قبر حبیب بن مظاهر اسدی
قبر حبیب بن مظاهر اسدی، در سمت غربی رواق جنوبی حرم امام حسین(ع)، در کربلا، در کشور عراق قرار دارد. حبیب بن مظاهر از قبیله بنی‌اسد و از شهدای واقعه عاشورا است. برخی او را از صحابه پیامبر(ص) و برخی دیگر او را تابعی و از اصحاب امام علی(ع)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) دانسته‌اند.
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| کاربری | زیارتگاه |
| مکان | سمت غربی رواق جنوبی حرم امام حسین(ع) |
معرفی اجمالی حبیب ویرایش
حبیب بن مَظاهِر اسدی، از قبیله بنی‌اسد و از شهدای واقعه عاشورا می‌باشد. ابن‌حجر عسقلانی، فقیه شافعی مذهب قرن ۸ و ۹ق، حبیب بن مظاهر را در شمار کسانی برشمرده است که پیامبر اکرم(ص) را درک کرده‌اند.[۱] اما شیخ طوسی، از علمای شیعه در قرن پنجم قمری، او را تابعی[یادداشت ۱] و از اصحاب امام علی(ع)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) دانسته است.[۲]
همچنین نام حبیب بن مظاهر در دو زیارت رجبیه و ناحیه مقدسه آمده است[۳]
اعلام وفاداری به امام حسین ویرایش
حبیب بن مظاهر و جمعی از بزرگان شیعیان کوفه، پس از مرگ معاویه، برای امام حسین(ع) نامه نوشتند و آن حضرت را برای قیام بر ضد امویان، به کوفه دعوت کردند.[۴] پس از ورود مسلم بن عقیل به کوفه، حبیب به همراه دیگر رهبران شیعیان کوفه، جلسهای در منزل سلیمان بن صُرَد خُزاعی (شهادت: ۶۵ق در قیام توّابین) برگزار کردند و در پاسخ به نامه امام حسین(ع) که در برابر حاضران قرائت شد، ضمن سخنانی، حمایت خود را تا آخرین نفس از امام(ع) اعلام داشتند.[۵]
با ورود عبیدالله بن زیاد به کوفه و تهدید مردم توسط او، مردم کوفه دست از یاری مسلم بن عقیل کشیده و مسلم را تنها گذاشتند. اما قبیله بنی اسد، حبیب بن مظاهر و مسلم بن عُوسَجه، از صحابه رسول خدا(ص)، را پنهان کردند؛ تا اینکه این دو مخفیانه از شهر گریختند و در روز ششم محرم در کربلا به امام حسین(ع) پیوستند.[۶]
حضور حبیب در کربلا ویرایش
در کربلا، حبیب بن مظاهر و دیگر یاران امام حسین(ع)، از پذیرفتن اماننامه دشمن خودداری کردند و استدلالشان این بود که اگر حسین(ع) کشته شود، ما عذری نزد پیامبر نخواهیم داشت.[۷]
امام حسین(ع) در روز عاشورا، حبیب بن مظاهر را فرمانده جناح چپ سپاه خود قرار داد.[۸]
حبیب بعد از نماز ظهر که بیشتر اصحاب امام(ع) به شهادت رسیده بودند، به میدان جنگ رفت و به نوشته کتاب نفس المهموم، ۶۲ نفر از افراد دشمن را کشت.[۹] بدیل بن صریم عَقَفانی، با حملهای حبیب را مجروح کرد و شخص دیگری از بنیتمیم، نیزه بر او زد که به زمین افتاد. حبیب خواست برخیزد که در نهایت، حصین بن تمیم، سر از بدن او جدا کرد و حبیب به شهادت رسید.[۱۰]
با شهادت حبیب، چهره امام درهم شکسته شد. سپس او را ستود و در حقش دعا کرد و فرمود: «خود و یاران حامی خود را به حساب خدا میگذارم». [۱۱] گفته شده سال‌ها بعد از واقعه عاشورا قاتل حبیب در کوفه، به دست قاسم، پسر حبیب، کشته شد.[۱۲]
محل قبر ویرایش
قبیله بنی‌اسد هنگام دفن شهدای کربلا حبیب را که از بزرگان قبیله آنها بود، نزدیک به قبر امام حسین(ع) جداگانه به خاک سپردند. بعدها این مرقد در داخل حرم امام حسین(ع) و در رواق جنوبی قرار گرفت و دارای ضریح مستقل است.
پانویس ویرایش
- ↑ الاصابة فی تمییز الصحابة، ج3، ص30.
- ↑ رجال الطوسی، ص60، 93 و 100.
- ↑ معجم رجال الحدیث، ج5، ص203.
- ↑ الفتوح، ج5، ص28؛ الارشاد، ج2، ص37.
- ↑ الفتوح، ج5، ص34.
- ↑ ابصارالعین، ص۱۰۲.
- ↑ اختیار معرفة الرجال، ص79.
- ↑ تاریخ الطبری، ج5، ص422؛ الارشاد، ج2، ص95.
- ↑ نفس المهموم، ص۱۲۴.
- ↑ ابصارالعین، ص۱۰۶.
- ↑ ر. ک: تاریخ طبری، ج5، ص440.
- ↑ ابصارالعین، ص۱۰۶.
- ↑ تابعین مسلمانانی هستند که با یک یا چند تن از صحابه پیامبر اکرم(ص) ملاقات داشته‌اند یا آنها را درک کرده‌اند ولی خود پیامبر(ص) را ندیده‌اند.(تهذیب الاسماء و اللغات، ج۱، ص۱۶.)
منابع ویرایش
- الارشاد في معرفة حجج الله علي العباد: محمد بن محمد بن نعمان (الشيخ المفيد)، تحقيق: مؤسسة آل البيت(عليهم السلام) لاحياء التراث، ط ٢، بيروت، دار المفيد، ١۴١۴ه. ق - ١٩٩٣م.
- الاصابة في تمييز الصحابة: احمد بن علي (ابن حجر العسقلاني)، تحقيق: عبدالله بن عبدالمحسن التركي، (لا. م)، مركز هجر للبحوث والدراسات العربية والاسلامية، (لا. ت).
- ابصارالعین فی انصارالحسین عليه السلام، محمد بن طاهر سماوی، به تحقیق: محمدجعفر طبسی، مركز الدراسات الإسلامية لحرس الثورة، ۱۴۱۹ق.
- اختيار معرفة الرجال (رجال الكشّي): ابوجعفر محمد بن حسن (الشيخ الطوسي)، تحقيق: جواد القيومي الاصفهاني، ط ١، قم، مؤسسة النشر الإسلامي التابعة لجماعة المدرسين، ١۴٢٧ه. ق.
- تاريخ الطبري: محمد بن جرير الطبري، ط ١، بيروت، دار الكتب العلميه، ١۴٠٨ه. ق - ١٩٨٨م.
- تهذیب الاسماء و اللغات، یحیی نووی، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۹۹۶م.
- الرجال: الشيخ الطوسي، تحقيق: جواد القيومي الاصفهاني، قم، مؤسسة النشر الاسلامي التابعة لجماعة المدرسين، ١٣٧٣ه. ش.
- الفتوح: احمد بن اعثم الكوفي (ابن اعثم)، تحقيق: علي شيري، بيروت، دار الاضواء، ط ١، ١۴١١ه. ق - ١٩٩١م.
- معجم رجال الحديث وتفصيل طبقات الرواة: السيد ابوالقاسم الموسوي الخوئي، (لا م)، (لا ن)، ط ۵، ١۴١٣ه. ق - ١٩٩٢م.
- نفس المهموم، شیخ عباس قمی، تهران، چاپ اسلامیه، ۱۳۷۶ق.