قاسم به موسی الکاظم(ع)، فرزند امام کاظم(ع)


شيخ مفيد(رحمه الله) و ديگران، مادرش را ام ولد دانسته‌اند.[۱] ولی حرزالدين، بر این باور است كه، مادرش اُم‌البنين و برادر اعيانى امام رضا(ع) و حضرت معصومه(س) است.[۲]

جایگاه

بر پایه روایتی در کتاب کافی، وقتی از امام کاظم(ع) درباره امامِ پس از خود سؤال می‌شود، او فرزندش علی(ع) را معرفی می‌کند و به گفته وی، اگر تعیین امام به عهده او بود، فرزند دیگرش قاسم را معرفی می‌کرد؛ چون او شخص سزاوری است و امام(ع) نیز او را دوست دارد؛ ولی تعیین امامت بر عهده خدا است و این مقام را در وجود هرکسی که لایق باشد و خود صلاح بداند قرار می‌دهد.[۳]

در نگاه عالمان

علی نمازى شاهرودى، نویسنده مستدرک سفینة البحار، او را «سیدی جلیل‌القدر» خوانده که پدرش، امام کاظم(ع) او را بسیار دوست داشته است.[۴] عبدالحسین شبستری، نویسنده احسن التراجم، او را «مردی عالم و دارای جایگاهی بلند» معرفی کرده است.[۵] شیخ عباس قمی نیز از بزرگی قدر و شأن او خبر داده است.[۶]

پانوشت

  1. الارشاد، ج٢، ص٢٠١؛ المجدى فى انساب الطالبيّين، ص١٠٧؛ الكواكب المشرقه، ج٢، ص١٨؛ كشف الغمه، ج٣، ص٢۶.
  2. مراقد المعارف، ج٢، ص١٨١.
  3. الكافى، ج١، ص٣١۴؛ عيون اخبار الرضا، ج٢، ص٧٠؛ تنقيح المقال، ج٢؛ ص٢۶؛ الجامع لرواة واصحاب الامام الرضا، ج١، ص۵١٢؛ بحارالانوار، ج۵٠، ص٢۶؛ مستدركات علم رجال الحديث، ج۶، ص٢۶٣.
  4. مستدركات علم رجال الحديث، ج۶، ص٢۶٢.
  5. احسن التراجم، ج٢، ص٢٨ و ٢٩.
  6. منتهى الآمال، ج٢، ص٣۵۴؛ تحفة الاحباب، ص٣٩٣؛ بدر فروزان، صص٣۶ و ٣٧.

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله زندگی و مزار حضرت قاسم(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره نهم، زمستان 1390، ص44 و کتاب زیارتگاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، احمد خامه‌یار، مشعر، تهران، ۱۳۹۵ش. است.
  • الارشاد فى معرفة حجج الله على العباد، محمد بن محمد بن نعمان (الشيخ المفيد)، تحقيق: مؤسسة آل البيت (عليهم السلام) لاحياء التراث، دار المفيد، بيروت، 1414ق (1993م)
  • احسن التراجم لاصحاب الامام موسى الكاظم (ع)، عبدالحسين شبسترى، المؤتمر العالمى للامام الرضا(ع)، مشهد، 1411ق.
  • المجدى فى انساب الطالبيين، على بن محمد العلوى العمرى، تحقيق احمد المهدوى‏، الدامغانى، كتبة آيةالله العظمى المرعشى النجفى العامة، قم، 1422ق (1380ش)
  • الكواكب المشرقة فى انساب وتاريخ و تراجم الاسرة العلوية الزاهرة، السيد مهدى الرجائى، مكتبة آيةالله المرعشى النجفى، قم، 1390ش.
  • كشف الغمّة فى معرفة الائمة، على بن عيسى الاربلى، دار الاضواء، بيروت، 1405ق.
  • مستدركات علم رجال الحديث، على النمازى الشاهرودى، مؤسسة النشر الاسلامى، قم، 1425ق.
  • مراقد المعارف، محمد حرزالدين، تحقيق محمدحسين حرزالدين، سعيد بن جبير، قم، 2007م.
  • منتهى الآمال، شيخ عباس قمى، هجرت، قم، 1380ش.
  • تحفة الاحباب فى نوادر آثار الأصحاب، شيخ عباس قمى، تحقيق سيد جعفر حسينى و على محدث‏زاده، دارالكتب الاسلاميّة، تهران، 1370ش.
  • بدر فروزان، عباس فيض، قم، 1322ق‏.