عربستان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۸: خط ۴۸:
پخش اذان از مأذنه مساجد، التزام به نماز و حضور در نمازهای جماعت كه در پنج نوبت اقامه می‌گردد، تعطیل نمودن بازار به هنگام نماز و حفظ ظواهر اسلامی، از آداب و رسوم نیكوی مردم این كشور است.
پخش اذان از مأذنه مساجد، التزام به نماز و حضور در نمازهای جماعت كه در پنج نوبت اقامه می‌گردد، تعطیل نمودن بازار به هنگام نماز و حفظ ظواهر اسلامی، از آداب و رسوم نیكوی مردم این كشور است.
===وضعیت زنان===
===وضعیت زنان===
ازدواج زنان عربستان با مردان بیگانه ممنوع است، مگر با مجوّز دولت كه به ندرت صادر می‌شود. در مورد رعایت پوشش نیز سختگیری صورت می‌گیرد؛ پوشاندن دست‌ها و صورت حتی توسط دختران پس از دوران ابتدایی اجباری است. چنانچه زنی بدن خود را به خوبی نپوشاند، توسط مأموران موسوم به «مطوّع» كه وظیفه امر به معروف و نهی از منكر را بر عهده دارند، مورد بازجویی قرار می‌گیرد.
ازدواج زنان عربستان با مردان بیگانه ممنوع است، مگر با مجوّز دولت كه به ندرت صادر می‌شود. در مورد رعایت پوشش نیز سختگیری صورت می‌گیرد؛ پوشاندن دست‌ها و صورت حتی توسط دختران پس از دوران ابتدایی اجباری است. به زنان اجازه داده نمی‌شود به تنهایی و بدون اجازه مرد خانواده از خانه یا كشور خارج شوند. رانندگی برای زنان ممنوع است. در مراكز پزشكی و درمانی، مدارس، دانشگاه‌ها و از وجود بانوان به طور رسمی استفاده می‌شود.
رفت و آمد زنان به سهولت میسر نیست؛ به زنان اجازه داده نمی‌شود به تنهایی و بدون اجازه مرد خانواده از خانه یا كشور خارج شوند. رانندگی برای زنان ممنوع است مگر زنان ارتش آمریكا كه مجاز هستند در داخل مناطق نظامی، رانندگی نمایند ولی آنان نیز حق رانندگی در ملأ عام را ندارند. البته اخیراً حضور زنان غیر مسلمان خارجی كه صرفاً با پوشیدن یك عبای عربی و با سر و پای برهنه رفت و آمد می‌كنند، در شهرهای غیر مكه و مدینه، امری عادی شده است.
در عربستان نظام تعدد زوجات و حق انتخاب چند همسر برای مردان وجود دارد و بیشتر ثروتمندان آن سامان بیش از یک همسر اختیار می‌کنند. در این کشور یك مرد به راحتی می‌تواند همسر خود را طلاق دهد ولی زنان برای طلاق گرفتن از شوهران خود، باید به نظام حقوقی پیچیده‌ای متوسل شوند.
ساختمان‌های مسكونی دولتی موظف به ساختن زمین‌های تفریحی برای زنان و مردان به طور جداگانه هستند و استخدام زنان در فروشگاه‌ها و ادارات عمومی ممنوع است. البته در مراكز پزشكی و درمانی، مدارس، دانشگاه‌ها و . از وجود بانوان به طور رسمی استفاده می‌شود.
در این كشور امكانات آموزشی برای مردان و زنان یكسان نیست.
در عربستان نظام تعدد زوجات و حق انتخاب چند همسر برای مردان وجود دارد و بیشتر ثروتمندان آن سامان بیش از یک همسر اختیار می‌کنند. در این کشور یك مرد به راحتی می‌تواند همسر خود را طلاق دهد ولی زنان برای طلاق گرفتن از شوهران خود، باید به نظام حقوقی پیچیده‌ای متوسل شوند. مدتی است که ازدواج‌های موقت به روش‌های مختلف نیز در این کشور رایج شده است.
==جغرافیای آموزشی و فرهنگی==
==جغرافیای آموزشی و فرهنگی==
برابر آمارهای رسمی گفته می‌شود که 78% مردم این کشور باسواد هستند ولی طبق آمار غیر رسمی، میزان با سوادها کمتر است.
برابر آمارهای رسمی 78% مردم این کشور باسواد هستند ولی طبق آمار غیر رسمی، میزان با سوادها کمتر است.
در دوران گذشته عربستان، مدارس دینی و مساجد، مسؤولیت آموزش خواندن و نوشتن و علوم دینی را بر عهده داشتند. نخستین مدرسه به سبك امروزی در این كشور، در دوران حكومت ملك عبدالعزیز و به فرمان وی تأسیس گردید.
در دوران گذشته عربستان، مدارس دینی و مساجد، مسؤولیت آموزش خواندن و نوشتن و علوم دینی را بر عهده داشتند.
در این كشور مدیریت آموزش و پرورش به دو بخش دختران و پسران تقسیم شده بود؛ مدیریت بخش پسران به عهده وزارت معارف (آموزش و پرورش) و مدیریت بخش دختران به عهده ریاست كل آموزش دختران بود.
در این كشور مدیریت آموزش و پرورش به دو بخش دختران و پسران تقسیم شده بود؛ مدیریت بخش پسران به عهده وزارت معارف (آموزش و پرورش) و مدیریت بخش دختران به عهده ریاست كل آموزش دختران بود.
مدارس عربستان در هر دو بخشِ پسران و دختران، به دو نوع تقسیم می‌شوند: دولتی و ملّی. عربستان سعودی دارای هشت دانشگاه دولتی است.
===آثار دینی===
===آثار دینی===
جهت‌گیری كلّی آثار منتشره دینی بیشتر بر محور نشر اندیشه سلفی‌گری و وهابیت و ردّ مخالفان آنان دور می‌زند.در كنار این نوع كتب، برخی از آثار مهم تاریخی، رجالی و تفسیری نیز نشر یافته است. تعداد كتابخانه‌های عمومی عربستان در سال 1410ه‍ .ق به 60 عدد افزایش یافت و در حال حاضر بیش از یك میلیون جلد كتاب در این كتابخانه‌ها موجود است.  
جهت‌گیری كلّی آثار منتشره دینی بیشتر بر محور نشر اندیشه سلفی‌گری و وهابیت و ردّ مخالفان آنان دور می‌زند.در كنار این نوع كتب، برخی از آثار مهم تاریخی، رجالی و تفسیری نیز نشر یافته است. تعداد كتابخانه‌های عمومی عربستان در سال 1410ه‍ .ق به 60 عدد افزایش یافت و در حال حاضر بیش از یك میلیون جلد كتاب در این كتابخانه‌ها موجود است.  
در كشور عربستان، مطبوعات زیر نظر دولت است. سردبیران و نویسندگان نه تنها از نشر مطالب انتقادی خودداری می‌كنند؛ بلكه خط فكری و مشی سیاسی دولت را تبلیغ می‌كنند.
در كشور عربستان، مطبوعات زیر نظر دولت است. سردبیران و نویسندگان نه تنها از نشر مطالب انتقادی خودداری می‌كنند؛ بلكه خط فكری و مشی سیاسی دولت را تبلیغ می‌كنند.
==اوضاع اقتصادی==
==اوضاع اقتصادی==
اقتصاد عربستان بر محور نفت و فرآورده‌های آن بنا شده است؛ پس از نفت، مسافرت گسترده حجاج به آن كشور نقش مهمی در اقتصاد این كشور ایفا می‌كند<ref>عربستان، فخری، ص104.</ref>. این كشور بر اساس نظام اقتصادی آزاد، سیاست اقتصادی و تجاری خود را بنیان نهاده است. اقتصاد عربستان دارای بخش‌های مختلفی است كه برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: الف: كشاورزی<ref>عربستان، فخری، ص105 - 112.</ref> ب: معادن ج: انرژی د: صنایع.
اقتصاد عربستان بر محور نفت و فرآورده‌های آن بنا شده است؛ پس از نفت، مسافرت گسترده حجاج به آن كشور نقش مهمی در اقتصاد این كشور ایفا می‌كند<ref>عربستان، فخری، ص104.</ref>. اقتصاد عربستان دارای بخش‌های مختلفی است كه برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: الف: كشاورزی<ref>عربستان، فخری، ص105 - 112.</ref> ب: معادن ج: انرژی د: صنایع.
واحد پول عربستان سعودی، «ریال» می‌باشد.
واحد پول عربستان سعودی، «ریال» می‌باشد.
بانك‌های مهم عربستان عبارتند از: 1. بانك الریاض؛ 2. بانك الجزیره؛ 3. بانك عربی وطنی؛ 4. بانك سرمایه‌گذاری عربستان؛ 5. بانك المتحد؛ 6. بانك الراجحی (خصوصی)؛ 7. بانك عربستان و آمریكا؛ 8. بانك عربستان و انگلیس؛ 9. بانك عربستان و هلند؛ 10. بانك عربستان و فرانسه.
بانك‌های مهم عربستان عبارتند از: 1. بانك الریاض؛ 2. بانك الجزیره؛ 3. بانك عربی وطنی؛ 4. بانك سرمایه‌گذاری عربستان؛ 5. بانك المتحد؛ 6. بانك الراجحی (خصوصی)؛ 7. بانك عربستان و آمریكا؛ 8. بانك عربستان و انگلیس؛ 9. بانك عربستان و هلند؛ 10. بانك عربستان و فرانسه.
عربستان با اختصاص یك میلیارد دینار اسلامی از بنیانگذاران بانك توسعه اسلامی به حساب می‌آید. این كشور یكی از اعضای مهم بانك عرب برای توسعه آفریقا نیز هست. <ref>عربستان، فخری، ص98 - 101.</ref>
عربستان با اختصاص یك میلیارد دینار اسلامی از بنیانگذاران بانك توسعه اسلامی به حساب می‌آید. <ref>عربستان، فخری، ص98 - 101.</ref>
==پیشینه تاریخی عربستان==
==پیشینه تاریخی عربستان==
منطقه عربستان دارای تاریخی بس كهن و طولانی است كه می‌توان پیشینه آن را به پنج دوران تقسیم نمود:
منطقه عربستان دارای تاریخی بس كهن و طولانی است كه می‌توان پیشینه آن را به پنج دوران تقسیم نمود:
خط ۸۴: خط ۸۰:


در چنین اوضاع آشفته‌ای بود كه طلبه جوانی به نام «محمد بن عبدالوهاب» پس از بازگشت از بصره و ایران چون نتوانست در عُیینه بماند، به درعیه (نزدیک شهر ریاض کنونی) رفت. وی در آنجا به خانه یكی از شاگردانش «عبدالله بن سُوَیلِم» وارد شد و سایر شاگردان و مریدانش دور او را گرفتند.
در چنین اوضاع آشفته‌ای بود كه طلبه جوانی به نام «محمد بن عبدالوهاب» پس از بازگشت از بصره و ایران چون نتوانست در عُیینه بماند، به درعیه (نزدیک شهر ریاض کنونی) رفت. وی در آنجا به خانه یكی از شاگردانش «عبدالله بن سُوَیلِم» وارد شد و سایر شاگردان و مریدانش دور او را گرفتند.
@@@
در آن دوران حاكمِ درعیه «محمد بن سعود بن مقرن بن مرجان بن ابراهیم بن موسی بن ربیعة بن مانع مریدی» بود.
در آن دوران حاكمِ درعیه «محمد بن سعود بن مقرن بن مرجان بن ابراهیم بن موسی بن ربیعة بن مانع مریدی» بود.
جدّ اعلای آن‌ها «مانع» از مشایخ قبیله «بكر بن وائل» نخست در دُروع از توابع طایف می‌زیست. او به سال 850 ه‍ . ق. (1446م) به دعوت پسر عموی خود ابن دِرْع كه امیر منفوحه و حجر الیمامه و جَزْعه، در نجد بود، نزد وی رفت و واحه المُلَیبِید و الغُضَیه را از او به تیول گرفته، به كشاورزی پرداخت و آن منطقه را درعیه نامید. وی به همراه پسرش ربیعه به شیوه سایر مشایخ عرب، گاهگاه به قبایل همسایه حمله می‌بردند؛ ربیعه به آل یزید تاخته مردان آن قبیله را از دم تیغ گذراند و زنان و اموالشان را تصاحب كرد و منطقه نفوذ خود را گسترش داد. فرزندان وی نیز روش پدر را دنبال كردند؛ فرزند ابراهیم مُقَرِّن نام داشت كه جدّ اعلای آل سعود است. وی با وسعت یافتن منطقه تحت نفوذش در نجد حكومت كوچكی ترتیب داد.
جدّ اعلای آن‌ها «مانع» از مشایخ قبیله «بكر بن وائل» نخست در دُروع از توابع طایف می‌زیست. او به سال 850 ه‍ . ق. (1446م) به دعوت پسر عموی خود ابن دِرْع كه امیر منفوحه و حجر الیمامه و جَزْعه، در نجد بود، نزد وی رفت و واحه المُلَیبِید و الغُضَیه را از او به تیول گرفته، به كشاورزی پرداخت و آن منطقه را درعیه نامید. وی به همراه پسرش ربیعه به شیوه سایر مشایخ عرب، گاهگاه به قبایل همسایه حمله می‌بردند؛ ربیعه به آل یزید تاخته مردان آن قبیله را از دم تیغ گذراند و زنان و اموالشان را تصاحب كرد و منطقه نفوذ خود را گسترش داد. فرزندان وی نیز روش پدر را دنبال كردند؛ فرزند ابراهیم مُقَرِّن نام داشت كه جدّ اعلای آل سعود است. وی با وسعت یافتن منطقه تحت نفوذش در نجد حكومت كوچكی ترتیب داد.