ستون وفود
استوانه وفود، محل ديدار پيامبر با نمايندگان قبايل عرب در مسجدالنبي
محل ستون وفود
اين ستون، موازي ستونهاي مَحْرَس و سَرير قرار دارد و به ضريح مطهّر پيامبر پيوسته است.[۱] برخي آن را پشت ستون محرس از سوي شمال و سومين ستون از سوي قبله معرفي کرده‌اند.[۲]
ستون وفد، محل دیدارها و عهود قبایل با پیامبر
وفد به معناي نماينده است و به کسي که از سوي شخصي يا گروهي به حضور صاحب‌منصبي مي‌رسد، «وافد» گويند. وافد پيش از قوم و مردم خود، نزد مقام عالي‌رتبه مي‌رود.[۳] به هيئت نمايندگي اعزامي از سوي قبايل، وفود (جمع وفد) گفته ميشد و از اين رو، ستون ياد شده به اين نام خوانده شده است.[۴]
در پي فتح مکه به سال هشتم ق. و فروريختن بزرگ‌ترين پايگاه شرک، پيوسته وفدهايي از قبايل دور و نزديک جزيره العرب براي اعلان اسلام آوردن خود يا بستن پيمان با دولت اسلامي مدينه بدين شهر روانه مي‌شدند. به اين سبب، در منابع سيره و تاريخ، سال نهم ق. به «عام الوُفود»٭ شهرت يافت.[۵] رسول خدا کنار همين ستون با اين تازه‌واردان ديدار مي‌کرد و به گفت‌وگو مينشست.[۶] نام وفدهاي بسيار در منابع سيره آمده است.[۷]
ستون قلاده
اين استوانه اکنون نيز به همين نام خوانده مي‌شود. «ستون قلاده» يا «مجلس قلاده» نام ديگر استوانه وفود است؛ زيرا برجستگان صحابه[۸] پيرامون آن حلقه مي‌زده و همچون قلاده يعني گردن‌بند، آن را در ميان ميگرفتهاند.[۹] البته نام مشهورش كه اكنون نيز بر آن نقش بسته، همان «اسطوانه الوفود» است.
ستون الوفاده
الوفاده نام ديگر اين ستون است[۱۰] که گويا براي اختصار به کار مي‌رفته است.[۱۱]
پانویس
منابع
اخبار المدينه، ابن زباله (م.۱۹۹ق.)، به کوشش صلاح عبدالعزيز، مرکز بحوث و دراسات المدينه، ۱۴۲۴ق؛
- التعريف بما آنست الهجره، محمد المطري (م.۷۴۱ق.)، بيروت، المکتبه العلميه، ۱۴۰۲ق؛
- الدره الثمينه، محمد محمود النجاري (م.۶۴۳ق.)، به کوشش صلاح الدين، مرکز بحوث و دراسات المدينه، ۱۴۲۶ق؛
- السيره النبويه، ابن هشام (م.۲۱۳/۲۱۸ق.)، به كوشش محمد محيي الدين، مصر، مكتبه محمد علي صبيح، ۱۳۸۳ق؛
- الطبقات الكبري، ابن سعد (م.۲۳۰ق.)، بيروت، دار صادر؛
- کتاب في احوال الحرمين الشريفين، ناشناس، مکه، مکتبه نزار مصطفي الباز، ۱۴۱۸ق؛
- مجمع البحرين، الطريحي (م.۱۰۸۵ق.)، به كوشش الحسيني، تهران، فرهنگ اسلامي، ۱۴۰۸ق؛
- المعالم الاثيره، محمد محمد حسن شراب، ترجمه: شيخي، تهران، مشعر، ۱۳۸۳ش؛ المغانم
- المطابه، محمد الفيروزآبادي (م.۸۱۷ق.)، مرکز بحوث و دراسات المدينه، ۱۴۲۳ق؛
- موسوعه مکه المکرمه و المدينه المنوره، احمد زکي يماني، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۹ق؛
- وفاء الوفاء، السمهودي (م.۹۱۱ق.)، به کوشش السامرائي، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۲ق.
- ↑ المعالم الاثيره، ص۴۳.
- ↑ وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۸۵.
- ↑ مجمع البحرين، ج۴، ص۵۲۵، «وفد».
- ↑ المعالم الاثيره، ص۴۳.
- ↑ نک: السيره النبويه، ج۴، ص۹۸۵.
- ↑ الدره الثمينه، ص۲۹۸؛ التعريف بما آنست الهجره، ص۳۱.
- ↑ نک: السيره النبويه، ج۳، ص۵۹۱؛ ج۴، ص۹۲۵، ۹۶۴؛ الطبقات، ج۱، ص۲۲، ۱۱۶، ۱۶۴.
- ↑ التعريف بما آنست الهجره، ص۳۱؛ المغانم، ج۱، ص۴۰۳؛ وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۸۶.
- ↑ اخبار المدينه، ص۱۰۳؛ وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۸۵؛ المعالم الاثيره، ص۴۳.
- ↑ کتاب في احوال الحرمين الشريفين، ص۹۵؛ موسوعه مكه المكرمه، ج۲، ص۴۴۲.
- ↑ موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۴۴۰.