مسجد ابوبکر(مکه)
مسجد ابوبکر(مکه)، مسجدی در منطقه مِسْفَلَه در مکه است که به نام ابوبکر منسوب شده‌است.
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | شهرت به دارالهجره در قرن دهم هجری |
| مکان | مکه |
| وضعیت فعلی | |
| وضعیت بنا | تخریب شد؛ اما اکنون در طبقه چهارم مرکز تجاری هیلتون در این منطقه، مسجدی به نام ابوبکر ساخته شده است. |
|
| |
برخی منابع شهرت این مسجد به نام ابوبکر را آغاز هجرت پیامبر از مکه به مدینه از این مکان در حالی‌که ابوبکر وی را همراهی می‌کرد، دانسته‌اند و از شهرت این مسجد به نام «دارالهجره» در قرن دهم قمری، خبر می‌دهند.
برخی منابع نیز به وجود خانه‌ای منسوب به ابوبکر در مکه اشاره کرده و ساخت مسجدی در محل آن را گزارش کرده‌اند. ابن جبیر نیز به خانه‌ای منسوب به ابوبکر در پشت این مسجد اشاره کرده‌است.
این مسجد تا چند سال پیش در خیابان حمزه قرار داشت، اما برای ساخت هتل‌ها و مراکز تجاری در این منطقه تخریب شد. اکنون در طبقه چهارم مرکز تجاری هیلتون در این منطقه، مصلی و مسجدی به نام ابوبکر ساخته شده تا یادآور مسجد تخریب شده ابوبکر باشد.
موقعیت مکانی ویرایش
مسجد ابوبكر در منطقه مِسْفَلَه (پايين مكه) و دويست مترى جنوب مسجدالحرام واقع شده[۱]، و در نزدیکی مسجد حمزه قرار دارد.[۲]
وجه تسمیه ویرایش
برخی منابع به آغاز هجرت پیامبر از مکه به مدینه، از این مبدأ اشاره کرده و نام‌گذاری مسجد را به این سبب دانسته‌اند؛[۳] چنان‌که در قرن دهم قمری این مسجد به «دارالهجره» شهرت داشته‌است.[۴]
خانه منسوب به ابوبکر
برخی منابع، به قرارداشتن خانه‌ای منسوب به ابوبکر در مکه اشاره کرده و ساخته شدن مسجدی در آن مکان را گزارش کرده‌اند.[۵] ابن جبیر نیز از خانه‌ای در پشت این مسجد نام می‌برد که محل اختفا ابوبکر از مشرکین و کفار بوده‌است.[۶] این مسجد به‌واسطه آغاز حرکت و هجرت پیامبر از غار ثور با همراهی ابوبکر به این نام شهرت یافته است.[۷]
بنای فعلی ویرایش
بناى مسجد تا چند سال پيش در خیابان حمزه بود كه در جريان ساخته شدن ساختمان‌های مكه و هتل هيلتون آن را خراب كردند. اين هتل‌ها دقيقاً ميان باب فهد و باب ملک عبدالعزيز واقع شده و مشرف بر مسجدالحرام و در كنار آن است. در ميان هتل‌هاى ياد شده و روى هتل هيلتون مركز تجارى با عنوان «مركز التجارى والسكنى» ساخته‌اند و در طبقۀ چهارم اين مركز تجارى مصلّىٰ بسيار بزرگى ساخته و تابلوى مسجد ابوبكر صديق بر آن نهاده‌اند تا نشانى از مسجد تخريب شده باشد.[۸]
پانویس ویرایش
- ↑ تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره، ص 107
- ↑ آثار اسلامی مکه و مدینه، ص127-128
- ↑ آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 127-128
- ↑ نهروانى المكى، همان، ص ۴۵۴ ؛ جاحظ، العثمانيه، ص٢٨
- ↑ شفاءالغرام، ج1، ص518 ؛ الارج المسکی، ص 70 ؛ موسوعه مراةالحرمین، ج2، ص 881
- ↑ الرحله ابن جبیر، ص 83
- ↑ آثار اسلامی مکه و مدینه، ص127-128
- ↑ تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره، ص 107
منابع ویرایش
- آثار اسلامی مکه و مدینه، رسول جعفریان، تهران، مشعر
- الاعلام باعلام بيت‌اللّٰه الحرام، نهروانى المكى الحنفى، قطب الدين، ، بيروت: دارالرائق التراث العربى [ بى‌تا]
- الرحلة ابن جبير، ابن جبير، ابى الحسن محمد، رسالة اعتبار الناسك فى ذكر الآثار الكريمة و المناسك ، بيروت: دار مكتبة الهلال، چاپ دوم ١٩٨۶ م.
- العثمانيّة، جاحظ، ابوعثمان عمرو بن بحر (١۶٠ - ٢۵۵)،، تحقيق عبدالسلام هارون، بيروت: دارالجيل، چاپ اول ١۴٠١ق.
- تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره، اصغر قائدان، تهران، مشعر، 1386
- شفاء الغرام باخبار البلد الحرام، فاسى المكى المالكى، ابى‌الطيب تقى الدين محمد بن احمد بن على (٧٧۵ - ٨٢٣ه .) ، حققه عمر عبدالسلام تدمرى - بيروت: دارالكتاب العربى، چاپ اول ١۴٠۵ق.