راتِج نام منطقه ای در شمال مسجد النبی است که در آن مسجد راتج و چاه تاریخی جاسوم قرار داشته.

موقعیت مکانی

راتج نام منطقه ای در شمال مدینه و مسجدالنبی است. در غرب این منطقه مسجد الرایه و کوه ذُباب و در شرق آن خانه‌های بنی عبدالاشهَل قرار دارد.[۱]

نامها

راتج نام یک قلعه سنگین و پناهگاهی است که منطقه را به اسم آن نامیده‌اند[۱] و به تصریح یاقوت حموی، قلعه‌ای از قلعه‌های یهود(قبیله بنی زعوراء[۲]) در مدینه بوده[۳] و بعدها به قبیله بنی عبدالاشهل انتقال یافته است.[۴] همچنین برخی آن را به عنوان یک کوه کوچک در کنار کوه بنی عبید معرفی کرده‌اند که در جریان غزوه خندق در مسیر خط حفر خندق قرار داشته است.[۵]

پیشینه منطقه

در منطقه راتج، مسجد راتج و چاه تاریخی جاسوم قرار داشته. ابن شبه از خالد بن ریاح نقل کرده که پیامبر (ص) در مسجد راتج نماز خوانده و از چاه جاسوم آب نوشیده است.[۶]

در جریان جنگ احزاب در این منطقه، کندن خندق از کوه ذباب تا محدوده راتج، به عهده مهاجران بوده[۷] و بنو عبد الأشهل از منطقه راتج تا مجاورت خانه‌های خود را کنده بودند.[۸]

پانوشت

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ وفاء الوفاء، سمهودی، ص225
  2. بهجة النفوس و الأسرار فى تاريخ دار هجرة النبى المختار، ج1، ص428
  3. معجم البلدان، یاقوت حموی، ج3، ص12
  4. الروض المعطار فى خبر الأقطار، ص266.
  5. التعریف بما انست الهجرة، مطری، ص173
  6. تاریخ المدینه المنوره، ابن شبه، ص69
  7. تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، ص347
  8. مغازی واقدی، ج2،ص337.

منابع

  • تاریخ المدینه المنوره، عمر بن شبه نمیری، بی‌تا، بی‌جا، نسخه موجود در ویکی حج
  • وفاء الوفا باخبار دار المصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.
  • التعریف بما انست الهجرة من معالم دارالهجرة، جمال‌الدین محمدبن‌احمد المطری، تحقیق سلیمان الرحیلی، الریاض، دارة الملک عبدالعزیز، 1426ه.
  • معجم البلدان، یاقوت حموی، 7ج، بیروت، دار صادر، 1995ه.
  • المغازی، واقدی، محمدبن عمر، و جونز، مارزدن‌. ۱۴۰۹–۱۹۸۹. ۳ج. بیروت - لبنان: مؤسسة الأعلمي للمطبوعات.
  • تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، خیاری، احمد یاسین احمد. ۱۴۱۹. ۱ج. ریاض  عربستان: المملکة العربیة السعودیة. الأمانة العامة للإحتفال بمرور مائة عام علی تأسیس المملکة.
  • الروض المعطار فی خبر الأقطار، حمیری، محمد بن عبدالمنعم، بیروت-لبنان: مکتبة لبنان، 1984.
  • الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین، غالی محمدامین الشنقیطی، جده، دارالقبلة، ١٩٩٢.
  • معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
  • آثار المدینة المنورة، عبدالقدوس الانصاری، المکتبة السلفیة بالمدینة المنورة، الطبعة الثالثة، 1393هجری.
  • مساجد الاثریه، محمد الیاس عبدالغنی1418ه، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ه.