چاه اعواف
چاه اُعواف، یکی از چاههای متبرک مدینه و از موقوفات حضرت محمد(ص) است.
مکان
چاه اعواف از چاههای مدینه واقع در منطقه عوالی[۱] و از موقوفات پیامبر(ص)[۲] است. این چاه در باغ اعواف[۳] از هفت باغ مُخیریق یهودی قرار داشت که طبق وصیت او پس از شهادتش در نبرد احد (سال سوم) به پیامبر رسید[۴] و آن حضرت در سال هفتم هجرت وقف مسلمانان کرد.[۵] این در حالیست که منابع شیعی از وصیت فاطمه (س) به علی(ع) در خصوص اُعواف و دیگر باغهای مخیریق یاد کردهاند.[۶] برخی چاه اعواف را از اموال خنافه از بزرگان یهود و جد ریحانه همسر رسول خدا[۷] دانستهاند.[۸]
برخی اعواف را نام واحهای بزرگ[۹] و یا نام محلهای[۱۰] در مدینه دانستهاند، که این چاه در آن قرار داشت. در گزارشی از ابن شبه(- ۲۶۲ق) آمده که رسول خدا بر کنار چاه اعواف وضو ساخت، آب وضوی آن حضرت بر زمین جاری شد و آنجا درختی رویید.[۱۱]
سمهودی(- ۹۱۱ق) موقعیت این چاه را در میان تعداد فراوان چاههای واحه اعواف نامشخص دانسته و تنها چاهی که احتمال میدهد همان چاه اعواف باشد، را نیز خشک و بیآب معرفی کرده است.[۱۲] این در حالیست که ایوب صبری پاشا (- ۱۲۹۰ق) در توصیف هفت باغ مخیریق آنگاه که از باغ و چاه اعواف یاد میکند، موقعیت آن را مشخص میداند.[۱۳]
امروزه
از موقعیت کنونی چاه اطلاعی در دست نیست.
پانویس
- ↑ وفاء الوفا، ج3، ص124؛ المعالم الاثیره، ص31.
- ↑ تاریخ المدینه، ج1، ص159، 175؛ اخبار المدینه، ص212.
- ↑ المعالم الاثیره، ص31؛ نک: وفاء الوفا، ج3، ص150-152.
- ↑ المغازی، ج1، ص378؛ تاریخ المدینه، ج1، ص173؛ وفاء الوفا، ج3، ص154.
- ↑ تاریخ المدینه، ج1، ص175؛ وفاء الوفا، ج3، ص151؛ المعالم الاثیره، ص157.
- ↑ الکافی، ج7، ص48؛ من لایحضره الفقیه، ج4، ص244؛ تهذیب، ج9، ص144-145.
- ↑ تاریخ دمشق، ج3، ص184.
- ↑ وفاء الوفا، ج13، ص124.
- ↑ وفاء الوفا، ج3، ص154.
- ↑ عمدة الاخبار، ص207.
- ↑ تاریخ المدینه، ج1، ص159.
- ↑ وفاء الوفا، ج3، ص124.
- ↑ موسوعه مرآة الحرمین، ج4، ص807.
منابع
- اخبار المدینه، محمد بن الحسن ابن زبالة ( -۱۹۹ق.)، به کوشش صلاح عبدالعزیز زین سلامه، مدینه، مرکز بحوث و دراسات المدینه، ۱۴۲۴ق.
- تاریخ المدینة المنوره(اخبار المدینه النبویه)، عمر بن شبّه النمیری ( -۲۶۲ق.)، به کوشش فهیم محمد شلتوت، قم، دارالفکر، ۱۳۶۸ش.
- تاریخ مدینه دمشق، علی بن الحسن ابن عساکر ( -۵۷۱ق.)، به کوشش علی شیری، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۵ق.
- تهذیب الاحکام فی شرح المقنعه للشیخ المفید، محمد بن حسن الطوسی (۳۸۵-۴۶۰ق.)، به کوشش سید حسن موسوی خرسان و علی آخوندی، تهران، انتشارات دارالکتب اسلامیه، ۱۳۶۵ش.و علی آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ش.
- عمدة الاخبار، احمد بن عبدالحمید، به کوشش الانصاری، ناشر سید اسعد طرابزونی.
- الکافی، محمد بن یعقوب کلینی ( -۳۲۹ق.)، به کوشش علی اکبر غفاری، تهران، انتشارات دارالکتب اسلامیه، ۱۳۷۵ش.
- المعالم الاثیره، محمد محمد حسن شراب، بیروت، دارالقلم، ۱۴۱۱ق.
- المغازی، محمد بن عمر الواقدی ( -۲۰۷ق.)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، موسسه الاعلمی، ۱۴۰۹ق.
- من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق محمد بن علی بن بابویه (۳۱۱-۳۸۱ق.)، تحقیق و تصحیح علی اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.
- موسوعه مرآة الحرمین الشریفین، ایوب صبری باشا ( -۱۲۹۰ق.)، القاهره، دارالآفاق العربیه، ۱۴۲۴ق.
- وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، علی بن عبدالله السمهودی ( -۹۱۱ق.)، به کوشش محمد محیی الدین عبدالحمید، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۲۰۰۶م.