جِدال

مفهوم‌شناسی

به نظر فقیهان امامیه، مقصود از جدال در محرمات احرام، سوگند خوردن با تعابیری ویژه است؛ یعنی: «لا و الله» (سوگند به خدا! چنین نیست) و «بلی و الله» (سوگند به خدا! چنین است).[۱] این مفهوم برگرفته از آیه 197 سوره بقره: ﴿لا جِدَالَ فِی الْحَجِّ﴾(در حج، جدال نیست) و احادیثی[۲] است که مقصود از جدال را در این آیه، نوعی سوگند خوردن در حال احرام شمرده‌اند.[۳] البته در پاره‌ای روایات، دشنام دادن و فخرفروشی نیز از مصداق‌های جدال به‌شمار رفته است.[۴]

به نظر فقیهان اهل سنت مقصود از جدال ناپسند در حج، اموری چون خشمگین کردن رفیق و همراه،[۵] مشاجره زبانی با حاجیان،[۶] اختلاف ورزیدن در مکان وقوف،[۷] و ستیز و تردید هنگام حج دانسته شده است.

///////////// همچنین واژه «جِدال» در لغت به معنای ستیز، مباحثه کردن، دلیل آوردن و چیره شدن بر طرفِ مقابل است.[۸]

شرایط جدال

احکام

کفاره

مقاله‌های مرتبط

پانوشت

  1. الانتصار، سید مرتضی، ص241-242؛ غنیة النزوع، ص160؛ تذکرة الفقهاء، ج8، ص27.
  2. من لا یحضره الفقیه، ج2، ص328؛ وسائل الشیعه، ج12، ص463.
  3. الکافی، ج4، ص338؛ التهذیب، ج5، ص297-298.
  4. تفسیر عیاشی، ج1، ص95؛ دعائم الاسلام، ج1، ص291.
  5. المبسوط، ج4، ص7؛ البحر الرائق، ج2، ص566؛ المجموع، ج7، ص140.
  6. جامع البیان ج2، ص370-372.
  7. الموطا، ج1، ص389.
  8. الصحاح، ج4، ص1653؛ معجم مقاییس اللغه، ج1، ص433-434؛ لسان العرب، ج11، ص103-105، «جدل.

منابع

  • توضيح‌المسائل امام خمینی، سید روح‌الله خمینی، تهران‌، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى، چاپ نهم، ۱۳۷۲ش.
  • درسنامه فقه مطابق با فتاوای مراجع معظم تقلید، محمدحسین فلاح‌زاده، قم، مرکز نشر هاجر، ۱۳۹۵ش.
  • العروة الوثقی، سید محمدکاظم طباطبایی یزدی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ اول، ١٤١٧ق.
  • فرهنگ فقه فارسی، جمعی از محققان، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۸۵ش.
  • موسوعة کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، محمد تهانوی، به تحقیق علی دحروج، ترجمه فارسی عبدالله خالدی، با ترجمه انگلیسی و فرانسوی جورج زینانی، بیروت، مکتبة لبنان ناشرون، چاپ اول، ۱۹۹۱م.
  • '،