کربلا: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات شهر|عنوان=کربلا|تصویر=کربلا.jpg|توضیح تصویر=نمایی از شهر کربلا و حرم مطهر حسینی|اندازه تصویر=350px|طول جغرافیایی=|عرض جغرافیایی=|ویژگی=|کشور= | {{جعبه اطلاعات شهر|عنوان=کربلا|تصویر=کربلا.jpg|توضیح تصویر=نمایی از شهر کربلا و حرم مطهر حسینی|اندازه تصویر=350px|طول جغرافیایی=|عرض جغرافیایی=|ویژگی=|کشور=[[عراق]]|استان=کربلا|مساحت=|جمعیت کل=|نام محلی=|زبان=عربی|نژاد=|ادیان=[[مسلمان]]|مذهب=[[شیعه]]|جمعیت مسلمان=|جمعیت شیعه=|نام قدیم=|سال تأسیس=|قدمت=|پیشینه اسلام=|پیشینه تشیع=|وقایع مهم=|مکانهای تاریخی=|زیارتگاه=[[حرم مطهر امام حسین]]، [[حائر حسینی]]،|قبرستانها=|حوزه علمیه=|مساجد=|حسینیهها=|مؤسسات=|مذهبی=|اجتماعی=|سیاسی=}}'''کربلا''' از مهمترین شهرهای زیارتی [[عراق|کشور عراق]] است که به جهت قرارگرفتن مرقد [[امام حسین(ع)]] در آن؛ سالانه میلیونها زائر؛ در ایام اربعین، عاشورا و نیمه شعبان به این شهر مسافرت میکنند. | ||
== جغرافیای کربلا == | == جغرافیای کربلا == | ||
'''کربلا''' از مهمترین شهرهای زیارتی [[عراق]] است که به جهت قرارگرفتن مرقد امام حسین(ع) در آن؛ سالانه میلیونها زائر؛ در ایام اربعین، عاشورا و نیمه شعبان به این شهر مسافرت میکنند. شهر کربلا بر روی طول جغرافیایی 44 درجه و عرض جغرافیایی 33 درجه و 31 دقیقه واقع است. مساحت کربلا نیز حدود 52 کیلومتر مربع است.<ref>همسفر، ره توشه زائران، ص 175.</ref> این شهر در دشتی وسیع قرار دارد و دارای آب و هوای گرم و خشک بیابانی است. ارتفاع شهر کربلا از سطح دریا بین ۲۰ تا ۴۵ درجه متغیر است. رود فرات مهمترین منبع آبی منطقه است. شهر کربلا به دو بخش قدیمی و جدید تقسیم می شود.<ref>همسفر، ره توشه زائران، ص 176.</ref> | '''کربلا''' از مهمترین شهرهای زیارتی [[عراق]] است که به جهت قرارگرفتن مرقد [[امام حسین(ع)]] در آن؛ سالانه میلیونها زائر؛ در ایام اربعین، عاشورا و نیمه شعبان به این شهر مسافرت میکنند. شهر کربلا بر روی طول جغرافیایی 44 درجه و عرض جغرافیایی 33 درجه و 31 دقیقه واقع است. مساحت کربلا نیز حدود 52 کیلومتر مربع است.<ref>همسفر، ره توشه زائران، ص 175.</ref> این شهر در دشتی وسیع قرار دارد و دارای آب و هوای گرم و خشک بیابانی است. ارتفاع شهر کربلا از سطح دریا بین ۲۰ تا ۴۵ درجه متغیر است. رود فرات مهمترین منبع آبی منطقه است.<ref>بغیه النبلاء، ص 95 – 115. </ref> شهر کربلا به دو بخش قدیمی و جدید تقسیم می شود.<ref>همسفر، ره توشه زائران، ص 176.</ref> | ||
=== فاصله با دیگر مکانها === | === فاصله با دیگر مکانها === | ||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
== شکلگیری شهر کربلا == | == شکلگیری شهر کربلا == | ||
در عصر اسلامی و در سال 14 قمری منطقه کربلا به وسیله خالد بن عرفطه یکی از فرماندهان سعد بن ابی وقاص فتح شد<ref>بغیه النبلاء ص18 و 19.</ref>. در سال ۳۶ هجری هنگامی که امیرالمومنین علی علیه السلام برای جنگ با | در عصر اسلامی و در سال 14 قمری منطقه کربلا به وسیله خالد بن عرفطه یکی از فرماندهان سعد بن ابی وقاص فتح شد<ref>بغیه النبلاء ص18 و 19.</ref>. در سال ۳۶ هجری هنگامی که امیرالمومنین علی علیه السلام برای جنگ با معاویه به سوی صفین میرفت همراه حسنین علیهم السلام به این منطقه وارد شد و هنگامی که از نامش سوال کرد و گفتند اینجا را کربلا میگویند؛ از شهادت فرزندش حسین در این مکان خبر داد و فرزندش حسین را امر به صبر نمود.<ref>الاخبار الطِوال، ص 252 و 253.</ref> | ||
تا پایان قرن اول هجری به جهت خوف از بنی امیه کربلا رو به آبادانی نرفت . و تنها اوایل دولت بنی عباس بود که رو به آبادانی گذاشت. که البته با ظهور دولت هارون الرشید و متوکل عباسی و دشمنی علنی آنها با شیعیان این روند آبادانی متوقف شد. هارون در سال ۱۹۳ق که سال آخر عمرش بود، دستور داد تا حائر حسینی، گنبد مطهر و خانههای اطراف را ویران سازند و درخت سِدر را نیز که در جنب حرم بود، از ریشه برکنند، زمینها را شخم بزنند تا اثری از قبر شریف باقی نماند.<ref>- تاریخ کربلاء و حائر حسینی،ص44.</ref> متوکل نیز در طول مدت زمامداریش از سال ۲۳۳ تا ۲۴۷ ق چهار مرتبه از جمله در سال 236، دستور تخریب، شخم زدن و آب بستن بر قبر امام حسین علیه السلام را داد. وی دستور داد ساختمانهای اطراف حرم را نیز ویران کنند.<ref>- تاریخ کربلاء و حائر حسینی، ص 260 – 270.</ref> | تا پایان قرن اول هجری به جهت خوف از بنی امیه کربلا رو به آبادانی نرفت . و تنها اوایل دولت بنی عباس بود که رو به آبادانی گذاشت. که البته با ظهور دولت هارون الرشید و متوکل عباسی و دشمنی علنی آنها با شیعیان این روند آبادانی متوقف شد. هارون در سال ۱۹۳ق که سال آخر عمرش بود، دستور داد تا حائر حسینی، گنبد مطهر و خانههای اطراف را ویران سازند و درخت سِدر را نیز که در جنب حرم بود، از ریشه برکنند، زمینها را شخم بزنند تا اثری از قبر شریف باقی نماند.<ref>- تاریخ کربلاء و حائر حسینی،ص44.</ref> متوکل نیز در طول مدت زمامداریش از سال ۲۳۳ تا ۲۴۷ ق چهار مرتبه از جمله در سال 236، دستور تخریب، شخم زدن و آب بستن بر قبر امام حسین علیه السلام را داد. وی دستور داد ساختمانهای اطراف حرم را نیز ویران کنند.<ref>- تاریخ کربلاء و حائر حسینی، ص 260 – 270.</ref> | ||
اما در ایام منتصر عباسی (۲۴۷ - ۲۴۸ ق) فرزند متوکل، اقبال شیعیان به سکونت در کربلا و آباد ساختن آنجا فزونی یافت. تاج الدین ابراهیم مجاب نواده امام هفتم علیه السلام را اولین علوی گفتهاند که رسماً در حدود سال ۲۴۷ هجری در کربلا ساکن شد. پس از او خانهها و بازارها در اطراف خانه او و مجاورت قبر مطهر اباعبدالله الحسین علیه السلام پدید آمد و یک قرن و یا کمتر از یک قرن نگذشت که کربلا به صورت شهری کوچک با جمعیت چند هزار نفره درآمد. هنگامی که عضدالدوله دیلمی از آل بویه در سال ۳۷۰ هجری به زیارت کربلا توفیق یافت تنها جمعیت سادات و علویین ساکن کربلا به ۲۲۰۰ تن بالغ میشد که عضدالدوله آنها را با عطایای بسیار مورد تفقد قرار داد<ref>بغیه النبلاء ص 29 و30.</ref> | اما در ایام منتصر عباسی (۲۴۷ - ۲۴۸ ق) فرزند متوکل، اقبال شیعیان به سکونت در کربلا و آباد ساختن آنجا فزونی یافت. تاج الدین ابراهیم مجاب نواده امام هفتم علیه السلام را اولین علوی گفتهاند که رسماً در حدود سال ۲۴۷ هجری در کربلا ساکن شد. پس از او خانهها و بازارها در اطراف خانه او و مجاورت قبر مطهر اباعبدالله الحسین علیه السلام پدید آمد و یک قرن و یا کمتر از یک قرن نگذشت که کربلا به صورت شهری کوچک با جمعیت چند هزار نفره درآمد. هنگامی که عضدالدوله دیلمی از آل بویه در سال ۳۷۰ هجری به زیارت کربلا توفیق یافت تنها جمعیت سادات و علویین ساکن کربلا به ۲۲۰۰ تن بالغ میشد که عضدالدوله آنها را با عطایای بسیار مورد تفقد قرار داد<ref>بغیه النبلاء ص 29 و30.</ref> | ||
سفرنامه ابن بطوطه، ج1 ص 272 و 273. | |||
ابن بطوطه که در قرن هشتم کربلا را دیده در وصف آن مینویسد: کربلا شهر کوچکی است که نخلستانها اطراف آن را گرفتهاند و از رودخانه فرات آبیاری میشود. روضه مقدسه امام حسین داخل این شهر واقع شده و خُدّام و حاجبانی دارد که ورود به حرم بی اجازه آنان میسر نیست. هنگام ورود؛ عتبه شریفه را که از نقره است، باید بوسید. روی ضریح مقدس، قندیلهای زرین و سیمین قرار دارد و از درهای حرم پردههای حریر آویخته است. مردم کربلا دو طایفه ( اولاد رخیک و اولاد فائز ) و پیرو مذهب امامیه اند ولی این دو طایفه دائم در جنگ و نزاع هستند به حدی که این جنگ و نزاع شهر را به ویرانی کشانده است[5]. | |||
خط ۴۶: | خط ۵۲: | ||
* الهجره النبویه من خروجه من مکه الی استقراره بالمدینه، طرهوبی کعبی محمد بن رزق، جده، مکتبه العلم، 1414. | * الهجره النبویه من خروجه من مکه الی استقراره بالمدینه، طرهوبی کعبی محمد بن رزق، جده، مکتبه العلم، 1414. | ||
{{پایان}}{{شهرهای مقدس شیعیان}} | {{پایان}}{{شهرهای مقدس شیعیان}} | ||
[[رده:شهرهای شیعی]] | |||
[[رده:شهرهای مذهبی عراق]] | |||
[[رده:اماکن زیارتی عراق]] | |||
[[رده:شهرهای تاریخی عراق]] | |||
[[رده:شهرهای مذهبی مسلمانان]] | |||
[[رده:مکانهای منتسب به امام حسین(ع)]] |