ابواء: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۶۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۴ سپتامبر ۲۰۱۷
خط ۲۶: خط ۲۶:


== رخدادهای ابواء==
== رخدادهای ابواء==
وفات آمنه بنت وهب، مادر پیامبر اسلام در این منطقه رخ داد. وی هنگام بازگشت از مدینه به علت بیماری در ۳۰ سالگی رحلت کرد و بنا بر نقل مشهور همان جا به خاک سپرده شد. ام ایمن پیامبر را که کودکی شش ساله بود، به مکه نزد جدش عبدالمطلب بازگرداند. بعدها برخی مسلمانان بر مرقد حضرت آمنه بارگاهی کوچک ساختند که تا سال‌ها باقی بود و به زیارت آن می‌رفتند. اکنون در ابواء آثاری مخروبه از بنایی کوچک و کهن است که مردم آن‌جا معتقدند آثار بر جای مانده از مقبره حضرت آمنه است. در این روزگار شیعیان ایران، عراق، بحرین، هند و پاکستان و صوفیان شمال آفریقا هنوز به زیارت آن می‌روند و وهابیان مانع ورود به اطراف قبر و زیارت آن می‌شوند. محمد الیوبی داوطلبانه خود را مستخدم مقبره می‌داند و مانع زیارت زائران می‌شود.<ref>الشرق الاوسط،ش ۹۳۱۳، ۸ ربیع الثانی ۱۴۲۵.</ref> این تصویر باقیمانده مرقد حضرت آمنه را نشان می‌دهد.
برخی از رویدادهایی که در منطقه ابواء واقع شده است، به شرح زیر است:
*[[آمنه بنت وهب]]، مادر پیامبر اسلام در ابواء وفات یافت. وی هنگام بازگشت از [[مدینه]] به علت بیماری در ۳۰ سالگی فوت کرد و بنا بر نقل مشهور همان‌جا به خاک سپرده شد. [[ام ایمن]] پیامبر را که کودکی شش ساله بود، به [[مکه]] نزد جدش [[عبدالمطلب]] بازگرداند. بعدها برخی [[مسلمانان]] بر مزار حضرت آمنه بارگاهی کوچک ساختند که تا سال‌ها باقی بود و به زیارت آن می‌رفتند. اکنون در ابواء آثاری مخروبه از بنایی کوچک و کهن است که مردم آنجا معتقدند آثار بر جای مانده از مقبره حضرت آمنه است. در این روزگار شیعیان [[ایران]]، [[عراق]]، [[بحرین]]، هند و [[پاکستان]] و [[صوفیان]] شمال [[آفریقا]] هنوز به [[زیارت]] آن می‌روند و [[وهابیان]] مانع ورود به اطراف قبر و زیارت آن می‌شوند. محمد الیوبی داوطلبانه خود را مستخدم مقبره می‌داند و مانع زیارت زائران می‌شود.<ref>الشرق الاوسط،ش ۹۳۱۳، ۸ ربیع الثانی ۱۴۲۵.</ref>


پیامبر در سال‌های پس از هجرت از این منطقه عبور و دیدن کرد و بر مدفن مادرش حضور یافت. از جمله در سال ششم ق. در عمره حدیبیه و به نقلی در سال هشتم ق. در فتح مکه از منطقه ابواء عبور و قبر مادرش را زیارت و خرابی آن را اصلاح کرد و به یاد مهربانی‌های مادر گریست و مسلمانان نیز همراه ایشان گریستند.<ref>الطبقات، ج۱، ص۹۴؛ تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۱۰؛ البدایة و النهایه، ج۲، ص۲۷۹-۲۸۰.</ref>
پیامبر در سال‌های پس از هجرت از این منطقه عبور کرد و بر مدفن مادرش حضور یافت. از جمله در سال ششم هجری در [[عمره|عُمره]] حدیبیه و به نقلی در سال هشتم هجری در [[فتح مکه]] از منطقه ابواء عبور و قبر مادرش را زیارت و خرابی آن را اصلاح کرد و به یاد مهربانی‌های مادر گریست و مسلمانان نیز همراه ایشان گریستند.<ref>الطبقات، ج۱، ص۹۴؛ تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۱۰؛ البدایة و النهایه، ج۲، ص۲۷۹-۲۸۰.</ref>
محل تشریع تیمم بر خاک را ابواء دانسته‌اند. در سفری که پیامبر ناچار شد تا صبح در ابواء بماند، به سبب دسترسی نداشتن به آب، آیه تیمم (نساء/۴، ۴۳) نازل شد.<ref>الطبقات، ج۸، ص۶۰؛ العقد الفرید، ج۴، ص۲۱۵؛ المعتبر، ج۱، ص۳۷۹-۳۸۰.</ref> نیز به نقلی در یکی از سفرهای رسول خدا۹ گردنبند عایشه در ابواء گم شد و حادثه افک در این‌جا رخ داد.<ref>مسند احمد، ج۱، ص۲۲۰؛ مسند ابویعلی، ج۵، ص۵۷؛ المعجم الکبیر، ج۱۰، ص۳۲۱.</ref> همچنین آیه فدیه (بقره/۲، ۱۹۶) در صورت حلق سر به سبب عارضه‌ای در آن، پیش از موعد مقرر، در ابواء نازل شد.<ref>المغازی، ج۲، ص۵۷۸.</ref> نیز عاص بن وائل پدر عمرو عاص در این‌جا مرده و دفن شده است.<ref>الاعلام، ج۳، ص۲۴۷. </ref>


هنگام حرکت قریش برای جنگ بدر در سال دوم ق. بنی‌زهره پس از آگاهی از نجات کاروان تجاری قریش، از ابواء به مکه بازگشتند.<ref>امتاع الاسماع، ج۱، ص۹۰-۹۱.</ref> در همین سفر هنگامی که سپاه قریش به بدر رسید، هند همسر ابوسفیان بن حرب به وی پیشنهاد کرد که قبر مادر رسول خدا۹ را بشکافد.<ref>الفائق، ج۳، ص۲۷۷.</ref>
*محل تشریع [[تیمم]] بر خاک را ابواء دانسته‌اند. در سفری که پیامبر ناچار شد تا صبح در ابواء بماند، به سبب دسترسی نداشتن به آب، [[آیه تیمم]] (نساء/۴، ۴۳) نازل شد.<ref>الطبقات، ج۸، ص۶۰؛ العقد الفرید، ج۴، ص۲۱۵؛ المعتبر، ج۱، ص۳۷۹-۳۸۰.</ref>
*به نقلی در یکی از سفرهای پیامبر گردن‌بند [[عایشه]] در ابواء گم شد و حادثه [[افک|اِفک]] در اینجا رخ داد.<ref>مسند احمد، ج۱، ص۲۲۰؛ مسند ابویعلی، ج۵، ص۵۷؛ المعجم الکبیر، ج۱۰، ص۳۲۱.</ref>
*[[آیه فدیه]] در صورت [[حلق]] سر به سبب عارضه‌ای در آن، پیش از موعد مقرر نیز در ابواء نازل شده است.<ref>المغازی، ج۲، ص۵۷۸.</ref> نیز عاص بن وائل پدر عمرو عاص در این‌جا مرده و دفن شده است.<ref>الاعلام، ج۳، ص۲۴۷. </ref>


بر پایه گزارشی، در همین جا، ضمن یکی از سفرهای حج یا عمره رسول خدا۹ شتر قربانی یکی از همراهان بیمار شد و او حکمش را از ایشان پرسید. پیامبر فرمود: ذبحش کن و گردنبندش را به خونش رنگین ساز و گوشت آن را به مردم بده؛ اما خود و همراهانت از آن نخورید!<ref>امتاع الاسماع، ج۷، ص۲۴۸.</ref> نیز همین‌ جا عثمان بن عفان در زمان خلافتش دستور داد حج‌گزاران نیت احرام حج کنند، نه نیت احرام عمره. امیر مؤمنان۷ که همراه کاروان بود، اعتراض کرد و فرمود: نیت احرام عمره و حج، هر دو، درست است.<ref>تهذیب، ج۵، ص۸۵؛ الاستبصار، ج۲، ص۱۷۱؛ وسائل الشیعه، ج۱۲، ص۳۵۰.</ref> معاویه نیز در آخرین سفر حج خود در ابواء توقف کرد و نیمه شب به یکی از چاه‌های قدیمی نگریست و ترسید و لغوه گرفت و صورتش به یک طرف کج شد و آن را از مردم پنهان داشت.<ref>الفتوح، ج۴، ص۳۴۴؛ المعجم الکبیر، ج۱۹، ص۳۰۶؛ مجمع الزوائد، ج۹، ص۳۵۵.</ref> عبدالرحمن بن حسن که همراه عمویش امام حسین۷ به حج ‌رفت، در ابواء در لباس احرام جان سپرد.<ref>الکافی، ج۴، ص۳۶۹؛ الارشاد، ج۲، ص۲۶.</ref> بر پایه گزارشی، مسلم بن عقبه نیز در همین مکان درگذشت و همان جا به خاک سپرده شد.<ref>تاریخ الاسلام، ج۵، ص۲۴-۲۹.</ref>
*هنگام حرکت [[قریش]] برای [[جنگ بدر]] در سال دوم هجری [[بنی‌زهره]] پس از آگاهی از نجات کاروان تجاری قریش، از ابواء به [[مکه]] بازگشتند.<ref>امتاع الاسماع، ج۱، ص۹۰-۹۱.</ref> در همین سفر هنگامی که سپاه قریش به [[بدر]] رسید، [[هند]] [[همسر ابوسفیان بن حرب]] به وی پیشنهاد کرد که قبر مادر پیامبر را بشکافد.<ref>الفائق، ج۳، ص۲۷۷.</ref>


امام موسی بن جعفر۷ در هفتم صفر سال ۱۲۸ق. در ابواء ولادت یافت و امام صادق۷ بدین مناسبت به یاران خود ولیمه‌ای لذیذ داد و اصحاب به او چشم روشنی گفتند.<ref>المحاسن، ج۲، ص۳۱۴؛ بصائر الدرجات، ص۴۶۰.</ref> بر پایه گزارشی، عبدالله بن جعفر فرزند جعفر طیار در سال ۹۰ق. در۹۰ سالگی در ابواء درگذشت و همان جا به خاک سپرده شد.<ref>المعارف، ص۲۰۵-۲۰۶.</ref> در سال ۱۵۰ق. گروهی محرم شده بودند و به حج می‌رفتند که میان راه، بین ابواء و جحفه، آنان را به اتهام قتل گرفته، به مدینه بردند و زندانی کردند. بستگانشان حکم حج و احرام آنان را از مالک پرسیدند. پاسخ داد: آنان محرم محسوب می‌شوند تا آن‌گاه که آزاد شده، به مکه روند و از احرام خارج شوند یا اتهامشان ثابت گردد و قصاص شوند.<ref>المدونة الکبری، ج۱، ص۴۲۳.</ref>
*بر پایه گزارشی، در همینجا، ضمن یکی از سفرهای [[حج]] یا [[عمره]] پیامبر شتر قربانی یکی از همراهان بیمار شد و او حکمش را از ایشان پرسید. پیامبر گفت: [[ذبح|ذبحش]] کن و گردنبندش را به خونش رنگین ساز و گوشت آن را به مردم بده؛ اما خود و همراهانت از آن نخورید.<ref>امتاع الاسماع، ج۷، ص۲۴۸.</ref>
*نیز همینجا [[عثمان بن عفان]] در زمان خلافتش دستور داد حج‌گزاران نیت [[احرام حج]] کنند، نه نیت [[احرام عمره]]. [[امام علی(ع)]] که همراه کاروان بود، اعتراض کرد و گفت: نیت احرام عمره و حج، هر دو، درست است.<ref>تهذیب، ج۵، ص۸۵؛ الاستبصار، ج۲، ص۱۷۱؛ وسائل الشیعه، ج۱۲، ص۳۵۰.</ref>
*[[معاویه]] نیز در آخرین سفر حج خود در ابواء توقف کرد و نیمه‌شب به یکی از چاه‌های قدیمی نگریست و ترسید و لغوه گرفت و صورتش به یک طرف کج شد و آن را از مردم پنهان داشت.<ref>الفتوح، ج۴، ص۳۴۴؛ المعجم الکبیر، ج۱۹، ص۳۰۶؛ مجمع الزوائد، ج۹، ص۳۵۵.</ref>
*بر پایه گزارشی، [[مسلم بن عقبه]] نیز در همین مکان درگذشت و همانجا به خاک سپرده شد.<ref>تاریخ الاسلام، ج۵، ص۲۴-۲۹.</ref>


جعفر بن بشیر الوشا ابومحمد بجلی که از صحابه ثقه و بزرگوار علی بن موسی الرضا۷ بود، به سال ۲۰۸ق. در ابواء درگذشت. وی دارای کتبی بوده که محدثان از آن روایت‌هایی نقل کرده‌اند.<ref>حیاة الامام الرضا، ج۲، ص۹۹-۱۰۰.</ref>
*[[امام موسی بن جعفر(ع)]] در هفتم صفر سال ۱۲۸ق در ابواء ولادت یافت و [[امام صادق(ع)]] بدین مناسبت به یاران خود ولیمه‌ داد و اصحاب به او چشم‌روشنی گفتند.<ref>المحاسن، ج۲، ص۳۱۴؛ بصائر الدرجات، ص۴۶۰.</ref>
*بر پایه گزارشی، [[عبدالله بن جعفر]] فرزند [[جعفر طیار]] در سال ۹۰ق در ۹۰ سالگی در ابواء درگذشت و همانجا به خاک سپرده شد.<ref>المعارف، ص۲۰۵-۲۰۶.</ref>
*جعفر بن بشیر الوشا ابومحمد بجلی که از صحابه [[ثقه]] و بزرگ [[امام رضا(ع)]] بود، به سال ۲۰۸ق در ابواء درگذشت. وی دارای کتبی بود و [[حدیث|محدثان]] از آنها روایت‌هایی نقل کرده‌اند.<ref>حیاة الامام الرضا، ج۲، ص۹۹-۱۰۰.</ref>
*[[ابوسفیان بن حارث بن عبدالمطلب]] پسر عموی پیامبر که سال‌ها با ایشان دشمنی کرده و اشعاری فراوان ضدّ او سروده بود، در اینجا به حضور پیامبر رسید و با خواندن قصیده‌ای در مدح وی [[توبه]] کرد و مسلمان شد.<ref>الطبقات، ج۴، ص۳۷؛ ذخائر العقبی، ص۲۴۱.</ref>


==غزوه ابواء==
==غزوه ابواء==
۱٬۷۸۰

ویرایش