مالک اشتر: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۰۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۲ مهٔ ۲۰۱۹
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جا:ویرایش}} {{جعبه اطلاعات تابعین |اطلاعات تابعین = | تصویر =پرونده:مزار...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|ماه=[[خرداد]]|روز=[[۱]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=A sharefat  }}
{{در دست ویرایش|ماه=[[خرداد]]|روز=[[۱]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=A sharefat  }}


[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
 
{{جعبه اطلاعات تابعین  
{{جعبه اطلاعات تابعین  
|اطلاعات تابعین =  
|اطلاعات تابعین =  
خط ۲۵: خط ۲۵:
| آثار            =  
| آثار            =  
}}
}}
مالک بن حارث، معروف به اشتر یکی از شاخص‌ترین شخصیت‌های قبیله نخع و از یاران و فرماندهان ویژه امیر مؤمنان(ع) بود.
مالک بن حارث، معروف به اشتر یکی از شاخص‌ترین شخصیت‌های [[قبیله مذحج|قبیله مَذحِج]] و از یاران و فرماندهان ویژه امیرمؤمنان(ع) بود. وی  که یکی از بزرگان [[شهر کوفه]] محسوب می‌گردد، در دوران خلافت [[عمر بن خطاب|عمر]] و  [[عثمان بن عفان|عثمان]] و [[حضرت علی(ع)]] در این شهر اقامت داشت.


وی که از پیشگامان بیعت با امام علی(ع) بود، در گرفتن بیعت برای آن حضرت نقش بارزی داشت. مالک در جنگ‌هایی از جمله جمل و صفین شرکت داشت و سرانجام از طرف امام علی(ع) به استانداری مصر منصوب شد ولی قبل از رسیدن به مصر به شهادت رسید.
او از پیشگامان بیعت با امام علی(ع) بود و در گرفتن بیعت، برای آن حضرت نقش بارزی داشت. مالک در جنگ‌های زیادی مانند، [[جنگ جمل|جمل]] و [[جنگ صفین|صفین]] شرکت نمود و سرانجام از طرف امام علی(ع) به استانداری مصر منصوب شد، ولی قبل از رسیدن به [[مصر]] به شهادت رسید.


از میان فرزندان مالک، ابراهیم به دلیل نقش برجسته‌ای که در قیام مختار ثقفی داشت، از همه مشهورتر است.
از میان فرزندان مالک، [[ابراهیم بن مالک|ابراهیم]] به دلیل نقش برجسته‌ای که در قیام [[مختار ثقفی]] داشت، از همه مشهورتر است.
==نسب‌شناسی==
==نسب‌شناسی==
مالک بن حارث، معروف به مالک اشتر، از [[تیره نخع|تیره نَخَع]] [[قبیله مذحج|قبیله مَذحِج]] از قبایل یمنی «[[قحطان|قَحطان]]» و معروف‌‌ترین صحابی [[امام علی(ع)]] است. <ref>الطبقات الکبری، ج٧، ص٢١٣.</ref>  
مالک بن حارث، معروف به مالک اشتر، از [[تیره نخع|تیره نَخَع]] قبیله مَذحِج از قبایل یمنی «[[قحطان|قَحطان]]» و معروف‌‌ترین صحابی [[امام علی(ع)]] است. <ref>الطبقات الکبری، ج٧، ص٢١٣.</ref>  


نسب کامل وی در منابع این گونه ذکر شده است: مالک بن حارث بن جذیمة بن سعد بن مالک بن نخع بن عمرو بن علة بن جلد بن مذحج بن ادد بن زید بن یشجب بن عریب بن زید بن کهلان بن سبا بن یشجب بن یعرب بن قحطان.<ref>جمهرة انساب العرب، ص4١5.</ref> ولی از نام مادر ابراهیم و نسبت قبیلگی او گزارشی در دست نیست.
نسب کامل وی در منابع این گونه ذکر شده است: مالک بن حارث بن جذیمة بن سعد بن مالک بن نخع بن عمرو بن علة بن جلد بن مذحج بن ادد بن زید بن یشجب بن عریب بن زید بن کهلان بن سبا بن یشجب بن یعرب بن قحطان.<ref>جمهرة انساب العرب، ص4١5.</ref> ولی از نام مادر ابراهیم و نسبت قبیلگی او گزارشی در دست نیست.
خط ۵۴: خط ۵۴:


مالک در این نبردها، به‌ویژه در صفین نقشی محوری داشت. او به همراه قبیله‌اش با همه توان از امام علی(ع) حمایت کرد و درواقع از ارکان سپاه امام محسوب می‌شد، چنان که در این نبرد مالک به «قوچ عراق» معروف شد.<ref>وقعة صفین، صص ٣٩ و 4٢٩.</ref>
مالک در این نبردها، به‌ویژه در صفین نقشی محوری داشت. او به همراه قبیله‌اش با همه توان از امام علی(ع) حمایت کرد و درواقع از ارکان سپاه امام محسوب می‌شد، چنان که در این نبرد مالک به «قوچ عراق» معروف شد.<ref>وقعة صفین، صص ٣٩ و 4٢٩.</ref>
==جایگاه مالک نزد امام==
==جایگاه مالک نزد امام علی==
امام علی(ع)  مالک را شخصیتی معتدل معرفی کرده، و درباره او فرموده‌اند: "فَاِنَّهُ مِمَّنْ لاَ یُخَافُ وَهْنُهُ وَ لاَ سَقْطَتُهُ وَ لاَ بُطْؤُهُ عَمَّا الْاِسْرَاعُ اِلَیْهِ اَحْزَمُ وَ لاَ اِسْرَاعُهُ اِلَی مَا الْبُطْءُ عَنْهُ اَمْثَلُ؛ مالک از کسانی نیست که بیم ضعف و سستی یا خطا و لغزشی در او راه یابد و نیز از کسانی نیست که هرگاه شتاب به احتیاط نزدیک‌تر است، کندی کند و هرجا کندی به احتیاط نزدیک‌تر است، شتاب ورزد". <ref>نهج البلاغه، نامه ١٣.</ref>
امام علی(ع)  مالک را شخصیتی معتدل معرفی کرده، و درباره او فرموده‌اند: "فَاِنَّهُ مِمَّنْ لاَ یُخَافُ وَهْنُهُ وَ لاَ سَقْطَتُهُ وَ لاَ بُطْؤُهُ عَمَّا الْاِسْرَاعُ اِلَیْهِ اَحْزَمُ وَ لاَ اِسْرَاعُهُ اِلَی مَا الْبُطْءُ عَنْهُ اَمْثَلُ؛ مالک از کسانی نیست که بیم ضعف و سستی یا خطا و لغزشی در او راه یابد و نیز از کسانی نیست که هرگاه شتاب به احتیاط نزدیک‌تر است، کندی کند و هرجا کندی به احتیاط نزدیک‌تر است، شتاب ورزد". <ref>نهج البلاغه، نامه ١٣.</ref>


خط ۶۳: خط ۶۳:


امام علی(ع) پس از شهادت مالک نیز ضمن طلب رحمت و رضوان الهی برای او فرمود: «او برای ما مردی خیرخواه و بر دشمنان ما سخت‌گیر بود<ref>همان، نامه ٣4.</ref> و برای من همان‌گونه بود که من برای رسول خدا بودم».  <ref>شرح نهج البلاغه، ج١5، ص٩٧؛  الغدیر، ج٩، ص4٠.</ref>
امام علی(ع) پس از شهادت مالک نیز ضمن طلب رحمت و رضوان الهی برای او فرمود: «او برای ما مردی خیرخواه و بر دشمنان ما سخت‌گیر بود<ref>همان، نامه ٣4.</ref> و برای من همان‌گونه بود که من برای رسول خدا بودم».  <ref>شرح نهج البلاغه، ج١5، ص٩٧؛  الغدیر، ج٩، ص4٠.</ref>
==نسل مالک اشتر==
==فرزندان==
به اتفاق همه منابع، ابراهیم فرزند مالک و سردار مشهور عرب بود که به حمایت از [[مختار بن عبید ثقفی|مختار بن عُبَید ثَقَفی]] به خونخواهی [[حسین ‌بن علی(ع)]] بر ضدّ اُمویان قیام کرد. برخى منابع تاریخی متاخر افزون بر ابراهيم، از وجود چند فرزند پسر برای مالک اشتر خبر داده‌اند، که در صحت این گونه گزارشات جای تردید وجود دارد.
به اتفاق همه منابع، ابراهیم فرزند مالک و سردار مشهور عرب بود که به حمایت از [[مختار بن عبید ثقفی|مختار بن عُبَید ثَقَفی]] به خونخواهی [[حسین ‌بن علی(ع)]] بر ضدّ اُمویان قیام کرد. برخى منابع تاریخی متاخر افزون بر ابراهيم، از وجود چند فرزند پسر برای مالک اشتر خبر داده‌اند، که در صحت این گونه گزارشات جای تردید وجود دارد.
===ابراهیم===
===ابراهیم===
خط ۷۶: خط ۷۶:
در منابع متقدم فرزندی به نام انس برای مالک اشتر ثبت نشده است. اما منابع جدید و متاخر وی را از فرزندان مالک دانسته، و برای یکی از نوادگانش به نام «محمد»، بقعه‌ای در ایران معرفی کرده‌اند. اما به دلیل مستند نبودن و موجود نبودن چنین گزارشی در دیگر منابع نمی‌توان به‌راحتی آن را پذیرفت.
در منابع متقدم فرزندی به نام انس برای مالک اشتر ثبت نشده است. اما منابع جدید و متاخر وی را از فرزندان مالک دانسته، و برای یکی از نوادگانش به نام «محمد»، بقعه‌ای در ایران معرفی کرده‌اند. اما به دلیل مستند نبودن و موجود نبودن چنین گزارشی در دیگر منابع نمی‌توان به‌راحتی آن را پذیرفت.
===حیدر===
===حیدر===
در منابع متقدم فرزندی به نام حیدر برای مالک ثبت نشده است. اما در شهرستان «فارسان» در استان «چهارمحال بختیاری» بقعه‌ای به نام باباحیدر وجود دارد. با وجود شهرت محلّی بقعه، به حیدر، پسر مالک اشتر سردار بزرگ اسلام،  اما کتیبه ضریح، حیدر بن مالک از نوادگان امام هفتم(ع)  قلمداد شده است.
در منابع متقدم فرزندی به نام حیدر برای مالک ثبت نشده است. اما در شهرستان «فارسان» در استان «چهارمحال بختیاری» بقعه‌ای به نام باباحیدر وجود دارد. با وجود شهرت محلّی بقعه، به حیدر، پسر مالک اشتر سردار بزرگ اسلام،  اما کتیبه ضریح، حیدر بن مالک از نوادگان [[امام هفتم(ع)]]   قلمداد شده است.


به هر حال، به علت عدم وجود اطلاعات متقن و دقیق درباره شخصیت مدفون در این بقعه، نمیتوان با قاطعیت وی را فرزند مالک دانست.
به هر حال، به علت عدم وجود اطلاعات متقن و دقیق درباره شخصیت مدفون در این بقعه، نمیتوان با قاطعیت وی را فرزند مالک دانست.
خط ۱۱۱: خط ۱۱۱:
* '''الاعلام'''، خيرالدين زركلى، چاپ هشتم، بيروت، دارالعلم للملايين، ١٩٨۶م.
* '''الاعلام'''، خيرالدين زركلى، چاپ هشتم، بيروت، دارالعلم للملايين، ١٩٨۶م.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{تابعین}}
{{کارگزاران امام علی(ع)}}


[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
[[رده:تابعین]]
[[رده:تابعین]]
[[رده:یاران امام علی(ع)]]
[[رده:یاران امام علی(ع)]]
[[رده:مدفونان در مصر]]
[[رده:مدفونان در مصر]]
[[رده:کارگزاران امام علی(ع)]]
[[رده:کارگزاران امام علی(ع)]]
۲٬۵۶۶

ویرایش