کاربر:Mo.ali.rezapour/صفحه تمرین۱
امام علی(ع) امام اول شیعیان و همسر حضرت زهرا(س) و امام حسین(ع) و امام حسن(ع) است.
زندگی و جایگاه
علی بن ابی‌طالب در سال ۳۰ عام‌الفیل[۱] (۲۳ سال قبل از هجرت) در مکه و داخل کعبه متولد شد.[۲][۳] امام علی از کودکی در خانه پیامبر رشد یافت[۴][۵]و به عنوان نخستین مسلمان مرد شناخته میشود.[۶]امام علی همسر حضرت زهرا[۷][۸][۹] و پدر امام حسین و امام حسن و حضرت زینب.[۱۰] و حضرت عباس.[۱۱] است. در سال چهلم هجرت به شهادت رسید.[۱۲][۱۳] قبر مطهرش در نجف اشرف قرار دارد.[۱۴]
شیعیان برای حضرت علی مقام امامت و خلافت پس از پیامبر را قائل هستند.[۱۵] شیعیان معتقد هستند مقام امامت حضرت علی از سوی خداوند به پیامبر رسیده است.[۱۶] شیعیان رهبری جامعه اسلامی را پس از درگذشت پیامبر (ص) از آنِ حضرت علی (ع) می‌دانند.[۱۷] همچنین معتقد هستند جانشین پیامبر باید از طریق وحی الهی به پیامبر تعیین گردد؛ و پیامبر از سوی خداوند علی را خلیفه پس از خود معین کرده است.[۱۸] وی را پس از پیامبر از خلافت کنار زدند و او به مدت بیست و پنج سال در زمان سه خلیفه اول خانه نشین بود. و پس از کشته شدن خلیفه سوم به دعوت مردم به خلافت رسید.ص۵.[۱۹] وی در زمان خلافت خود که نزدیک پنج سال طول کشید سیرت پیامبر را داشت و دست به اصلاحاتی زد.ص۵. وی در شب بیست و یکم ماه رمضان به دست خوارج شهید شد.ص۶.[۲۰] امام علی با خواست عمومی و اصرار مردم.[۲۱] در سال ۳۵ هجری به خلافت رسید.[۲۲][۲۳]
پیامبر درباره جایگاه امام علی فضیلت‌های زیادی را برشمرده است.[۲۴][۲۵][۲۶] پیامبر درباره علی گفته است هرگز علی از حق و حق از علی جدا نمیشود. ص۵.[۲۷] علی از صحابه پیامبر بود و پیامبر با عهد اخوت بست.ص۴ و ۵. علی در همه جنگهای پیامبر شرکت کرد به جز جنگ تبوک که آن حضرت امام علی را در مدینه به جای خود نشانید.ص۵.[۲۸] علی را در کمالات انسانی و فضائل انسانی نمونه کاملی از تربیت پیامبر دانسته اند.ص۶. و او را در تقوا و عبادت یگانه شمرده اند.ص۸.[۲۹]
حج‌گزاری امام علی(ع)
گزارش شده است امام علی بارها حج به جا آورده است. امام صادق (ع) فرمودند: «وَ حَجَّ مَعَ النَبی عَشَرَ حِجَج.[۳۰] هرچند تعداد حج‌های امام علی به‌طور دقیق مشخص نیست.[۳۱] گفته شده امام به دلیل مشغول بودن به جنگ های سه گانه نتوانست در دوران خلافت حج به جا بیاورد.[۳۲] .[۳۳]
از مهمترین اقدامات امام در حج، ابلاغ آیات برائت از مشرکین بود. ابلاغ آیات برائت به خواندن آیات برائت توسط امام در سال نهم قمری در اجتماع مشرکان اشاره دارد. این واقعه از فضایل امام به شمار می‌رود. ص۷۰. (مفید، ۱۴۱۳ق، الارشاد، ج۱، ص۶۵.)[۳۴] اجتناب امام علی از خوردن صید و بهره‌مندی او از قربانی، غسل حضرت هنگام ورود به حرم و جمع بین نماز مغرب و عشاء توسط حضرت در مزدلفه، از دیگر نکات مورد توجه در حج حضرت می‌باشد.[۳۵]
امام علی وقتی به خلافت رسید افراد جدیدی را به امارت حج نصب کرد. ص۷۱.[۳۶] یکی از مسائل پر بحث میان مورخان فرستاده شدن جامه کعبه یا عدم آن در زمان خلافت امام است. ص۷۲. گفته شده مورخان مطلبی را نقل نکرده‌اند که امام جامه ای بر کعبه قرار داده باشد. اما در روایات آمده علی پرده کعبه را همه ساله از عراق می‌فرستاد. ص۷۳.(قرب الاسناد، حمیری، ص۶۵.)[۳۷]
حضور امام علی در حجة الوداع
حجة الوداع که آخرین سفر پیامبر برای انجام فریضه حج به مکه شمرده میشود، از حج هایی است که حضرت علی در آن حضور داشته است و پس از اتمام آن، در راه برگشت به مدینه، در جایی به نام غدیر خم، پیامبر صحبت هایی در بزرگداشت حضرت علی ایراد کرد که به نام خطبه غدیر مشهور است.[۳۸][۳۹]
حج از نگاه امام علی
حضرت علی در خطبه ها و نامه های خود به آثار معنوی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی حج اشاره کرده است.
امام علی(ع) در روایتی حج گزار و عمره گزار، را مهمان خدا معرفی کرده که خداوند با آمرزش خویش به مهمان خود پاداش می دهد.[۴۰]
خطبه یک
در خطبه اول نهج البلاغه حضرت علی از وجوب حج سخن گفته [۴۱] و مسلمانان را به انجام این فریضه تشویق کرده است.[۴۲] در نظر حضرت علی خداوند این خانه را نشانه اسلام[۴۳] و حرم امنی برای پناه جویان قرار داده است.[۴۴] امام علی در این خطبه به یکی از فلسفه‌های حج پرداخته و حج را نشانه فروتنی بندگان در مقابل عظمت پروردگار بیان کرده است.[۴۵] امام علی زائران خانه خدا را به مانند تشنگانی که به آب می رسند[۴۶] و همچون کبوترانی که به آن پناه می برند توصیف کرده[۴۷] و حج گزاردن را افتخار بزرگی دانسته که خداوند به گروهی از بندگانش بخشیده است.[۴۸]
خطبه ۱۹۲
(خطبه ۱۹۲): «خداوند حج را سبب و وسیله‌ای برای رحمت خویش قرار داد.». ص۸.[۴۹]
خطبه ۱۹۲: امام علیه السّلام بعد از ذکر سادگی خانه کعبه به ذکر ویژگیهای سرزمین مکّه که این خانه در آن قرار گرفته است، پرداخته، چنین می‌فرماید: «سپس خداوند آن را در سنگلاخ‌ترین مکانها و بی‌گیاه‌ترین ریگزارهای زمین و تنگ‌ترین درّه‌ها در میان کوه‌های خشن و شنهای نرم و روان و چشمه‌های کم‌آب و آبادیهای پراکنده قرار داد که نه شتر به آسانی در آن پرورش می‌یابد و نه اسب و گاو و گوسفند.[۵۰] امام علیه السّلام در این بخش از خطبه در تکمیل آنچه در بخش پیشین گذشت به این نکته اشاره می‌فرماید که خداوند می‌توانست خانه کعبه را در خوش آب و هواترین مناطق زمین قرار دهد و بنایش را با سنگهای گرانبهای زینتی بسازد؛ ولی چنین نکرد مبادا مردم متوجه جهات مادی شوند و اجر و پاداششان کم گردد و در بیان این معنا چنان داد سخن داده که از آن زیباتر و گویاتر تصور نمیشود، می‌فرماید: «اگر خداوند سبحان می‌خواست خانه محترم خود و اماکن پرعظمتش را در میان باغها و نهرها و سرزمینهای هموار و آرام و پردرخت که میوه‌هایش در دسترس باشد دارای بناهای فراوان و آبادیهای به هم پیوسته در میان گندم‌زارها و باغهای خرم و پرگل و گیاه و روستاهای سرسبز و زمین‌های پرآب و گلزارهای پرطراوت و جاده‌های آباد قرار دهد، می‌توانست امّا در این صورت به همان نسبت که آزمون، ساده‌تر بود پاداش و جزا نیز کوچک‌تر می‌شد»[۵۱] به یقین اگر خانه خدا در سرزمین بسیار خوش آب و هوایی که امام اوصاف آن را بیان فرموده قرار می‌داد، به گردشگاه مهمی تبدیل میشود که گروهی برای خوشگذرانی به آنجا می‌آمدند و درس‌های تربیتی و اخلاقی حج به فراموشی سپرده می‌شد.[۵۲]
۱۱۰
حضرت علی در خطبه ۱۱۰ نهج البلاغه حج و عمره را یکی از ده وسیله تقرب به خداوند برشمرده[۵۳] و حج و عمره را نابود کننده فقر و شستشو دهنده گناه توصیف کرده است.[۵۴][۵۵][۵۶]
نامه
امام علی در وصیتنامه خود به به امام حسن(ع) و امام حسین(ع) توصیه می‌کند که حتما به زیارت خانه خدا بروند و آنجا را خالی نگذارند که اگر آنجا خالی شود بلای الهی نازل می‌گردد.[۵۷] همچنین در نامه ای به فرماندار مکه دستور رسیدگی به امور حج و رفع نیاز فرهنگی و رفاهی حجاج، از جمله رفع نیاز مسکن آنان را صادر می‌کنند که در آن صریحاً اهل مکه را موظف می‌نمایند که با تأمین رایگان مسکن حجاج، آنان‌را با رویی گشاده بپذیرند که درنتیجه، این فریضه الهی، با تقویت بیشتر و شکوهی فراتر برگزار گردد. ص۸.[۵۸]
پانویس
- ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۵۲.
- ↑ مفید، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۵.
- ↑ امین، محسن، سیره معصومان (علیهم السلام)، ترجمه حجتی کرمانی، علی، تهران، سروش، ۱۳۷۶ش، ج۳، ص۴.
- ↑ قرشی، باقر شریف، دانشنامه امام امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام، دار التهذیب - قم، ۱۳۹۴ش، ترجمه صالحی، محمد، ج۱، ص۸۸.
- ↑ جعفریان، رسول، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه علیهم السلام، انصاریان - قم، ۱۳۸۱ش، ص۴۸.
- ↑ مفید، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۶.
- ↑ ابن سعد، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، دار الکتب العلمیة - بیروت، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۱۶.
- ↑ جعفریان، رسول، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه علیهم السلام، انصاریان - قم، ۱۳۸۱ش، ص۴۹.
- ↑ امین، محسن، سیره معصومان (علیهم السلام)، ترجمه حجتی کرمانی، علی، تهران، سروش، ۱۳۷۶ش، ج۳، ص۱۵.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه امیرالمؤمنین بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، قم، دار الحدیث، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۱۲۶.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه امیرالمؤمنین بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، قم، دار الحدیث، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۱۸۵.
- ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۵۲.
- ↑ مفید، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۹.
- ↑ پيشوايى، مهدى، سيره پيشوايان، قم: مؤسسه امام صادق(عليه السلام)، 1390، ص۳۵.
- ↑ نوبختی، حسن بن موسی، فرق الشیعة، دار الأضواء - بیروت، ص۱۷.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه امیرالمؤمنین بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، قم، دار الحدیث، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۴۹۲ تا ص۵۳۶.
- ↑ جعفر سبحانی، منشور عقاید امامیّه، قم، مؤسسة الإمام الصادق ع، ص۱۴۹.
- ↑ جعفر سبحانی، منشور عقاید امامیّه، قم، مؤسسة الإمام الصادق ع، ص۱۵۱.
- ↑ طباطبایی، محمد حسین، سيری کوتاه در زندگانی ائمه عليهم السلام، کانون انتشارات ناصر - قم، ۱۳۷۲ش،
- ↑ طباطبایی، محمد حسین، سيری کوتاه در زندگانی ائمه عليهم السلام، کانون انتشارات ناصر - قم، ۱۳۷۲ش،
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه امیرالمؤمنین بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، قم، دار الحدیث، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۴۴۹.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، سیاست نامه امام علی علیه السلام، ترجمه مهریزی، مهدی، قم، دار الحدیث، ۱۳۹۰ش، ص۲۳.
- ↑ امین، محسن، سیره معصومان (علیهم السلام)، ترجمه حجتی کرمانی، علی، تهران، سروش، ۱۳۷۶ش، ج۳،
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه امیرالمؤمنین بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، قم، دار الحدیث، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۴۳۵ تا ص۴۵۷.
- ↑ جعفریان، رسول، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه علیهم السلام، انصاریان - قم، ۱۳۸۱ش، ص۴۸ تا ۵۰.
- ↑ قرشی، باقر شریف، دانشنامه امام امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام، دار التهذیب - قم، ۱۳۹۴ش، ترجمه صالحی، محمد، ج۱، ص۶۱ وص ۶۹. و ص۷۲.
- ↑ طباطبایی، محمد حسین، سيری کوتاه در زندگانی ائمه عليهم السلام، کانون انتشارات ناصر - قم، ۱۳۷۲ش،
- ↑ طباطبایی، محمد حسین، سيری کوتاه در زندگانی ائمه عليهم السلام، کانون انتشارات ناصر - قم، ۱۳۷۲ش،
- ↑ طباطبایی، محمد حسین، سيری کوتاه در زندگانی ائمه عليهم السلام، کانون انتشارات ناصر - قم، ۱۳۷۲ش،
- ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل أبی طالب، قم، علامه، ۱۳۷۹ق، ج ۲، ص ۱۲۳.
- ↑ حیدری چمگردانی، روح الله، «تدابیر ائمه (ع) در حج»، فرهنگ پژوهش، شماره ۵۲، ۱۴۰۱ش، ص۶۹.
- ↑ دیاربکری، حسین بن محمد، تاريخ الخميس في أحوال أنفس نفيس، دار صادر - بیروت، ج۲، ص۲۷۸.
- ↑ حیدری چمگردانی، روح الله، «تدابیر ائمه (ع) در حج»، فرهنگ پژوهش، شماره ۵۲، ۱۴۰۱ش، ص۶۹.
- ↑ حیدری چمگردانی، روح الله، «تدابیر ائمه (ع) در حج»، فرهنگ پژوهش، شماره ۵۲، ۱۴۰۱ش،
- ↑ بعثه مقام معظم رهبری در امور حج و زیارت، حج الأنبیاء و الائمة علیهم السلام، قم، مشعر، ۱۴۱۶ق، ص۲۳۳ تا ص۲۳۶.
- ↑ حیدری چمگردانی، روح الله، «تدابیر ائمه (ع) در حج»، فرهنگ پژوهش، شماره ۵۲، ۱۴۰۱ش،
- ↑ حیدری چمگردانی، روح الله، «تدابیر ائمه (ع) در حج»، فرهنگ پژوهش، شماره ۵۲، ۱۴۰۱ش،
- ↑ مفید، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۱۷۰ تا ۱۷۶.
- ↑ مدرسى، سيد محمد تقى، زندگانى امير مؤمنان امام على بن أبي طالب(ع)، تهران، انتشارات محبان الحسين( ع)، ۱۳۹۰ش، ص۴۳.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، حج و عمره در قرآن و حدیث، ص۲۳۷.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین (ع)، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۲۵۹.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین (ع)، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۲۵۴.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین (ع)، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۲۵۸.
- ↑ کریمی واقف، رضا، «حج در نهج البلاغه»، سال دهم، شماره۳۷، سال دهم، ۱۳۸۰ش، ص۶.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین (ع)، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۲۵۶.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین (ع)، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۲۵۵.
- ↑ کریمی واقف، رضا، «حج در نهج البلاغه»، سال دهم، شماره۳۷، سال دهم، ۱۳۸۰ش، ص۷.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین (ع)، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۲۵۷.
- ↑ کریمی واقف، رضا، «حج در نهج البلاغه»، سال دهم، شماره۳۷، سال دهم، ۱۳۸۰ش،
- ↑ ج۷، ص۴۲۱.
- ↑ ج۷، ص۴۲۸.
- ↑ ج۷، ص۴۲۹.
- ↑ کریمی واقف، رضا، «حج در نهج البلاغه»، سال دهم، شماره۳۷، سال دهم، ۱۳۸۰ش، ص۱۵.
- ↑ مکارم شیرازی، پیام امام امیر المومنین (ع)، ج۴، ص۶۲۴.
- ↑ مکارم شیرازی، پیام امام امیر المومنین (ع)، ج۴، ص۶۱۹،
- ↑ کریمی واقف، رضا، «حج در نهج البلاغه»، سال دهم، شماره۳۷، سال دهم، ۱۳۸۰ش، ص۱۲.
- ↑ پیام امام امیر المومنین (ع)، ج۱۰، ص۲۷۸.
- ↑ کریمی واقف، رضا، «حج در نهج البلاغه»، سال دهم، شماره۳۷، سال دهم، ۱۳۸۰ش، ص۸.