پرش به محتوا

کاربر:Mo.ali.rezapour/صفحه تمرین۱: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌ترتفاوت با ویرایش جدیدتر ←
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۱: خط ۲۱:
{{اصلی|حج در سخنان امام علی(علیه‌السلام)}}
{{اصلی|حج در سخنان امام علی(علیه‌السلام)}}


حضرت علی در خطبه ها و نامه های خود به آثار معنوی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی حج اشاره کرده است. امام علی(ع) در روایتی حج گزار و عمره گزار، را مهمان خدا معرفی کرده که خداوند با آمرزش خویش به مهمان خود پاداش می دهد.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، حج و عمره در قرآن و حدیث، ص۲۳۷.</ref> حضرت علی در خطبه ۱۱۰ نهج البلاغه حج و عمره را یکی از ده وسیله تقرب به خداوند برشمرده<ref>کریمی واقف، رضا، «حج در نهج البلاغه»، سال دهم، شماره۳۷، سال دهم، ۱۳۸۰ش، ص۱۵.</ref> در خطبه ۱۹۲ گفته است خداوند حج را سبب و وسیله‌ای برای رحمت خویش قرار داد.».<ref>کریمی واقف، رضا، «حج در نهج البلاغه»، سال دهم، شماره۳۷، سال دهم، ۱۳۸۰ش، ص۸.</ref> و  حج و عمره را نابود کننده فقر و شستشو دهنده گناه توصیف کرده است.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیر المومنین (ع)، ج۴، ص۶۲۴.</ref><ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیر المومنین (ع)، ج۴، ص۶۱۹،</ref><ref>کریمی واقف، رضا، «حج در نهج البلاغه»، سال دهم، شماره۳۷، سال دهم، ۱۳۸۰ش، ص۱۲.</ref>
حضرت علی(ع) در خطبه‌ها و نامه‌های خود به آثار معنوی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی حج اشاره کرده است. امام علی(ع) در روایتی حج‌گزار و عمره‌گزار، را مهمان خدا معرفی کرده که خداوند با آمرزش خویش به آنان پاداش می‌دهد.<ref>حج و عمره در قرآن و حدیث، ص۲۳۷.</ref> حضرت علی در [[خطبه ۱۱۰ نهج البلاغه]] حج و عمره را یکی از ده وسیله تقرب به خداوند برشمرده است.<ref>«حج در نهج البلاغه»، ص۱۵.</ref> در [[خطبه ۱۹۲ نهج البلاغه]] آمده است که خداوند حج را سبب و وسیله‌ای برای رحمت خویش قرار داد.<ref>«حج در نهج البلاغه»، ص۸.</ref> همچنین در همین خطبه حج و عمره نابودکننده فقر و شستشو دهنده گناه توصیف شده است.<ref>پیام امام امیرالمومنین (ع)، ج۴، ص۶۲۴.</ref>.<ref>پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۴، ص۶۱۹،</ref>.<ref>«حج در نهج البلاغه»، ص۱۲.</ref>


در خطبه اول نهج البلاغه حضرت علی از وجوب حج سخن گفته <ref>مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین (ع)، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۲۵۹.</ref> و مسلمانان را به انجام این فریضه تشویق کرده است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین (ع)، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۲۵۴.</ref> در نظر حضرت علی خداوند این خانه را نشانه اسلام<ref>مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین (ع)، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۲۵۸.</ref> و حرم امنی برای پناه جویان قرار داده است.<ref>کریمی واقف، رضا، «حج در نهج البلاغه»، سال دهم، شماره۳۷، سال دهم، ۱۳۸۰ش، ص۶.</ref> امام علی در این خطبه به یکی از فلسفه‌های حج پرداخته و حج را نشانه فروتنی بندگان در مقابل عظمت پروردگار بیان کرده است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین (ع)، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۲۵۶.</ref> امام علی زائران خانه خدا را به مانند تشنگانی که به آب می رسند<ref>مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین (ع)، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۲۵۵.</ref> و همچون کبوترانی که به آن پناه می برند توصیف کرده<ref>کریمی واقف، رضا، «حج در نهج البلاغه»، سال دهم، شماره۳۷، سال دهم، ۱۳۸۰ش، ص۷.</ref> و حج گزاردن را افتخار بزرگی دانسته که خداوند به گروهی از بندگانش بخشیده است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین (ع)، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۲۵۷.</ref>
در خطبه اول نهج البلاغه حضرت علی از وجوب حج سخن گفته <ref>پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۱، ص۲۵۹.</ref> و مسلمانان را به انجام این فریضه تشویق کرده است.<ref>پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۱، ص۲۵۴.</ref> در نظر حضرت علی خداوند این خانه را نشانه اسلام<ref>پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۱، ص۲۵۸.</ref> و حرم امنی برای پناه‌جویان قرار داده است.<ref>«حج در نهج البلاغه»، ص۶.</ref> امام علی در این خطبه به یکی از فلسفه‌های حج پرداخته و حج را نشانه فروتنی بندگان در مقابل عظمت پروردگار بیان کرده است.<ref>پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۱، ص۲۵۶.</ref> امام علی زائران خانه خدا را به مانند تشنگانی که به آب می رسند<ref>پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۱، ص۲۵۵.</ref> و همچون کبوترانی که به آن پناه می‌برند توصیف کرده است.<ref>«حج در نهج البلاغه»، ص۷.</ref> از دیدگاه امام حج‌گزاردن افتخار بزرگی است که خداوند به گروهی از بندگانش بخشیده است.<ref>پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۱، ص۲۵۷.</ref>


امام علی در یکی از خطبه‌های خود، بعد از ذکر سادگی خانه کعبه به ذکر ویژگیهای سرزمین مکّه می پردازد و معتقد است اینکه خداوند کعبه را در یکی از سنگلاخ‌ترین مکانها و بی‌گیاه‌ترین ریگزارهای زمین قرار داده و آن را در جایی از مناطق خوش آب و هوا و سرسبز قرار نداده، برای این است که آزمون حج ساده و پاداش آن کوچکتر نباشد<ref>ج۷، ص۴۲۱.</ref><ref>ج۷، ص۴۲۸.</ref> گفته شده  اگر خانه خدا در سرزمین بسیار خوش آب و هوایی که امام اوصاف آن را بیان فرموده قرار می‌داد، به گردشگاه مهمی تبدیل می‌شود که گروهی برای خوشگذرانی به آنجا می‌آمدند و درس‌های تربیتی و اخلاقی حج به فراموشی سپرده می‌شد.<ref>ج۷، ص۴۲۹.</ref>
امام علی در یکی از خطبه‌های خود، بعد از ذکر سادگی خانه کعبه به ذکر ویژگی‌های سرزمین مکه می‌پردازد و معتقد است اینکه خداوند کعبه را در یکی از سنگلاخ‌ترین مکان‌ها و بی‌گیاه‌ترین ریگزارهای زمین قرار داده و آن را در جایی از مناطق خوش آب و هوا و سرسبز قرار نداده، برای این است که آزمون حج ساده و پاداش آن کوچکتر نباشد<ref>پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۷، ص۴۲۱.</ref>.<ref>ج۷، ص۴۲۸.</ref> گفته شده  اگر خانه خدا در سرزمین بسیار خوش آب و هوایی که امام اوصاف آن را بیان فرموده قرار می‌داد، به گردشگاه مهمی تبدیل می‌شد که گروهی برای خوشگذرانی به آنجا می‌آمدند و درس‌های تربیتی و اخلاقی حج به فراموشی سپرده می‌شد.<ref>پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۷، ص۴۲۹.</ref>


امام علی در وصیتنامه خود به به امام حسن(ع) و امام حسین(ع) توصیه می‌کند که حتما به زیارت خانه خدا بروند و آنجا را خالی نگذارند که اگر آنجا خالی شود بلای الهی نازل می‌گردد.<ref>پیام امام امیر المومنین (ع)، ج۱۰، ص۲۷۸.</ref> همچنین در نامه ای به فرماندار مکه دستور رسیدگی به امور حج و رفع نیاز فرهنگی و رفاهی حجاج، از جمله رفع نیاز مسکن آنان را صادر می‌کنند که در آن صریحاً اهل مکه را موظف می‌نمایند که با تأمین رایگان مسکن حجاج، آنان‌را با رویی گشاده بپذیرند که درنتیجه، این فریضه الهی، با تقویت بیشتر و شکوهی فراتر برگزار گردد.<ref>کریمی واقف، رضا، «حج در نهج البلاغه»، سال دهم، شماره۳۷، سال دهم، ۱۳۸۰ش، ص۸.</ref>
امام علی در وصیتنامه خود به به امام حسن(ع) و امام حسین(ع) توصیه می‌کند که حتما به زیارت خانه خدا بروند و آنجا را خالی نگذارند که اگر آنجا خالی شود بلای الهی نازل می‌گردد.<ref>پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۱۰، ص۲۷۸.</ref> همچنین در نامه‌ای به فرماندار مکه دستور رسیدگی به امور حج و رفع نیاز فرهنگی و رفاهی حجاج، از جمله رفع نیاز مسکن آنان را صادر می‌کنند که در آن صریحاً اهل مکه را موظف می‌نمایند که با تأمین رایگان مسکن حجاج، آنان‌ را با رویی گشاده بپذیرند که در نتیجه، این فریضه الهی، با تقویت بیشتر و شکوهی فراتر برگزار گردد.<ref>«حج در نهج البلاغه»، ص۸.</ref>


== موقوفات ==
== موقوفات ==
{{اصلی|موقوفات امام علی(ع)}}
{{اصلی|موقوفات امام علی(ع)}}
امام علی در طول عمر خود، بخصوص در مدت ۲۵ سال حکومت سه خلیفه اول، به حفر چاه، احداث نخلستان و ایجاد مزارع و کشتزارهای متعدد مشغول بود و سپس تمامی این اموال و دارایی‌ها را وقف نیازمندان نمود. موقوفات امام شامل وقف بیش از ۱۰۰ (یا ۱۷۰) حلقه چاه در منطقه ینبع و چاه‌ها و چشمه‌های بی‌شمار دیگر در مناطق گوناگون، به ویژه در شهر مدینه و نواحی اطراف آن، وقف نخلستان‌ها و کشتزارهای متعدد، وقف خانه، وقف مسجد و مانند آن است.<ref>خوشنودی، عفت ؛ منتظر القائم، اصغر، «بررسی و توضیح جایگاه موقوفات امام علی علیه السلام»، شیعه‌شناسی زمستان 1393 - شماره 48، ص۲۲۷.</ref>
امام علی در طول عمر خود، بخصوص در مدت ۲۵ سال حکومت سه خلیفه اول، به حفر چاه، احداث نخلستان و ایجاد مزارع و کشتزارهای متعدد مشغول بود و سپس تمامی این اموال و دارایی‌ها را وقف نیازمندان نمود.<ref>«بررسی و توضیح جایگاه موقوفات امام علی(ع)»، ص۲۲۷.</ref> موقوفات امام را شامل وقف بیش از ۱۰۰ (یا ۱۷۰) حلقه چاه در منطقه ینبع و چاه‌ها و چشمه‌های بی‌شمار دیگر در مناطق گوناگون، به ویژه در شهر مدینه و نواحی اطراف آن، وقف نخلستان‌ها و کشتزارهای متعدد و مانند آن دانسته‌اند.<ref>«بررسی و توضیح جایگاه موقوفات امام علی(ع)»، ص۲۲۷.</ref>


== اماکن منسوب به امام علی(ع) ==
== اماکن منسوب به امام علی(ع) ==
مکان هایی در جاهای مختلف  وجود دارد که منسوب به حضرت علی(ع) شناخته می‌شود. برخی از آن عبارتند از:
مکان هایی در جاهای مختلف  وجود دارد که منسوب به حضرت علی(ع) شناخته می‌شود. برخی از آن عبارتند از:


* [[چشمه امام علی (کربلا)]] زیارتگاهی نزدیک به کربلا.<ref>فقیه بحرالعلوم، محمدمهدی، و احمد خامه‌یار، زيارتگاه‌هاى عراق (معرفى زيارتگاه‌هاى مشهور در كشور عراق)، تهران، سازمان حج و زیارت، بی‌تا، ج۱، ص۲۵۸.</ref>
* [[چشمه امام علی (کربلا)]] زیارتگاهی نزدیک به کربلا.<ref>زيارتگاه‌هاى عراق، ج۱، ص۲۵۸.</ref>
* [[خانه امام علی (کوفه)]].<ref>فقیه بحرالعلوم، محمدمهدی، و احمد خامه‌یار، زيارتگاه‌هاى عراق (معرفى زيارتگاه‌هاى مشهور در كشور عراق)، تهران، سازمان حج و زیارت، بی‌تا، ج۱، ص۱۲۸.</ref>
* [[خانه امام علی (کوفه)]].<ref>زيارتگاه‌هاى عراق، ج۱، ص۱۲۸.</ref>
* [[حوض امام علی (کربلا)]].<ref>فقیه بحرالعلوم، محمدمهدی، و احمد خامه‌یار، زيارتگاه‌هاى عراق (معرفى زيارتگاه‌هاى مشهور در كشور عراق)، تهران، سازمان حج و زیارت، بی‌تا، ج۱، ص۲۶۰.</ref>
* [[حوض امام علی (کربلا)]].<ref>زيارتگاه‌هاى عراق، ج۱، ص۲۶۰.</ref>
* [[مقام امام علی (کربلا)]].<ref>فقیه بحرالعلوم، محمدمهدی، و احمد خامه‌یار، زيارتگاه‌هاى عراق (معرفى زيارتگاه‌هاى مشهور در كشور عراق)، تهران، سازمان حج و زیارت، بی‌تا، ج۱، ص۲۴۴.</ref>
* [[مقام امام علی (کربلا)]].<ref>زيارتگاه‌هاى عراق، ج۱، ص۲۴۴.</ref>
* [[مسجد پنجه امام علی (اربیل)]].<ref>فقیه بحرالعلوم، محمدمهدی، و احمد خامه‌یار، زيارتگاه‌هاى عراق (معرفى زيارتگاه‌هاى مشهور در كشور عراق)، تهران، سازمان حج و زیارت، بی‌تا، ج۲، ص۲۴.</ref>
* [[مسجد پنجه امام علی (اربیل)]].<ref>زيارتگاه‌هاى عراق، ج۲، ص۲۴.</ref>
* [[مسجد کبود (مزار شریف)]]، در شهر مزار شریف در افغانستان، مرقدی منسوب به امام علی(ع)
* [[مسجد کبود (مزار شریف)]]، در شهر مزار شریف در افغانستان، مرقدی منسوب به امام علی(ع)


خط ۷۰: خط ۷۰:
== منابع ==
== منابع ==


* '''«بررسی و توضیح جایگاه موقوفات امام علی(ع)»'''، خوشنودی، عفت؛ منتظر القائم، اصغر، شیعه‌شناسی، شماره ۴۸، زمستان ۱۳۹۳ش.
* '''الکافی'''، کلینی، محمد بن یعقوب، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۶۳ش.
* '''الکافی'''، کلینی، محمد بن یعقوب، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۶۳ش.
* '''الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد'''، مفید، محمد بن محمد، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، ۱۳۷۲ش.
* '''الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد'''، مفید، محمد بن محمد، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، ۱۳۷۲ش.
خط ۸۷: خط ۸۸:
* '''حج الأنبیاء و الائمة علیهم السلام،''' بعثه مقام معظم رهبری در امور حج و زیارت، قم، مشعر، ۱۴۱۶ق.
* '''حج الأنبیاء و الائمة علیهم السلام،''' بعثه مقام معظم رهبری در امور حج و زیارت، قم، مشعر، ۱۴۱۶ق.
* '''زندگانى اميرمؤمنان امام على بن أبی‌طالب(ع)'''، مدرسى، سيد محمد تقى، تهران، انتشارات محبان الحسين( ع)، ۱۳۹۰ش.
* '''زندگانى اميرمؤمنان امام على بن أبی‌طالب(ع)'''، مدرسى، سيد محمد تقى، تهران، انتشارات محبان الحسين( ع)، ۱۳۹۰ش.
* '''حج و عمره در قرآن و حدیث'''، محمدی ری‌شهری، محمد،
* '''«حج در نهج البلاغه»'''، کریمی واقف، رضا، سال دهم، شماره۳۷، سال دهم، ۱۳۸۰ش.
* '''پیام امام امیرالمومنین(ع)'''، مکارم شیرازی، ناصر، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش.
* '''زيارتگاه‌هاى عراق (معرفى زيارتگاه‌هاى مشهور در كشور عراق)'''، فقیه بحرالعلوم، محمدمهدی، و احمد خامه‌یار، تهران، سازمان حج و زیارت، بی‌تا.
{{منابع}}
{{منابع}}
{{پایان}}
{{پایان}}

نسخهٔ ‏۸ آوریل ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۴۶

امام علی(ع) امام اول شیعیان و همسر حضرت زهرا(س) و امام حسین(ع) و امام حسن(ع) است.

زندگی و جایگاه

علی بن ابی‌طالب در سال ۳۰ عام‌الفیل[۱] (۲۳ سال قبل از هجرت) در مکه و داخل کعبه متولد شد.[۲][۳] امام علی(ع) از کودکی در خانه پیامبر(ص) رشد یافت.[۴][۵] وی به عنوان نخستین مسلمان مرد شناخته می‌شود.[۶] امام علی همسر حضرت زهرا(س)[۷].[۸].[۹] و پدر امام حسین(ع) و امام حسن(ع) و حضرت زینب.[۱۰] و حضرت عباس.[۱۱] است. امام در سال چهلم هجرت به شهادت رسید.[۱۲][۱۳] و در شهر نجف دفن گردید.[۱۴]

شیعیان معتقد هستند حضرت علی(ع) از سوی خداوند به مقام امامت رسیده است[۱۵].[۱۶] همچنین شیعیان معتقد هستند جانشین پیامبر باید از طریق وحی الهی به پیامبر تعیین گردد؛ و پیامبر از سوی خداوند علی را خلیفه پس از خود و رهبر جامعه اسلامی معین کرده است.[۱۷].[۱۸].[۱۹] حضرت علی پس از پیامبر به مدت بیست و پنج سال در زمان سه خلیفه اول خانه‌نشین بود و پس از کشته شدن خلیفه سوم به دعوت مردم[۲۰] در سال ۳۵ هجری[۲۱][۲۲] به خلافت به خلافت رسید.[۲۳] وی در زمان خلافت خود که نزدیک پنج سال طول کشید حکمرانی پیامبر را الگوی خود قرار داد و دست به اصلاحاتی زد.[۲۴]

پیامبر درباره امام علی فضیلت‌های زیادی را برشمرده است.[۲۵].[۲۶].[۲۷] از پیامبر نقل است که «هرگز علی از حق و حق از علی جدا نمی‌شود.»[۲۸] علی از صحابه و یاران نزدیک پیامبر به شمار می‌رفت.[۲۹] گفته شده حضرت علی در کمالات انسانی و فضائل انسانی نمونه کاملی از تربیت پیامبر است.[۳۰] علی در همه جنگ‌های پیامبر شرکت کرد به جز جنگ تبوک که آن حضرت امام علی را در مدینه به جای خود نشانید.[۳۱] او را در تقوا و عبادت یگانه شمرده اند.[۳۲]

حج‌گزاری امام علی(ع)

تعداد حج‌های امام علی(ع) به‌طور دقیق مشخص نیست.[۳۳] در روایتی از امام صادق(ع) آمده است که امام علی همراه پیامبر حج انجام داده است.[۳۴] گفته شده امام به دلیل مشغول بودن به جنگ‌های سه‌گانه (جمل، صفین، نهروان) نتوانست در دوران خلافت حج به جا بیاورد.[۳۵] .[۳۶]

از مهمترین اقدامات امام در حج، ابلاغ آیات برائت از مشرکین بود. ابلاغ آیات برائت به خواندن آیات برائت توسط امام در سال نهم قمری در اجتماع مشرکان اشاره دارد. این واقعه از فضایل امام به شمار می‌رود. [۳۷] اجتناب امام علی از خوردن صید و بهره‌مندی او از قربانی، غسل حضرت هنگام ورود به حرم و جمع بین نماز مغرب و عشاء توسط حضرت در مزدلفه، از دیگر نکات مورد توجه در حج حضرت می‌باشد.[۳۸]

امام علی وقتی به خلافت رسید افراد جدیدی را به امارت حج نصب کرد.[۳۹] یکی از مسائل پر بحث میان مورخان فرستاده شدن جامه کعبه یا عدم آن در زمان خلافت امام است.[۴۰] گفته شده مورخان مطلبی را نقل نکرده‌اند که امام جامه ای بر کعبه قرار داده باشد. اما در روایات آمده علی پرده کعبه را همه ساله از عراق می‌فرستاد.(قرب الاسناد، حمیری، ص۶۵.)[۴۱]

حضور امام علی در حجة الوداع

حجة الوداع که آخرین سفر پیامبر برای انجام فریضه حج به مکه شمرده می‌شود، از حج‌هایی است که حضرت علی در آن حضور داشته است و پس از اتمام آن، در راه برگشت به مدینه، در جایی به نام غدیر خم، پیامبر صحبت‌هایی در بزرگداشت حضرت علی ایراد کرد که به نام خطبه غدیر مشهور است.[۴۲][۴۳]

حج از نگاه امام علی

نوشتار اصلی: حج در سخنان امام علی(علیه‌السلام)

حضرت علی(ع) در خطبه‌ها و نامه‌های خود به آثار معنوی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی حج اشاره کرده است. امام علی(ع) در روایتی حج‌گزار و عمره‌گزار، را مهمان خدا معرفی کرده که خداوند با آمرزش خویش به آنان پاداش می‌دهد.[۴۴] حضرت علی در خطبه ۱۱۰ نهج البلاغه حج و عمره را یکی از ده وسیله تقرب به خداوند برشمرده است.[۴۵] در خطبه ۱۹۲ نهج البلاغه آمده است که خداوند حج را سبب و وسیله‌ای برای رحمت خویش قرار داد.[۴۶] همچنین در همین خطبه حج و عمره نابودکننده فقر و شستشو دهنده گناه توصیف شده است.[۴۷].[۴۸].[۴۹]

در خطبه اول نهج البلاغه حضرت علی از وجوب حج سخن گفته [۵۰] و مسلمانان را به انجام این فریضه تشویق کرده است.[۵۱] در نظر حضرت علی خداوند این خانه را نشانه اسلام[۵۲] و حرم امنی برای پناه‌جویان قرار داده است.[۵۳] امام علی در این خطبه به یکی از فلسفه‌های حج پرداخته و حج را نشانه فروتنی بندگان در مقابل عظمت پروردگار بیان کرده است.[۵۴] امام علی زائران خانه خدا را به مانند تشنگانی که به آب می رسند[۵۵] و همچون کبوترانی که به آن پناه می‌برند توصیف کرده است.[۵۶] از دیدگاه امام حج‌گزاردن افتخار بزرگی است که خداوند به گروهی از بندگانش بخشیده است.[۵۷]

امام علی در یکی از خطبه‌های خود، بعد از ذکر سادگی خانه کعبه به ذکر ویژگی‌های سرزمین مکه می‌پردازد و معتقد است اینکه خداوند کعبه را در یکی از سنگلاخ‌ترین مکان‌ها و بی‌گیاه‌ترین ریگزارهای زمین قرار داده و آن را در جایی از مناطق خوش آب و هوا و سرسبز قرار نداده، برای این است که آزمون حج ساده و پاداش آن کوچکتر نباشد[۵۸].[۵۹] گفته شده اگر خانه خدا در سرزمین بسیار خوش آب و هوایی که امام اوصاف آن را بیان فرموده قرار می‌داد، به گردشگاه مهمی تبدیل می‌شد که گروهی برای خوشگذرانی به آنجا می‌آمدند و درس‌های تربیتی و اخلاقی حج به فراموشی سپرده می‌شد.[۶۰]

امام علی در وصیتنامه خود به به امام حسن(ع) و امام حسین(ع) توصیه می‌کند که حتما به زیارت خانه خدا بروند و آنجا را خالی نگذارند که اگر آنجا خالی شود بلای الهی نازل می‌گردد.[۶۱] همچنین در نامه‌ای به فرماندار مکه دستور رسیدگی به امور حج و رفع نیاز فرهنگی و رفاهی حجاج، از جمله رفع نیاز مسکن آنان را صادر می‌کنند که در آن صریحاً اهل مکه را موظف می‌نمایند که با تأمین رایگان مسکن حجاج، آنان‌ را با رویی گشاده بپذیرند که در نتیجه، این فریضه الهی، با تقویت بیشتر و شکوهی فراتر برگزار گردد.[۶۲]

موقوفات

نوشتار اصلی: موقوفات امام علی(ع)

امام علی در طول عمر خود، بخصوص در مدت ۲۵ سال حکومت سه خلیفه اول، به حفر چاه، احداث نخلستان و ایجاد مزارع و کشتزارهای متعدد مشغول بود و سپس تمامی این اموال و دارایی‌ها را وقف نیازمندان نمود.[۶۳] موقوفات امام را شامل وقف بیش از ۱۰۰ (یا ۱۷۰) حلقه چاه در منطقه ینبع و چاه‌ها و چشمه‌های بی‌شمار دیگر در مناطق گوناگون، به ویژه در شهر مدینه و نواحی اطراف آن، وقف نخلستان‌ها و کشتزارهای متعدد و مانند آن دانسته‌اند.[۶۴]

اماکن منسوب به امام علی(ع)

مکان هایی در جاهای مختلف وجود دارد که منسوب به حضرت علی(ع) شناخته می‌شود. برخی از آن عبارتند از:

اماکن منسوب به امام علی(ع) در حجاز

نوشتار اصلی: اماکن منسوب به امام علی در حجاز

مکان ها و بناهایی در سرزمین حجاز وجود دارد که منسوب به امام علی(ع) شناخته می‌شود. این مکان‌ها یا ارتباطی با زندگی وی داشته یا در آنجا زندگی و اقامت داشته است. از جمله این بناها عبارتند از:

حرم امام علی(ع)

نوشتار اصلی: آستان مقدس امام علی(ع)

محل دفن حضرت علی(ع) در شهر نجف در کشور عراق قرار دارد. بنابر وصیت امام علی، فرزندانش امام حسن(ع) و امام حسین(ع)، پیکر وی را شبانه و به‌طور مخفیانه، در زمین مرتفعی در پشت کوفه مدفون ساختند که به نام‌هایی مانند نجف، ظهر الکوفه و غری خوانده شده است.[۷۸] قبر امام علی(ع) سال‌ها مخفی بود و تنها اهل‌بیت(ع) از آن باخبر بودند.[۷۹] روايات متعددى از ائمه معصوم (ع) ذكر شده است كه وجود قبر امام علی(ع) را در نجف تأييد مى‌كند.[۸۰] با سقوط بنى‌اميه و رفع خطر خوارج، امام صادق(ع) برخى از شيعيان را از محل قبر امام علی(ع) آگاه ساخت و حتى به همراه برخى از ياران خود به زيارت قبر امام مى‌رفتند. گفته شده هارون‌الرشيد نخستین گنبد را بر روى قبر بنا كرد.[۸۱] پس از آن بناهای مختلفی بر روی این قبر در زمان‌های مختلف ساخته شد.[۸۲]

پانویس

  1. ↑ الکافی، ج۱، ص۴۵۲.
  2. ↑ الإرشاد، ج۱، ص۵.
  3. ↑ سیره معصومان، ج۳، ص۴.
  4. ↑ دانشنامه امام امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب، ج۱، ص۸۸.
  5. ↑ حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ص۴۸.
  6. ↑ الإرشاد، ج۱، ص۶.
  7. ↑ الطبقات الکبری، ج۸، ص۱۶.
  8. ↑ حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ص۴۹.
  9. ↑ سیره معصومان، ج۳، ص۱۵.
  10. ↑ دانشنامه امیرالمؤمنین بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، ج۱، ص۱۲۶.
  11. ↑ دانشنامه امیرالمؤمنین بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، ج۱، ص۱۸۵.
  12. ↑ الکافی، ج۱، ص۴۵۲.
  13. ↑ الإرشاد، ج۱، ص۹.
  14. ↑ پيشوايى، مهدى، سيره پيشوايان، قم: مؤسسه امام صادق(عليه السلام)، 1390، ص۳۵.
  15. ↑ دانشنامه امیرالمؤمنین بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، ج۱، ص۴۹۲ تا ص۵۳۶.
  16. ↑ فرق الشیعة، ص۱۷.
  17. ↑ منشور عقاید امامیّه، ص۱۵۱.
  18. ↑ فرق الشیعة، ص۱۷.
  19. ↑ منشور عقاید امامیّه، ص۱۴۹.
  20. ↑ دانشنامه امیرالمؤمنین بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، ج۳، ص۴۴۹.
  21. ↑ سیاست‌نامه امام علی، ص۲۳.
  22. ↑ سیره معصومان، ج۳،
  23. ↑ سيری کوتاه در زندگانی ائمه، ص۵.
  24. ↑ سيری کوتاه در زندگانی ائمه (ع)، ص۵.
  25. ↑ دانشنامه امیرالمؤمنین بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، ج۱، ص۴۳۵ تا ص۴۵۷.
  26. ↑ حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ص۴۸ تا ۵۰.
  27. ↑ دانشنامه امام امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب، ج۱، ص۶۱ وص ۶۹. و ص۷۲.
  28. ↑ سيری کوتاه در زندگانی ائمه(ع)، ص۵.
  29. ↑ سيری کوتاه در زندگانی ائمه(ع)، ص۴ و۵.
  30. ↑ سيری کوتاه در زندگانی ائمه(ع)، ص۶.
  31. ↑ سيری کوتاه در زندگانی ائمه(ع)، ص۵.
  32. ↑ سيری کوتاه در زندگانی ائمه(ع)، ص۸.
  33. ↑ «تدابیر ائمه (ع) در حج»، ص۶۹.
  34. ↑ مناقب آل أبی طالب، ج۲، ص۱۲۳.
  35. ↑ تاريخ الخميس في أحوال أنفس نفيس، ج۲، ص۲۷۸.
  36. ↑ «تدابیر ائمه (ع) در حج»، ص۶۹.
  37. ↑ «تدابیر ائمه (ع) در حج»، ص۷۰.
  38. ↑ حج الأنبیاء و الائمة علیهم السلام، ص۲۳۳ تا ص۲۳۶.
  39. ↑ «تدابیر ائمه (ع) در حج»، ص۷۱.
  40. ↑ «تدابیر ائمه (ع) در حج»، ص۷۲.
  41. ↑ «تدابیر ائمه (ع) در حج»، ص۷۳.
  42. ↑ الإرشاد، ج۱، ص۱۷۰ تا ۱۷۶.
  43. ↑ زندگانى اميرمؤمنان امام على بن أبي طالب(ع)، ص۴۳.
  44. ↑ حج و عمره در قرآن و حدیث، ص۲۳۷.
  45. ↑ «حج در نهج البلاغه»، ص۱۵.
  46. ↑ «حج در نهج البلاغه»، ص۸.
  47. ↑ پیام امام امیرالمومنین (ع)، ج۴، ص۶۲۴.
  48. ↑ پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۴، ص۶۱۹،
  49. ↑ «حج در نهج البلاغه»، ص۱۲.
  50. ↑ پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۱، ص۲۵۹.
  51. ↑ پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۱، ص۲۵۴.
  52. ↑ پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۱، ص۲۵۸.
  53. ↑ «حج در نهج البلاغه»، ص۶.
  54. ↑ پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۱، ص۲۵۶.
  55. ↑ پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۱، ص۲۵۵.
  56. ↑ «حج در نهج البلاغه»، ص۷.
  57. ↑ پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۱، ص۲۵۷.
  58. ↑ پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۷، ص۴۲۱.
  59. ↑ ج۷، ص۴۲۸.
  60. ↑ پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۷، ص۴۲۹.
  61. ↑ پیام امام امیرالمومنین(ع)، ج۱۰، ص۲۷۸.
  62. ↑ «حج در نهج البلاغه»، ص۸.
  63. ↑ «بررسی و توضیح جایگاه موقوفات امام علی(ع)»، ص۲۲۷.
  64. ↑ «بررسی و توضیح جایگاه موقوفات امام علی(ع)»، ص۲۲۷.
  65. ↑ زيارتگاه‌هاى عراق، ج۱، ص۲۵۸.
  66. ↑ زيارتگاه‌هاى عراق، ج۱، ص۱۲۸.
  67. ↑ زيارتگاه‌هاى عراق، ج۱، ص۲۶۰.
  68. ↑ زيارتگاه‌هاى عراق، ج۱، ص۲۴۴.
  69. ↑ زيارتگاه‌هاى عراق، ج۲، ص۲۴.
  70. ↑ الله اکبری، محمد، دانشنامه حج و حرمین شریفین، تهران، مشعر، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۳.
  71. ↑ جعفریان، رسول، آثار اسلامی مکه و مدینه، تهران، مشعر،‌ ۱۳۹۰ش، ص۱۷۳.
  72. ↑ جعفریان، رسول، آثار اسلامی مکه و مدینه، تهران، مشعر،‌ ۱۳۹۰ش، ص۳۱۹.
  73. ↑ جعفریان، رسول، آثار اسلامی مکه و مدینه، تهران، مشعر،‌ ۱۳۹۰ش، ص۱۷۶.
  74. ↑ خامه‌یار، احمد، «اماکن منسوب به امام علی(ع) در حجاز»، میقات حج، شماره ۱۰۰، ۱۳۹۶ش،‌ ص۹۲.
  75. ↑ خامه‌یار، احمد، «اماکن منسوب به امام علی(ع) در حجاز»، میقات حج، شماره ۱۰۰، ۱۳۹۶ش،‌ ص۹۱.
  76. ↑ خامه‌یار، احمد، «اماکن منسوب به امام علی(ع) در حجاز»، میقات حج، شماره ۱۰۰، ۱۳۹۶ش،‌ ص۸۶.
  77. ↑ خامه‌یار، احمد، «اماکن منسوب به امام علی(ع) در حجاز»، میقات حج، شماره ۱۰۰، ۱۳۹۶ش،‌ ص۹۵.
  78. ↑ فقیه بحرالعلوم، محمدمهدی، و احمد خامه‌یار، زيارتگاه‌هاى عراق (معرفى زيارتگاه‌هاى مشهور در كشور عراق)، تهران، سازمان حج و زیارت، بی‌تا، ج۱، ص۲۹.
  79. ↑ فرطوسی، صلاح مهدی، تاریخچه آستان مطهر امام علی علیه السلام، ترجمه طه نیا، حسین، تهران،‌ مشعر، ۱۳۹۳ش، ص۱۴۸.
  80. ↑ فقیه بحرالعلوم، محمدمهدی، و احمد خامه‌یار، زيارتگاه‌هاى عراق (معرفى زيارتگاه‌هاى مشهور در كشور عراق)، تهران، سازمان حج و زیارت، بی‌تا، ج۱، ص۳۰.
  81. ↑ فقیه بحرالعلوم، محمدمهدی، و احمد خامه‌یار، زيارتگاه‌هاى عراق (معرفى زيارتگاه‌هاى مشهور در كشور عراق)، تهران، سازمان حج و زیارت، بی‌تا، ج۱، ص۳۲.
  82. ↑ فقیه بحرالعلوم، محمدمهدی، و احمد خامه‌یار، زيارتگاه‌هاى عراق (معرفى زيارتگاه‌هاى مشهور در كشور عراق)، تهران، سازمان حج و زیارت، بی‌تا، ج۱، ص۳۴ تا ۳۷.

منابع

  • «بررسی و توضیح جایگاه موقوفات امام علی(ع)»، خوشنودی، عفت؛ منتظر القائم، اصغر، شیعه‌شناسی، شماره ۴۸، زمستان ۱۳۹۳ش.
  • الکافی، کلینی، محمد بن یعقوب، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۶۳ش.
  • الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، مفید، محمد بن محمد، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، ۱۳۷۲ش.
  • سیره معصومان، امین، محسن، ترجمه علی حجتی کرمانی، تهران، سروش، ۱۳۷۶ش.
  • دانشنامه امام امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب، قرشی، باقر شریف، ترجمه محمد صالحی، دار التهذیب، قم، ۱۳۹۴ش.
  • حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، جعفریان، رسول، قم، انصاریان، ۱۳۸۱ش.
  • الطبقات الکبری، ابن سعد، محمد بن سعد، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۰ق.
  • دانشنامه امیرالمؤمنین بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، محمدی ری‌شهری، محمد، قم، دار الحدیث، ۱۳۸۹ش.
  • سيره پيشوايان، پيشوايى، مهدى، قم، مؤسسه امام صادق(ع)، 1390ش.
  • فرق الشیعة، نوبختی، حسن بن موسی، بیروت، دار الأضواء، بی‌تا.
  • منشور عقاید امامیه، سبحانی، جعفر، قم، مؤسسة الإمام الصادق، بی‌تا.
  • سیاست‌نامه امام علی(ع)، محمدی ری‌شهری، محمد، ترجمه مهریزی، مهدی، قم، دار الحدیث، ۱۳۹۰ش.
  • سيری کوتاه در زندگانی ائمه(ع)، طباطبایی، محمد حسین، قم، کانون انتشارات ناصر، ۱۳۷۲ش.
  • «تدابیر ائمه (ع) در حج»، حیدری چمگردانی، روح‌الله، فرهنگ پژوهش، شماره ۵۲، ۱۴۰۱ش.
  • مناقب آل أبی طالب، ابن شهرآشوب، قم، علامه، ۱۳۷۹ق.
  • تاريخ الخميس في أحوال أنفس نفيس، دیاربکری، حسین بن محمد، بیروت، دارصادر، بی‌تا.
  • حج الأنبیاء و الائمة علیهم السلام، بعثه مقام معظم رهبری در امور حج و زیارت، قم، مشعر، ۱۴۱۶ق.
  • زندگانى اميرمؤمنان امام على بن أبی‌طالب(ع)، مدرسى، سيد محمد تقى، تهران، انتشارات محبان الحسين( ع)، ۱۳۹۰ش.
  • حج و عمره در قرآن و حدیث، محمدی ری‌شهری، محمد،
  • «حج در نهج البلاغه»، کریمی واقف، رضا، سال دهم، شماره۳۷، سال دهم، ۱۳۸۰ش.
  • پیام امام امیرالمومنین(ع)، مکارم شیرازی، ناصر، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش.
  • زيارتگاه‌هاى عراق (معرفى زيارتگاه‌هاى مشهور در كشور عراق)، فقیه بحرالعلوم، محمدمهدی، و احمد خامه‌یار، تهران، سازمان حج و زیارت، بی‌تا.
برگرفته از «https://wikihaj.com/index.php?title=کاربر:Mo.ali.rezapour/صفحه_تمرین۱&oldid=61378»