مسجد فتح (مدینه)

اطلاعات اوليه
نام‌های دیگر	مسجد الاحزاب * مسجد الاعلی
مکان	عربستان * مدینه * حاشیه غربی کوه سلع
کاربری	مسجد
جنبه دینی
بزرگداشت نزد	مسلمانان
وابسته به دین/مذهب	اسلام
وضعیت فعلی
وضعیت بنا	موجود
مسیریابی در حال بارگیری نقشه... {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"300px","height":"250px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"copycoords":false,"static":false,"zoom":13,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"image layers":[],"overlays":[],"resizable":false,"fullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"cluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","clicktarget":"https://www.google.com/maps/search/?api=1\u0026query=24.477843,39.595598","imageLayers":[],"locations":[{"text":"","title":"","link":"","lat":24.477843,"lon":39.595598,"icon":""}],"imageoverlays":null} +− Leaflet | © OpenStreetMap contributors

به نام خدا

نام‌ها

نام مسجد فتح به علت کلام پیامبر که بشارت به فتح و نصرت الهی در جریان غزوه احد می‌داد، گذاشته شده است. نام مسجد احزاب بر این مسجد نیز به علت ارتباط تاریخی مکان مسجد با غزوه احزاب است همانطور که پیامبر بر لشکر دشمن دعا کرد که:«خدایا احزاب را شکست بده». نام مسجد اعلی نیز برای این مسجد به کار رفته که اشاره به وقوع مکان مسجد بر بخش مرتفعی از کوه سلع دارد. برخی علت نام فتح را نزول سوره فتح در این مکان دانسته‌اند.

مکان

مسجد فَتح بر روی تکه‌ای از حاشیه غربی کوه سلع قرار دارد، فتح نامی بزرگ است برای موضعی قدیمی که بر مجموعه مساجد فتح اطلاق میشود. معروف‌ترین و با فضیلت‌ترین مسجد که در بالاترین بخش حاشیه کوه قرار دارد، مسجد فتح است.

پیشینه و فضیلت

رسول خدا(ص) در غزوه خندق در مکان این مسجد خیمه خود را نصب کرده بود و بر لشکر دشمن برای شکست احزاب دعا کرد پس خداوند دعای او را اجابت کرد و بنابر نقلی، بادی فرستاد که آمادگی آنها را در هم ریخت و خیمه‌هایشان را خراب کرد، پس ناامید شدند و رفتند. پیامبر به مدت سه روز دعا کردند و در روز چهارشنبه‌ای پس از استجابت دعا، آثار خوشحالی در صورت پیامبر مشخص بود. موضعی که پیامبر در آن دعا کرده بود در قرن دوم و سوم قمری به شکل استوانه‌ای در صحن مسجد مشخص بوده است.

پیامبر(ص) در محدوده مسجد فتح نماز عصر را خوانده است. در یکی از شبهای غزوه احزاب، پیامبر(ص) بر روی بلندی ای که مسجد فتح بر آن قرار دارد، ایستاد و داوطلبی برای خبر گرفتن از لشکر دشمن خواست و حذیفه برای این امر رهسپار شد و پیامبر منتظر ماند تا حذیفه بازگردد.

اين مسجد، از مساجد مورد اعتناى مسلمانان قرون اوليه اسلامى به شمار می‌رود برای زائر مسجد دعایی وارد شده که با «لا إله إلا اللّه العظيم الحليم....» شروع میشود.

تاریخچه

بنای اولیه مسجد توسط عمربن عبدالعزیز (حکومت بر مدینه بین سال‌های 87-93قمری) ساخته شده که یک رواق با سه ستون داشت. ساختمان مسجد در 575قمری توسط حسین‌بن ابی‌الهیجاء (که از وزرای ملوک مصر بود و توسعه هایی در مسجدالنبی نیز ایجاد کرده بود) تجدید بنا شد و بنای فعلی مسجد بازمی‌گردد به بازسازی سال 1270قمری/1853میلادی. مسجد در 1411قمری نیز ترمیم شده و ترمیم سال 1430قمری/2009میلادی منجر به ظاهر امروزی مسجد شده است

نگارخانه

تصاویر جدید

• 
• 
• 
• 

تصاویر قدیمی مسجد مربوط به سال‌های مختلف

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

منابع

• التحفة اللطيفة في تاريخ المدينة الشريفة، شمس الدین سخاوی ، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1414ق.
• موسوعة مرآة الحرمين الشريفين وجزيرة العرب، أيوب صبری باشا، قاهره، دارالآفاق، 1424ق.
• صحیح بخاری، بخاری، بیروت، دارالفکر، 1401ق.
• إعلام الورى بأعلام الهدى، شیخ طبرسی، قم، آل بیت، 1417ق.
• الاستذکار، ابن عبد البر، بی‌جا، دار الكتب العلمية، 2000م.
• بحار الأنوار'، العلامة المجلسي، بیروت، داراحیاء التراث، 1403ق.

• معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
• تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، خیاری، احمد یاسین احمد. ۱۴۱۹. ۱ج. ریاض  عربستان: المملکة العربیة السعودیة. الأمانة العامة للإحتفال بمرور مائة عام علی تأسیس المملکة.