ستون قرعه
ستون قرعه، ستونی است در مسجدالنبی که بنابر روایتی از عایشه به نقل از پیامبر، اگر مسلمانان ارزش این مکان را بدانند برای نماز خواندن در آن قرعه‌کشی خواهند کرد.
مکان ستون قرعه
اين ستون از ستون‌هاي روضه النبي است که از سوي منبر پيامبر و قبر شريف رسول خدا ستون سوم به شمار مي‌آيد[۱] و کنار محراب فعلي قرار دارد. به ديگر سخن، این ستون وسط ستون‌های اصلی قرار دارد و ميان آن تا منبر پيامبر دو ستون و ميان آن و قبر شريف نيز دو ستون و نيز ميان قبله تا محراب کنوني دو ستون فاصله است و از هر طرف سومين ستون به شمار مي‌آيد و در کنار ستون توبه و سَرير قرار دارد.[۲]
ستون قرعه، مکانی که مسلمانان برای نماز خواندن در آن سبقت‌می‌گرفتند
سبب اين نام‌گذاري را چنين دانسته‌اند که عايشه از پيامبر خدا روايت كرده است: در مسجد من، نزد اين ستون، جايگاهي است كه اگر مردم پاداش و فضيلت نماز در آن را بدانند، براي نماز خواندن در آن‌جا قرعه خواهند زد.[۳]
ستون عایشه
مشهور آن است که چون عايشه درباره فضيلت نماز گزاردن کنار آن روايتي از پيامبر گزارش کرده، به اين نام خوانده شده است.[۴] شايد هم به اين سبب باشد که عايشه از آن خبر داده و مکانش را معين کرده است.[۵] برخي نيز بر اين باورند که اين نام پس از عايشه برگرفته شده است.[۶]اکنون بالاي آن به خطي زيبا عبارت «هذه اسطوانه عايشه» نوشته شده است.[۷]
ستون مهاجران
اين ستون به نام «ستون مهاجران» نيز شناخته مي‌شود؛ زيرا مهاجران مکي کنار آن به گفت‌و‌گو مي‌نشستند. از اين رو، آن‌جا را «مجلس مهاجران» نيز مي‌گفتند.[۸]
ستون مخلقه
برخي از آن به «استوانه مُخَلَّقه» ياد كرده‌اند؛ زيرا اين ستون نيز مانند ستون مخلّقه، با «خَلوق» خوشبو ميشده است.[۹]
فضیلت ستون قرعه
بر پايه رواياتي، دعا نزد اين ستون مستجاب است.[۱۰] گويند برخي صحابه نزد آن نماز مي‌‌گزاردند.[۱۱] برخي از خلفا و نيز ابن زبير و فرزندش عامر نيز کنار آن نماز گزارده‌اند.[۱۲]
پانویس
- ↑ اخبار المدينه، ص۱۰۱؛ التعريف بما آنست الهجره، ص۹۱؛ الدره الثمينه، ص۲۹۶.
- ↑ تاريخ و آثار اسلامي، ص۱۹۱.
- ↑ وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۷۶؛ موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۴۴۳.
- ↑ مجمع الزوائد، ج۴، ص۹؛ المعجم الاوسط، ج۱، ص۲۶۴.
- ↑ اخبار المدينه، ص۱۰۱؛ التعريف بما آنست الهجره، ص۹۱؛ الدره الثمينه، ص۲۹۶.
- ↑ موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۴۴۳.
- ↑ موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۴۴۳.
- ↑ وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۷۶؛ موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۴۴۳.
- ↑ اخبار المدينه، ص۱۰۰؛ المعالم الاثيره، ص۴۴؛ وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۷۷.
- ↑ الدره الثمينه، ص۲۹؛ التعريف بما آنست الهجره، ص۹۱.
- ↑ وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۷۶؛ الغدير، ج۵، ص۱۲۴؛ الزياره في الکتاب و السنه، ص۴۰.
- ↑ اخبار المدينه، ص۱۰۱.
منابع
- اخبار المدينه، ابن زباله (م.۱۹۹ق.)، به کوشش صلاح عبدالعزيز، السعودي، مرکز بحوث و دراسات المدينه، ۱۴۲۴ق؛
- تاريخ و آثار اسلامي مکه مکرمه و مدينه منوره، اصغر قائدان، مشعر، ۱۳۸۶ش؛
- التعريف بما آنست الهجره من معالم دار الهجره، محمد المطري (م.۷۴۱ق.)، به کوشش محمد عبدالمحسن، مدينه، دار الهجره، ۱۴۲۶ق؛
- الدره الثمينه في اخبار المدينه، محمد بن محمود النجار (م.۶۴۳ق.)، به کوشش صلاح الدين، مرکز بحوث و دراسات المدينه، ۱۴۲۷ق؛
- الزياره في الکتاب و السنه، جعفر سبحاني؛ الغدير: الاميني (م.۱۳۹۰ق.)، تهران، دار الكتب الاسلاميه، ۱۳۶۶ش؛
- المعالم الاثيره، محمد محمد حسن شراب، ترجمه: شيخي، مشعر، ۱۳۸۳ش.؛
- المعجم الاوسط، الطبراني (م.۳۶۰ق.)، قاهره، دار الحرمين، ۱۴۱۵ق.؛
- جمع الزوائد، الهيثمي (م.۸۰۷ق.)، بيروت، دار الكتب العلميه، ۱۴۰۸ق؛
- موسوعه مکه المکرمه و المدينه المنوره، احمد زکي يماني، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۹ق؛
- وفاء الوفاء، السمهودي (م.۹۱۱ق.)، به کوشش السامرائي، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۲ق.