آیه ۱۵۸ سوره بقره

متن و ترجمه

﴿

إِنَّ الصَّفَا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعَائِرِ اللَّهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِمَا وَمَنْ تَطَوَّعَ خَيْرًا فَإِنَّ اللَّهَ شَاكِرٌ عَلِيمٌ

در حقيقت صفا و مروه از شعاير خداست [كه يادآور اوست]، پس هر كه خانه [خدا] را حج كند يا عمره گزارد، بر او گناهى نيست كه ميان آن دو سعى به جاى آورد و هر كه افزون بر فريضه كار نيكى كند خدا حق شناس و داناست.

﴾

شرح واژگان

واژه «صفا» در اصل به معنای زمین صاف و هموار و نرم، و «مروه» به معنای سنگ سفید است. برخی نیز گفته‌اند مروه به معنای جایی است که در آن سنگ‌ریزه باشد. ^۲ به هر صورت صفا و مروه در این آیه نام دو کوه است که در سمت حجر الاسود به فاصلهٔ چند صد متری (حدود۳۷۰ متر) از یکدیگر قرار دارند. ^۳ و محل انجام یکی از مناسک است.

ب: شعائر: شعائر جمع شعیره، به معنای علامت و نشانه است؛ و نشانه بودن صفا و مروه به این معناست که با لطافت و دقت در آن می‌توان به عظمت خدا پی‌برد. ^۴ این احتمال نیز وجود دارد که شعائر در این آیه و امثال آن به معنای مناسک و عبادت باشد، چنان‌که فرمود: «وَ الْبُدْنَ جَعَلْنٰاهٰا لَکُمْ مِنْ شَعٰائِرِ اللّٰهِ (حج: ۳۶)».

منابع

این مقاله برگرفته از کتاب درسنامه تفسیر آیات حج، محمد فاکر میبدی، قم، حوزه نماینگی ولی‌فقیه در امور حج و زیارت، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، سازمان چاپ و نشر، ۱۳۸۷ش. است.