کوه الرایه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
خط ۱: خط ۱:
==نام==
==نام==
کوه الرایه، در گذشته، به نام ذباب خوانده می‌شد.<ref name=":0">المغانم المطابه فی معالم طابه، ص۱۴۶.</ref> به گمانِ برخی، سببِ نامگذاری آن به الرایه{{یادداشت|الرایة، به معنای پرچم است.}}<ref>كتاب العين، ج‏2، ص153.</ref>، این است که پرچم اسلام بر بالای این کوه برافراشته می‌شد، یا آنکه پرچم شورشیان [[واقعه حره|واقعه حرّه]] در آنجا نصب شد.<ref name=":1" />  
کوه الرایه، در گذشته، به نام ذُباب خوانده می‌شد.{{یادداشت|و فی المعالم الاثیره: «ذباب بضم الذال المعجمة و موحدتان بينهما ألف.»}}<ref name=":0">معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1، ص267؛ المغانم المطابه فی معالم طابه، ص۱۴۶.</ref> به گمانِ برخی، سببِ نامگذاری آن به الرایه{{یادداشت|الرایة، به معنای پرچم است.}}<ref>كتاب العين، ج‏2، ص153.</ref>، این است که پرچم اسلام بر بالای این کوه برافراشته می‌شد، یا آنکه پرچم شورشیان [[واقعه حره|واقعه حرّه]] در آنجا نصب شد.<ref name=":1" />  


 
به باور بیشتر تاریخ‌نگاران،‌ نامگذاری آن به ذباب{{یادداشت|واژه ذباب، نام پرنده یا قسمت برند شمشیر است و برخی، آن را به معنای زنبور عسل نیز آورده‌اند.}}<ref>مصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ص۲۰۶؛ مفردات الفاظ قرآن، ص325.</ref>، به فردی به نام ذباب از مردم [[یمن]] برمی‌گردد، که مردی از انصار را کشته بود و مروان بن حکم، دستور داد او را روی این کوه گردن بزنند.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج1، ص266.</ref>
 
علت نام گذاری این کوه به ذباب آن است که ذباب نام پرنده یا قسمت برنده شمشیر است.<ref>مصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ص۲۰۶.</ref> و در بعضی از کتب به معنی زنبور عسل نیز آمده است.<ref>مفردات الفاظ قرآن، ص325.</ref> بعضی گویند نام کسی است که در دوران اموی در کنار این کوه گردن زده شده است<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج1، ص266.</ref>


==مکان==
==مکان==

نسخهٔ ‏۲۴ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۷:۴۲

نام

کوه الرایه، در گذشته، به نام ذُباب خوانده می‌شد.[یادداشت ۱][۱] به گمانِ برخی، سببِ نامگذاری آن به الرایه[یادداشت ۲][۲]، این است که پرچم اسلام بر بالای این کوه برافراشته می‌شد، یا آنکه پرچم شورشیان واقعه حرّه در آنجا نصب شد.[۳]

به باور بیشتر تاریخ‌نگاران،‌ نامگذاری آن به ذباب[یادداشت ۳][۴]، به فردی به نام ذباب از مردم یمن برمی‌گردد، که مردی از انصار را کشته بود و مروان بن حکم، دستور داد او را روی این کوه گردن بزنند.[۵]

مکان

این کوه، در شمال شهر مدینه، در نزدیکی[۳] و در شرق کوه سَلْع[۱] و میان کوه احد و کوه سلع قرار دارد.[۳]

‌اهمیت

کوه الرایه،‌ یکی از مناطق مهم مدینه از نظر تاریخی شمرده شده است؛‌ زیرا آثار خندقی که در ماجرای جنگ احزاب کنده شد از میان رفته و این کوه، نشانه خوبی برای یافتن مسیر احتمالی این خندق است.[۶]

مسجد ذباب

روی این کوه، مسجد ذباب قرار دارد، که به آن «قرین» و «الرایه» نیز گفته شده است.[۱] این مسجد، در جایی ساخته شده که حضرت محمد(ص) بر آن خیمه‌ای بر پا کرد. مسجد ذباب،‌ مساحتی کوچک داشته[۳] و در سال ۱۴۰۶ق. بنای مخروبه آن و محرابی که به سختی دیده می‌شده گزارش شده است.[۷]

در تاریخ

در جریان جنگ احزاب، چادری برای حضرت محمد(ص) بالای این کوه نصب شد که از آنجا به عملیات مقدماتی مسلمانان در کندن خندق و تعیین محل آن نظارت می‌کرد.[۳]

در جریان دو غزوه خیبر و تبوک، حضرت محمد(ع) پرچمش را روی این کوه نصب کرد؛ وقتی مسلمانان آن را دیدند برای جهاد بیرون رفتند.[۷]

سلمة بن الاکوع، روی این کوه ایستاده و با فریاد، مردم را از دزدیده شدن شتران حضرت محمد(ص)، توسط عیینة بن حصن آگاه کرد. حضرت محمد(ص) بیرون رفته و اینگونه غزوه غابه شکل گرفت.[۸]

منابع


این مقاله برگرفته از مقاله بررسی جغرافیای طبیعی مدینه یحیی جهانگیری و علی اصغر کریم خانی، فصلنامه میقات حج، دوره ۲۶، ش۱۰۳، بهار ۱۳۹۷، ص۷۹–۱۰ است.

كتاب العين، خليل بن احمد فراهيدى، نشر هجرت، قم، 1409ق.

مصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، احمد فیومی، مؤسسة دارالهجرة، قم، ۱۴۱۴ق.

معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، عبدالعزيز كعكى، دار و مكتبه الهلال، بيروت، 1419ق.

المغانم المطابه فی معالم طابه، مجدالدین فیروز آبادی، مرکز بحوث و دراسات المدینة المنوره، مدینه، ۲۰۰۲م.

مفردات الفاظ قرآن، راغب اصفهانی، دارالکتب العلمیه، قم، بی‌تا.

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1، ص267؛ المغانم المطابه فی معالم طابه، ص۱۴۶.
  2. كتاب العين، ج‏2، ص153.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ آثار اسلامی مکه و مدینه، ج۱، ص۳۶۳.
  4. مصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ص۲۰۶؛ مفردات الفاظ قرآن، ص325.
  5. معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج1، ص266.
  6. معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1، ص267.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ الدر الثمین، ص١٧١.
  8. الدر الثمین، ص۱۷۲.
  1. و فی المعالم الاثیره: «ذباب بضم الذال المعجمة و موحدتان بينهما ألف.»
  2. الرایة، به معنای پرچم است.
  3. واژه ذباب، نام پرنده یا قسمت برند شمشیر است و برخی، آن را به معنای زنبور عسل نیز آورده‌اند.