کاربر:Mo.ali.rezapour/صفحه تمرین۱
| مشخصات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | عمر بن خطاب |
| لقب | فاروق |
| زادروز و زادگاه | مکه |
| محل زندگی | مکه، مدینه |
| مهاجر/انصار | مهاجر |
| نسب/قبیله | قریش |
| خویشان سرشناس | حفصه(دختر) عبدالله(پسر) |
| مدفن | مسجدالنبی |
| مشخصات دینی | |
| حضور در جنگ‌ها | حضور در تمام غزوات |
| هجرت به | مدینه |
| دلیل شهرت | دومین خلیفه مسلمانان |
عُمَر بن خَطاب (۴۰ سال قبل از هجرت - ۲۳ هجری قمری) دومین خلیفه مسلمانان پس از ابوبکر و از صحابه برجسته پیامبر است. عمر در سال ۱۳ هجری توسط ابوبکر به خلافت نصب و تا سال ۲۳ هجری که توسط ابولؤلؤ به قتل رسید خلافتش ادامه داشت.
معرفی
عمر بن خطاب در سال سیزدهم بعد از عام الفیل به دنیا آمد.[۱] وی از بزرگان قریش شمرده می‌شد[۲] و در سال ششم بعثت[۳][۴]و به قول برخی نهم بعثت مسلمان شد.[۵] وی از مهاجرین نخستین[۶][۷] و همچنین از صحابه برجسته پیامبر محسوب می‌شد.[۸] عمر در جنگهای پیامبر شرکت می‌کرد.[۹] دختر وی حفصه به همسری پیامبر درآمد.[۱۰][۱۱] عمر در سال سیزدهم هجری[۱۲]با وصیت ابوبکر و بدون دخالت مستقیم مردم خلیفه شد،[۱۳] و حدود ده سال بر این منصب تکیه زد.[۱۴] عمر در سال ۱۳قمری[۱۵] پس از ابوبکر خلیفه مسلمانان شد[۱۶] و ده سال خلافت او طول کشید.[۱۷] وی در ۲۳ قمری[۱۸] به دست فردی به نام ابولؤلؤ به قتل رسید.[۱۹] عمر در سال ۲۳ هجرت توسط فردی به نام ابولؤلؤ که از زیادی خراج خود نزد خلیفه شکایت برده بود و به شکایتش رسیدگی نشد، به قتل رسید.[۲۰] وی در حجره عایشه کنار پیامبر و ابوبکر دفن شد.[۲۱] او پیش از مرگ شورایی شش نفره مشکل از علی و عثمان و طلحة، الزبیر، وعبد الرحمن بن عوف وسعد بن أبی وقاص. برای انتخاب جانشین خود تشکیل داد[۲۲]
عمر بن خطاب در میان اهل سنت جایگاه بزرگی دارد.[۲۳] روایت‌های زیادی در منقبت او و ستایش پیامبر از در منابع اهل سنت وجود دارد.[۲۴].[۲۵]او از پیامبر ۵۳۹ حدیث روایت کرده است.[۲۶] احادیث منابع اهل سنت گزارش می‌کند که پیامبر از او راضی بود.[۲۷] همچنین او فردی سختگیر در عقاید و دینداری و فردی تند مزاج توصیف کرده‌اند.[۲۸][۲۹]در دوران خلافت او فتوحات زیادی برای مسلمانان در ایران و شام و عراق و جاهای دیگر رخ داد.[۳۰][۳۱][۳۲]همچنین در دوران وی تاریخ هجری بر اساس هجرت پیامبر شکل گرفت[۳۳] که به گفته برخی بر اساس پیشنهاد امام علی بود.[۳۴]
شیعیان همواره نقدهایی به عملکرد عمر داشته‌اند و او را در مواضع مختلف بخصوص خلافت پس از پیامبر نکوهش کرده‌اند.[۳۵][۳۶]
حج‌گذاری
در زمانه خلیفه دوم (۱۳–۲۳ق)، خود وی همه ساله رهسپار سفر حج می‌شد و امارت حج را بر عهده داشت.[۳۷] عمر در زمان ابوبکر نیز یک بار امیرالحاج بود.[۳۸]
عمر بن خطاب متعه الحج را حرام اعلام کرده است.[۳۹] مُتعَة الحج یا متعه حج فاصله میان دو احرامِ عمره تمتع و حج تمتع که حج‌گزار اجازه دارد عمل‌هایی که به‌دلیل مُحرِم بودن بر او حرام بوده است را انجام دهد.[۴۰]
بازسازی مسجدالنبی
عمر بن خطاب در زمان خلافت خود دست به بازسازی مسجدالنبی زد.[۴۱] این بازسازی اولین مرحله از توسعه مسجد پس از وفات پیامبر بود. در این بازسازی چند خانه اطراف مسجد تخریب و به مسجد اضافه شد.[۴۲] در این توسعه، مساحت مسجد حدود هفتاد درصد نسبت به بنای قبلی افزایش یافت.[۴۳]
خانه عمر
هنگامی که پیامبر مسجدالنبی را بنا کرد، هریک از صحابه در کنار این مسجد خانه‌ای برای خود ساختند. این خانه‌ها در طول تاریخ به مرور در طرح‌های توسعه مسجد از بین رفته است.[۴۴] خانه عمر ميان باب الرّحمه و باب السّلام در غرب مسجد النّبى قرار داشته و موقعيت آن كنار «ابواب صديق» كنونى بوده است.[۴۵]
مکان‌های منسوب
در مدینه دو مسجد به عمر بن خطاب منسوب است.
مسجد عمر بن خطاب در مدینه
مسجد عمر در جهت جنوب غربی مسجد النبی و در محدوده مصلای پیامبر(ص) ساخته شده است.[۴۶] این مسجد احتمالاً در قرن نهم هجری ساخته شده است.[۴۷]
مسجد عمر بن خطاب در خندق
مسجد عُمَر در منطقه خندق مدینه، در جنوب مسجد سلمان فارسی قرار دارد.[۴۸] این مسجد در محدوده مساجد هفتگانه خندق قرار دارد که محدوده نظامی پیامبر(ص) در جریان غزوه خندق بوده است.[۴۹]
پانویس
- ↑ الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۴۵.
- ↑ الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۴۵.
- ↑ البدء و التاریخ، ج۵۵، ص۸۸.
- ↑ تاریخ الخلفاء، ص۱۳۳.
- ↑ مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۲، ص۳۲۱.
- ↑ الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۴۵.
- ↑ إمتاع الأسماع، ج۶، ص۱۵۰.
- ↑ جوامع السیرة النبویة، ص۴۱.
- ↑ الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۴۵.
- ↑ التنبیه والإشراف، ص۲۵۲.
- ↑ مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۲، ص۳۲۱.
- ↑ الأخبار الطوال، ص۱۱۳.
- ↑ تاریخ الخلفاء، ص۱۵۹.
- ↑ الإمامة و السیاسة، ص۳۷ و ص۳۸.
- ↑ تاریخ الخلفاء، ص۱۳۳.
- ↑ الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۴۵.
- ↑ البدایة و النهایة، ج۶، ص۱۹۸.
- ↑ البدء و التاریخ، ج۵۵، ص۹۱.
- ↑ التنبیه والإشراف، ص۲۵۰.
- ↑ مروج الذهب، ج۲، ص۳۲۱ و ص۳۲۲.
- ↑ تاریخ الطبری، ج۴، ص۱۹۳.
- ↑ التنبیه والإشراف، ص۲۵۲.
- ↑ تاریخ الخلفاء، ص۶۳، ص۱۰۹، ص۱۳۳ و ص۱۴۲.
- ↑ تاریخ الخلفاء، ص۱۳۵ و ص۱۴۱.
- ↑ الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۴۷.
- ↑ تاریخ الخلفاء، ص۱۳۳.
- ↑ الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۴۵.
- ↑ شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۱۸۳؛ ج۶، ص۳۴۲ و ص۳۴۳.
- ↑ سیوطی، تاریخ الخلفاء، ۱۴۱۱ق، ص۱۳۷.
- ↑ الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۴۵.
- ↑ الأخبار الطوال، ص۱۱۳.
- ↑ تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص ۱۴۱ تا ص۱۵۷.
- ↑ الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۴۵.
- ↑ التنبیه والإشراف، ص۲۵۲.
- ↑ نهج الحق و کشف الصدق، ص۵۲۵ و ص۵۲۶.
- ↑ بحارالأنوار، ج۸۱، ص۱۴۰.
- ↑ مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۴، ص۳۰۲.
- ↑ مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۴، ص۳۰۱.
- ↑ مسالک الأفهام الی آیات الأحکام، ج۳، ص۲۰۲.
- ↑ «شبهة ورد: الزواج الموقت (متعة النساء و متعة الحج)»، ص۱۳۲.
- ↑ المسجد النبوی عبر التاریخ، ص ۶۵–۶۶
- ↑ عمارة و توسعة المجسد النبوی الشریف عبر التاریخ، ص ۸۷.
- ↑ عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ، ص۸۵.
- ↑ تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره، ص۲۳۳.
- ↑ المُصنّف فى الاحاديث و الآثار، ج۲، ص۷۱۸.
- ↑ مساجد الاثریه، ص۲۴۷.
- ↑ مساجد الاثریه، ص۲۲۳؛ وفاء الوفاء باخبار دار المصطفی، ص۲۲۰.
- ↑ مساجد الاثریه، ص۱۴۸.
- ↑ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، ج۴، ص۱۴۴.
منابع
- الأخبار الطوال، دینوری، احمد بن داود، قم، الشریف الرضی، ۱۳۷۳ش.
- الإستیعاب فی معرفة الأصحاب، ابن عبد البر، یوسف بن عبدالله، بیروت، دارالجیل، ۱۴۱۲ق.
- الإمامة و السیاسة: المعروف بتاریخ الخلفاء، ابن‌قتیبه، عبدالله بن مسلم، بیروت، دارالأضواء، ۱۴۱۰ق.
- إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، مقریزی، احمد بن علی، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۲۰ق.
- بحارالأنوار، مجلسی، ۱۳۶۳ش.
- البدء و التاریخ، مقدسی، مطهر بن طاهر، قاهره، مکتبة الثقافة الدینیة، بی‌تا.
- البدایة و النهایة، ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، بیروت، دارالفکر، بی‌تا.
- تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره، قائدان، اصغر، تهران، مشعر، ۱۳۸۶ش.
- تاریخ الخلفا، سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۷ق.
- تاریخ الطبری: تاریخ الأمم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، بیروت، بی‌نا، بی‌تا.
- التنبیه والإشراف، مسعودی، علی بن الحسین، قاهره، دار الصاوی، بی‌تا.
- «شبهة ورد: الزواج الموقت (متعة النساء و متعة الحج)»، معرفت، محمد هادی، رسالة الثقلین، شماره۱۳، ذی‌الحجه ۱۴۱۵ق.
- شرح نهج البلاغة، ابن ابی الحدید، عبد الحمید بن هبه الله، قم، مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی، ۱۴۰۴ق.
- جوامع السیرة النبویة، ابن حزم، علی بن احمد، بیروت، دار الکتب العلمیة، بی‌تا.
- عمارة و توسعة المجسد النبوی الشریف عبر التاریخ، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.
- مروج الذهب و معادن الجوهر، مسعودی، علی بن حسین، قم، مؤسسة دارالهجرة، ۱۴۰۹ق.
- مسالک الأفهام الی آیات الأحکام، کاظمی، جواد بن سعید، تهران، کتابفروشی مرتضوی، چاپ دوم، ۱۳۶۵ش.
- المسجد النبوی عبر التاریخ، محمد السید الوکیل، دار المجتمع للنشر و التوزیع، ۱۹۷۷م.
- مساجد الاثریه، محمد الیاس عبدالغنی، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ق.
- معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
- المُصنّف فى الاحاديث و الآثار، ابن ابى شيبه، حافظ عبداللّٰه بن محمد، تحقيق سعيد محمداللحام، بيروت: دارالفكر، ۱۴۰۹ق.
- نهج الحق و کشف الصدق، علامه حلی، حسن بن یوسف، بیروت، دار الکتاب اللبنانی، ۱۹۸۲م.
- وفاء الوفاء باخبار دار المصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، مؤسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.