کشتن جانوران بدن از محرمات احرام است و منظور از آن کشتن جانورانی است مانند شپش و کک که در بدن انسان و کنه که در بدن حیوانات ساکن می‌شوند.

جایگاه

مطابق با نظر مشهور فقیهان شیعه، یکی از محرمات احرام، کشتن حشرات جسم انسان(مانند شپش) و حشرات جسم حیوانات (کک و پشه و..) است؛[۱] خواه این جانوران روی لباس یا بدن باشند[۲] و نیز چه کشتن آنها مستقیما یا با واسطه صورت گیرد.[۳]

همچنین حکم مسئله کشتن حشرات جسم در کتاب‌های فقهی به سه صورتِ کشتن، انداختن و انتقال و جابجایی مورد بحث قرار گرفته است.[۴]

شپش

قول مشهور بین فقهای شیعه این است که کشتن شپش چه روی بدن احرام گزار باشد چه روی لباس او، حرام است.[۵] هر چند برخی از فقهای شیعه قتل شپش بر روی بدن را جایز دانسته اند. [۶]

همچنین فقهای شیعه به استناد روایاتی از امامان، به حرمت انداختن شپش از بدن و لباس فتوا داده ‌اند.[۷] اما انتقال شپش از روی بدن به جای دیگر را با استناد به برخی روایات را جایز دانسته اند به شرطی که شپش را به جایی که از آن بیافتد یا ساقط شود منتقل نکند.[۸]

کفاره کشتن جانوران بدن انسان

در برخی روایات برای کشتن شپش یا انداختن آن کفاره لازم دانسته نشده است اما در برخی روایات دیگر میزان کفاره این عمل، اطعام به اندازه به مقدار کف دست از طعام (غذا) ذکر شده است.[۹] بر این اساس پاره ای از فقها کفاره کشتن یا انداختن شپش را احتیاطا یک کف غذا دانسته‌اند[۱۰] و یا احترام استحباب کفاره را مطرح کرده‌اند.[۱۱]

نسبت به سایر جانوران بدن، برخی حکم به عدم کفاره نموده[۱۲] و برخی نیز کفاره به کفی از طعام را موافق با احتیاط دانسته اند.[۱۳] همچنین جعفر سبحانی، فقیه شیعه، کشتن و انتقال دادن ساس و کک از روی بدن یا لباس احرام‌گزار را جایز می‌داند.[۱۴]

جستارهای وابسته

پانوشت

  1. . مجمع الفائدة، ج6، ص: 297؛ تحریر الوسیلة، ج1، ص: 424؛ احکام و مناسک حج ، ص: 126.
  2. . الدروس، ج1، ص: 384 ؛ مدارک، ج 7، ص 343؛ ذخیرة المعاد، ج2، ص: 593.
  3. . تذکرة، ج 7، ص 363؛ جامع المقاصد، ج 3، ص 184؛ المسالک، ج 2،ص 259.
  4. ر.ک: سبحانی، الحج في الشريعة الإسلامية الغراء،۱۳۸۵ش، ج۳، ص۳۷۹-۳۹۳.
  5. . الحج فی الشریعة الاسلامیة الغراء، ج۳، ص ۳۷۹؛ تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله، ج ۴، ص ۱۳۲؛ مناسک حج
  6. . الحج فی الشریعة الاسلامیة الغراء، ج۳، ص 380
  7. سبحانی، الحج في الشريعة الإسلامية الغراء،۱۳۸۵ش، ج۳، ص۳۸۵-۳۸۶.
  8. . تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله، ج4، ص 140، مناسک حج ص 215.
  9. .سبحانی، الحج فی الشریعة الاسلامیة الغراء، ج۳، ص 393
  10. . مناسک حج ص ۲۱۵
  11. .سبحانی، الحج فی الشریعة الاسلامیة الغراء، ج۳، ص 393
  12. . مناسك زائر، ص: 97.
  13. . تحرير الوسيلة، ج‌1، ص: 424.
  14. سبحانی، الحج فی شریعه الاسلامیه الغراء، ج3، ص 390.

منابع

  • تاریخ اورشلیم (بیت المقدس)، سید جعفر حمیدی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۸۱ش.

//////////////////////////////

  • احكام و مناسك حج، نجف‌آبادى، حسين على منتظرى، قم - ايران، نشر سايه، چهارم، 1428 ه‍ ق.
  • الحج في الشريعة الإسلامية الغراء، سبحاني، جعفر، قم، مؤسسه امام صادق علیه‌السلام، چاپ اول، ۱۳۸۵ش.
  • الدروس الشرعية في فقه الإمامية، عاملى، شهيد اول، محمد بن مكى، 3 جلد، قم - ايران، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم، دوم، 1417 ه‍ ق.
  • تحرير الوسيلة، خمينى، سيد روح اللّه موسوى، 2 جلد، قم - ايران، مؤسسه مطبوعات دار العلم، اول، ه‍ ق.
  • تذكرة الفقهاء، حلّى، علامه، حسن بن يوسف بن مطهر اسدى، 14 جلد، قم - ايران، مؤسسه آل البيت عليهم السلام، اول، 1414 ه‍ ق.
  • تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة - الحج، لنكرانى، محمد فاضل موحدى، محمد فاضل موحدى، 5 جلد، بيروت - لبنان، دار التعارف للمطبوعات، دوم، 1418 ه‍ ق.
  • جامع المقاصد في شرح القواعد، عاملى، كركى، محقق ثانى، على بن حسين، 13 جلد، قم - ايران، مؤسسه آل البيت عليهم السلام، دوم، 1414 ه‍ ق.
  • ذخيرة المعاد في شرح الإرشاد، سبزوارى، محقق، محمد باقر بن محمد مؤمن، 2 جلد، قم - ايران، مؤسسه آل البيت عليهم السلام، اول، 1247 ه‍ ق.
  • مجمع الفائدة و البرهان في شرح إرشاد الأذهان، اردبيلى، احمد بن محمد، 14 جلد، قم - ايران، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم، اول، 1403 ه‍ ق.
  • مدارك الأحكام في شرح عبادات شرائع الإسلام، عاملى، محمد بن على موسوى، 8 جلد، بيروت - لبنان، مؤسسه آل البيت عليهم السلام، اول، 1411 ه‍ ق.
  • مسالك الأفهام إلى تنقيح شرائع الإسلام، عاملى، شهيد ثانى، زين الدين بن على، 15 جلد، قم - ايران، مؤسسة المعارف الإسلامية،اول، 1413 ه‍ ق.

//////////////////////

  • '،
  • '،
  • '،
  • '،
  • '،
  • '،
  • '،
  • '،