کاربر:Mo.ali.rezapour/صفحه تمرین۱
| مشخصات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | عمر بن خطاب |
| لقب | فاروق |
| زادروز و زادگاه | مکه |
| محل زندگی | مکه، مدینه |
| مهاجر/انصار | مهاجر |
| نسب/قبیله | قریش |
| خویشان سرشناس | حفصه (دختر) عبدالله (پسر) |
| مدفن | مسجدالنبی |
| مشخصات دینی | |
| حضور در جنگ‌ها | حضور در تمام غزوات |
| هجرت به | مدینه |
| دلیل شهرت | دومین خلیفه مسلمانان |
عُمَر بن خَطاب (۴۰ سال قبل از هجرت - ۲۳ هجری قمری) دومین خلیفه مسلمانان پس از ابوبکر و از صحابه برجسته پیامبر است. عمر در سال ۱۳ هجری توسط ابوبکر به خلافت نصب و تا سال ۲۳ هجری که توسط ابولؤلؤ به قتل رسید خلافتش ادامه داشت.
معرفی
عمر بن خطاب در سال سیزدهم بعد از عام الفیل به دنیا آمد.[۱] وی از بزرگان قریش شمرده می‌شد[۲] و در سال ششم بعثت[۳][۴]و به قول برخی نهم بعثت مسلمان شد.[۵] وی از مهاجرین نخستین[۶][۷] و همچنین از صحابه برجسته پیامبر محسوب می‌شد.[۸] عمر در جنگهای پیامبر شرکت می‌کرد.[۹] دختر وی حفصه به همسری پیامبر درآمد.[۱۰][۱۱] عمر در سال سیزدهم هجری[۱۲]با وصیت ابوبکر و بدون دخالت مستقیم مردم خلیفه شد،[۱۳] و حدود ده سال بر این منصب تکیه زد.[۱۴] عمر در سال ۱۳قمری[۱۵] پس از ابوبکر خلیفه مسلمانان شد[۱۶] و ده سال خلافت او طول کشید.[۱۷] وی در ۲۳ قمری[۱۸] به دست فردی به نام ابولؤلؤ به قتل رسید.[۱۹] عمر در سال ۲۳ هجرت توسط فردی به نام ابولؤلؤ که از زیادی خراج خود نزد خلیفه شکایت برده بود و به شکایتش رسیدگی نشد، به قتل رسید.[۲۰] وی در حجره عایشه کنار پیامبر و ابوبکر دفن شد.[۲۱] او پیش از مرگ شورایی شش نفره مشکل از علی و عثمان و طلحة، الزبیر، وعبد الرحمن بن عوف وسعد بن أبی وقاص. برای انتخاب جانشین خود تشکیل داد[۲۲]
عمر بن خطاب در میان اهل سنت جایگاه بزرگی دارد.[۲۳] روایت‌های زیادی در منقبت او و ستایش پیامبر از در منابع اهل سنت وجود دارد.[۲۴].[۲۵]او از پیامبر ۵۳۹ حدیث روایت کرده است.[۲۶] احادیث منابع اهل سنت گزارش می‌کند که پیامبر از او راضی بود.[۲۷] همچنین او فردی سختگیر در عقاید و دینداری و فردی تند مزاج توصیف کرده‌اند.[۲۸][۲۹]در دوران خلافت او فتوحات زیادی برای مسلمانان در ایران و شام و عراق و جاهای دیگر رخ داد.[۳۰][۳۱][۳۲]همچنین در دوران وی تاریخ هجری بر اساس هجرت پیامبر شکل گرفت[۳۳] که به گفته برخی بر اساس پیشنهاد امام علی بود.[۳۴]
شیعیان همواره نقدهایی به عملکرد عمر داشته‌اند و او را در مواضع مختلف بخصوص خلافت پس از پیامبر نکوهش کرده‌اند.[۳۵][۳۶]
حج‌گذاری
در زمانه خلیفه دوم (۱۳–۲۳ق)، خود وی همه ساله رهسپار سفر حج می‌شد و امارت حج را بر عهده داشت.[۳۷] عمر در زمان ابوبکر نیز یک بار امیرالحاج بود.[۳۸]
عمر بن خطاب متعه الحج را حرام اعلام کرده است.[۳۹] مُتعَة الحج یا متعه حج فاصله میان دو احرامِ عمره تمتع و حج تمتع که حج‌گزار اجازه دارد عمل‌هایی که به‌دلیل مُحرِم بودن بر او حرام بوده است را انجام دهد.[۴۰]
بازسازی مسجدالنبی
عمر بن خطاب در زمان خلافت خود دست به بازسازی مسجدالنبی زد.[۴۱] این بازسازی اولین مرحله از توسعه مسجد پس از وفات پیامبر بود. در این بازسازی چند خانه اطراف مسجد تخریب و به مسجد اضافه شد.[۴۲] در این توسعه، مساحت مسجد حدود هفتاد درصد نسبت به بنای قبلی افزایش یافت.[۴۳]
مکان‌های منسوب
در مدینه دو مسجد به عمر بن خطاب منسوب است.
مسجد عمر بن خطاب در مدینه
مسجد عمر در جهت جنوب غربی مسجد النبی و در محدوده مصلای پیامبر(ص) ساخته شده است.[۴۴] این مسجد احتمالاً در قرن نهم هجری ساخته شده است.[۴۵]
مسجد عمر بن خطاب در خندق
مسجد عُمَر در منطقه خندق مدینه، در جنوب مسجد سلمان فارسی قرار دارد.[۴۶] این مسجد در محدوده مساجد هفتگانه خندق قرار دارد که محدوده نظامی پیامبر(ص) در جریان غزوه خندق بوده است.[۴۷]
پانویس
- ↑ الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۴۵.
- ↑ الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۴۵.
- ↑ البدء و التاریخ، ج۵۵، ص۸۸.
- ↑ تاریخ الخلفاء، ص۱۳۳.
- ↑ مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۲، ص۳۲۱.
- ↑ الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۴۵.
- ↑ إمتاع الأسماع، ج۶، ص۱۵۰.
- ↑ جوامع السیرة النبویة، ص۴۱.
- ↑ الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۴۵.
- ↑ التنبیه والإشراف، ص۲۵۲.
- ↑ مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۲، ص۳۲۱.
- ↑ الأخبار الطوال، ص۱۱۳.
- ↑ تاریخ الخلفاء، ص۱۵۹.
- ↑ الإمامة و السیاسة، ص۳۷ و ص۳۸.
- ↑ تاریخ الخلفاء، ص۱۳۳.
- ↑ الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۴۵.
- ↑ البدایة و النهایة، ج۶، ص۱۹۸.
- ↑ البدء و التاریخ، ج۵۵، ص۹۱.
- ↑ التنبیه والإشراف، ص۲۵۰.
- ↑ مروج الذهب، ج۲، ص۳۲۱ و ص۳۲۲.
- ↑ تاریخ الطبری، ج۴، ص۱۹۳.
- ↑ التنبیه والإشراف، ص۲۵۲.
- ↑ تاریخ الخلفاء، ص۶۳، ص۱۰۹، ص۱۳۳ و ص۱۴۲.
- ↑ تاریخ الخلفاء، ص۱۳۵ و ص۱۴۱.
- ↑ الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۴۷.
- ↑ تاریخ الخلفاء، ص۱۳۳.
- ↑ الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۴۵.
- ↑ شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۱۸۳؛ ج۶، ص۳۴۲ و ص۳۴۳.
- ↑ سیوطی، تاریخ الخلفاء، ۱۴۱۱ق، ص۱۳۷.
- ↑ الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۴۵.
- ↑ الأخبار الطوال، ص۱۱۳.
- ↑ تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص ۱۴۱ تا ص۱۵۷.
- ↑ الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۴۵.
- ↑ التنبیه والإشراف، ص۲۵۲.
- ↑ نهج الحق و کشف الصدق، ص۵۲۵ و ص۵۲۶.
- ↑ بحارالأنوار، ج۸۱، ص۱۴۰.
- ↑ مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۴، ص۳۰۲.
- ↑ مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۴، ص۳۰۱.
- ↑ مسالک الأفهام الی آیات الأحکام، ج۳، ص۲۰۲.
- ↑ «شبهة ورد: الزواج الموقت (متعة النساء و متعة الحج)»، ص۱۳۲.
- ↑ المسجد النبوی عبر التاریخ، ص ۶۵–۶۶
- ↑ عمارة و توسعة المجسد النبوی الشریف عبر التاریخ، ص ۸۷.
- ↑ عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ، ص۸۵.
- ↑ مساجد الاثریه، ص۲۴۷.
- ↑ مساجد الاثریه، ص۲۲۳؛ وفاء الوفاء باخبار دار المصطفی، ص۲۲۰.
- ↑ مساجد الاثریه، ص۱۴۸.
- ↑ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، ج۴، ص۱۴۴.
منابع
- الأخبار الطوال، دینوری، احمد بن داود، قم، الشریف الرضی، ۱۳۷۳ش.
- الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ابن عبد البر، یوسف بن عبدالله، بیروت، دارالجیل، ۱۴۱۲ق.
- الإمامة و السیاسة: المعروف بتاریخ الخلفاء، ابن‌قتیبه، عبدالله بن مسلم، بیروت، دارالأضواء، ۱۴۱۰ق.
- إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، مقریزی، احمد بن علی، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۲۰ق.
- بحارالأنوار، مجلسی، ۱۳۶۳ش.
- البدء و التاریخ، مقدسی، مطهر بن طاهر، قاهره، مکتبة الثقافة الدینیة، بی‌تا.
- البدایة و النهایة، ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، بیروت، دارالفکر، بی‌تا.
- تاریخ الخلفا، سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۷ق.
- تاریخ الطبری: تاریخ الأمم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، بیروت، بی‌نا، بی‌تا.
- التنبیه والإشراف، مسعودی، علی بن الحسین، قاهره، دار الصاوی، بی‌تا.
- «شبهة ورد: الزواج الموقت (متعة النساء و متعة الحج)»، معرفت، محمد هادی، رسالة الثقلین، شماره۱۳، ذی‌الحجه ۱۴۱۵ق.
- شرح نهج البلاغة، ابن ابی الحدید، عبد الحمید بن هبه الله، قم، مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی، ۱۴۰۴ق.
- جوامع السیرة النبویة، ابن حزم، علی بن احمد، بیروت، دار الکتب العلمیة، بی‌تا.
- عمارة و توسعة المجسد النبوی الشریف عبر التاریخ، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.
- مروج الذهب و معادن الجوهر، مسعودی، علی بن حسین، قم، مؤسسة دارالهجرة، ۱۴۰۹ق.
- مسالک الأفهام الی آیات الأحکام، کاظمی، جواد بن سعید، تهران، کتابفروشی مرتضوی، چاپ دوم، ۱۳۶۵ش.
- المسجد النبوی عبر التاریخ، محمد السید الوکیل، دار المجتمع للنشر و التوزیع، ۱۹۷۷م.
- مساجد الاثریه، محمد الیاس عبدالغنی، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ق.
- معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
- نهج الحق و کشف الصدق، علامه حلی، حسن بن یوسف، بیروت، دار الکتاب اللبنانی، ۱۹۸۲م.
- وفاء الوفاء باخبار دار المصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، مؤسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.