التدقیق فی سیر الطریق (کتاب)


ال‍ت‍دق‍ی‍ق‌ ف‍ی‌ س‍ی‍ر ال‍طری‍ق‌ یا سفرنامه سدید السلطنه، کتابی به زبان فارسی و نوشته محمدعلی سدید السلطنه است. این سفرنامه، گزارش مسافرت نویسنده، از تهران به مشهد و عتبات عالیات، و بازگشت او به ایران و بوشهر است.

التدقیق فی سیر الطریق (کتاب)
پدید آورندگان
نویسنده م‍ح‍م‍دع‍ل‍ی‌ س‍دی‍دال‍س‍ل‍طن‍ه‌
تصحیح اح‍م‍د اق‍ت‍داری‌
محتوا
موضوع ایران، تاریخ، قاجاریان، سیروسیاحت
زبان فارسی
نشر
تعداد جلد ۱
قطع وزیری
ناشر بهنشر، انتشارات محمود افشار
وب‌سایت ناشر http://mahmoudafshar.ir/
محل نشر تهران
تاریخ نشر ۱۳۶۲ و ۱۳۹۳ش.
شابک ۹۷۸-۶۰۰-۵۹۴۲-۳۷-۸
نسخه الکترونیکی بخش‌هایی از کتاب

نویسنده

محمدعلی سدید السلطنه م‍ی‍ن‍اب‍ی‌ ب‍ن‍درع‍ب‍اس‍ی‌ (۱۲۵۱-۱۳۲۰ش)،[۱] اهل بوشهر، در سال ۱۲۹۳ق به دینا آمد.[۲] در بوشهر به تحصیل زبان و ادبیات و معارف اسلامی پرداخت و پس از تحصیلات به فعالیت اداری و خدمات مشغول شد. او پس از به قدرت رسیدن رضاشاه، به علت ناهماهنگی با حکومت مدتی به زندان افتاد. سدیدالسلطنه، اهل پژوهش و نگارش بود و بیش از ۲۰ کتاب نگاشت.[۳] برخی از آثار دیگر او عبارتند از: مشوَش‌نامه،[۴] ت‍اری‍خ‌ م‍س‍ق‍ط و ع‍م‍ان‌، ب‍ح‍ری‍ن‌ و ق‍طر و رواب‍ط آن‍ه‍ا ب‍ا ای‍ران‌[۵] و تاریخ بندرعباس و خلیج‌فارس.[۶]

ساختار

سفرنامه سدید السلطنه بوشهری، در ۵ «بخش» و پس از آن در ۱۶ «پیوست» تنظیم شده است.

نویسنده، قسمت‌های مختلفِ «بخش اول» و « بخش دوم» را با «دقیقه» نامگذاری کرده است. برای نمونه، بخش اول به «دقیقه اول» تا «دقیقه هفتم» بخش‌بندی شده است. این شیوه را از «بخش سوم» به بعد ادامه نداده است.[۷]

محتوا

التدقيق فى سير الطريق، گزارش مسافرت نویسنده، به مشهد و عتبات عالیات است. او از تهران به مشهد سفر کرده و پس از آن، به تهران بازگشته است. مدتى پس از آن، به زيارت عتبات عاليات رفت و پس از زيارت حرم امامان(ع) در كاظمين، كربلا و نجف به بغداد رفته، با كشتى به ايران بازگشت و در زادگاهش بوشهر، ساکن شد.[۸]

ویژگی‌ها

  • توصيف دقيق و همراه با جزئيات هر منطقه و مردم آن.[۹]
  • گزارش او از حرم امامان(ع) و امامزادگان در مسیر سفر.[۱۰]

چاپ

این کتاب، با تصحیح و تحشیه احمد اقتداری، در ۶۸۸ صفحه، توسط بهنشر، در تهران، در سال ۱۳۶۲ش چاپ شده[۱۱] و با همان تصحیح، در ۸۶۲ صفحه، توسط انتشارات دکتر محمود افشار یزدی، در تهران، در سال ۱۳۹۳ش منتشر شد.[۱۲] در ابتدای این چاپ، پیشگفتاری از ایرج افشار با عنوان گشتی در سفرنامه سدیدالسلطنه، چاپ شده است.[۱۳]

پیوند به بیرون

خواندن و بارگیری بخش‌هایی از سفرنامه سدید السلطنه.

پانوشت

  1. س‍ف‍رن‍ام‍ه‌ س‍دی‍دال‍س‍ل‍طن‍ه‌ ، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
  2. مقاله سفرنامه سديد السلطنه بوشهرى، فصلنامه فرهنگ زیارت، ص۱۳۰.
  3. مقاله سفرنامه سديد السلطنه بوشهرى، فصلنامه فرهنگ زیارت، ص۱۲۹.
  4. مشوش‌نامه، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.مشوش‌نامه، پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات.
  5. ت‍اری‍خ‌ م‍س‍ق‍ط و ع‍م‍ان‌، ب‍ح‍ری‍ن‌ و ق‍طر و رواب‍ط آن‍ه‍ا ب‍ا ای‍ران‌، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
  6. تاریخ بندرعباس و خلیج‌فارس، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
  7. سفرنامه سدیدالسلطنه، فهرست مطالب، ص نوزده-بیست و نه.
  8. مقاله سفرنامه سديد السلطنه بوشهرى، فصلنامه فرهنگ زیارت، ص۱۳۰.
  9. مقاله سفرنامه سديد السلطنه بوشهرى، فصلنامه فرهنگ زیارت، ص۱۲۹.
  10. سفرنامه سدیدالسلطنه، ص۱۹۲، ۱۹۳، ۲۰۱، ۲۰۹، ۲۱۳، ۲۴۰.
  11. س‍ف‍رن‍ام‍ه‌ س‍دی‍دال‍س‍ل‍طن‍ه‌ ، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
  12. سفرنامه سدید السلطنه، تصحیح و تحشیه احمد اقتداری، تهران، انتشارات دکتر محمود افشار یزدی، ۱۳۹۳ش؛ سفرنامه سدید السلطنه، پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات.
  13. سفرنامه سدیدالسلطنه، صفحه پنجاه و دو.

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله سفرنامه سدیدالسلطنه بوشهری، رضا اصفهانی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره هجدهم، بهار 1393، ص129 است.