مسجد شهید اول (کربلا)

مسجد شهید اول یا مسجد شهید ثانی یا مسجد شهید، در کربلا، محله باب السلامه قرار داشته و یکی از مسجدهای قدیمی این شهر است. پایه‌گذار آن را شمس‌الدین محمد بن مکی عاملی (م.۷۸۶ق)، معروف به شهید اول دانسته‌اند. برخی نیز ساخت آن را تیمّناً به نام زین‌الدین بن نورالدین عاملی (م.۹۶۵ق) ، مشهور به شهید ثانی دانسته‌اند. این مسجد، امروزه با مساحت ۸۰ متر، فعال بوده و دارای کتابخانه‌ای است.

مکان

مسجد شهید اول یا مسجد شهید، در کربلا، محله آل فائز، که امروزه به محله باب السلامه معروف است، در بازار عکیسه، در نبش خیابان قرار دارد.

ساخت

این مسجد، که یکی از مسجدهای قدیمی کربلا است، توسط شمس‌الدین محمد بن مکی العاملی (م.۷۸۶ق)، مشهور به شهید اول، ساخته شده است. برخی بر این باورند که فخر المحققین (م.۷۵۱ق)، در حلّه، به شهید اول اجازه داد به زیارت کربلا رفته و در مدرسه عمیدی تدریس کند. وی برای او در کربلا خانه و مسجدی ساخت که تا امروز باقی مانده و به خانه و مسجد شهید، شناخته می‌شود. برخی بر این باورند که این مسجد، تیمّنا به نام زین‌الدین بن نورالدین عاملی،‌ مشهور به شهید ثانی (م.۹۶۵ق) ساخته شده است.

مسجد شهید، بارها تجدید بنا و بازسازی شده است؛ آخرین بار در سال ۱۴۲۰ق. توسط محسن الحاج حسن یوسف بازسازی شده و فاضل المختار مساعدت کرده است.

بنا

مسجد شهید اول، امروزه به مساحت ۸۰ متر مربع، و ابعاد ۱۰ در ۸ متر، از آجر و گچ ساخته شده و روی درِ آن آیه إِنَّما يَعْمُرُ مَساجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَى الزَّكاةَ نوشته شده است. این مسجد، دارای محرابی از آجر و گچ، مطابق با مسجد‌های قدیمی بوده و محیط داخلی آن، از هر گونه متنی خالی است.

این مسجد، دارای سقاخانه‌ و کتابخانه‌ای است که در آن انواع کتاب‌های علمی،‌ دینی، فقهی و ادبی یافت می‌شود.

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله حاشیه و متن حائر حسینی، ناصر غروی، ترجمه محسن سلامی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره سوم و چهارم، تابستان و پاییز ۱۳۸۹، ص۲۳۵ است.

المواقع الأثرية و السياحية في كربلاء، سلمان هادى‏ طعمه، مشعر، تهران، ۱۴۳۱ق. مدينة الحسين(ع)، محمدحسن الكليددار آل طعمة، بغداد، 1947م.