رواق، از نظر واژگانی به معنای پیشگاه‌ و ورودی خانه بوده و در حرم‌ها به بخش‌های سرپوشیده پیرامون قبر و ضریح گفته می‌شود.

رواق درالسیاده در حرم رضوی(ع)

بررسی واژگانی

رواق، در  برخی از معاجم عربی خانه‌ای دانسته‌ شده شبیه خیمه که یک ستون در وسط آن قرار دارد.[۱] برخی دیگر، سقفی دانسته‌اند که در آغاز خانه قرار گرفته است.[۲] ابن فارس، لغت‌شناس معنای اصلی آن را ورودی و آغاز خانه، معرفی کرده است.[۳]در واژه‌نامه‌های فارسی آن را پیش‌خانه، پیشگاه خانه، ایوان، سایه‌بان و سقف ابتدای خانه معنا کرده‌اند.[۴]

رواق در حرم‌ها

در حرم‌ها، بخش‌های سرپوشیده‌ای که در پیرامون قبر و ضریح است، رواق نام دارد.[۵] علت نامگذاری آن به رواق این است که این بناها، ورودی بخش اصلی حرم، که روضه و ضریح باشد، شمرده می‌شود. برای نمونه، حرم امام رضا(ع)،‌ دارای رواق‌های بسیار مانند رواق دارالزهد، دارالمرحمه و دارالولايه.[۶]

پانوشت

  1. العین، ج۵، ص۲۰۸.
  2. الصحاح، ج‏4، ص 1485.
  3. معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۴۶۰.
  4. برهان قاطع، ص۴۳۲؛ فرهنگ فارسی عمید، ذیل مدخل رواق؛ لغت‌نامه دهخدا، ج۷، ص۱۰۸۲۰.
  5. فرهنگ‌نامه زیارت، ص۳۴ و ۳۵.
  6. فرهنگ‌نامه زیارت، ص۳۴ و ۳۵.

منابع

این مقاله برگرفته از کتاب فرهنگ زیارت، جواد محدثی، مشعر، تهران، ۱۳۸۷ش. است.
  • برهان قاطع، محمدحسین بن خلف برهان، نیما، تهران، ۱۳۸۰ش.
  • الصحاح، اسماعیل بن حماد جوهری، تحقیق احد بعد الغفور، دارالعلم للملایین، بیروت، ۱۳۷۶ق.
  • کتاب العین، خلیل بن احمد فراهیدی، نشر هجرت، قم، ۱۴۰۹ق. معجم مقاییس اللغة، احمد بن فارس، تصحیح عبدالسلام محمد هارون، مکتب الاعلام الاسلامی، قم، ۱۴۰۴ق.
  • لسان العرب، محمد بن مکرم ابن منظور، دار صادر، بیروت، ۱۴۱۴ق.
  • لغت نامه، علی‌اکبر دهخدا، نظارت جعفر شهیدی، محمد معین، انتشارات دانشگاه تهران، روزنه، تهران، ۱۳۷۳ش.