مسجد ابوبکر

مسجد ابوبکر، به سه مکان که ابوبکر در آن‌ها نماز اقامه کرده‌است، اطلاق می‌شود. این مکان‌ها شامل، مسجدی در محل غار ثور در مکه، مسجدی در نزدیکی مسجدالنبی و مسجدی از مساجد سبعه در منطقه خندق می‌باشد.

مسجد واقع در مدینه، در نزدیکی و 335 متری مسجدالنبی و در منطقه مناخه قراردارد. به نقل از منابع، پیامبر در این مکان نماز عید را اقامه کرده و پس از وی ابوبکر در زمان خلافتش نماز عید را در آنجا برگزار کرده است، از همین رو این مکان، مسجد ابوبکر نام گرفته است. همچنین آمده که این مکان مصلی بوده و بعدها عمربن عبدالعزیز در مکان این مصلی مسجدی بنا کرده است. بنای فعلی این مسجد متعلق به دوره سلطان محمود دوم عثمانی است و در دوره ملک فهد مرمت شده است.

مسجدی که در مکه به نام ابوبکر شهرت یافته، در محل غار ثور در منطقه مسفله و نزدیک مسجد حمزه قرار گرفته است. علت این نام گذاری همراهی ابوبکر در غار ثور به هنگام هجرت پیامبر بوده است.

مسجد دیگری نیز به نام ابوبکر در منطقه خندق واقع شده است. این مسجد جزئی از مساجد فتح یا مساجد خندق است که در شمال غربی مدینه و دامنه غربی کوه سلع واقع شده‌اند. برخی از محققین معتقدند در دوره‌های اخیر، نام مسجد ابوبکر و مسجد علی(ع) که در این منطقه واقع است، با هم عوض شده‌است.

مسجد ابوبکر در مدینه

نوشتار اصلی: مسجد ابوبکر(مدینه)

مسجد ابوبکر در مدینه

این مسجد در منطقه مناخه و در فاصله 335 متری جنوب غربی مسجدالنبی قرار دارد.

مسجد ابوبکر در گذشته، در کوچه عريضی قرار داشت، اما پس از تخریب بناهای اطراف آن، به خیابان مناخه متصل شد.

در وجه تسمیه آن آمده که این مسجد، از اماکنی است که پیامبر نماز عید را در آن اقامه کرده و بعد از پیامبر، ابوبکر نیز هنگام خلافتش نماز عيد را در اين مکان برگزار کرد.

به‌طوری که در منابع آمده، این مکان در ابتدا فقط به صورت مصلی بوده و اولین کسی که در این مکان مسجد بنا نمود، عمربن عبدالعزیز- هنگام حکومتش بر مدينه منوره، بين سال​‌های 87 تا 93 قمری-بوده‌است.

این مسجد دارای دیوارهای مرتفع سنگی است. مدخل در دیوار شرقی قراردارد و در دو طرف مدخل دوستون قرار گرفته، مدخل مسجد، مربعی است به ابعاد ده متر که گنبدی بر آن واقع شده است. مناره‌ای نیز در رکن شمال‌شرقی مسجد قرار گرفته است.

بنای فعلی مسجد از زمان سلطان محمود عثمانی است که در سال 1254قمری ساخته شد و در سال 1411قمری در دوره ملک فهد مرمت شد.

مسجد ابوبکر در مکه

نوشتار اصلی: مسجد ابوبکر(مکه)

یکی از مساجد قدیمی در مکه، مسجد ابوبکر است. این مکان به‌واسطه آغاز حرکت و هجرت پیامبر از غار ثور با همراهی ابوبکر به این نام شهرت یافته است. این مسجد در منطقه مسفله، در نزدیکی مسجد حمزه قرار دارد. مسجد مزبور از قرن سوم به این سو، در مصادر تاریخی یاد شده است.

مسجد فعلی در محل مسجد قبلی مسجد بناشده است و فاصله آن تا مسجدالحرام چندصد متر و مساحت آن حدود 160 متر مربع است.

مسجد ابوبکر در منطقه خندق

نوشتار اصلی: مسجد ابوبکر(خندق)

در شمال غربی مدینه در دامنه غربی کوه سلع، تعدادی مسجد وجود دارد که آن ها را مساجد فتح یا مساجد خندق می‌نامند. این کوه مشرف بر خندقی بوده است که مسلمانان در جنگ احزاب در شمال مدینه حفر کردند. ابن شبه از وجود مساجدی در این منطقه بدون ذکر نام و تعیین مکان مشخص نام برده است. اما منابع پس از آن، نام چهار مسجد با نام های فتح، سلمان، علی و ابوبکر را ذکر کرده اند.

اما آن چنان که برخی از محققان نوشته‌اند در سال های اخیر، نام مسجد ابوبکر و علی(ع)، جابجا شده است. به این ترتیب که مسجد امام علی که به ابوبکر موسوم شده، در خیابان قرار گرفته و مسجد ابوبکر که به مسجد علی تغییر نام یافته در بالای تپه قرار دارد.