+، ۹۸-۱۰۰</ref> برخی آثارش به تاریخ و مسائل عربستان مرتبط است از جمله کتاب ''تاریخ و عقاید وهابیان'' که با مقدمه آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی به چاپ رسیده است.<ref>قم، انتشارات کتابچی، ۱۳۲۳ش.</ref> به گفته او انگیزه‌اش از تألیف این کتاب، حادثه اعدام ابوطالب یزدی به سال ۱۳۶۳ق./ ۱۳۲۲ش. در مکه بود که به اتهام اثبات نشده آلوده کردن کعبه رخ داد. از دیگر آثار مشهور او ''تاریخ آل بویه''، است که از منابع مهم پژوهشی خاندان بویه به شمار می‌رود.<ref>از جمله: تهران، سمت، ۱۳۷۸ش.</ref>
 == محتوای سفرنامه ==
-گزارش سفرنامه، از ۲۱ ذی‌قعده ۱۳۸۶ق/ ۱۲ اسفند ۱۳۴۵ش. آغاز شده است. <ref>حج آنطور که من رفتم، ص۴</ref> در این سفر، کسانی مانند آیت‌الله شریعتمداری و آیت‌الله احمد زنجانی نیز حضور داشته‌اند. <ref>حج آنطور که من رفتم، ص۶</ref>
+گزارش سفرنامه، از ۲۱ ذی‌قعده ۱۳۸۶ق/ ۱۲ اسفند ۱۳۴۵ش. آغاز شده است.<ref>حج آنطور که من رفتم، ص۴</ref> در این سفر، کسانی مانند آیت‌الله شریعتمداری و آیت‌الله احمد زنجانی نیز حضور داشته‌اند.<ref>حج آنطور که من رفتم، ص۶</ref>
 === گزارش بقیع ===
-بخشی از سفرنامه، به انتقادهای فقیهی از تخریب‌های وهابیان در اماکن مذهبی و تاریخی حرمین اختصاص یافته است. <ref>حج آنطور که من رفتم، ص۵۱-۵۳</ref> او از وضعیت [[بقیع]] گلایه کرده و گفته است که از نظر [[وهابیان]]، حضور زنان نیز در قبرستان حرام است. به گفته فقیهی، چون کتب [[شیعه]] در عربستان یافت نمی‌شود، مردم این کشور از شیعیان اطلاعات بسیار کمی دارند و آنان را فاقد فقه و حدیث می‌دانند.<ref>حج آنطور که من رفتم، ص۴۹</ref><ref>حج آنطور که من رفتم، ص۵۴</ref>
+بخشی از سفرنامه، به انتقادهای فقیهی از تخریب‌های وهابیان در اماکن مذهبی و تاریخی حرمین اختصاص یافته است.<ref>حج آنطور که من رفتم، ص۵۱-۵۳</ref> او از وضعیت [[بقیع]] گلایه کرده و گفته است که از نظر [[وهابیان]]، حضور زنان نیز در قبرستان حرام است. به گفته فقیهی، چون کتب [[شیعه]] در عربستان یافت نمی‌شود، مردم این کشور از شیعیان اطلاعات بسیار کمی دارند و آنان را فاقد فقه و حدیث می‌دانند.<ref>حج آنطور که من رفتم، ص۴۹</ref><ref>حج آنطور که من رفتم، ص۵۴</ref>
 === توصیف مساجد ===
 او همچنین از مساجد معروف صدر اسلام، مانند [[مسجد قبا]] در جنوب غربی مدینه، [[مسجد قبلتین]] در شمال غربی مدینه و [[مسجد فتح (مدینه)|مسجد فتح]] که یادگار [[غزوه احزاب|جنگ خندق]] و در مرتفعات [[کوه سلع]] است، دیدن کرده است و اطلاعات دقیقی از وضع معماری در آن زمان ارائه می‌دهد. <ref>حج آنطور که من رفتم، ص۵۴-۵۵</ref>
 ===توصیف منا===
-صفحات بسیاری از سفرنامه درباره [[مناسک حج]] در [[مکه]] است.<ref>حج آنطور که من رفتم، ص۶۵-۶۹</ref> به گفته فقیهی، در برخی [[فهرست مکان‌های مکه|اماکن مکه]]، تابلوهایی به زبان فارسی برای راهنمایی حج‌گزاران فارسی‌زبان نصب شده است. <ref>حج آنطور که من رفتم، ص۸۵</ref> در [[منا]]، برای چادرها، برق‌کشی شده است و فقیهی، فراوانی آب را یکی از امتیازات منا، نسبت به عرفات، دانسته است. <ref>حج آنطور که من رفتم، ص۹۳</ref> او از پیشاهنگانی در منا خبر داده که به مأموران دولتی در امور مختلف، همچون راهنمایی مسافران، امور گمشدگان، و رسیدگی به احوال بیماران کمک می‌کرده‌اند. <ref>‌حج آنطور که من رفتم، ص۱۰۵</ref>
+صفحات بسیاری از سفرنامه درباره [[مناسک حج]] در [[مکه]] است.<ref>حج آنطور که من رفتم، ص۶۵-۶۹</ref> به گفته فقیهی، در برخی [[فهرست مکان‌های مکه|اماکن مکه]]، تابلوهایی به زبان فارسی برای راهنمایی حج‌گزاران فارسی‌زبان نصب شده است. <ref>حج آنطور که من رفتم، ص۸۵</ref> در [[منا]]، برای چادرها، برق‌کشی شده است و فقیهی، فراوانی آب را یکی از امتیازات منا، نسبت به عرفات، دانسته است. <ref>حج آنطور که من رفتم، ص۹۳</ref> او از پیش‌آهنگانی در منا خبر داده که به مأموران دولتی در امور مختلف، همچون راهنمایی مسافران، امور گمشدگان، و رسیدگی به احوال بیماران کمک می‌کرده‌اند. <ref>‌حج آنطور که من رفتم، ص۱۰۵</ref>
 === اطلاعاتی از حج سال ۱۳۴۵شمسی ===