کتاب‌شناسی زیارت (کتاب)

کتاب‌شناسی زیارت، کتابی است نوشته سید رضا باقریان موحد، که در آن نزدیک به ۱۰۰عنوان از مهمترین کتاب‌ها پیرامون زیارت گردآوری شده و محتوا و ویژگی‌های آن بیان شده است.

کتاب‌شناسی زیارت (کتاب)
پدید آورندگان
نویسنده سید رضا باقریان موحد
محتوا
موضوع کتاب‌شناسی، زیارت
زبان فارسی
نشر
تعداد جلد ۱
تعداد صفحات ۴۰۰
قطع وزیری
ناشر مشعر
وب‌سایت ناشر http://mashar.hadj.ir/
محل نشر قم
تاریخ نشر ۱۳۸۷ش
شابک ‭978-964-540-111‬‬‬‬‬

نویسنده

سید رضا باقریان موحد، متولد ۱۳۵۳ش دارای کتاب‌ها و مقاله‌های فراوان بوده و یکی از حوزه‌های تخصصی او کتابشناسی است. در حوزه کتاب‌شناسی دو کتاب دیگر با نام‌های «کتاب‌شناسی امر به معروف و نهی از منکر» و «کتاب‌شناسی نیایش» نگاشته و در تألیف دو کتاب «کتابشناسی نیایش شیعه» و «فرهنگ آثار عرفان اسلامی» همکاری داشته است.[۱] از مقاله‌های او در حوزه کتابشناسی می‌توان به مقاله نگاهی به «تفسیر فاتحة الکتاب فخر رازی»[۲] اشاره کرد. او در زمینه زیارت، کتاب «فرهنگ و آداب زیارت» را نیز در کارنامه دارد.[۳]

اهداف

بررسی زیارت‌پژوهی در سده‌های گذشته، احیای آثار فراموش شده در موضوع زیارت و زمینه‌‌سازی برای پژوهش در این موضوع از اهداف تألیف این کتاب است.[۴]

اهمیت

این کتاب، نخستین اثر مستقل درباره معرفی کتاب‌های زیارتی است. پیش از آن، دو کتاب «موسوعة زیارت المعصومین(ع)» تألیف سید هادی رفیعی و «زیارت» نوشته سید محمد حسینی، بخشی را به این موضوع اختصاص داده‌ بودند.[۵]

محتوا

در این کتاب، مهم‌ترین آثار فارسی و عربی، پیرامون زیارت و مفاهیم مربوط به آن مانند مزار، زیارتگاه، توسل و شفاعت گردآوری شده و موضوع اصلی، محتوا، ویژگی‌ها و امتیازهای هر اثر بیان شده است. در بررسی کتاب‌ها از تحلیل انتقادی پرهیز شده و بیشتر به توصیف محتوای آن پرداخته شده است.

در این کتاب، همه آثار پیرامون زیارت گردآوری نشده و به نزدیک ۱۰۰ عنوان از مهمترین کتاب‌های زیارتی بسنده شده است.[۶] یکی از قدیمی‌ترین کتاب‌های معرفی شده كامل الزيارات،[۷] نوشته ابن قولويه در قرن چهارم و یکی از جدیدترین آن‌ها فرهنگ زیارت،[۸] تألیف جواد محدثی است. بیشتر کتاب‌های معرفی شده، در ایران نگاشته، ترجمه و منتشر شده‌اند. در بخش غیر توصیفی، برخی کتاب‌های چاپ بیروت، قاهره و بغداد نیز ذکر شده‌اند. این اثر، کتاب‌شناسی است؛ نه مأخذشناسی و تنها شامل معرفی کتاب‌ها بوده و به مقاله‌ها نپرداخته است.[۹]

ساختار

این مجموعه در دو بخش زیر تنظیم شده است:

  • کتاب شناسی زیارت؛ در این بخش، ابتدا مهم‌ترین کتاب‌های زیارتی به ترتیب حروف الفبا معرفی و توصیف محتوایی شده و در پایان، آماری از کتاب‌های چاپ شده در موضوع زیارت، بدون توصیف محتوا ذکر شده است.
  • نسخه‌شناسی زیارت؛ در این بخش فهرستی از نسخه‌های خطی از دو مجموعه «معرفی میراث مخطوط»[یادداشت ۱] و «موسوعة زیارات المعصومین(ع) » بیان شده است.

در پایان، دو نمایه کتب و اشخاص، به ترتیب حروف الفبا تنظیم شده و دستیابی به نام کتاب و نام نویسنده را آسان‌تر کرده است.[۱۰]

چاپ

این کتاب در سال ۱۳۸۷ش در قم توسط نشر مشعر به چاپ رسیده است.

پیوند به بیرون

مطالعه و دانلود کتابشناسی زیارت از کتابخانه تخصصی حج، حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت.

پانوشت

  1. کتاب‌شناسی امر به معروف و نهی از منکر، سیدرضا باقریان‌موحد، موسسه بوستان کتاب‏‫؛ کتاب‌شناسی نیایش، سید رضا باقریان موحد، بوستان کتاب؛ کتابشناسی نیایش‌های شیعه، سیدرضا باقریان‌موحد، رسول جعفریان، مهدی مهریزی، موسسه فرهنگی دین‌پژوهی بشری.
  2. آینۀ پژوهش، دوره 22، شماره 128، تابستان 1390ش، ص۸۵.
  3. فرهنگ و آداب زیارت، رضا باقریان موحد ، نشر دفتر عقل‏‫‏‏، قم، ۱۳۸۷ش.‬‬‬‬‬
  4. کتاب‌شناسی زیارت، مقدمه، ص۱۳.
  5. کتاب‌شناسی زیارت، مقدمه، ص۱۴.
  6. کتاب‌شناسی، مقدمه، ص۱۴ و ۱۵.
  7. کتابشناسی زیارت، ص۶۶.
  8. کتابشناسی زیارت، ص۶۱.
  9. کتاب‌شناسی، مقدمه، ص۱۵.
  10. کتاب‌شناسی زیارت، تمام کتاب.
  1. معرفی میراث مخطوط، توسط مجمع ذخائر اسلامی، به همت سید احمد حسینی اشکوری و سید صادق حسینی اشکوری، قم.

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله کتاب‌شناسی زیارت فصلنامه فرهنگ زیارت، سيد رضا باقريان موحد، پیش‌شماره اول، تابستان 88، ص198. است.
  • کتاب‌شناسی زیارت، رضا باقریان موحد، مشعر، قم، ۱۳۸۷ش.
  • کتاب‌شناسی امر به معروف و نهی از منکر، سیدرضا باقریان‌موحد، موسسه بوستان کتاب‏‫، قم، ۱۳۹۰ش.‬‬‬‬‬
  • کتاب‌شناسی نیایش: کتاب‌شناسی ادعیه، اسماء‌الحسنی، ذکریه‌ها...، سید رضا باقریان موحد، بوستان کتاب، قم، ۱۳۸۷ش.
  • کتابشناسی نیایش‌های شیعه، سیدرضا باقریان‌موحد، رسول جعفریان، مهدی مهریزی. موسسه فرهنگی دین‌پژوهی بشری، ‏‫تهران، ۱۳۹۲ش.‬‬‬‬‬
  • فرهنگ آثار عرفان اسلامی، حسین مرادی ، سید رضا باقریان موحد، احمد شاکر نژاد، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تهران، ۱۳۹۵ش.
  • فرهنگ و آداب زیارت، رضا باقریان موحد ، نشر دفتر عقل‏‫‏‏، قم، ۱۳۸۷ش.‬‬‬‬‬
  • نگاهی به «تفسیر فاتحة الکتاب فخر رازی»، سید رضا باقریان موحد، مقاله آینۀ پژوهش، دوره 22، شماره 128، تابستان 1390ش، ص۸۵.