رابغ: تفاوت میان نسخه‌ها
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:رابغ.jpg|File.png|270px|thumb|left|رابغ]] | [[پرونده:رابغ.jpg|File.png|270px|thumb|left|رابغ]] | ||
'''رابغ'''، در کنار حجفه، از میقات‌های مصریان به‌شمار می‌رفت. | '''رابغ'''، در کنار حجفه، از میقات‌های مصریان به‌شمار می‌رفت. | ||
میقات اصلی مصریان حجفه بود، اما به نقل از منابع، از قرن هشتم هجری مصریانی که از مسیر زمینی به مکه می‌رسیدند و قبل از مکه به مدینه نرفته‌بودند، در رابغ محرم می‌شدند. | |||
ناآباد بودن حجفه از علل اقبال حج‌گزاران مصری به رابغ بود تا در این مکان محرم شوند. | |||
==موقعیت مکانی== | ==موقعیت مکانی== | ||
رابغ از ريشه (ربغ) و به معناي فراواني نعمت است. <ref>الصحاح، ج4، ص 1318، تاج العروس، ج 12، ص 19</ref> در منابع کهن از آن با عنوان بطن رابغ ياد شده است.<ref>انساب الاشراف، ج1، ص 347، تاریخ الطبری، ج2، ص 402</ref> اين شهر در ساحل درياي سرخ و در 155 کيلومتري شمال [[جده]] و در مسير بين [[مدینه|مدينه]] و [[مکه]] قرار دارد. با وجود فاصله 212 کيلومتري با مکه از توابع آن حساب مي‌شود. <ref>التاریخ القویم، ج3، ح، 436، سفرنامه حجاز، ص 61</ref> | رابغ از ريشه (ربغ) و به معناي فراواني نعمت است. <ref>الصحاح، ج4، ص 1318، تاج العروس، ج 12، ص 19</ref> در منابع کهن از آن با عنوان بطن رابغ ياد شده است.<ref>انساب الاشراف، ج1، ص 347، تاریخ الطبری، ج2، ص 402</ref> اين شهر در ساحل درياي سرخ و در 155 کيلومتري شمال [[جده]] و در مسير بين [[مدینه|مدينه]] و [[مکه]] قرار دارد. با وجود فاصله 212 کيلومتري با مکه از توابع آن حساب مي‌شود. <ref>التاریخ القویم، ج3، ح، 436، سفرنامه حجاز، ص 61</ref> | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۷: | ||
== رابغ، میقات مصریان== | == رابغ، میقات مصریان== | ||
مصريانی که از راه خشکی به مکه مي‌رفتند، در صورتی که ابتدا به مدينه نمی‌رفتند، از رابغ می‌گذشتند و در اين شهر که در نزديکي و در موازات جحفه (ميقات اصلي مصريان) قرار داشت، محرم مي‌شدند و به ميقات جحفه نمی‌رفتند. اين رويه دست کم از سده هشتم هجری که در منابع به آن تصريح شده، رايج بوده است. <ref>البلدانیات، ص 193، رحله ابن بطوطه، ج1، ص 365، رحله العبدری، ص 349</ref> | |||
به | به ناآبادانی جحفه در منابع پيش از اين تاريخ<ref>معجم البلدان، ج2، ص 111</ref> و نیز در منابع بعدی اشاره شده و [[احرام]] حاجیان از رابغ به جای جحفه بارها گزارش شده است.<ref>النفخه المسکیه فی الرحله المکیه، ص 317، سفرنامه فرهاد میرزا، ص 164</ref> همچنين حاجياني که از راه دريایی و با کشتی از شمال دريای سرخ به سوی جده ميی‌رفتند، به هنگام رسيدن به نزديکی رابغ در کشتی محرم مي‌شدند. <ref>ارحله المعینیه، ص 125، مرآه الحرمین، ج2، ص 203، الرحله الحجازیه، ص 300</ref> | ||
بنابر گزارش منابع در قرون متاخر، برخي از | بنابر گزارش منابع در قرون متاخر، برخي از راه‌های مکه به مدينه از رابغ می‌گذشت و حاجيانی که ابتدا به مکه آمده بودند از اين شهر برای سفر به مدينه عبور مي‌کردند؛ از جمله رابغ محل تلاقی راه سلطانی و راه فرع و راه شرقی بود.<ref>موسوعه مرآه الحرمین، ج5، ص 157-159، سفرنامه محمدحسین فراهانی، ص 217</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
نسخهٔ ۲۷ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۲:۵۶
رابغ، در کنار حجفه، از میقات‌های مصریان به‌شمار می‌رفت.
میقات اصلی مصریان حجفه بود، اما به نقل از منابع، از قرن هشتم هجری مصریانی که از مسیر زمینی به مکه می‌رسیدند و قبل از مکه به مدینه نرفته‌بودند، در رابغ محرم می‌شدند.
ناآباد بودن حجفه از علل اقبال حج‌گزاران مصری به رابغ بود تا در این مکان محرم شوند.
موقعیت مکانی
رابغ از ريشه (ربغ) و به معناي فراواني نعمت است. [۱] در منابع کهن از آن با عنوان بطن رابغ ياد شده است.[۲] اين شهر در ساحل درياي سرخ و در 155 کيلومتري شمال جده و در مسير بين مدينه و مکه قرار دارد. با وجود فاصله 212 کيلومتري با مکه از توابع آن حساب مي‌شود. [۳]
برخي جغرافي دانان رابغ را مکاني در مجاورت جحفه ( از ميقات‌هاي مشهور شامیان و مصریان) دانسته‌اند.[۴] ياقوت آن را در مسير حاجيان بين بزواء و جحفه و پايين‌تر از عزور خوانده و گزارش‌هايي را مبني بر واقع‌شدن رابغ بين جحفه و ودان و نيز قول واقدي را مبني بر قرار گرفتن رابغ بين جحفه و ابوا نقل کرده است.[۵] نويسنده ديگري آن را منطقه‌اي بين مدينه و جحفه و از بخش‌هاي وادي مَر مسکن قبيله خزاعه دانسته است، بدين ترتيب هنگامي که کسي از مدينه راهي مکه مي شود بزواء و ودّان قبل از رابغ و عزور و جحفه بعد از آن قرار مي‌گيرند.[۶]
تحولات سیاسی و نظامی در رابغ
رابغ به جهت وقوع برخي از سريه‌های دوره پيامبر از ديرباز مورد توجه سيره نگاران بوده است. پس از غزوه بواط، به فرمان پيامبر(ص)، گروهي 60 نفره از مهاجران به فرماندهي عبيده بن حارث به رابغ در ساحل درياي سرخ اعزام شدند.[۷]
به گفته برخي از منابع رابغ و شهرهاي ساحلي در دوره هایی سکونت‌گاه برخي از طالبيان بود. به گفته اين منابع آنها به جهت قيام‌هاي متعدد از جانب امويان و عباسيان تحت فشار بودند و براي رهايي به اين شهرهاي دور از مرکز مهاجرت مي کردند.[۸]
رابغ، میقات مصریان
مصريانی که از راه خشکی به مکه مي‌رفتند، در صورتی که ابتدا به مدينه نمی‌رفتند، از رابغ می‌گذشتند و در اين شهر که در نزديکي و در موازات جحفه (ميقات اصلي مصريان) قرار داشت، محرم مي‌شدند و به ميقات جحفه نمی‌رفتند. اين رويه دست کم از سده هشتم هجری که در منابع به آن تصريح شده، رايج بوده است. [۹]
به ناآبادانی جحفه در منابع پيش از اين تاريخ[۱۰] و نیز در منابع بعدی اشاره شده و احرام حاجیان از رابغ به جای جحفه بارها گزارش شده است.[۱۱] همچنين حاجياني که از راه دريایی و با کشتی از شمال دريای سرخ به سوی جده ميی‌رفتند، به هنگام رسيدن به نزديکی رابغ در کشتی محرم مي‌شدند. [۱۲]
بنابر گزارش منابع در قرون متاخر، برخي از راه‌های مکه به مدينه از رابغ می‌گذشت و حاجيانی که ابتدا به مکه آمده بودند از اين شهر برای سفر به مدينه عبور مي‌کردند؛ از جمله رابغ محل تلاقی راه سلطانی و راه فرع و راه شرقی بود.[۱۳]
پانویس
- ↑ الصحاح، ج4، ص 1318، تاج العروس، ج 12، ص 19
- ↑ انساب الاشراف، ج1، ص 347، تاریخ الطبری، ج2، ص 402
- ↑ التاریخ القویم، ج3، ح، 436، سفرنامه حجاز، ص 61
- ↑ الاماکن، ص 106
- ↑ معجم البلدان، ج3، ص 11
- ↑ الامکنه و المیاه، ج1، ص 498
- ↑ السیره النبویه، ج2، ص 338، ص دلائل النبوه، ج3، ص 9-10
- ↑ خزانه التواریخ النجدیه، ج6، ص 341
- ↑ البلدانیات، ص 193، رحله ابن بطوطه، ج1، ص 365، رحله العبدری، ص 349
- ↑ معجم البلدان، ج2، ص 111
- ↑ النفخه المسکیه فی الرحله المکیه، ص 317، سفرنامه فرهاد میرزا، ص 164
- ↑ ارحله المعینیه، ص 125، مرآه الحرمین، ج2، ص 203، الرحله الحجازیه، ص 300
- ↑ موسوعه مرآه الحرمین، ج5، ص 157-159، سفرنامه محمدحسین فراهانی، ص 217