افاضه از مشعرالحرام به منا
پس از پایان بیتوته در مشعر، حج‌گزار باید برای ادای بقیه مناسک به منا کوچ کند. بسیاری از فقیهان امامی هنگام افاضه امیر الحاج از مشعرالحرام به سوی منا را پس از طلوع آفتاب روز عید قربان دانسته‌اند.[۱] به باور مشهور آنان، افاضه دیگر حاجیان پس از طلوع فجر آن روز جایز است، هر چند تصریح کرده‌اند که تاخیر افاضه آنان تا طلوع آفتاب مستحب است.[۲] همچنین بر پایه فقه امامی، مستحب است حج‌گزار پیش از طلوع آفتاب از وادی محسر نگذرد.[۳] حتی برخی این کار را جایز ندانسته‌اند.[۴] فقیهان دیگر، مقصود از عدم جواز را کراهت فراوان دانسته‌اند.[۵]
کفاره
همچنین امامیان افاضه بدون عذر پیش از طلوع فجر را سبب وجوب کفاره[۶] و حتی شماری آن را موجب بطلان حج به شمار آورده‌اند.[۷] البته افاضه پیش از طلوع فجر برای معذوران مانند زنان و بیماران جایز است؛[۸] هر چند شماری از فقیهان امامی بر پایه احتیاط، آن را پیش از نیمه شب روا ندانسته‌اند.[۹] اندکی از امامیان افزون بر آن‌که افاضه از مشعر پیش از طلوع آفتاب را جایز نشمرده‌اند، آن را سبب وجوب کفاره نیز قلمداد کرده‌اند.[۱۰] گروهی از باب احتیاط این نظر را برگزیده‌اند.[۱۱]
فتوای فقیهان اهل‌سنت
فقیهان همه مذاهب اهل سنت، افاضه را پیش از طلوع آفتاب روز عید سنت دانسته‌اند،[۱۲] چنان‌که به تصریح شماری از آنان، تاخیر افاضه تا هنگام طلوع آفتاب کراهت دارد.[۱۳] همچنین شافعیان[۱۴] و حنبلیان[۱۵] افاضه را پس از نیمه شب جایز شمرده و گفته‌اند که افاضه پیش از نیمه شب در صورت بازنگشتن به مشعر در شب، کفاره دارد. حنفیان نیز افاضه شبانه را جز در مواردی چون بیماری جایز ندانسته و آن را بدون عذر، موجب کفاره قلمداد کرده‌اند.[۱۶]
آداب
شماری از آداب افاضه از مشعرالحرام به منا عبارتند از: ا. هروله* (راه رفتن شتابان در وادی محسر).[۱۷] ب. خواندن دعاهای ویژه.[۱۸] ج. تلبیه در طول مسیر.[۱۹] د. برداشتن سنگریزه از مشعر برای رمی.[۲۰] ه. آمرزش خواستن.[۲۱]
جستارهای وابسته
پانویس
منابع
- ↑ المبسوط، طوسی، ج1، ص368؛ ارشاد الاذهان، ج1، ص331؛ کشف اللثام، ج6، ص107-108.
- ↑ کشف اللثام، ج6، ص107-108؛ جواهر الکلام، ج19، ص98.
- ↑ مختلف الشیعه، ج4، ص247؛ منتهی المطلب، ج11، ص112.
- ↑ النهایه، طوسی، ص252؛ کشف اللثام، ج6، ص107.
- ↑ السرائر، ج1، ص585.
- ↑ الاقتصاد، ص306؛ ارشاد الاذهان، ج1، ص329.
- ↑ السرائر، ج1، ص588.
- ↑ نک: مختلف الشیعه، ج4، ص247-248.
- ↑ جواهر الکلام، ج19، ص79؛ تحریر الوسیله، ج1، ص442.
- ↑ من لا یحضره الفقیه، ج2، ص546؛ مختلف الشیعه، ج4، ص247.
- ↑ الحدائق، ج16، ص459.
- ↑ المغنی، ج3، ص443؛ بدایة المجتهد، ج2، ص280؛ المجموع، ج8، ص142؛ نک: حاشیة الدسوقی، ج2، ص45.
- ↑ نهایة المحتاج، ج3، ص303.
- ↑ الحاوی الکبیر، ج4، ص177؛ المجموع، ج8، ص125.
- ↑ المغنی، ج3، ص442؛ کشاف القناع، ج2، ص577.
- ↑ المبسوط، سرخسی، ج4، ص63.
- ↑ المقنعه، ص417؛ المجموع، ج8، ص125؛ المغنی، ج3، ص444-445.
- ↑ المبسوط، طوسی، ج1، ص368؛ الدروس، ج1، ص424.
- ↑ المغنی، ج3، ص444-445.
- ↑ المهذب، ج1، ص254؛ المغنی، ج3، ص445.
- ↑ تذکرة الفقهاء، ج8، ص211؛ مستند الشیعه، ج12، ص282.