نهر نینوا، شاخه‌ای جدا شده از رود فرات بوده، که موقعیت آن به نسبت امروز، بین شمال سد هندی و جنوب شهرک مسیب بوده است. این نهر، امروزه از میان رفته و به گمانِ برخی، توسط بابلی‌ها حفر شده است.

موقعیت

نهر نینوا، از رود فرات انشعاب یافته و نزدیک «حصاصه»[یادداشت ۱][۱] و «عقر بابل»،[یادداشت ۲][۲] از روستاهای کوفه بوده است. امروزه موقعیت جغرافیایی آن، بین شمال سد هندی[یادداشت ۳][۳] و جنوب شهرک مسیب قرار دارد. از نهر نینوا، چند نهر جدا شده است؛ مانند نهر سوری و نهر ام عروق که به سوی جنوب حرکت می‌کند و مانند نهر ابو‌حنطه[یادداشت ۴] و تا امروز اين بخش از نهر نينوا باقي است که به «عرقوب نينوا» معروف است.[۴]

پیشینه

به گمان برخی، نهر نينوا توسط بابلی‌ها حفر شد. روستاي نينوا نیز، به نام پايتخت آشوري‌ها در دوره‌هاي تمدن آشوری‌ها ساخته شده است. به باور برخی، از آنجايي که نام اين نهر، حتي به صورت گذرا، در منابع نيامده، به گمان، در آغازِ ساخت، آب آن خشکيده باشد.[۴]

پانوشت

  1. تاريخ كوفه، ص212.
  2. تاريخ الكوفة، ص175.
  3. ساعة فی سد الهندیة، مجلة لغة العرب، السنة‌السادسة، الجزء ۲، صفر ۱۳۴۷ق.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۰۸.
  1. حصاصّة، از روستاهاى سواد در نزديكى قصر ابى هبيره و از توابع شهر كوفه است.
  2. عَقْر بابل، روستایی از نواحی کوفه و نزدیک کربلا.
  3. سدی است که روی رود فرات ساخته شده و نزدیک شهرک مسیب قرار دارد. این سد را حکومت عثمانی، در سال ۱۹۰۹م. توسط مهندسی انگلیسی به نام بالسیر و لیم و یلکوکس ساخته است.
  4. يا ابوصمانه.

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله نهرهای کربلا در منابع تاریخی، سید عبدالحسن کلیدار، ترجمه محمدحسین خوشنویس، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره بیست و هشتم، پاییز ۱۳۹۵، ص۸۶ است.
  • بغیة النبلاء فی تاریخ کربلا، عبدالحسین الکیدار آل طعمة، تحقیق سید عادل عبدالصالح الکیدار، مراجعة و تعلیق عبد الامیر عزیز القریشی، طارق نافع الحمدانی، توسط الامانة العامة للعتبة الحسینیة المقدسة، مرکز کربلاء للدراسات، ۱۴۳۵ق.
  • تاريخ كوفه، ‏حسين براقى، ترجمه سعيد راد رحيمى‏، آستان قدس رضوى، مشهد، 1381ش.
  • تاريخ الكوفه، حسين براقى، دار الاضواء، بيروت، 1407ق.
  • ساعة فی سد الهندیة، مجلة لغة العرب، السنة‌السادسة، الجزء ۲، صفر ۱۳۴۷ق.