کوه عیر
عَیر یا عایِر، کوهی است که در جنوب مدینه و در شرق وادی عقیق، نزدیک مسجد شجره بوده و حضرت محمد(ص) آن را یکی از حدود حرم مدینه دانسته است.
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| مکان | در جنوب مدینه و در شرق وادی عقیق و منطقه ابیار علی، نزدیک مسجد شجره. |
| نام‌های دیگر | عایر، عیر الوارد |
نام ویرایش
واژه عَیر، به معنی خر چموش و وحشی است.[۱] گفته شده این خر، از آنِ مویلع کافر بوده که مورد خشم خدا قرار گرفته و خدا بر قنات یا ملک او آتشی زده، آن را سوزانده است.[۲] به گمانِ برخی، علت نامگذاری آن به عیر، شباهت پشت و کمر این کوه به پشت خر وحشی است.[۳]
به کوه عیر، عایِر نیز گفته شده است.[۴]
مکان ویرایش
کوه عیر، در جنوب مدینه و در شرق وادی عقیق و منطقه آبار علی، نزدیک مسجد شجره است.[۵]
ویژگی ویرایش
کوه عیر کوه بزرگی است، که طول آن پنج و نیم کیلومتر و عرض آن از یک و نیم تا سه و نیم کیلومتر و ارتفاع آن سیصد متر از سطح دریا است.[۵] بخشی از این کوه، دارای آب فراوانی است.[۶]
حدّ حرم مدینه ویرایش
این کوه، حدّ حرم مدینه است؛ چنانچه بر پایه روایتی، حضرت محمد(ص) مدینه را حرمی میان دو کوه عیر و ثَوْر دانسته است.[یادداشت ۱][۷]
دو کوه به نام عیر ویرایش
در جنوب و نزدیک کوه عیر، کوه دیگری است که آن نیز به نام عیر شناخته می‌شود. برای تشخیص دادن بین آن دو، به کوه اول، «عیر الوارد» و به کوه دیگر «عیر الصادر» گفته می‌شود.[۸]
پانوشت ویرایش
- ↑ قاموس المحیط، ص 574.
- ↑ الامکنه و المیاه و الجبال و الآثار، ج1، ص44؛ الاماکن و ما اتفق لفظه و افترق مسماه من الامکنه، ص169؛ معجم البلدان، ج4، ص172
- ↑ معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج۱، ص۳۴۱.
- ↑ تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، ص۳۲۲ و ۳۳۹.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج۱، ص۳۵۵.
- ↑ معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج۱، ص339.
- ↑ دعائم الإسلام و ذکر الحلال و الحرام و القضایا و الاحکام، ج1، ص295؛ دلائل النبوه، ج7، ص227 ؛ مجمع البلدان، ج2، ص87
- ↑ مراصد الاطلاع علی اسماع الامکنه و البقاع، ج۲، ص۹۷۴ ؛ فتح الباری، ج۱، ص۴۵۱ ؛ وفاء الوفا بأخبار دارالمصطفی، ج۱، ص۷۸؛ معالم المدینه المنورة بین العمارة و التاریخ، ج۱، ص۳۴۱.
- ↑ المَدِینَة حَرَمٌ مَا بَیْنَ عَیْرٍ إلی ثَوْر.
منابع ویرایش
- الاماکن و ما اتفق لفظه و افترق مسماه من الامکنه، محمد بن موسی حازمی، بی‌نا، بی جا، بی تا.
- الامکنه و المیاه و الجبال و الآثار، نصر بن عبدالله اسکندری، مرکز الملک فیصل للبحوث و الدراسات الاسلامیه، ریاض، ۱۴۲۵ق.
- تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، احمد یاسین احمد خیاری، عامه، عربستان، ۱۴۱۹ق.
- الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین، محمدامین شنطیقی، مؤسسه علوم قرآن، بیروت.
- دعائم الإسلام و ذکر الحلال و الحرام و القضایا و الاحکام، قاضی نعمان، موسسة آل البیت، قم، ۱۳۸۵ش.
- دلائل النبوه، احمد بیهقی، دارالکتب العلمیه، بیروت، ۱۴۰۵ق.
- فتح الباری، احمد بن حجر عسقلانی، دارالمکتب العلمیه، بیروت، ۱۴۲۴ق.
- قاموس المحیط، مجدالدین فیروز آبادی، المیریه، مصر، ۱۴۰۲ق.
- مراصد الاطلاع علی اسماع الامکنه و البقاع، صفی الدین ابن عبد الحق بغدادی، دارالجیل، بیروت، ۱۴۱۲ق.
- المعالم الأثیرة فی السنة و السیرة، محمد محمد حسن شراب، دار الشامیه-دار القلم، بیروت-دمشق، ۱۴۱۱ق.
- معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، دار المکتبة الهلال، بیروت ۱۴۱۹ق.
- معجم البلدان، یاقوت حموی، دار صادر، بیروت، ۱۹۹۵م.