ستون وفود

از ویکی حج
ستون وفود
اطلاعات اوليه
مکان مسجدالنبی
نام‌های دیگر ستون مجلس قلاده، ستون قلاده، ستون الوفاده
وقایع مرتبط پیامبر در کنار این ستون با سران قبایل عرب دیدار می‌کرد
مشخصات
وضعیت اين ستون، موازي ستون‏‌هاي مَحْرَس و سَرير قرار دارد و به ضريح مطهّر پيامبر پيوسته است.

استوانه وفود، محل ديدار پيامبر با نمايندگان قبايل عرب در مسجدالنبی

وفود به معنای صاحب‌منصبانی بود که از سوی قبائل نزد بزرگی فرستاده می‌شد. پیامبر نیز در کنار این ستون می‌نشستند و با صاحب‌منصبان قبائل یعنی وفود دیدار می‌کردند. از این رو این ستون به ستون وفد شهرت یافت.

ستون قلاده، یا مجلس قلاده نیز از نام‌های دیگر این ستون است، بدین معنا که صحابه دور این ستون مانند قلاده (گردنبند) جمع می‌شدند.

محل ستون وفود

اين ستون، موازی ستون‏‌های مَحْرَس و سَرير قرار دارد و به ضريح مطهّر پيامبر پيوسته است.[۱] برخی آن را پشت ستون محرس از سمت شمال و سومين ستون از سمت قبله معرفی کرده‌اند.[۲]

ستون وفد، محل دیدارها و عهود قبایل با پیامبر

وفد به معناي نماينده است و به کسي که از سوي شخصي يا گروهی به حضور صاحب‌منصبي می‌رسد، «وافد» گويند. وافد پيش از قوم و مردم خود، نزد مقام عالی‌رتبه مي‌رود.[۳] به هيئت نمايندگي اعزامي از سوي قبايل، وفود (جمع وفد) گفته مي‌‏شد و از اين رو، ستون ياد شده به اين نام خوانده شده است.[۴]

در پي فتح مکه به سال هشتم ق. و فروريختن بزرگ‌ترين پايگاه شرک، پيوسته وفدهايي از قبايل دور و نزديک جزيره العرب براي اعلان اسلام آوردن خود يا بستن پيمان با دولت اسلامي مدينه بدين شهر روانه مي‌شدند. به اين سبب، در منابع سيره و تاريخ، سال نهم ق. به «عام الوُفود» شهرت يافت.[۵] رسول خدا کنار همين ستون با اين تازه‌واردان ديدار می‌کرد و به گفت‌وگو مي‏نشست.[۶] نام وفدهای بسيار در منابع سيره آمده است.[۷]

ستون قلاده

«ستون قلاده» يا «مجلس قلاده» نام ديگرستون وفود است؛ زيرا برجستگان صحابه[۸] پيرامون آن حلقه می‌زده و همچون قلاده يعنی گردن‌بند، آن را در ميان مي‏گرفته‌‏اند.[۹] البته نام مشهورش كه اكنون نيز بر آن نقش بسته، همان «اسطوانه الوفود» است.

ستون الوفاده

الوفاده نام ديگر اين ستون است[۱۰] که گويا برای اختصار به کار می‌رفته است.[۱۱]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. المعالم الاثيره، ص۴۳.
  2. وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۸۵.
  3. مجمع البحرين، ج۴، ص۵۲۵، «وفد».
  4. المعالم الاثيره، ص۴۳.
  5. نک: السيره النبويه، ج۴، ص۹۸۵.
  6. الدره الثمينه، ص۲۹۸؛ التعريف بما آنست الهجره، ص۳۱.
  7. نک: السيره النبويه، ج۳، ص۵۹۱؛ ج۴، ص۹۲۵، ۹۶۴؛ الطبقات، ج۱، ص۲۲، ۱۱۶، ۱۶۴.
  8. التعريف بما آنست الهجره، ص۳۱؛ المغانم، ج۱، ص۴۰۳؛ وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۸۶.
  9. اخبار المدينه، ص۱۰۳؛ وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۸۵؛ المعالم الاثيره، ص۴۳.
  10. کتاب في احوال الحرمين الشريفين، ص۹۵؛ موسوعه مكه المكرمه، ج۲، ص۴۴۲.
  11. موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۴۴۰.

منابع

اخبار المدينه، ابن زباله (م.۱۹۹ق.)، به کوشش صلاح عبدالعزيز، مرکز بحوث و دراسات المدينه، ۱۴۲۴ق؛

  • التعريف بما آنست الهجره، محمد المطري (م.۷۴۱ق.)، بيروت، المکتبه العلميه، ۱۴۰۲ق؛
  • الدره الثمينه، محمد محمود النجاري (م.۶۴۳ق.)، به کوشش صلاح الدين، مرکز بحوث و دراسات المدينه، ۱۴۲۶ق؛
  • السيره النبويه، ابن هشام (م.۲۱۳/۲۱۸ق.)، به كوشش محمد محيي الدين، مصر، مكتبه محمد علي صبيح، ۱۳۸۳ق؛
  • الطبقات الكبري، ابن سعد (م.۲۳۰ق.)، بيروت، دار صادر؛
  • کتاب في احوال الحرمين الشريفين، ناشناس، مکه، مکتبه نزار مصطفي الباز، ۱۴۱۸ق؛
  • مجمع البحرين، الطريحي (م.۱۰۸۵ق.)، به كوشش الحسيني، تهران، فرهنگ اسلامي، ۱۴۰۸ق؛
  • المعالم الاثيره، محمد محمد حسن شراب‏، ترجمه: شيخي، تهران، مشعر، ۱۳۸۳ش؛ المغانم
  • المطابه، محمد الفيروزآبادي (م.۸۱۷ق.)، مرکز بحوث و دراسات المدينه، ۱۴۲۳ق؛
  • موسوعه مکه المکرمه و المدينه المنوره، احمد زکي يماني، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۹ق؛
  • وفاء الوفاء، السمهودي (م.۹۱۱ق.)‏، به کوشش السامرائي، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۲ق.