بازسازی مسجدالنبی (ملک عبدالعزیز)

بازسازی مسجدالنبی (ملک عبدالعزیز)، اولین اصلاحات و بازسازی دوره سعودی در زمان ملک عبدالعزیز صورت گرفت.

بازسازی

در 12 شعبان، 1368ه.ق، بازسازی مسجد آغاز شد. با تصمیم ملک عبدالعزیز برای بازسازی، خانه‌های اطراف مسجد، خریداری و سپس تخریب شد.[۱]

در 14 شعبان 1372ه.ق، کار حفاری پی در جناح غربی در منطقه باب الرحمه، آغاز شد و نخستین سنگ بنا در ربیع الاول 1372ه.ق نهاده شد.

اجرای طرح بر عهده شیخ محمد بن لادن سپرده شد.[۲]

سرانجام مسجد پس از بازسازی و توسعه در 5 ربیع الاول، 1375ه.ق افتتاح شد.[۳]

افزایش مساحت

در این دوره مساحت مسجد 6033متر مربع افزایش یافت که مساحت مسجد را به 16/326متر مربع رساند.[۴]

صحن و رواق

در بازسازی این دوره، 12 رواق در جناح جنوبی برجای ماند.

صحن جناح جنوبی از سه جهت با سه رواق احاطه شده بود.

صحنی که در شمال قرار داشت که از شرق و غرب سه رواق بر آن محیط بود(در امتداد رواق‌های پیشین) و از جهت شمال به پنج رواق منتهی می‌شد.

جهت شمالی و جنوبی با هفت طاق جناغی به بخش اضافه شده برصحن باز می‌شد.[۵]

ستون

در این دوره باری استحکام و طول عمر ستون‌ها، آن‌ها را تا نیمه از بتن پوشاندند.

پایه ستون‌ها سفید رنگ و مرمرین بود.

ستون‌هایی که از دوره مجیدی رنگ سرخ و سیاه داشتند به سبب هماهنگی با سایر اجزاء رنگ سفید کرمی به آن‌ها زده شد.

بالای ستون‌ها طوق‌هایی از مس زرد بسته‌شد تا بر شکوه آن بیفزاید.[۶]

سقف

سقف به سطوحی مربعی به شیوه سقف‌های چوبی تقسیم شد که با نقوش گیاهی تزیین شده‌بود.[۷]

درها

در این دوره درهای مسجد علاوه بر چهار در اصلی(باب السلام، باب الرحمه، باب النسا و باب جبرئیل) عبارت بودند از:

باب الصدیق، در غرب مسجد، معروف به روزن ابوبکر. در موازی روزن ابوبکر ساخته شد تا نشانگر آن باشد.

باب عبدالعزیز، در شرق مسجد، بعد از باب النسا و آن عبارت از سه در بزرگ که از شرق به خیابان ملک عبدالعزیز باز می‌شد.

باب عثمان بن عفان، در رکن شمال شرقی مسجد قرار داشت.

باب المجیدی، واقع در وسط دیوار شمال شرقی مسجد، در زمان سلطان عبدالمجید ایجاد شده بود در این دوره نیز احیا شد.

باب عمربن خطاب، در رکن شمال غربی مسجد واقع بود.

باب سعودی، در غرب مسجد بعد از باب الرحمه از جانب شمالی و عبارت بود از سه در بزرگ و روبروی در عبدالعزیز.[۸]

مناره

در بازسازی این دوره چهار مناره ذکر شده است:

مناره شمال غربی موسوم به التشکیلیه، مناره شمال شرقی موسوم به السنجاریه، همچنین مناره باب الرحمه تخریب شد و دو مناره در جهت شمال شرقی و شمال غربی ساخته شد.[۹]

  1. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 179
  2. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 178
  3. مدینه منوره، ص 125
  4. مدینه منوره، ص 125
  5. مدینه منوره، ص 125-126
  6. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 185
  7. مدینه منوره، ص 127
  8. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 185-189
  9. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 190-191