کندن درخت (فتاوای مراجع): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۷۱: خط ۱۷۱:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' اگر به نحو متعارف راه برود و گیاهی از راه رفتن او قطع شود اشکالی ندارد. {{توضیح مساله|479|
'''امام خمینی:''' اگر به نحو متعارف راه برود و گیاهی از راه رفتن او قطع شود اشکالی ندارد.{{توضیح مساله|479|
* '''آیت‌الله بهجت:''' اطلاق حکم به صورت علم به قطع و عدم ضرورت مورد تأمّل است
* '''آیت‌الله بهجت:''' اطلاق حکم به صورت علم به قطع و عدم ضرورت مورد تأمّل است
* '''آیت‌الله سبحانی:''' اگر قصد این کار را نداشته باشد مانعی ندارد.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' اگر قصد این کار را نداشته باشد مانعی ندارد.
}}
}}
$$|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|479}}
{{ارجاع مساله|479}}

نسخهٔ ‏۱۰ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۵۷

مقاله توصیفی فقهی این صفحه شامل فتوای مراجع تقلید درباره احکام کندن درخت است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم نگاه کنید به مقاله کندن درخت.

چگونگی

مسئله کندن درخت یا گیاه

امام خمینی: [از محرمات احرام است:] کندن درخت یا گیاهی که در حرم روییده باشد: [م* ۱]

مراجع دیگر:
    • آیت‌الله بهجت: و بریدن و نحو آنها.
    • آیت‌الله خامنه‌ای: قطع کردن و بریدن و شکستن درختان و گیاهان روییده در حرم، برای محرم و غیر محرم حرام است.
    • آیت‌الله سبحانی: کندن و بریدن گیاه و درخت حرم، حرام است.
    • آیت‌الله سیستانی: حتی اگر اصل آن در خارج حرم و شاخه آن در حرم یا به عکس باشد.
    • آیت‌الله فاضل، آیت‌الله نوری: و بریدن آن.

حکم

مسئله 469

امام خمینی: اگر گیاهی یا درختی در منزل مُحرم روییده باشد، بعد از آنکه منزل او شده، پس اگر آن را خودش کاشته باشد جایز است آن را بکند. [م469 ۱]

مراجع دیگر:
    • آیت‌الله زنجانی، آیت‌الله سیستانی: اختصاص به محرم ندارد و فرقی بین کاشتن خود شخص و دیگری در این صورت نیست، ولی اگر گیاه یا درختی را خود شخص کاشته باشد (آیت‌الله زنجانی: یا آبیاری کرده باشد) می‌تواند قطع کند، هرچند در ملک دیگری باشد.
    • آیات عظام سبحانی، فاضل، نوری: و یا قطع کند.


مسئله 470

امام خمینی: اگر درختی در منزل او روییده، بعد از آنکه منزل او شده لیکن خودش آن را نکاشته باشد، احتیاط [م470 ۱]آن است که آن را قطع نکند گرچه اقوی جواز است.

مراجع دیگر:
    • آیت‌الله بهجت: کندن و بریدن این‌گونه درخت‌ها و گیاه‌ها اشکال ندارد.
    • آیات عظام تبریزی، خویی، سبحانی، گلپایگانی: مانعی ندارد کندن درخت و گیاه در این صورت.


مسئله 471

امام خمینی: اگر گیاهی که در منزل او روییده، بعد از آنکه منزل او شده و خودش آن را نکاشته باشد احتیاط واجب [م471 ۱] آن است که آن را قطع نکند.

مراجع دیگر:
    • آیات عظام بهجت، فاضل، مکارم: این احتیاط واجب نیست، بلکه مستحب است.
    • آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی، سیستانی، صافی، گلپایگانی، نوری: قطع آنها اشکال ندارد.
    • آیت‌الله سبحانی: قطع آنها جایز نیست.


مسئله 472

امام خمینی: اگر منزلی خریده باشد که دارای درخت و گیاه است، نباید آن را قطع کند. [م472 ۱]

مراجع دیگر:
    • آیت‌الله سبحانی: اگر منزلی را برای استفاده مثلاً یا در ایام حج در مکه خرید و یا اجاره کرد به احتیاط واجب درخت و گیاه خودروی آن را نکند و یا شاخه‌های درختان را نشکند.
    • آیت‌الله گلپایگانی: متعرض این فرع نشده‌اند.
    • آیت‌الله مکارم: تنها قطع درختان و گیاهان خودرو که قبل از بنا، در آن بوده حرام است و غیر آن حرام نیست.
    • آیت‌الله نوری: منزلی که در آن سکونت کرده ولو نخریده باشد.


مسئله 473

امام خمینی: درخت‌های میوه و درخت خرما از این حکم بیرون است و می‌تواند آنها را قطع کند [م473 ۱]و در گیاه‌ها (اذخر) که گیاه معروفی است از حکم مستثنی است و قطع آن مانع ندارد.

مراجع دیگر:
    • آیت‌الله فاضل: میوه‌های آنها و شاخه‌هایی از آنها را که در کمّیت یا کیفیت میوه تأثیر می‌گذارد می‌تواند قطع کند اما خود آنها را نباید قطع کند.
    • آیت‌الله مکارم: قطع درختان میوه اگر خودرو باشد خالی از اشکال نیست.


مسئله 474

امام خمینی: اگر درختی را که جایز نیست کندنش، بکند، احتیاط آن است که اگر بزرگ باشد یک گاو کفاره بدهد و اگر کوچک باشد یک گوسفند. [م474 ۱]

مراجع دیگر:
    • آیت‌الله بهجت: اگر درختی را بکند کفاره دادن یک گاو در درخت بزرگ و یک گوسفند در کوچک و اگر بعض درخت باشد قیمت آن را، موافق احتیاط است در صورتی که در درخت کوچک و در بعض درخت رعایت عدم نقصان از قیمت بشود.
    • آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی: کفاره کندن درخت از بیخ، قیمت همان درخت است و کفاره قطع مقداری از آن، قیمت همان مقدار است. و کندن علف یا قطع آن کفاره ندارد.
    • آیت‌الله خامنه‌ای: اگر درختی را که بریدن آن حرام است ببرد بنا بر احتیاط واجب باید یک گاو کفاره بدهد.
    • آیت‌الله زنجانی: باید یک گاو کفاره بدهد، درخت کوچک باشد یا بزرگ.
    • آیت‌الله سبحانی: و از ریشه درآورد اگر بزرگ باشد باید یک گاو و اگر کوچک باشد باید یک گوسفند کفاره بدهد.
    • آیت‌الله سیستانی: بنا بر احتیاط کفاره کندن هر درختی قیمت همان درخت و کفاره قطع آن، قیمت همان مقداری است که قطع کرده است و در کندن و قطع گیاه کفاره نیست.
    • آیت‌الله صافی: و ظاهر آن است که اگر گاو یا گوسفند را به قصد ما فی الذمه، از عین آنها یا قیمت درخت بدهد و قیمت درخت بیشتر نباشد کافی است.
    • آیت‌الله مکارم: در هر دو صورت احتیاط یک گاو است.
    • آیت‌الله نوری: اگر درختی را بکند، اگر بزرگ باشد باید یک گاو کفاره بدهد و اگر کوچک باشد یک گوسفند و اگر بعض درخت را بکند قیمت آن را کفاره بدهد و در قطع گیاه کفاره نیست به جز استغفار.


مسئله 475

امام خمینی: اگر بعض درخت را قطع کند، اقوی [م475 ۱]آن است که قیمت آن را کفاره بدهد.

مراجع دیگر:
    • آیت‌الله بهجت: اگر درختی را بکند کفاره دادن یک گاو در درخت بزرگ و یک گوسفند در کوچک و اگر بعض درخت باشد قیمت آن را، موافق احتیاط است در صورتی که در درخت کوچک و در بعض درخت رعایت عدم نقصان از قیمت بشود.
    • آیت‌الله سیستانی: بلکه احوط است.


مسئله 476

امام خمینی: در قطع گیاه‌ها کفاره نیست به جز استغفار. [م476 ۱]

مراجع دیگر:
    • آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی: کفاره ندارد.
    • آیت‌الله سبحانی: در کندن گیاهان کوچک.


مسئله 477

امام خمینی: جایز است شتر خود را بگذارد که علف بخورد ،[م477 ۱] ولی خودش برای او قطع نکند. [م477 ۲]

مراجع دیگر:
    • آیت‌الله سیستانی: همچنین چهارپایان دیگر.
    • آیات عظام تبریزی، خویی، فاضل: این کار جایز است.
    • آیت‌الله خامنه‌ای: گیاهانی که به عنوان علوفه حیوانات از آن استفاده می‌شود از حکم مذکور مستثنی است.
    • آیت‌الله سبحانی: می‌تواند حیوانات اهلی را برای چریدن در حرم رها کند.


مسئله 478

امام خمینی: آنچه ذکر شد از قطع درخت و گیاه حرم، مختص به مُحرم نیست، بلکه برای همه کس ثابت است.


مسئله 479

امام خمینی: اگر به نحو متعارف راه برود و گیاهی از راه رفتن او قطع شود اشکالی ندارد.[م479 ۱]

مراجع دیگر:
    • آیت‌الله بهجت: اطلاق حکم به صورت علم به قطع و عدم ضرورت مورد تأمّل است
    • آیت‌الله سبحانی: اگر قصد این کار را نداشته باشد مانعی ندارد.


مسئله 480

امام خمینی: بیست و چهارم ـ سلاح در برداشتن، بنا بر احوط [م480 ۱] مثل شمشیر و نیزه و تفنگ و هرچه از آلات جنگ باشد، [م480 ۲]مگر برای ضرورت و مکروه است سلاح را همراه بردارد در صورتی که به تن او نباشد اگر ظاهر باشد [م480 ۳]و احوط ترک آن است. [م480 ۴]

مراجع دیگر:
    • آیت‌الله بهجت: بر محرم حرام است سلاح برداشتن، مگر به جهت ضرورت، که در این صورت کفاره هم ندارد و منصوص پوشیدن است یا آنکه صدق کند سلاح بر اوست، پس همراه داشتن سلاح حرمت ندارد علی الأظهر.
    • آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی: حمل سلاح بر محرم حرام است و الحاق آلات تحفظ به سلاح احوط است و کفاره حمل سلاح بنا بر احتیاط یک گوسفند است، آیت‌الله تبریزى: ولی بودن سلاح نزد محرم اگر حملش نکند مانعی ندارد هرچند احوط ترک آن است.
    • آیت‌الله خامنه‌ای: حمل سلاح برای محرم جایز نیست؛ اما اگر برای حفظ جان خود و دیگران نیاز به حمل سلاح داشته باشد، حمل آن جایز است.
    • آیت‌الله زنجانی: مسلح بودن بر محرم جایز نیست مگر برای ضرورت، و مکروه است سلاح را همراه داشته باشد.
    • آیت‌الله سبحانی: بستن سلاح گرم یا سرد بر خود در غیر حال ضرورت حرام است ولی حمل سلاح در بار و اثاث مانعی ندارد.
    • آیات عظام سیستانی، صافی، فاضل، گلپایگانی: در برداشتن و پوشیدن سلاح حرام است.
    • آیت‌الله مکارم: بنا بر اقوی.
    • آیت‌الله سیستانی: ولی پوشیدن و حمل وسایل دفاع؛ مانند زره و سپر اشکال ندارد.
    • آیت‌الله مکارم: خواه ظاهر باشد و یا نباشد.
    • آیت‌الله سبحانی: حمل سلاح اگر طوری باشد که او را مسلح بدانند، جایز نیست و حمل آن به طوری که او را مسلح ندانند مکروه است ولی پوشیدن و حمل وسایل دفاع مانند زره اشکال ندارد.
    • آیت‌الله سیستانی: بنا بر احتیاط حمل آن هم به طوری که او را مسلح بدانند جایز نیست. ولی بودن سلاح نزد محرم و حمل آن اگر به‌ طوری باشد که او را مسلح ندانند، اشکال ندارد، ولی احوط ترک آن است.
    • آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی: بنا بر احتیاط واجب.
    • آیت‌الله مکارم: بنا بر احتیاط مستحب.

جستار وابسته

منبع

این مقاله برگرفته از صفحه 238 تا 240 کتاب مناسک حج پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷ است.