شیعة العراق و بناء الوطن (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|ماه=[[شهریور]]|روز=[[۲۷]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Abbasahmadi1363  }}
{{در دست ویرایش|ماه=[[شهریور]]|روز=[[۲۷]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Abbasahmadi1363  }}
'''شیعة العراق و بناء الوطن'''، کتابی است به زبان عربی، نوشته محمدجواد مالک، به بررسى تاريخى و تحليل سياسى ۲۵ سال از تاريخ كشور عراق، بین سال‌های  ١٩٠٨ و ١٩٣٢م. پرداخته است. بررسی اواخر حکومت عثمانی در عراق، مبارزه مردم عراق با استعمار انگلیس، انقلاب عشرین و نقش عالمان شیعه در جنبش‌های سیاسی عراق از موضوعات این کتاب است. این کتاب توسط العتبة الحسینیة المقدسة،‌در کربلا، در سال ۱۴۳۳ق چاپ شده است.
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر = شیعة العراق و بناء الوطن (کتاب).jpg
| تصویر = شیعة العراق و بناء الوطن (کتاب).jpg
خط ۱۴: خط ۱۱:
| وبسایت ناشر = http://imamhussain-lib.com
| وبسایت ناشر = http://imamhussain-lib.com
| محل انتشارات = کربلا| نسخه الکترونیکی = [https://ia801302.us.archive.org/16/items/isdar_book67/isdar_book67.pdf شیعة العراق وبناء الوطن]
| محل انتشارات = کربلا| نسخه الکترونیکی = [https://ia801302.us.archive.org/16/items/isdar_book67/isdar_book67.pdf شیعة العراق وبناء الوطن]
|تاریخ نشر=۱۴۳۳ق}}  
|تاریخ نشر=۱۴۳۳ق}}
 


'''شیعة العراق و بناء الوطن'''، کتابی است به زبان عربی، نوشته محمدجواد مالک، به بررسى تاريخى و تحليل سياسى ۲۵ سال از تاريخ كشور [[عراق]]، بین سال‌های  ١٩٠٨ و ١٩٣٢م. پرداخته است. بررسی اواخر [[دوره عثمانی|حکومت عثمانی]] در عراق، مبارزه مردم عراق با استعمار [[انگلیس]]، [[انقلاب عشرین]] و نقش عالمان [[شیعه]] در جنبش‌های سیاسی عراق از موضوعات این کتاب است. این کتاب توسط العتبة الحسینیة المقدسة،‌در [[کربلا]]، در سال ۱۴۳۳ق چاپ شده است.
==ساختار==
==ساختار==
کتاب شیعة العراق و بناء الوطن، پايان‌نامه كارشناسى ارشد نويسنده، محمدجواد مالک است كه به دانشگاه «امام اوزاعى» در بيروت ارائه و با رتبه قابل تقدیر، در سال ١۴١٨ق پذیرفته شده و توسط العتبة الحسینیة المقدسة، در کربلا به چاپ رسیده است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، قبل از الاهداء؛ [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/228 شيعيان عراق؛ درنگى در كتاب «شيعه العراق و بناء الوطن»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص۲۲۷.]</ref> نویسنده، ربع قرن از تاریخ عراق، بین سال‌های ۱۹۰۸ و ۱۹۳۲م. را به سه بخش کرده و هر بخش را در بابی جداگانه بررسی کرده است. هر باب از این کتاب، از سه فصل تشکیل شده است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۷.</ref>   
کتاب شیعة العراق و بناء الوطن، پايان‌نامه كارشناسى ارشد نويسنده، محمدجواد مالک است كه به دانشگاه «امام اوزاعى» در [[بيروت]] ارائه و با رتبه قابل تقدیر، در سال ١۴١٨ق پذیرفته شده و توسط العتبة الحسینیة المقدسة، در [[کربلا]] به چاپ رسیده است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، قبل از الاهداء؛ [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/228 شيعيان عراق؛ درنگى در كتاب «شيعه العراق و بناء الوطن»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص۲۲۷.]</ref> نویسنده، ربع قرن از تاریخ [[عراق]]، بین سال‌های ۱۹۰۸ و ۱۹۳۲م. را به سه بخش کرده و هر بخش را در بابی جداگانه بررسی کرده است. هر باب از این کتاب، از سه فصل تشکیل شده است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۷.</ref>   


==محتوا==
==محتوا==
این کتاب، به بررسى تاريخى و تحليل سياسى ۲۵ سال از تاريخ كشور عراق، بین سال‌های  ١٩٠٨ و ١٩٣٢م. پرداخته است. برخی از موضوعات این کتاب عبارتند از:‌ عراق در دروه عثمانی، افول حکومت عثمانی، سير تاريخى انقلاب مردم عراق، تلاش برای آزادی از استعمار انگلیس، نقش عالمان شیعه در هدايت سیاسی مردم، انقلاب عشرین، استقلال رسمی عراق و مهمترین نتایج انقلاب.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/228 شيعيان عراق؛ درنگى در كتاب «شيعه العراق و بناء الوطن»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص۲۲۷.]</ref>
این کتاب، به بررسى تاريخى و تحليل سياسى ۲۵ سال از تاريخ كشور [[عراق]]، بین سال‌های  ١٩٠٨ و ١٩٣٢م. پرداخته است. برخی از موضوعات این کتاب عبارتند از:‌ عراق در [[دروه عثمانی]]، افول حکومت عثمانی، سير تاريخى انقلاب مردم عراق، تلاش برای آزادی از استعمار [[انگلیس]]، نقش عالمان [[شیعه]] در هدايت سیاسی مردم، [[انقلاب عشرین]]، استقلال رسمی عراق و مهمترین نتایج انقلاب.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/228 شيعيان عراق؛ درنگى در كتاب «شيعه العراق و بناء الوطن»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص۲۲۷.]</ref> این کتاب در یک مقدمه و سه باب، به شرح زیر تنظیم شده است:
 
این کتاب در یک مقدمه و سه باب، به شرح زیر تنظیم شده است:
 
مقدمه، در ۶ صفحه، به آموزه‌های اجتماعی اسلام، سیر تاریخی مهمترین وقایع بشری، عراق و خیزش‌های مردم، حمایت عالمان از خیزش‌ها، صدمه‌هایی که به آن‌ها رسید مانند قتل و تبعید، و تلاش استعمارگران برای بیرون کردن عالمان از عرصه سیاسی پرداخته است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/228 شيعيان عراق؛ درنگى در كتاب «شيعه العراق و بناء الوطن»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص۲۲۷.] شیعة العراق و بناء‌ الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۱-۱۶.</ref>
 
باب اول، به شرح زیر، در سه فصل، به تاریخ عراق بین سال‌های ۱۹۰۸ و ۱۹۱۴م پرداخته است:
 
فصل اول، از تاریخ عمومی عراق، عراق در اواخر دوره عثمانی، اوضاع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی عراق در دوره عثمانی و جغرافیای طبیعی عراق سخن گفته است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۷.</ref>
 
فصل دوم، به این موضوعات پرداخته است: عوامل مؤثر داخلی و خارجی در وضعیت عرصه اسلامی، برخورد حکومت با انقلابیون، نفوذ بیگانگان در کشورهای اسلامی، بررسی وضعیت انقلاب و بررسی ابعاد تاریخی آن در عرصه اسلامی عراق.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۷.</ref>
 
فصل سوم، به بیداری اسلامی در عراق، نوشته‌های اصلاحی اسلامگرایان، جنبش اصلاحی در عرصه اسلامی، دوره مرجعیت میرزای شیرازی(د. ۱۳۱۲ق) و تأثیر آن در جنبش سیاسی عراق، تأثیر مشروطه ایران(۱۹۰۵-۱۹۰۶م) و انقلاب قانون اساسی ترکیه (۱۹۰۷-۱۹۰۹م) در نهضت سیاسی عراق پرداخته است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمه، ص۱۷ و ۱۸.</ref>
 
باب دوم؛ عراقی‌ها در مواجهه با اشغال انگیسی‌ها، مبارزه برای آزادی
 
این باب، در سه فصل و به شرح زیر، به تاریخ عراق بین سال‌های ۱۹۱۴ و ۱۹۲۰م. پرداخته است:
 
فصل اول، از موضع عالمان در مقابل تجاوزهای بیگانگان در کشورهای اسلامی و جنبش جهاد اسلامی ضد حمله بریتانیا به عراق(۱۹۱۴-۱۹۱۷م) سخن گفته است. 


فصل دوم، به پیدایش گروه‌ها و احزاب مخالف سیاسی بین سال‌‌های ۱۹۱۷ و ۱۹۲۰م. و تأثیر آن در انقلاب ۱۹۱۸م. نجف، جنبش‌های سیاسی در کربلا، کاظمین و بغداد، نقش اسلام‌گرایان در همه‌پرسی ملی (۱۹۱۸-۱۹۱۹م) پرداخته است.
'''مقدمه'''، در ۶ صفحه، به آموزه‌های اجتماعی [[اسلام]]، سیر تاریخی مهمترین وقایع بشری، عراق و خیزش‌های مردم، حمایت عالمان از خیزش‌ها، صدمه‌هایی که به آن‌ها رسید مانند قتل و تبعید، و تلاش استعمارگران برای بیرون کردن عالمان از عرصه سیاسی پرداخته است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/228 شيعيان عراق؛ درنگى در كتاب «شيعه العراق و بناء الوطن»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص۲۲۷.] شیعة العراق و بناء‌ الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۱-۱۶.</ref>


فصل سوم، به ثورة العشرین اختصاص یافته و به «الثورة العراقیة الشاملة» نامگذاری شده است. در آن به عوامل انقلاب عشرین، رهبری انقلاب توسط عالمان، همراهی مردم با هر مذهب و گرایشی با عالمان و مهمترین نتایج انقلاب عشرین پرداخته است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، المقدمة، ص۱۸.</ref> 
'''باب اول:''' تاریخ عراق بین سال‌های ۱۹۰۸ و ۱۹۱۴م


باب سوم؛ عراقی‌ها در مواجهه با مشکلات سلطه بریتانا، سیر تاریخی درگیری‌ها برای استقلال 
* '''فصل اول'''، از تاریخ عمومی عراق، عراق در اواخر دوره عثمانی، اوضاع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی عراق در دوره عثمانی و جغرافیای طبیعی عراق سخن گفته است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۷.</ref>
* '''فصل دوم'''، به این موضوعات پرداخته است: عوامل مؤثر داخلی و خارجی در وضعیت عرصه اسلامی، برخورد حکومت با انقلابیون، نفوذ بیگانگان در کشورهای اسلامی، بررسی وضعیت انقلاب و بررسی ابعاد تاریخی آن در عرصه اسلامی عراق.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۷.</ref>
* '''فصل سوم'''، به بیداری اسلامی در عراق، نوشته‌های اصلاحی اسلامگرایان، جنبش اصلاحی در عرصه اسلامی، دوره مرجعیت میرزای شیرازی(د. ۱۳۱۲ق) و تأثیر آن در جنبش سیاسی عراق، تأثیر مشروطه ایران(۱۹۰۵-۱۹۰۶م) و انقلاب قانون اساسی ترکیه (۱۹۰۷-۱۹۰۹م) در نهضت سیاسی عراق پرداخته است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمه، ص۱۷ و ۱۸.</ref>


این باب، به شرح زیر، در سه فصل، به تاریخ عراق بین سال‌های ۱۹۲۱ و ۱۹۳۲م پرداخته است:  
'''باب دوم:''' عراقی‌ها در مواجهه با اشغال انگیسی‌ها، مبارزه برای آزادی؛  ۱۹۱۴-۱۹۲۰م.  


فصل اول، درباره مواجهه گروه‌های اسلامی با قیمومیت بریتانیا، حکومت موقت و انتصاب [[فیصل بن حسین|فیصل]] به عنوان پادشاه عراق سخن گفته است.  
* '''فصل اول'''، از موضع عالمان در مقابل تجاوزهای بیگانگان در کشورهای اسلامی و جنبش جهاد اسلامی ضد حمله بریتانیا به عراق(۱۹۱۴-۱۹۱۷م) سخن گفته است.
* '''فصل دوم'''، به پیدایش گروه‌ها و احزاب مخالف سیاسی بین سال‌‌های ۱۹۱۷ و ۱۹۲۰م. و تأثیر آن در انقلاب ۱۹۱۸م. نجف، جنبش‌های سیاسی در کربلا، کاظمین و بغداد، نقش اسلام‌گرایان در همه‌پرسی ملی (۱۹۱۸-۱۹۱۹م) پرداخته است. 
* '''فصل سوم'''، به ثورة العشرین اختصاص یافته و به «الثورة العراقیة الشاملة» نامگذاری شده است. در آن به عوامل انقلاب عشرین، رهبری انقلاب توسط عالمان، همراهی مردم با هر مذهب و گرایشی با عالمان و مهمترین نتایج انقلاب عشرین پرداخته است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، المقدمة، ص۱۸.</ref>


فصل دوم، به گروه‌های اسلامی و مواجهه آن‌ها با معاهده بریتانیا-عراق، و بررسی انتخابات مجلس مؤسسان در سال ۱۹۲۴م. پرداخته است.   
'''باب سوم:''' عراقی‌ها در مواجهه با مشکلات سلطه بریتانا، سیر تاریخی درگیری‌ها برای استقلال؛ ۱۹۲۱-۱۹۳۲م.   


فصل سوم، به ورود اسلام‌گرایان به عرصه مبارزه انقلابی از نیمه دهه بیستم میلادی تا استقلال رسمی (۱۹۳۲م) اختصاص یافته  و نویسنده در پایان، نتیجه‌گیری‌اش را بیان کرده است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۹.</ref>
* '''فصل اول'''، درباره مواجهه گروه‌های اسلامی با قیمومیت بریتانیا، حکومت موقت و انتصاب [[فیصل بن حسین|فیصل]] به عنوان پادشاه عراق سخن گفته است. 
* '''فصل دوم'''، به گروه‌های اسلامی و مواجهه آن‌ها با معاهده بریتانیا-عراق، و بررسی انتخابات مجلس مؤسسان در سال ۱۹۲۴م. پرداخته است. 
* '''فصل سوم'''، به ورود اسلام‌گرایان به عرصه مبارزه انقلابی از نیمه دهه بیستم میلادی تا استقلال رسمی (۱۹۳۲م) اختصاص یافته  و نویسنده در پایان، نتیجه‌گیری‌اش را بیان کرده است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۹.</ref>


==فهرست==
===فهرست===
بخش‌های مهم فهرست این کتاب به این شرح است:
<small>بخش‌های مهم فهرست این کتاب به این شرح است:</small>


'''الباب الأول''': الإسلامیون في مواجهة السیاسة العثمانیة أواخر عدها ۱۹۰۸-۱۹۱۴م، صرا۷ من أجل الإصلاح
<small>'''الباب الأول''': الإسلامیون في مواجهة السیاسة العثمانیة أواخر عدها ۱۹۰۸-۱۹۱۴م، صرا۷ من أجل الإصلاح</small>


*الفصل الأول:‌العراق في ظل الدولة العثمانیة
*<small>الفصل الأول:‌العراق في ظل الدولة العثمانیة</small>
*الفصل الثاني: الوامل المؤثرة في واقع الساحة العراقیة (داخلیاً و خارجیاً)
*<small>الفصل الثاني: الوامل المؤثرة في واقع الساحة العراقیة (داخلیاً و خارجیاً)</small>
*الفصل الثالث: نمو الوعي الإسلامي في العراق ۱۹۰۸-۱۹۱۴م.
*<small>الفصل الثالث: نمو الوعي الإسلامي في العراق ۱۹۰۸-۱۹۱۴م.</small>


'''الباب الثاني''':‌العراقیون في مواجهة الاحتلال البریطاني ۱۹۱۴-۱۹۲۰م، صراع من أجل الحریة
<small>'''الباب الثاني''':‌العراقیون في مواجهة الاحتلال البریطاني ۱۹۱۴-۱۹۲۰م، صراع من أجل الحریة</small>


*الفصل الأول:‌حرکة الجهاد الإسلامي ضد الغزو البریطاني ۱۹۱۴-۱۹۱۷م.
*<small>الفصل الأول:‌حرکة الجهاد الإسلامي ضد الغزو البریطاني ۱۹۱۴-۱۹۱۷م.</small>
*الفصل الثانی: التصدي السیاسي للمرجعیة الدینیَ الشیعیة و ظهور الجمعیات و الأحزاب السیاسیة المعارضة ۱۹۱۷-۱۹۲۰م.
*<small>الفصل الثانی: التصدي السیاسي للمرجعیة الدینیَ الشیعیة و ظهور الجمعیات و الأحزاب السیاسیة المعارضة ۱۹۱۷-۱۹۲۰م.</small>
*الفصل الثالث: الثورة العراقیة الشاملة عام ۱۹۲۰
*<small>الفصل الثالث: الثورة العراقیة الشاملة عام ۱۹۲۰</small>


'''الباب الثالث''': العراقیون في مواجهة مشاریع السیطرة البریطانیة، تطور الصراع من أجل الاستقلال ۱۹۲۱-۱۹۳۲م.
<small>'''الباب الثالث''': العراقیون في مواجهة مشاریع السیطرة البریطانیة، تطور الصراع من أجل الاستقلال ۱۹۲۱-۱۹۳۲م.</small>


*الفصل الأول: المعارضة الإسلامیة الوطنیة في مواجهة الانتداب البریطاني، و الحکومة المؤقتة، و تنصیب فیصل ملکاْ علی العراق
*<small>الفصل الأول: المعارضة الإسلامیة الوطنیة في مواجهة الانتداب البریطاني، و الحکومة المؤقتة، و تنصیب فیصل ملکاْ علی العراق</small>
*الفصل الثانی: المعارضة الإسلامیة الوطنیة في مواجهة المعاهدة البریطانیة-العراقیة و انتخابات المجلس التأسیسي عام ۱۹۲۴م.
*<small>الفصل الثانی: المعارضة الإسلامیة الوطنیة في مواجهة المعاهدة البریطانیة-العراقیة و انتخابات المجلس التأسیسي عام ۱۹۲۴م.</small>
*الفصل الثالث:الإسلامیون في المعترك الثقافي و الحرکي، منذ منتصف العشرینیات حتی الاستقلال الرسمي عام ۱۹۳۲م (دخول العراق عصبة الأمم)
*<small>الفصل الثالث:الإسلامیون في المعترك الثقافي و الحرکي، منذ منتصف العشرینیات حتی الاستقلال الرسمي عام ۱۹۳۲م (دخول العراق عصبة الأمم)</small>


==چاپ==
==چاپ==
۱۵٬۶۱۴

ویرایش