مهاجران (صدر اسلام): تفاوت میان نسخه‌ها

Heidar (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Heidar (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۲۰: خط ۲۰:
پس از بیعت عقبه اول و دوم و با شدت گرفتن فشار مشرکان، پیامبر(ص) به مسلمانان اجازه داد به مدینه هجرت کنند.<ref>الطبقات الکبری، ج1، ص175؛ انساب الاشراف، ج1، ص257.</ref> نخستین مهاجران را برخی [[عبدالله مخزومی]] دانسته‌اند.<ref>بهجه المحافل،ج1، ص146.</ref> بنابر برخی نقلها، '''[[مصعب بن عمیر]]''' به عنوان آموزگار قرآن و احکام به مسلمانان [[مدینه]]، نخستین مهاجر بوده است.<ref>السیره النبویه، ج1، ص434؛ الطبقات الکبری، ج1، ص171.</ref> [[پیامبر(ص)]] نیز پس از 13 سال تبلیغ اسلام در [[مکه]]، درپی توطئه مشرکین قریش برای قتلش، در سال چهاردهم بعثت، به مدینه مهاجرت کرد.<ref>البدء و التاریخ، ج۴، ص177.</ref>
پس از بیعت عقبه اول و دوم و با شدت گرفتن فشار مشرکان، پیامبر(ص) به مسلمانان اجازه داد به مدینه هجرت کنند.<ref>الطبقات الکبری، ج1، ص175؛ انساب الاشراف، ج1، ص257.</ref> نخستین مهاجران را برخی [[عبدالله مخزومی]] دانسته‌اند.<ref>بهجه المحافل،ج1، ص146.</ref> بنابر برخی نقلها، '''[[مصعب بن عمیر]]''' به عنوان آموزگار قرآن و احکام به مسلمانان [[مدینه]]، نخستین مهاجر بوده است.<ref>السیره النبویه، ج1، ص434؛ الطبقات الکبری، ج1، ص171.</ref> [[پیامبر(ص)]] نیز پس از 13 سال تبلیغ اسلام در [[مکه]]، درپی توطئه مشرکین قریش برای قتلش، در سال چهاردهم بعثت، به مدینه مهاجرت کرد.<ref>البدء و التاریخ، ج۴، ص177.</ref>


== شمار مهاجران ==
== مهاجران نخستین ==
گزارش‌های تاریخی شمار مهاجران در دوره های مختلف را متفاوت ذکر کرده‌اند:
آیه «السابقون الاولون من المهاجرین و الانصار» (توبه: ۱۰۰) به مدح مهاجران نخستین اشاره دارد. مفسران در تعیین مصداق آنان دیدگاه‌های گوناگونی دارند:


* تعداد مهاجران مدینه در نقلی حدود ۷۰ زن و مرد بوده است.<ref>الدرر في اختصار المغازی و السیر، ص80-85.</ref> در برخی منابع، تعداد مهاجران و [[انصار]] که با هم پیمان برادری بستند، ۳۰۰نفر آمده است.<ref>الصحیح من سیره النبی، ج5، ص102.</ref> در جنگ بدر ۸۶ تن از مهاجران حضور داشتند.[۹]
* کسانی که پیش از [[تغییر قبله]](سال دوم [[هجرت]]) اسلام آورده و هجرت کردند.<ref>تفسیر الصنعانی، ج4، ص285؛  تفسیر الطبری، ج14، ص236؛ الاستیعاب، ج1، ص10؛ الاستیعاب، جلد1، ص10.</ref>
* در فتح مکه، شمار مهاجران را تا ۷۰۰ نفر ذکر کرده‌اند.[۱۰]
* بیعت‌کنندگان رضوان در حدیبیه(سال ششم هجرت).<ref>امتاع الاسماع، ج9، ص87.</ref>
* اهل بدر از مهاجر و انصار.<ref>الاستیعاب،ج1، ص14.</ref>
* مسلمان‌شدگان پیش از هجرت پیامبر(ص).<ref>المیزان، ج9، ص384.</ref>


----
علامه طباطبایی، با جمع‌بندی، این عنوان را بر کسانی تطبیق می‌دهد که پیش از بدر ایمان آورده و هجرت کرده‌اند.[۱۳]
== فضیلت مهاجران ==


== مهاجران در قرآن ==
=== در قرآن ===
در قرآن کریم بارها از مهاجران یاد شده است:
در قرآن کریم بارها از مهاجران یاد شده است:
 
* به‌صورت مستقیم 5 بار: «المهاجرین» (توبه: ۱۰۰، ۱۱۷؛ نور: ۲۲؛ احزاب: ۶؛ حشر: ۸).
* به‌صورت مستقیم: «المهاجرین» (توبه: ۱۰۰، ۱۱۷؛ نور: ۲۲؛ احزاب: ۶؛ حشر: ۸).
* به‌صورت «الذین هاجروا» یا مشابه آن (آل‌عمران: ۱۹۵؛ نحل: ۴۱، ۱۱۰؛ انفال: ۷۴، ۷۵؛ توبه: ۲۰).
* به‌صورت «الذین هاجروا» یا مشابه آن (آل‌عمران: ۱۹۵؛ نحل: ۴۱، ۱۱۰؛ انفال: ۷۴، ۷۵؛ توبه: ۲۰).
* درباره زنان مهاجر نیز در سوره احزاب (آیه ۵۰) و ممتحنه (آیه ۱۰) یاد شده است.[۱۱]
* درباره زنان مهاجر نیز در سوره احزاب (آیه ۵۰) و ممتحنه (آیه ۱۰) یاد شده است.<ref>کشف الایات واژه هجر.</ref>
 
در این آیات، مهاجران ستوده و وعده پاداش الهی به آنان داده شده است.
----
 
== مهاجران نخستین ==
آیه «السابقون الاولون من المهاجرین و الانصار» (توبه: ۱۰۰) به مهاجران نخستین اشاره دارد. مفسران در تعیین مصداق آنان دیدگاه‌های گوناگونی دارند:


* کسانی که پیش از تغییر قبله اسلام آورده و هجرت کردند.
در این آیات، مهاجران ستوده و وعده پاداش الهی به آنان داده شده یا برخی احکام ویژه آنان بیان شده است.
* بیعت‌کنندگان رضوان در حدیبیه.
* اهل بدر از مهاجر و انصار.
* مسلمان‌شدگان پیش از هجرت پیامبر(ص).[۱۲]


علامه طباطبایی، با جمع‌بندی، این عنوان را بر کسانی تطبیق می‌دهد که پیش از بدر ایمان آورده و هجرت کرده‌اند.[۱۳]
=== در حدیث ===
----
، روایات فراوانی درباره فضیلت مهاجران آمده است. از جمله:
 
== فضیلت مهاجران ==
در منابع حدیثی، روایات فراوانی درباره فضیلت مهاجران آمده است. از جمله:


* برخی مفسران نزول آیه «کُنتم خیرَ أمةٍ أُخرِجَت لِلنّاس» (آل عمران: ۱۱۰) را درباره آنان دانسته‌اند.[۱۴]
* برخی مفسران نزول آیه «کُنتم خیرَ أمةٍ أُخرِجَت لِلنّاس» (آل عمران: ۱۱۰) را درباره آنان دانسته‌اند.[۱۴]
خط ۷۱: خط ۶۱:
* زمینه‌ساز تشکیل نخستین حکومت اسلامی شد.
* زمینه‌ساز تشکیل نخستین حکومت اسلامی شد.
* پیوند میان مهاجران و انصار، نمونه‌ای از همبستگی دینی و اجتماعی در تاریخ اسلام است.
* پیوند میان مهاجران و انصار، نمونه‌ای از همبستگی دینی و اجتماعی در تاریخ اسلام است.
<references />