متن و ترجمه

شرح واژگان

«كعب» در لغت، به معناى برآمدگى، بلند و ارتفاع چيزى[۱] و «كعبه» به معناى مربع بودن [همراه با ارتفاع] است.[۲] در وجه نامگذارى بيت الله به كعبه احتمال داده شده به دليل مكعب بودن، و يا مرتفع بودن آن باشد.[۳] مصطفوی، لغت‌شناس قرآنی، بر اين باور است كه اين واژه در «برآمدىِ معنوى» (رفعت) نيز به كار مى‌رود و از اين باب است كه بر كعبه به دليل رفعت مقام، شرافت و منزلت اطلاق مى‌شود.[۴]

«قيام» از نظر ساختارى سه نحو كاربرد دارد؛ يكى به معناى مصدرى كه به معناى قيام کردن است؛[یادداشت ۱] دوم به معناى جمع قائم؛[یادداشت ۲] و سوم به معناى ابزار نگهدارى و قوام چيزى است؛[۵] مانند آیه ﴿وَ لاٰ تُؤْتُوا اَلسُّفَهٰاءَ أَمْوٰالَكُمُ الَّتِي جَعَلَ اللّٰهُ لَكُمْ قِيٰاماً ﴾.[۶] قيام بودن كعبه را به معنای سوم دانسته‌اند.[۷]

چشم‌انداز

محتوا

پانویس

  1. مقاییس اللغه، ذیل واژه کعب؛ المصباح المنیر، ذیل واژه کعب.
  2. مفردات الفاظ قرآن، ذیل واژه کعب.
  3. درسنامه تفسیر آیات حج، ص۲۸۷.
  4. التحقیق فی کلمات القرآن، ذیل واژه کعب.
  5. المصباح المنیر، ذیل واژه قوم.
  6. سوره نساء،‌ آیه ۵.
  7. درسنامه تفسیر آیات حج، ص۲۸۹.
  1. واژه قیام در معنای قیام کردن، به دو نوع قيام تهييى مانند آیه ﴿إِذٰا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلاٰةِ ﴾(سوره مائده، آیه ۶) و قيام تلبسى مانند ﴿كُونُوا قَوّٰامِينَ لِلّٰهِ ﴾(سوره مائده، آیه ۸) به كار مى‌رود.
  2. مانند ﴿مانند آیه فَإِذٰا هُمْ قِيٰامٌ يَنْظُرُونَ ﴾ (سوره زمر، آیه ۶٨)

منابع

این مقاله برگرفته از کتاب درسنامه تفسیر آیات حج، محمد فاکر میبدی، قم، حوزه نماینگی ولی‌فقیه در امور حج و زیارت، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، سازمان چاپ و نشر، ۱۳۸۷ش. است.