صحیفه حج (کتاب)
 | |
| پدید آورندگان | |
|---|---|
| نویسنده | زین العابدین بن نورالدین حسینی کاشانی |
| به کوشش | عمار عبودی نصار حیدری لفتة مال الله |
| محتوا | |
| موضوع | زیارتگاه های اسلامی - مسجد الحرام |
| زبان | عربی |
| نشر | |
| ناشر | نشر مشعر |
| محل نشر | تهران |
صحیفه حج، مجموعه‌ای از سخنرانی‌ها و پیام‌های امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری پیرامون مناسک سیاسی ـ عبادی حج است که به زبان فارسی و در سال ۱۳۸۲ش منتشر شده است. این اثر در دو جلد، توسط بعثه مقام معظم رهبری و با مقدمه معاونت آموزش و پژوهش آن منتشر گردیده است.
ساختار
- کتاب با مقدمه‌ای از معاونت آموزش و پژوهش بعثه مقام معظم رهبری آغاز می‌شود.
- مطالب در دو جلد و بر اساس ترتیب تاریخی تنظیم شده است.
- در هر جلد، فهرست تفصیلی (مطالب، آیات، احادیث و دعاها، نمایه موضوعی، فهرست اشخاص، اماکن و ایام) ارائه گردیده است.
گزارش محتوا
در مقدمه کتاب تأکید می‌شود که انقلاب اسلامی ایران با هدایت‌های امام خمینی(ره)، حج را به جایگاه اصیل خود بازگرداند و ابعاد واقعی آن را نمایان ساخت. با این حال، همچنان ضرورت دارد که فلسفه و آثار حج برای امت اسلامی تبیین شود. به همین منظور، بعثه مقام معظم رهبری با بهره‌گیری از اندیشه‌های امام خمینی و رهنمودهای رهبری کنونی، مجموعه‌ای پژوهشی ـ آموزشی در این زمینه فراهم آورده است [1].
جلد اول
شامل ۹۹ عنوان سخنرانی و پیام از امام خمینی(ره) است که بر اساس تاریخ صدور، از بهمن ۱۳۴۹ تا ۲۹ تیر ۱۳۶۷ تنظیم شده است.
- نخستین پیام در نجف اشرف خطاب به زائران بیت‌الله الحرام صادر شده و موضوع اصلی آن، هشدار درباره فلسطین و افشای جنایات رژیم پهلوی است [2].
- در این پیام، امام بر ضرورت بهره‌گیری از فرصت اجتماع عظیم حج برای تبادل نظر و چاره‌جویی مسلمانان تأکید کرده‌اند [3].
- ایشان علما و اندیشمندان حاضر در حج را به صدور بیانیه‌های روشنگرانه برای بیداری امت اسلامی فرا می‌خوانند [4].
- انتقاد شدید از انقلاب سفید شاه، جنایت‌های آن و جشن‌های پرهزینه دربار از دیگر محورهای این پیام‌هاست [5].
- در پیام ۱۵ شهریور ۱۳۶۰، امام به تبیین فلسفه و اسرار حج پرداخته و بر جنبه‌های سیاسی ـ اجتماعی این فریضه، در کنار عبادت، تأکید می‌کنند [6][7].
جلد دوم
شامل پیام‌های مقام معظم رهبری به حجاج و دست‌اندرکاران حج از تیر ۱۳۶۸ تا اسفند ۱۳۸۱ است.
- در نخستین پیام، حج به‌عنوان کانون معارف اسلام و مظهر توحید معرفی می‌شود. ایشان تصریح می‌کنند که حج بدون برائت از مشرکین، ناقص است [8].
- رهبر انقلاب یکی از مظاهر بزرگ شرک در عصر حاضر را تفکیک دین از سیاست می‌دانند و بر ضرورت مقابله با آن در پرتو آموزه‌های حج تأکید می‌کنند [9].
- همچنین بر بازگشت به قرآن و بیداری امت اسلامی برای مقابله با تحریف‌ها و انحراف‌های فکری پافشاری دارند.
ویژگی‌های کتاب
- در هر جلد، افزون بر فهرست مطالب، نمایه‌های متنوع شامل آیات، احادیث، اشخاص، اماکن و حوادث درج شده است.
- در پاورقی‌ها، ترجمه فارسی آیات و روایات همراه با توضیح برخی واژگان و اصطلاحات آمده است [10][11].
چاپ
پانویس
منابع
- کتابشناسی حج و زیارت، اباذر نصر اصفهانی، تهران، مشعر، 1390ش.
- آینه آثار (معرفی آثار منتشر شده در پژوهشکده حج و زیارت)، اباذر نصر اصفهانی، به کوشش حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، ۱۴۰۲ش.
- کتابخانه تخصصی حج و زیارت.
- مفرحة الأنام فی تأسیس بیت‌الله الحرام، زین‌العابدین بن نورالدین حسینی کاشانی، تهران، مشعر، 1428ق.