علی بن مهزیار
 آرامگاه علی بن مهزیار در اهواز | |
| مشخصات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | علی بن مهزیار الأهوازی |
| کنیه | ابو الحسن |
| زادگاه | اهواز- دَورَق |
| دین | اسلام |
| مذهب | شیعه |
| منصب | وکیل امام جواد(ع) و هادی |
| اطلاعات علمی و مذهبی | |
| تالیفات | کتاب الحج، کتاب المزار |
علی بن مهزیار اهوازی، مکنی به ابوالحسن، از اصحاب امام کاظم(ع)، و از اصحاب خاصّ امام جواد(ع) و امام هادی(ع) است. یکی از کتاب‌های مهم او درباره حج نگاشته شده و کتاب دیگری درباره مزار ائمه(ع) و زیارت دارد. آرامگاه علی بن مهزیار اهوازی در بافت تاریخی شهر اهواز جای گرفته.
معرفی
علی بن مهزیار اهوازی، از اصحاب امام کاظم(ع)، و از اصحاب خاصّ امام جواد(ع) و امام هادی(ع) بود.[۱] کنیهٔ علی بن مهزیار اهوازی، ابوالحسن[۲] و اصالتاً اهل دَورَق است. پدرش نصرانی بود که مسلمان شد. گفته شده خود او نیز در کودکی مسلمان شد.[۳]
ولادت و وفات
بر اساس قرائن، تولد او حدود سال 180، و وفاتش حدود سال 250 قمری است[۴]
عملکرد و ویژگی های شخصیتی
از سوی امام جواد(ع) و هادی(ع)، در برخی مناطق وکیل بود.[۳] طوسی او را جلیل‌القدر و واسع‌الروایه می‌داند.[۵] سخنانی که از ناحیه معصومان(ع) درباره او به شیعیان رسیده، همگی حاکی از نیکی اوست. ایشان در نقل احادیث ثقه بوده و اعتقادی نیکو(یه امر ولایت و امامت) داشته است.[۶]
آثار
کتب او فراوان است. از آن میان یکی درباره حج نگاشته شده است.[۷] برخی از کتاب‌های او به این شرح است:
- کتاب الوضوء
- کتاب الصلاة
- کتاب الحج
- کتاب العتق و التدبیر
- کتاب التجارات و الإجارات
- کتاب المزار
- کتاب الرد علی الغلاة
- کتاب التفسیر
- کتاب الحروف
- کتاب القائم[۸]
معرفی کتاب المزار
کتاب مزار نوشته علی بن مهزیار از کتبی است که در تالیف کتب قدمای امامیه در موضوع زیارت از آن استفاده شده. با توجه به فقدان کتاب در قرون میانی، امکان بازسازی و شناسایی احادیث این کتاب از روی کتب موجود دیگری که از آن نقل کرده اند، موجود می‌باشد. با توجه به وثاقت علی بن مهزیار و شهرت و اعتبار کتب او میان محدثان متقدم امامیه، وجود زیارات و احادیث فضیلت زیارت در کتاب او، نشانه اصالت زیارت و اهمیت آن در مکتب اهل بیت است.[۹]
آرامگاه
آرامگاه علی بن مهزیار اهوازی در بافت تاریخی شهر اهواز جای گرفته است. در کنار بارگاه این فقیه شیعی، شماری از شهدای جنگ تحمیلی نیز آرام گرفته‌اند. در زمان مراسم مذهبی، شب‌های جمعه و ایام عزاداری، آرامگاه علی بن مهزیار محل گردآمدن عزاداران بسیاری است.
پانویس
- ↑ رجال الطوسی، ص381.
- ↑ رجال الطوسی، ص381.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ رجال النجاشی، ج2، ص75.
- ↑ بازیابی و اعتبارسنجی آثار علی بن مهزیار با تکیه بر بخش اصول کتاب الکافی، حدیث حوزه، ص45-68.
- ↑ فهرست کتب الشیعة، ص88.
- ↑ الرجال(فهرس اسماء مصنفی الشیعه)، نجاشی، ص253.
- ↑ فهرست کتب الشیعة، ص88.
- ↑ رجال النجاشی، ج2، ص75.
- ↑ چکیده مقاله شناسایی طرق و بازسازی کتاب مزار علی بن مهزیار اهوازی، ص99.
منابع
- رجال الطوسی، طوسی محمد بن حسن، نجف، مکتبة حیدریة، چاپ۱، ۱۳۸۰ق.
- رجال النجاشی، احمد بن علی النجاشی، بیروت، دارالاضواء، چاپ۱، ۱۴۰۸ق.
- فهرست کتب الشیعة، طوسی محمد بن حسن، تصحیح سید محمدصادق آل بحرالعلوم، نجف، مکتبة مرتضویة، بی تا.
- بازیابی و اعتبارسنجی آثار علی بن مهزیار با تکیه بر بخش اصول کتاب الکافی، ملکی تراکمه‌ای محمود(1396ش)، حدیث حوزه، س7، ش1، ص45-68.
- الرجال(فهرس اسماء مصنفی الشیعه)، احمد بن علی نجاشی، قم، موسسة النشر الاسلامی التابعة لجامعة المدرسین بقم المشرفة