باب ابی‌البختری
باب ابی‌البختری: از درهای ضلع غربی مسجدالحرام بوده است. چون این در روبه‌روی خانه ابوالبختری بن هشام از تیره بنی‌اسد بن عبدالعزی و از کشتگان قریش در جنگ بدر قرار داشت به باب ابی‌البختری نام‌گذاری شده بود. بعدها با الحاق خانه ابوالبختری به خانه زبیده این در نیز به باب دار زبیده مشهور شد. از نام‌های دیگر این در باب الشریف غالب و باب الشریف عبدالمطلب بوده است. امروزه نشانی از این در وجود ندارد.
معرفی اجمالی ویرایش
باب ابی‌البختری از درهای ضلع غربی مسجدالحرام و چهارمین در از سمت جنوب بود. این در با طاقی به طول 10 ذرع (حدود 5 متر) و عرض پنج ذرع (حدود 5/2 متر) رو به کوچه‌ای باز می‌شد که میان مسجد و دار زبیده، همسر هارون عباسی (حک: 170-193ق.) قرار داشت.[۱]
وجه تسمیه ویرایش
این باب روبه‌روی خانه ابوالبختری بن هشام از تیره بنی‌اسد بن عبدالعزی و از کشتگان قریش در بدر (2ق.)[۲] قرار داشت و به همین سبب، به این نام خوانده شد.[۳] تا سده دوم ق. این باب همچنان بدین نام مشهور بود. اما با الحاق خانه ابوالبختری به خانه زبیده[۴] این در نیز به باب دار زبیده مشهور گشت. همچنین از باب الشریف غالب، از اشراف حسنی (حک: 1202-1238ق.) و باب الشریف عبدالمطلب، از اشراف حسنی (حک: 1297-1299ق.) به عنوان دیگر نام‌های این در یاد شده است.[۵] امروزه نشانی از این باب باقی نمانده است.[۶]
پانویس ویرایش
منابع ویرایش
محتوای این مقاله برگرفته شده از: دانشنامه حج و حرمین شریفین مدخل باب ابی‌البختری.
- اخبار مکه: الازرقی (م. 248ق.)، به کوشش رشدی الصالح، مکه، مکتبة الثقافه، 1415ق؛
- اخبار مکه: الفاکهی (م. 279ق.)، به کوشش ابن دهیش، بیروت، دار خضر، 1414ق؛
- الاستیعاب: ابن عبدالبر (م. 463ق.)، به کوشش البجاوی، بیروت، دار الجیل، 1412ق؛
- اسد الغابه: ابن اثیر (م. 630ق.)، بیروت، دار الفکر، 1409ق؛
- قاموس الحرمین الشریفین: محمد رضا نعمتی، قم، مشعر، 1418ق؛
- موسوعة مکة المکرمة و المدینة المنوره: احمد زکی یمانی، مصر، مؤسسة الفرقان، 1429ق.