بئر غرس: تفاوت میان نسخه‌ها

Heidar (بحث | مشارکت‌ها)
Heidar (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۹: خط ۲۹:
| طول جغرافیایی = ۳۹٫۶۰۴۰۷۰۷
| طول جغرافیایی = ۳۹٫۶۰۴۰۷۰۷
| توضیح نقشه =  
| توضیح نقشه =  
}}عغاهعدتع
}}
 
عغاهعدتع


== نام ==
== نام ==
'''چاه غُرس''' را «مالک بن نُحاط» حفر کرد. مالک برده ای سیاه داشت که سرپرستی آن چاه را بر عهده داشت و زیاد از آن آب می‌کشید. نام این غلام «سلام» بود، اما او را با لقب «غَرس» صدا می‌کردند و چاه به اسم او  شناخته شد و آن را «چاه غُرس» نامیدند.<ref name=":0">انساب الاشراف (بیروت: چاپ الاعلمی)، ج ۱، احمد بن یحیی بن جابر (بلاذری)، ص ۵۹۱</ref>
'''چاه غُرس''' را «مالک بن نُحاط» حفر کرد. مالک برده ای سیاه داشت که سرپرستی آن چاه را بر عهده داشت و زیاد از آن آب می‌کشید. نام این غلام «سلام» بود، اما او را با لقب «غَرس» صدا می‌کردند و چاه به اسم او  شناخته شد و آن را «چاه غُرس» نامیدند.<ref name=":02">انساب الاشراف (بیروت: چاپ الاعلمی)، ج ۱، احمد بن یحیی بن جابر (بلاذری)، ص ۵۹۱</ref>


بنابر برخی گزارش‌ها مالک آن چاه را حفر کرد و از آب آن راهی به سوی درختانی که خودش کاشته بود کشید. به همین دلیل آن را  بئر الغرس(به معنای کاشتن) می‌نامیدند.<ref name=":0" /> برخی از اهالی مدینه هنوز هم بئر الغرس می‌ نامند. تعبیر های دیگر همچون  "بئر غُرس"  و "بئر غُریس" نیز درباره نام چاه شنیده شده است.<ref>المساجد والأماكن الأثرية المجهولة لزائر المدينة الميمونة، عبدالرحمن خويلد، ص ۶۱</ref>
بنابر برخی گزارش‌ها مالک آن چاه را حفر کرد و از آب آن راهی به سوی درختانی که خودش کاشته بود کشید. به همین دلیل آن را  بئر الغرس(به معنای کاشتن) می‌نامیدند.<ref name=":02" /> برخی از اهالی مدینه هنوز هم بئر الغرس می‌ نامند. تعبیر های دیگر همچون  "بئر غُرس"  و "بئر غُریس" نیز درباره نام چاه شنیده شده است.<ref>المساجد والأماكن الأثرية المجهولة لزائر المدينة الميمونة، عبدالرحمن خويلد، ص ۶۱</ref>


== موقعیت مکانی ==
== موقعیت مکانی ==
'''چاه غُرس''' یکی از اماکن تاریخی و مذهبی مهم در شهر [[مدینه]] منوره است که در منطقه «[[العوالی]]» و در شمال خیابان «طریق علی بن ابی‌طالب» قرار دارد. این چاه در منطقه قبا<ref name=":1">عجائب المخلوقات وغرائب الموجودات زکریای قزوینی ص۱۷۹.</ref> در حدود ۱.۵ کیلومتری جنوب [[مسجد النبی]] و ۱.۵ کیلومتری شمال شرق [[مسجد قبا]] واقع شده است. امروزه چاه غرس مکانی شناخته شده در روستای «جفاف» نزدیک «قربان» در باغ غرس می‌باشد.
'''چاه غُرس''' یکی از اماکن تاریخی و مذهبی مهم در شهر [[مدینه]] منوره است که در منطقه «[[العوالی]]» و در شمال خیابان «طریق علی بن ابی‌طالب» قرار دارد. این چاه در منطقه قبا<ref name=":12">عجائب المخلوقات وغرائب الموجودات زکریای قزوینی ص۱۷۹.</ref> در حدود ۱.۵ کیلومتری جنوب [[مسجد النبی]] و ۱.۵ کیلومتری شمال شرق [[مسجد قبا]] واقع شده است. امروزه چاه غرس مکانی شناخته شده در روستای «جفاف» نزدیک «قربان» در باغ غرس می‌باشد.


== پیامبر(ص) و چاه غرس ==
== پیامبر(ص) و چاه غرس ==
[[پیامبر (ص)]] از آب شیرین آن چاه می‌نوشید و برای خانه دستور به استفاده از آن می‌دادند<ref>الطبقات الکبری، ج ۱، ابن سعد، ص ۵۰۴</ref>، آن را گوارا می‌دانست و به آن تبرک می‌جست.<ref>دائرةالمعارف حرمین شریفین، ج ۳، جعفر الخلیلی، ص۶۲.</ref> روایات می‌گویند هنگامی که پیامبر (ص) در آستانه مرگ بود، به [[امام علی(ع)|علی(ع)]] وصیت کرد و فرمود: «وقتی من فوت کردم، مرا با آب چاه غرس، به طول هفت مشک، غسل بده.»<ref>الکافی، ج2، ص62.</ref>
[[پیامبر (ص)]] از آب شیرین آن چاه می‌نوشید و برای خانه دستور به استفاده از آن می‌دادند<ref>الطبقات الکبری، ج ۱، ابن سعد، ص ۵۰۴</ref>، آن را گوارا می‌دانست و به آن تبرک می‌جست.<ref>دائرةالمعارف حرمین شریفین، ج ۳، جعفر الخلیلی، ص۶۲.</ref> روایات می‌گویند هنگامی که پیامبر (ص) در آستانه مرگ بود، به [[امام علی(ع)|علی(ع)]] وصیت کرد و فرمود: «وقتی من فوت کردم، مرا با آب چاه غرس، به طول هفت مشک، غسل بده.»<ref>الکافی، ج2، ص62.</ref>


گفته شده است که پیامبر (ص) با آب این چاه وضو گرفتند،<ref name=":2">المساجد والأماكن الأثرية المجهولة لزائر المدينة الميمونة، عبدالرحمن خويلد، ص۶۱؛ المواهب اللدونیة بالمنحة المحمدیة، ج ۳، شیخ احمد بن محمد قسطلانی، ص ۵۷۷</ref>پیامبر خدا (ص) آب این چاه را خوش‌طعم می‌دانست و آن را تبرک کرده است.<ref name=":1" /> همچنین از پیامبر روایت شده که در آن چاه از چشمه‌های بهشت جریان دارد و آنرا، از چاه‌های بهشت دانسته‌اند.<ref>المواهب اللدونیة بالمنحة المحمدیة، ج ۳، شیخ احمد بن محمد قسطلانی، ص ۵۷۷؛  سبل الهدى والرشاد، ج ۳، الصالحي الشامي، ص۳۲۲.</ref>
گفته شده است که پیامبر (ص) با آب این چاه وضو گرفتند،<ref name=":22">المساجد والأماكن الأثرية المجهولة لزائر المدينة الميمونة، عبدالرحمن خويلد، ص۶۱؛ المواهب اللدونیة بالمنحة المحمدیة، ج ۳، شیخ احمد بن محمد قسطلانی، ص ۵۷۷</ref>پیامبر خدا (ص) آب این چاه را خوش‌طعم می‌دانست و آن را تبرک کرده است.<ref name=":12" /> همچنین از پیامبر روایت شده که در آن چاه از چشمه‌های بهشت جریان دارد و آنرا، از چاه‌های بهشت دانسته‌اند.<ref>المواهب اللدونیة بالمنحة المحمدیة، ج ۳، شیخ احمد بن محمد قسطلانی، ص ۵۷۷؛  سبل الهدى والرشاد، ج ۳، الصالحي الشامي، ص۳۲۲.</ref>


== فضایل چاه ==
== فضایل چاه ==
در نقل ها آمده است آبی که از آن کشیده می‌شده در درمان برخی بیماری‌ها مؤثر بوده است.<ref name=":2" />
در نقل ها آمده است آبی که از آن کشیده می‌شده در درمان برخی بیماری‌ها مؤثر بوده است.<ref name=":22" />


== معجزه پیامبر ==
== معجزه پیامبر ==
خط ۵۹: خط ۶۱:


در زمان زندگی پیامبر، این چاه متعلق به سعد بن خیثمه بود که از انصار به شمار می‌آمد. پیامبر در نزدیکی مسجد قباء خانه‌ای داشت که این چاه در همان حوالی بود. این مکان به ویژه زمانی اهمیت پیدا کرد که پیامبر با ابوبکر از مکه به مدینه مهاجرت کردند.
در زمان زندگی پیامبر، این چاه متعلق به سعد بن خیثمه بود که از انصار به شمار می‌آمد. پیامبر در نزدیکی مسجد قباء خانه‌ای داشت که این چاه در همان حوالی بود. این مکان به ویژه زمانی اهمیت پیدا کرد که پیامبر با ابوبکر از مکه به مدینه مهاجرت کردند.
== تاریخچه ==
محمد مطری(م.741ق.) گفته که این چاه در زمان او خراب شده بود، ولی بعد از آن تعمیر شد. سمهودی هم گفته است که این چاه بعداً باز هم خراب شد و سپس آن را شخصی به نام خواجه حسین خرید و باغی دور آن ساخت و یک راه‌پله از داخل و بیرون باغ به چاه ایجاد کرد و کنار آن مسجد کوچکی ساخت و این مکان را در سال ۸۸۲ هجری وقف کرد.
برای رفتن به چاه غرس از مدینه باید از باب العوالی حرکت کنید و به سمت راه قربان بروید و سپس به سمت شرق در یک کوچه باریک بپیچید.


== وضعیت کنونی ==
== وضعیت کنونی ==
خط ۶۴: خط ۷۱:


این باغ که به نام «غرس» شناخته می‌شود، هنوز وجود دارد و وقف است. مسجد مربع شکلی که از سنگ و گل ساخته شده و در کنار چاه است تا حدی باقی مانده  و و در سمت شمال شرق آن قرار دارد.
این باغ که به نام «غرس» شناخته می‌شود، هنوز وجود دارد و وقف است. مسجد مربع شکلی که از سنگ و گل ساخته شده و در کنار چاه است تا حدی باقی مانده  و و در سمت شمال شرق آن قرار دارد.
مطری گفته که این چاه در زمان او (قرن هشتم هجری) خراب شده بود، ولی بعد از آن تعمیر شد. سمهودی هم گفته است که این چاه بعداً باز هم خراب شد و سپس آن را شخصی به نام خواجه حسین خرید و باغی دور آن ساخت و یک راه‌پله از داخل و بیرون باغ به چاه ایجاد کرد و کنار آن مسجد کوچکی ساخت و این مکان را در سال ۸۸۲ هجری وقف کرد.
برای رفتن به چاه غرس از مدینه باید از باب العوالی حرکت کنید و به سمت راه قربان بروید و سپس به سمت شرق در یک کوچه باریک بپیچید.


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==