کشتن جانوران بدن (فتاوای مراجع)

این صفحه شامل فتوای مراجع تقلید درباره احکام کشتن جانوران بدن است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم نگاه کنید به مقاله کشتن جانوران بدن.

چگونگی

مسئله *
امام خمینی: [از محرمات احرام است:] کشتن جانورانی که در بدن ساکن می‌شوند؛ مثل شپش و کیک ^{[م* ۱]}و کنه که در بدن حیوان است. ^{[م* ۲]}
مراجع دیگر: ↑ کیک یا کک: حشره‌ای است به اندازه شپش، بال ندارد و چون پاهای عقب او بلند است به آسانی می‌جهد، خرطومی دارد که با آن خون انسان را می‌مکد و گاهی باعث سرایت بیماری طاعون می‌شود. «فرهنگ عمید». ↑ آیت‌الله بهجت: بنا بر مشهور و موافق با احتیاط و در خصوص شپش حرمت قتل و القاء از جسد یا ثوب خالی از وجه نیست. آیات عظام تبریزی، خویی، صافی، گلپایگانی: کشتن شپش و انداختن او از بدن برای محرم جایز نیست، اما پشه و کک احتیاط در نکشتن آنهاست، در صورتی که ضرری متوجه محرم نشود اما تا راندن آنها ظاهراً جایز است هرچند احوط ترک است. آیت‌الله خامنه‌ای: بنا بر احتیاط واجب. آیت‌الله زنجانی: کشتن شپش، مطلقاً و کشتن پشه و کک و سایر جاندارانی که در بدن ساکن می‌شوند، در صورتی که آزار نرسانند جایز نیست. آیت‌الله سیستانی: در مورد پشه و کک فرموده‌اند: اگر ضرر از آنها متوجه شخص نباشد احتیاط واجب این است که آنها را نکشد و اما راندن آنها جایز است.

مسئله 383
امام خمینی: جایز نیست انداختن شپش و کک را از بدن. ^{[م383 ۱]}
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله بهجت: حرمت القای غیر شپش دلیلی ندارد و شهرت هم بر آن ثابت نیست، بلی دور انداختن کنه خود یا کنه شتر خود، مورد احتیاط است. آیت‌الله زنجانی: انداختن شپش از بدن یا لباس، جایز نیست و انداختن حشرات دیگر اشکالی ندارد. آیت‌الله سیستانی: به احتیاط واجب انداختن شپش از بدن و لباس جایز نیست. آیت‌الله فاضل: در غیر شپش احتیاط واجب در نینداختن است. آیت‌الله گلپایگانی: بنا بر احتیاط واجب جایز نیست که شپش را از روی لباس و بدن بیفکند اما راندن پشه و کک و مانند آنها ظاهراً جایز است هرچند احوط ترک آن است. آیت‌الله مکارم: بنا بر احتیاط واجب در این مسئله و مسئله بعد.

مسئله 384
امام خمینی: جایز نیست ^{[م384 ۱]}نقل کردن آن را از مکانی که محفوظ است به جایی که از آن ساقط شود و بیفتد و احتیاط آن است که به محلی که در معرض آن است که بیفتد نقل ندهد.
مراجع دیگر: ↑ آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی: به صورت اطلاق فرموده‌اند که جابه‌جا کردن آنها ایرادی ندارد. آیت‌الله زنجانی: نقل شپش به مکانی که می‌داند از آنجا ساقط می‌شود جایز نیست، ولی نقل آن به جایی که در معرض افتادن است ـ مانند مطلق نقل سایر حشرات ـ جایز است، هرچند جای اول محفوظ‌تر باشد. آیت‌الله سبحانی: انتقال آنها از نقطه‌ای به نقطه دیگر از بدن مخصوصاً اگر در معرض افتادن از بدن قرار گیرد. آیت‌الله فاضل: در غیر شپش احتیاط واجب در عدم نقل است.

مسئله 385
امام خمینی: احتیاط مستحب ^{[م385 ۱]}آن است که آن را از محلی به محل دیگر از بدن نقل ندهند اگر مکان اول محفوظ‌تر باشد.
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی: نباید آن را از محلی... آیت‌الله مکارم: این احتیاط ترک نشود. آیت‌الله نوری: احتیاط واجب.

مسئله 386
امام خمینی: بعید نیست که در کشتن یا انتقال دادن، کفاره نباشد، لیکن احتیاطاً یک کف از طعام صدقه بدهد. ^{[م386 ۱]}
مراجع دیگر: ↑ آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی، نوری: بنا بر احتیاط واجب باید یک مشت از طعام به فقیر کفاره بدهد. آیت‌الله زنجانی: کفاره انداختن شپش از بدن یا لباس و کفاره کشتن آن هم یک مشت طعام است و سایر موارد کشتن و انداختن و انتقال حشرات، کفاره ندارد. آیت‌الله سبحانی: اگر کسی جانوران ساکن در بدن مثل شپش و یا تخم آن را که به «رشک» معروف است بکشد مستحب است یک کف طعام (گندم) کفاره بدهد. آیت‌الله سیستانی: در صورت کشتن و یا انداختن شپش، احتیاط مستحب آن است که یک مشت از طعام کفاره بدهد. آیت‌الله فاضل: این احتیاط در کشتن یا انداختن شپش ترک نشود. آیت‌الله مکارم: این احتیاط واجب است خواه عمداً باشد یا از روی خطا.

جستار وابسته

کشتن جانوران بدن

منبع

این مقاله برگرفته از صفحه 214 تا 215 کتاب مناسک حج پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷ است.

[1] 
کیک یا کک: حشره‌ای است به اندازه شپش، بال ندارد و چون پاهای عقب او بلند است به آسانی می‌جهد، خرطومی دارد که با آن خون انسان را می‌مکد و گاهی باعث سرایت بیماری طاعون می‌شود. «فرهنگ عمید».

[2] کیک یا کک: حشره‌ای است به اندازه شپش، بال ندارد و چون پاهای عقب او بلند است به آسانی می‌جهد، خرطومی دارد که با آن خون انسان را می‌مکد و گاهی باعث سرایت بیماری طاعون می‌شود. «فرهنگ عمید».

[2] 
آیت‌الله بهجت: بنا بر مشهور و موافق با احتیاط و در خصوص شپش حرمت قتل و القاء از جسد یا ثوب خالی از وجه نیست.

آیات عظام تبریزی، خویی، صافی، گلپایگانی: کشتن شپش و انداختن او از بدن برای محرم جایز نیست، اما پشه و کک احتیاط در نکشتن آنهاست، در صورتی که ضرری متوجه محرم نشود اما تا راندن آنها ظاهراً جایز است هرچند احوط ترک است.

آیت‌الله خامنه‌ای: بنا بر احتیاط واجب.

آیت‌الله زنجانی: کشتن شپش، مطلقاً و کشتن پشه و کک و سایر جاندارانی که در بدن ساکن می‌شوند، در صورتی که آزار نرسانند جایز نیست.

آیت‌الله سیستانی: در مورد پشه و کک فرموده‌اند: اگر ضرر از آنها متوجه شخص نباشد احتیاط واجب این است که آنها را نکشد و اما راندن آنها جایز است.

[4] آیت‌الله بهجت: بنا بر مشهور و موافق با احتیاط و در خصوص شپش حرمت قتل و القاء از جسد یا ثوب خالی از وجه نیست.

[5] آیات عظام تبریزی، خویی، صافی، گلپایگانی: کشتن شپش و انداختن او از بدن برای محرم جایز نیست، اما پشه و کک احتیاط در نکشتن آنهاست، در صورتی که ضرری متوجه محرم نشود اما تا راندن آنها ظاهراً جایز است هرچند احوط ترک است.

[6] آیت‌الله خامنه‌ای: بنا بر احتیاط واجب.

[7] آیت‌الله زنجانی: کشتن شپش، مطلقاً و کشتن پشه و کک و سایر جاندارانی که در بدن ساکن می‌شوند، در صورتی که آزار نرسانند جایز نیست.

[8] آیت‌الله سیستانی: در مورد پشه و کک فرموده‌اند: اگر ضرر از آنها متوجه شخص نباشد احتیاط واجب این است که آنها را نکشد و اما راندن آنها جایز است.

[3] 
آیت‌الله بهجت: حرمت القای غیر شپش دلیلی ندارد و شهرت هم بر آن ثابت نیست، بلی دور انداختن کنه خود یا کنه شتر خود، مورد احتیاط است.

آیت‌الله زنجانی: انداختن شپش از بدن یا لباس، جایز نیست و انداختن حشرات دیگر اشکالی ندارد.

آیت‌الله سیستانی: به احتیاط واجب انداختن شپش از بدن و لباس جایز نیست.

آیت‌الله فاضل: در غیر شپش احتیاط واجب در نینداختن است.

آیت‌الله گلپایگانی: بنا بر احتیاط واجب جایز نیست که شپش را از روی لباس و بدن بیفکند اما راندن پشه و کک و مانند آنها ظاهراً جایز است هرچند احوط ترک آن است.

آیت‌الله مکارم: بنا بر احتیاط واجب در این مسئله و مسئله بعد.

[10] آیت‌الله بهجت: حرمت القای غیر شپش دلیلی ندارد و شهرت هم بر آن ثابت نیست، بلی دور انداختن کنه خود یا کنه شتر خود، مورد احتیاط است.

[11] آیت‌الله زنجانی: انداختن شپش از بدن یا لباس، جایز نیست و انداختن حشرات دیگر اشکالی ندارد.

[12] آیت‌الله سیستانی: به احتیاط واجب انداختن شپش از بدن و لباس جایز نیست.

[13] آیت‌الله فاضل: در غیر شپش احتیاط واجب در نینداختن است.

[14] آیت‌الله گلپایگانی: بنا بر احتیاط واجب جایز نیست که شپش را از روی لباس و بدن بیفکند اما راندن پشه و کک و مانند آنها ظاهراً جایز است هرچند احوط ترک آن است.

[15] آیت‌الله مکارم: بنا بر احتیاط واجب در این مسئله و مسئله بعد.

[4] 
آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی: به صورت اطلاق فرموده‌اند که جابه‌جا کردن آنها ایرادی ندارد.

آیت‌الله زنجانی: نقل شپش به مکانی که می‌داند از آنجا ساقط می‌شود جایز نیست، ولی نقل آن به جایی که در معرض افتادن است ـ مانند مطلق نقل سایر حشرات ـ جایز است، هرچند جای اول محفوظ‌تر باشد.

آیت‌الله سبحانی: انتقال آنها از نقطه‌ای به نقطه دیگر از بدن مخصوصاً اگر در معرض افتادن از بدن قرار گیرد.

آیت‌الله فاضل: در غیر شپش احتیاط واجب در عدم نقل است.

[17] آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی: به صورت اطلاق فرموده‌اند که جابه‌جا کردن آنها ایرادی ندارد.

[18] آیت‌الله زنجانی: نقل شپش به مکانی که می‌داند از آنجا ساقط می‌شود جایز نیست، ولی نقل آن به جایی که در معرض افتادن است ـ مانند مطلق نقل سایر حشرات ـ جایز است، هرچند جای اول محفوظ‌تر باشد.

[19] آیت‌الله سبحانی: انتقال آنها از نقطه‌ای به نقطه دیگر از بدن مخصوصاً اگر در معرض افتادن از بدن قرار گیرد.

[20] آیت‌الله فاضل: در غیر شپش احتیاط واجب در عدم نقل است.

[5] 
آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی: نباید آن را از محلی...

آیت‌الله مکارم: این احتیاط ترک نشود.

آیت‌الله نوری: احتیاط واجب.

[22] آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی: نباید آن را از محلی...

[23] آیت‌الله مکارم: این احتیاط ترک نشود.

[24] آیت‌الله نوری: احتیاط واجب.

[6] 
آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی، نوری: بنا بر احتیاط واجب باید یک مشت از طعام به فقیر کفاره بدهد.

آیت‌الله زنجانی: کفاره انداختن شپش از بدن یا لباس و کفاره کشتن آن هم یک مشت طعام است و سایر موارد کشتن و انداختن و انتقال حشرات، کفاره ندارد.

آیت‌الله سبحانی: اگر کسی جانوران ساکن در بدن مثل شپش و یا تخم آن را که به «رشک» معروف است بکشد مستحب است یک کف طعام (گندم) کفاره بدهد.

آیت‌الله سیستانی: در صورت کشتن و یا انداختن شپش، احتیاط مستحب آن است که یک مشت از طعام کفاره بدهد.

آیت‌الله فاضل: این احتیاط در کشتن یا انداختن شپش ترک نشود.

آیت‌الله مکارم: این احتیاط واجب است خواه عمداً باشد یا از روی خطا.

[26] آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی، نوری: بنا بر احتیاط واجب باید یک مشت از طعام به فقیر کفاره بدهد.

[27] آیت‌الله زنجانی: کفاره انداختن شپش از بدن یا لباس و کفاره کشتن آن هم یک مشت طعام است و سایر موارد کشتن و انداختن و انتقال حشرات، کفاره ندارد.

[28] آیت‌الله سبحانی: اگر کسی جانوران ساکن در بدن مثل شپش و یا تخم آن را که به «رشک» معروف است بکشد مستحب است یک کف طعام (گندم) کفاره بدهد.

[29] آیت‌الله سیستانی: در صورت کشتن و یا انداختن شپش، احتیاط مستحب آن است که یک مشت از طعام کفاره بدهد.

[30] آیت‌الله فاضل: این احتیاط در کشتن یا انداختن شپش ترک نشود.

[31] آیت‌الله مکارم: این احتیاط واجب است خواه عمداً باشد یا از روی خطا.

[م* ۱]

[م* ۲]

[م383 ۱]

[م384 ۱]

[م385 ۱]

[م386 ۱]