سرمه کشیدن (فتاوای مراجع)

این صفحه شامل فتوای مراجع تقلید درباره احکام سرمه کشیدن است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم نگاه کنید به مقاله سرمه کشیدن.

حکم

مسئله 359
امام خمینی: [از محرمات احرام است:] سرمه کشیدن به سیاهی که در آن زینت باشد، هرچند قصد زینت نکند. ^{[م359 ۱]}و احتیاط واجب اجتناب از مطلق سرمه است که در آن زینت باشد،^{[م359 ۲]} بلکه اگر بوی خوش ^{[م359 ۳]}داشته باشد بنا بر اقوی حرام است.
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله بهجت: اگر سرمه سیاه بکشد و قصد زینت نداشته باشد بلکه برای علاج مرض باشد اشکال ندارد. آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی: سرمه سیاه به قصد زینت کردن حرام است قطعاً. و بنا بر احتیاط یک گوسفند کفاره بدهد و از سرمه سیاه بدون قصد زینت و غیر سیاه با قصد زینت بنا بر احتیاط واجب اجتناب کند. ‘آیت‌الله خویی: و بنا بر احتیاط مستحب، کفاره هم دارد ولی سرمه غیر سیاه بدون قصد زینت مانع ندارد و کفاره نیز ندارد. آیت‌الله زنجانی: کشیدن سرمه سیاه و سرمه معطر و هر سرمه‌ای که زینت محسوب شود بر محرم حرام است، هرچند قصد زینت نداشته باشد؛ لکن در صورت لزوم مانند مواردی که معالجه، متوقف بر سرمه کشیدن باشد جایز است. آیت‌الله سیستانی: سرمه سیاه و هر سرمه‌ای که زینت حساب شود، اگر به قصد زینت باشد حرام و اگر به قصد زینت نباشد احتیاط واجب در ترک است و اما سرمه‌ای که نه سیاه باشد و نه زینت شمرده شود، اگر به قصد زینت نباشد جایز و اگر به قصد زینت باشد احتیاط واجب در ترک است، بلی در هر صورت برای معالجه در حال اضطرار اشکال ندارد. آیت‌الله مکارم: فرقی بین سرمه سیاه و غیر سیاه نیست، ملاک در حرمت زینت و عدم زینت است. ↑ آیت‌الله بهجت: احوط اجتناب از مطلق سرمه است، اگر به قصد زینت باشد یا بوی خوش در آن باشد. آیت‌الله خامنه‌ای: سرمه کشیدن اگر زینت محسوب شود، بر محرم جایز نیست، همچنین خط کشیدن به دور چشم‌ها که زنان انجام می‌دهند، جایز نمی‌باشد و در این مورد تفاوتی میان رنگ سیاه و دیگر رنگ‌ها وجود ندارد. آیت‌الله سبحانی: احتیاط واجب آن است که از مطلق سرمه که در آن جنبه زیبایی هست، اجتناب کند و اگر سرمه ماده خوشبویی داشته باشد، هرچند برای زیبایی نباشد حرام است. ↑ نظر آیات عظام در قسم پنجم از محرمات احرام گذشت.

عمومیت حکم

مسئله 360
امام خمینی: حرام بودن سرمه کشیدن، به زن اختصاص ندارد و برای مرد نیز حرام است.

کفاره

مسئله 361
امام خمینی: در سرمه کشیدن کفاره نیست ^{[م361 ۱]}لیکن اگر در سرمه بوی خوش باشد^{[م361 ۲]}احتیاط کفاره دادن است.
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله تبریزى: اگر سرمه سیاه را به قصد زینت بکشد بنا بر احتیاط یک گوسفند کفاره دارد و در سرمه سیاه که به قصد زینت نباشد یا سرمه‌ای که به قصد زینت می‌کشد ولی سیاه نیست احتیاط استحبابی در کفاره دادن است. آیت‌الله خویی: بنا بر احتیاط باید گوسفند کفاره دهد. آیت‌الله زنجانی، آیت‌الله سیستانی: بنا بر احتیاط مستحب یک گوسفند کفاره بدهد. ↑ نظر آیات عظام: در قسم پنجم از محرمات احرام گذشت. آیت‌الله سبحانی: کفاره دارد. آیت‌الله فاضل: اگر بوی خوش آن در لحظه سرمه کشیدن قابل استشمام باشد، اقوی کفاره دادن است، ولی چنانچه بوی خوش از آن استشمام نشود، احتیاط مستحب در کفاره دادن است. آیت‌الله مکارم: یک گوسفند اگر عمداً باشد.

مورد جواز

مسئله 362
امام خمینی: در صورتی که احتیاج داشته باشد^{[م362 ۱]}به سرمه کشیدن مانعی ندارد.
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله سبحانی: و چیزی جایگزین آن نباشد.

جستار وابسته

استظلال

منبع

این مقاله برگرفته از صفحه 205 تا 206 کتاب مناسک حج پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷ است.

[1] 
آیت‌الله بهجت: اگر سرمه سیاه بکشد و قصد زینت نداشته باشد بلکه برای علاج مرض باشد اشکال ندارد.

آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی: سرمه سیاه به قصد زینت کردن حرام است قطعاً. و بنا بر احتیاط یک گوسفند کفاره بدهد و از سرمه سیاه بدون قصد زینت و غیر سیاه با قصد زینت بنا بر احتیاط واجب اجتناب کند. ‘آیت‌الله خویی: و بنا بر احتیاط مستحب، کفاره هم دارد ولی سرمه غیر سیاه بدون قصد زینت مانع ندارد و کفاره نیز ندارد.

آیت‌الله زنجانی: کشیدن سرمه سیاه و سرمه معطر و هر سرمه‌ای که زینت محسوب شود بر محرم حرام است، هرچند قصد زینت نداشته باشد؛ لکن در صورت لزوم مانند مواردی که معالجه، متوقف بر سرمه کشیدن باشد جایز است.

آیت‌الله سیستانی: سرمه سیاه و هر سرمه‌ای که زینت حساب شود، اگر به قصد زینت باشد حرام و اگر به قصد زینت نباشد احتیاط واجب در ترک است و اما سرمه‌ای که نه سیاه باشد و نه زینت شمرده شود، اگر به قصد زینت نباشد جایز و اگر به قصد زینت باشد احتیاط واجب در ترک است، بلی در هر صورت برای معالجه در حال اضطرار اشکال ندارد.

آیت‌الله مکارم: فرقی بین سرمه سیاه و غیر سیاه نیست، ملاک در حرمت زینت و عدم زینت است.

[2] آیت‌الله بهجت: اگر سرمه سیاه بکشد و قصد زینت نداشته باشد بلکه برای علاج مرض باشد اشکال ندارد.

[3] آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی: سرمه سیاه به قصد زینت کردن حرام است قطعاً. و بنا بر احتیاط یک گوسفند کفاره بدهد و از سرمه سیاه بدون قصد زینت و غیر سیاه با قصد زینت بنا بر احتیاط واجب اجتناب کند. ‘آیت‌الله خویی: و بنا بر احتیاط مستحب، کفاره هم دارد ولی سرمه غیر سیاه بدون قصد زینت مانع ندارد و کفاره نیز ندارد.

[4] آیت‌الله زنجانی: کشیدن سرمه سیاه و سرمه معطر و هر سرمه‌ای که زینت محسوب شود بر محرم حرام است، هرچند قصد زینت نداشته باشد؛ لکن در صورت لزوم مانند مواردی که معالجه، متوقف بر سرمه کشیدن باشد جایز است.

[5] آیت‌الله سیستانی: سرمه سیاه و هر سرمه‌ای که زینت حساب شود، اگر به قصد زینت باشد حرام و اگر به قصد زینت نباشد احتیاط واجب در ترک است و اما سرمه‌ای که نه سیاه باشد و نه زینت شمرده شود، اگر به قصد زینت نباشد جایز و اگر به قصد زینت باشد احتیاط واجب در ترک است، بلی در هر صورت برای معالجه در حال اضطرار اشکال ندارد.

[6] آیت‌الله مکارم: فرقی بین سرمه سیاه و غیر سیاه نیست، ملاک در حرمت زینت و عدم زینت است.

[2] 
آیت‌الله بهجت: احوط اجتناب از مطلق سرمه است، اگر به قصد زینت باشد یا بوی خوش در آن باشد.

آیت‌الله خامنه‌ای: سرمه کشیدن اگر زینت محسوب شود، بر محرم جایز نیست، همچنین خط کشیدن به دور چشم‌ها که زنان انجام می‌دهند، جایز نمی‌باشد و در این مورد تفاوتی میان رنگ سیاه و دیگر رنگ‌ها وجود ندارد.

آیت‌الله سبحانی: احتیاط واجب آن است که از مطلق سرمه که در آن جنبه زیبایی هست، اجتناب کند و اگر سرمه ماده خوشبویی داشته باشد، هرچند برای زیبایی نباشد حرام است.

[8] آیت‌الله بهجت: احوط اجتناب از مطلق سرمه است، اگر به قصد زینت باشد یا بوی خوش در آن باشد.

[9] آیت‌الله خامنه‌ای: سرمه کشیدن اگر زینت محسوب شود، بر محرم جایز نیست، همچنین خط کشیدن به دور چشم‌ها که زنان انجام می‌دهند، جایز نمی‌باشد و در این مورد تفاوتی میان رنگ سیاه و دیگر رنگ‌ها وجود ندارد.

[10] آیت‌الله سبحانی: احتیاط واجب آن است که از مطلق سرمه که در آن جنبه زیبایی هست، اجتناب کند و اگر سرمه ماده خوشبویی داشته باشد، هرچند برای زیبایی نباشد حرام است.

[3] نظر آیات عظام در قسم پنجم از محرمات احرام گذشت.

[4] 
آیت‌الله تبریزى: اگر سرمه سیاه را به قصد زینت بکشد بنا بر احتیاط یک گوسفند کفاره دارد و در سرمه سیاه که به قصد زینت نباشد یا سرمه‌ای که به قصد زینت می‌کشد ولی سیاه نیست احتیاط استحبابی در کفاره دادن است.

آیت‌الله خویی: بنا بر احتیاط باید گوسفند کفاره دهد.

آیت‌الله زنجانی، آیت‌الله سیستانی: بنا بر احتیاط مستحب یک گوسفند کفاره بدهد.

[13] آیت‌الله تبریزى: اگر سرمه سیاه را به قصد زینت بکشد بنا بر احتیاط یک گوسفند کفاره دارد و در سرمه سیاه که به قصد زینت نباشد یا سرمه‌ای که به قصد زینت می‌کشد ولی سیاه نیست احتیاط استحبابی در کفاره دادن است.

[14] آیت‌الله خویی: بنا بر احتیاط باید گوسفند کفاره دهد.

[15] آیت‌الله زنجانی، آیت‌الله سیستانی: بنا بر احتیاط مستحب یک گوسفند کفاره بدهد.

[5] 
نظر آیات عظام: در قسم پنجم از محرمات احرام گذشت.

آیت‌الله سبحانی: کفاره دارد.

آیت‌الله فاضل: اگر بوی خوش آن در لحظه سرمه کشیدن قابل استشمام باشد، اقوی کفاره دادن است، ولی چنانچه بوی خوش از آن استشمام نشود، احتیاط مستحب در کفاره دادن است.

آیت‌الله مکارم: یک گوسفند اگر عمداً باشد.

[17] نظر آیات عظام: در قسم پنجم از محرمات احرام گذشت.

[18] آیت‌الله سبحانی: کفاره دارد.

[19] آیت‌الله فاضل: اگر بوی خوش آن در لحظه سرمه کشیدن قابل استشمام باشد، اقوی کفاره دادن است، ولی چنانچه بوی خوش از آن استشمام نشود، احتیاط مستحب در کفاره دادن است.

[20] آیت‌الله مکارم: یک گوسفند اگر عمداً باشد.

[6] 
آیت‌الله سبحانی: و چیزی جایگزین آن نباشد.

[22] آیت‌الله سبحانی: و چیزی جایگزین آن نباشد.

[م359 ۱]

[م359 ۲]

[م359 ۳]

[م361 ۱]

[م361 ۲]

[م362 ۱]