کفشداری: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] | [[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] | ||
[[پرونده:کفشداری.jpg|پیوند=https://wikihaj.com/view/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D9%81%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C.jpg|بندانگشتی|یکی از کفشداری‌های [[آستان مقدس امام رضا(ع)|آستان امام رضا(ع)]].]]'''کفشداری'''، یا به زبان عربی '''کشوانیه'''، محل نگهدارى كفش در مسجدها، حرم‌ها، زيارتگاه‌ها و خانه‌هاى بزرگان است. | |||
[[پرونده:کفشداری.jpg|پیوند=https://wikihaj.com/view/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D9%81%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C.jpg|بندانگشتی|یکی از کفشداری‌های [[آستان مقدس امام رضا(ع)|آستان امام رضا(ع)]].]] | کفشدارها، کفش [[زائر]] را تا وقتی او به [[زیارت]] رفته و بازمی‌گردد نگه می‌دارند. هدف این کار را، احترام به زائر دانسته‌اند. در برخی از حرم‌ها مانند [[آستان مقدس امام رضا(ع)|آستان امام رضا(ع)]]، کفشدارها وظایف گسترده‌تری دارند. | ||
==واژه‌شناسی== | ==واژه‌شناسی== | ||
واژه کفشداری، به عمل و شغل کفشدار معنا شده و کفشدار، به کسی که در مکان‌های مقدس یا منزل بزرگان مواظب کفش‌ها باشد، معنا شده است.<ref>فرهنگ‌نامه دهخدا، ذیل واژه کفش، به نقل از فرهنگ فارسی معین.</ref> برخی از شخصيت‌ها، خادمى به همراه داشتند، كه وظیفه او مواظبت از كفش آنها و جفت كردن كفش پيش پاى آنان بوده است و به او «كفش جفت كن» می‌گفتند. به كفشدار، واژه‌های دیگری مانند كفشبان، كفش بردار،<ref name=":0">فرهنگ نامه زیارت، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص36.</ref> باشماقچى و باشماقدار،<ref>لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه‌های باشماقچی و باشماقدار.</ref> نیز گفته‌اند. به کفشداری، در زبان عربى «كشوانيه» گفته مى‌شود.<ref name=":1">راهنماى جامع اماكن متبركه، ص ۶٠.</ref> | واژه کفشداری، به عمل و شغل کفشدار معنا شده و کفشدار، به کسی که در مکان‌های مقدس یا منزل بزرگان مواظب کفش‌ها باشد، معنا شده است.<ref>فرهنگ‌نامه دهخدا، ذیل واژه کفش، به نقل از فرهنگ فارسی معین.</ref> برخی از شخصيت‌ها، خادمى به همراه داشتند، كه وظیفه او مواظبت از كفش آنها و جفت كردن كفش پيش پاى آنان بوده است و به او «كفش جفت كن» می‌گفتند. به كفشدار، واژه‌های دیگری مانند كفشبان، كفش بردار،<ref name=":0">فرهنگ نامه زیارت، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص36.</ref> باشماقچى و باشماقدار،<ref>لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه‌های باشماقچی و باشماقدار.</ref> نیز گفته‌اند. به کفشداری، در زبان عربى «كشوانيه» گفته مى‌شود.<ref name=":1">راهنماى جامع اماكن متبركه، ص ۶٠.</ref> | ||
نسخهٔ ۹ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۲۲:۱۵
کفشداری، یا به زبان عربی کشوانیه، محل نگهدارى كفش در مسجدها، حرم‌ها، زيارتگاه‌ها و خانه‌هاى بزرگان است.
کفشدارها، کفش زائر را تا وقتی او به زیارت رفته و بازمی‌گردد نگه می‌دارند. هدف این کار را، احترام به زائر دانسته‌اند. در برخی از حرم‌ها مانند آستان امام رضا(ع)، کفشدارها وظایف گسترده‌تری دارند.
واژه‌شناسی
واژه کفشداری، به عمل و شغل کفشدار معنا شده و کفشدار، به کسی که در مکان‌های مقدس یا منزل بزرگان مواظب کفش‌ها باشد، معنا شده است.[۱] برخی از شخصيت‌ها، خادمى به همراه داشتند، كه وظیفه او مواظبت از كفش آنها و جفت كردن كفش پيش پاى آنان بوده است و به او «كفش جفت كن» می‌گفتند. به كفشدار، واژه‌های دیگری مانند كفشبان، كفش بردار،[۲] باشماقچى و باشماقدار،[۳] نیز گفته‌اند. به کفشداری، در زبان عربى «كشوانيه» گفته مى‌شود.[۴]
چیستی
كفشدارى، محل نگه دارى كفش در مسجدها، حرم‌ها، زيارتگاه‌ها و خانه‌هاى بزرگان است. در مکان‌های زیارتی، كسانى با نام كفشدار، از كفش زائران نگهدارى مى‌كنند تا آنان به زيارت رفته و برگردند. هدف این کار را، احترام به زائر دانسته‌اند. کفشداری باعث نگهداری مکان‌های مقدس از گرد و غبار و آلودگی کفش‌ها نیز می‌شود.[۲] کفشداری، دارای قفسه‌هایی است که کفش‌ها در آن نگهداری می‌شود.[۴]
در حرم امام رضا(ع)
كفشدارى‌های آستان امام رضا(ع)، بيش از ١٨٠٠ نفر كفشدار ثابت و سيار داشته، كه در دو نوبتِ ١٢ ساعته و با ٨ كشيك، از كفش‌هاى زائران نگهدارى مى‌كنند. وظایف کفشداران عبارت است از: پذيرش كفش‌هاى زائران با ادب و احترام، حفظ نظافت و طهارت محدوده كفشدارى، حفظ نظم و آرامش در محل كفشدارى، راهنمایی کردن زائران و نگهدارى و مرتب كردن قرآن‌ها و كتاب‌هاى دعا در مكان‌هاى مخصوص.[۴]
در حرم حضرت عباس(ع)
آستان حضرت عباس(ع)، دارای ۴۳ کفشداری و ۱۴۲ کفشدار است. کفشداری‌ها در کنار درهای ورودی صحن قرار گرفته‌اند. کفشدارها، برای داشتن برخوردی نیکو با زائران، دوره‌های مذهبی و فرهنگی می‌بینند. دوره‌های آموزش زبان، از دیگر آموزش‌هایی است که آنها برای برخورد با زائران خارجی می‌گذرانند. کمک به زائران سالمند و ناتوان، برای ورود به صحن با ولیچر از دیگر وظایف کفشدارها است.[۵]
پانوشت
- ↑ فرهنگ‌نامه دهخدا، ذیل واژه کفش، به نقل از فرهنگ فارسی معین.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ فرهنگ نامه زیارت، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص36.
- ↑ لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه‌های باشماقچی و باشماقدار.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ راهنماى جامع اماكن متبركه، ص ۶٠.
- ↑ خدمات شبانه روزى یکصد و چهل و دو خادم در واحد كفشدارى آستان قدس عباسی، شبکه جهانی الکفیل، گرفته شده در ۲۲ آبان ۱۳۹۸ش.
منابع
- راهنماى جامع اماكن متبركه حرم مطهر حضرت رضا(ع)، روابط عمومى آستان قدس رضوى، ۱۳۸۷ش.
- شبکه جهانی الکفیل.