مجموعه آثار فاجعه منا(کتاب)
مجموعه آثار فاجعه منا، مجموعه‌ای است پر حجم در ۱۸ جلد شامل اسناد، مدارک و محتواهای تولید شده درباره واقعه شهادت ۴۶۴ زائر ایرانی در خیابان ۲۰۴ منا در مکه که در ایام برگزاری مناسک حج سال ۱۳۹۴ رخ داد و به فاجعه منا معروف است.
 | |
| محتوا | |
|---|---|
| موضوع | فاجعه منا، مستندات. |
| زبان | فارسی |
| نشر | |
| تعداد جلد | ۱۸ |
| ناشر | پژوهشکده حج و زیارت |
| تاریخ نشر | ۱۴۰۰ |
اخبار، گزارش‌ها، گفتگوها، روایت‌ها،مقالات و متون ادبی بسیاری درباره این رویداد در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است و همچنین همایش‌ها، نشست‌ها و مراسم‌هایی در سطح ملی و بین‌المللی درباره آن برگزار شده و پس از مدتی کتاب‌ها و فیلم‌های مستندی با تحلیل‌ها و بررسی‌های جامع‌تر درباره آن منتشر گردیده است.
کلان پروژه «مجموعه آثار فاجعه منا» برای ساماندهی تمامی اسناد و محتواهای تولید شده در ارتباط با این واقعه در دستور کار پژوهشکده حج و زیارت قرار گرفت. در این مجموعه، متون و محتوای تولید شده اعم از منتشرشده و منتشر نشده در انواع قالب کتاب، پایان‌نامه، مقالات، روایت‌ها، گزارش‌ها و اخبار مندرج درمجلات، روزنامه‌ها، فضای مجازی و...جمع‌آوری، بررسی و تدوین شده است.
از مطالبی که برای نخستین بار در این مجموعه منتشر می‌شود، صدها مصاحبه با زائرانی است که در صحنه واقعه حضور داشتند و خاطرات خود را از این واقعه شرح داده‌اند.
جلد اول (اخبار) ویرایش
نخستین جلد این مجموعه شامل دو بخش است: بخش اول شامل «روزشمار اخبار» مربوط به این حادثه از اولین ساعات انتشار خبر در رسانه‌ها تا روز دهم حادثه است. تمامی اخبار و گزارشهای خبری که در ارتباط با این حادثه در خبرگزاری‌های مهم کشور منتشر شده، از پایگاه‌های اینترنتی خبرگزاری‌ها استخراج، و بر اساس ساعت انتشار اخبار، تنظیم و بازنشر شده است.این روزشمار، نمایی از فضای رسانه‌ای کشور در ارتباط با حادثه و نیز فعالیت‌ها، اقدامات و پیگیری‌های نهادهای مربوط را نشان می‌دهد؛
بخش دوم این جلد شامل «بیانیه‌ها و پیام‌های» منتشر شده از سوی مقامات نظام، نهادها و سازمان‌های دولتی و غیر دولتی، انجمن‌ها، احزاب و جریانات سیاسی، فرهنگی و هنری است.
جلد دوم تا ششم (مصاحبه با شاهدان) ویرایش
جلد دوم تا ششم این مجموعه، با عنوان «روایت شاهدان عینی» شامل خاطرات و گزارشهای شاهدان عینی واقعه است. در جلد دوم، خاطرات و روایت‌هایی آمده که در کتب و منابع مختلف منتشر شده‌اند. اما مجلدات سوم تا ششم، روایتهای زائران شهرهای مختلف کشور است که بعثه مقام معظم رهبری آنها را تهیه کرده و برای نخستین بار منتشر می‌شود.
جلد هفتم (معرفی شهدا) ویرایش
هفتمین جلد، با عنوان «زندگینامه شهدا»، معرفی ۴۶۴ شهید این حادثه و نیز یازده شهید واقعه سقوط جرثقیل است. مصاحبه‌ها و گفتگوهایی با خانواده و دوستان برخی شهدا توسط رسانه‌ها انجام شده بود که این موارد گردآوری، و پس از معرفی شهدا بازنشر شده است.
جلد هشتم (تحلیل‌ها) ویرایش
جلد هشتم شامل دیدگاه‌ها و نظرات کارشناسان و تحلیلگرانی است که در مصاحبه و گفتگو با رسانه‌ها یا سخنرانی در محافل علمی بیان شده و در نشریات و فضای مجازی منتشر شده است.
جلد نهم (یادداشت‌ها) ویرایش
جلد نهم شامل نظرات کارشناسان و چهره‌های سیاسی، فرهنگی و علمی است که در قالب یادداشت، سرمقاله و گزارشهای مکتوب در مجلات، روزنامه‌ها و سایت‌های خبری منتشر شده است.
جلد دهم و یازدهم (بیانات رسمی) ویرایش
جلدهای دهم و یازدهم این مجموعه، بازنشر دیدگاه‌ها و نظرات مقامات نظام، مسئولان دولتی و غیر دولتی، نمایندگان مجلس شورای اسلامی ومسئولان استانی است که در قالب سخنرانی یا مصاحبه در رسانه‌های مختلف منتشر شده است.
جلد دوازدهم (رسانه‌های خارجی) ویرایش
جلد دوازدهم گزارشی از بازتاب فاجعه در رسانه‌های خارجی است که در خبرگزاری‌های ایران منتشر شده است. در این گزارش‌ها وا کنش مقامات، شخصیتها و نهادهای خارج از کشور و نیز روایت زائران خارجی که در حادثه حضور داشته‌اند بیان شده است.
جلد سیزدهم (تحقیقات علمی) ویرایش
جلد سیزدهم شامل مقالات و تحلیل‌های علمی است که پس از واقعه در ارتباط با ابعاد این واقعه در نشریات علمی و نیز آثار برخی مرا کز پژوهشی منتشر شده است. در این مقالات «فاجعه منا» از منظرهای فقهی، حقوقی، سیاسی، اجتماعی، مدیریتی، روانشناسی و... بررسی و تحلیل شده است.
جلد چهاردهم و پانزدهم و شانزدهم (پایان‌نامه‌ها) ویرایش
جلدهای چهاردهم، پانزدهم و شانزدهم گزارش پانزده پایان‌نامه دانشگاهی است که ابعاد مختلف این واقعه را بررسی کرده‌اند. تصویر صفحات این پایان نامه‌ها با کسب اجازه از دانشگاه‌ها در قالب چاپ افست آمده است. در این رساله‌ها ابعاد فقهی، حقوقی، سیاسی، رسانه‌ای و دیگر ابعاد این حادثه بررسی و تحلیل شده است.
جلد هفدهم (هنر) ویرایش
جلد هفدهم، گزارش واکنش شعرا و هنرمندان است. در بخش اول این جلد، اشعار و متون ادبی که توسط شعرا و ادبا در ارتباط با «فاجعه منا» به رشته تحریر درآمده، بازنشر شده است. در بخش دوم، ابتدا واکنشها و دیدگاه‌های هنرمندان و در ادامه گزارشی از آثار و تولیدات ایشان در ارتباط با این واقعه آمده است.
جلد هیجدهم (گزارش تصویری) ویرایش
جلد هیجدهم و پایانی این مجموعه، گزارش تصویری از رویدادها و وقایع مربوط به این حادثه است. گزارشهای تصویری از حادثه، امدادرسانی، مجروحان، ارسال جنازه شهدا، مراسم‌های استقبال و تشییع شهدا در شهرهای مختلف، مراسم‌های ترحیم و یادبود، تظاهرات و راهپیمایی‌های اعتراضی مردم، همایش‌ها و نشست‌های علمی، دلجویی مسئولان از خانواده شهدا و... در این جلد آمده است.
اطلاعات نشر ویرایش
این کتاب در ۱۸ جلد در سال ۱۴۰۰ توسط پژوهشکده حج و زیارت به چاپ رسیده است.
رونمایی ویرایش
در مراسمی در ۲۵ آذر سال ۱۴۰۰ با حضور تعدادی از مقامات از جمله نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت و رییس بنیاد شهید، از این کتاب رونمایی شد.[۱][۲]