←شباهت‌ها و تفاوت‌ها
(←منابع) |
|||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
==روزهای خاص زیارتی== | ==روزهای خاص زیارتی== | ||
[[پرونده:زیارت اربعین.jpg|بندانگشتی|زیارت‌نامه مخصوص امام حسین(ع) در روز اربعین.]] | [[پرونده:زیارت اربعین.jpg|بندانگشتی|زیارت‌نامه مخصوص امام حسین(ع) در روز اربعین.]] | ||
روایات، به زيارت امام حسین(ع) در همه سال سفارش کرده‌اند؛ در این میان، برخی روزها به صورت ویژه سفارش شده‌اند. اهل حدیث و فقیهان | روایات، به زيارت امام حسین(ع) در همه سال سفارش کرده‌اند؛ در این میان، برخی روزها به صورت ویژه سفارش شده‌اند. اهل حدیث و فقیهان [[شیعه]]، این روایات را زیر عنوان‌های «استحباب» و «تاکید استحباب» دسته‌بندی کرده‌اند.<ref>وسائل الشیعه، ج ١۴، ص ۴۶۵، ۴٧٣، ۴۷۹ و ج ۴، ص۴٧۵-۴٧۸.</ref> برای نمونه، [[حر عاملی|حر عاملى]]، مجموعه روایت‌های زيارت امام حسين(ع) در شب جمعه را زیر عنوان «باب تأكّد زيارة الحسين كل ليلة جمعة و كل يوم» نامگذاری کرده است.<ref>وسائل الشیعه، ج ١۴، ص ۴٧٩.</ref> دلیل خاص بودن این روزها را، زیارت امام حسین(ع) توسط ارواح پیامبران و فرشتگان در این روز<ref>وسائل الشیعه، ج ١، ص ٣۶۵.</ref> و بیشتر بودن لطف و کرم خدا در این روزها به امام حسین(ع) و زائران او دانسته شده است.<ref name=":1" /> | ||
روزهایی که در روایات، به عنوان روزهای ویژه برای زیارت امام حسین(ع) معرفی شده است، به این شرح است: | روزهایی که در روایات، به عنوان روزهای ویژه برای زیارت امام حسین(ع) معرفی شده است، به این شرح است: | ||
===اول ماه رجب=== | ===اول ماه رجب=== | ||
امام صادق(ع)، زیارت امام حسین(ع) در اول ماه رجب را باعث آمرزش گناهان دانسته است؛ وی این آمرزش را | [[امام صادق (ع)|امام صادق(ع)]]، زیارت امام حسین(ع) در اول [[ماه رجب]] را باعث آمرزش گناهان دانسته است؛ وی این آمرزش را قطعی و بدون بازگشت معرفی کرده است.{{یادداشت|من زار قبر الحسين عليه‌السلام أول رجب غفر الله له البتّة.}}<ref>وسائل الشیعه، ج ١٠، ص ٣۶٣.</ref> | ||
===نیمه ماه رجب=== | ===نیمه ماه رجب=== | ||
امام رضا(ع)، در پاسخ این پرسش که چه وقتی برای زیارت کردن امام حسین(ع) بهتر است، نیمه ماه رجب و نیمه ماه شعبان را معرفی کرد.<ref>وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۳۶۴.</ref> برخی از روایات، زیارت امام حسین(ع) در این روز را، زیارتی دانسته‌اند که مردم از آن غافل‌اند. | [[امام رضا(ع)]]، در پاسخ این پرسش که چه وقتی برای زیارت کردن امام حسین(ع) بهتر است، نیمه ماه رجب و نیمه [[ماه شعبان]] را معرفی کرد.<ref>وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۳۶۴.</ref> برخی از روایات، زیارت امام حسین(ع) در این روز را، زیارتی دانسته‌اند که مردم از آن غافل‌اند. | ||
===نیمه ماه شعبان=== | ===نیمه ماه شعبان=== | ||
حر عاملی، ۱۲ روایت درباره زیارت امام حسین(ع) در نیمه شعبان گردآورده است. برای نمونه، امام صادق(ع)، کسی را که دوست دارد با ۱۲۴ هزار نبی دست بدهد، سفارش به زیارت قبر حسین(ع) در نیمه شعبان کرده است. وی دلیل خاص بودن این روز را، زیارت امام حسین(ع) توسط ارواح پیامبران در این روز دانسته است.<ref>وسائل الشیعه، ج ١، ص ٣۶۵.</ref> از دیگر آثار زیارت در نیمه ماه شعبان، آمرزش گناهان<ref>وسائل الشیعه، ج ١، ص ٣۶۵ و ۳۶۶.</ref> و ثواب هزار حج<ref>وسائل الشیعه، ج ١، ص ٣۶۸.</ref> بیان شده است. | حر عاملی، ۱۲ روایت درباره زیارت امام حسین(ع) در [[نیمه شعبان]] گردآورده است. برای نمونه، امام صادق(ع)، کسی را که دوست دارد با ۱۲۴ هزار نبی دست بدهد، سفارش به زیارت قبر حسین(ع) در نیمه شعبان کرده است. وی دلیل خاص بودن این روز را، زیارت امام حسین(ع) توسط ارواح پیامبران در این روز دانسته است.<ref>وسائل الشیعه، ج ١، ص ٣۶۵.</ref> از دیگر آثار زیارت در نیمه ماه شعبان، آمرزش گناهان<ref>وسائل الشیعه، ج ١، ص ٣۶۵ و ۳۶۶.</ref> و ثواب هزار [[حج]]<ref>وسائل الشیعه، ج ١، ص ٣۶۸.</ref> بیان شده است. | ||
===ماه رمضان و شب‌های قدر=== | ===ماه رمضان و شب‌های قدر=== | ||
به گفته امام باقر(ع)، زیارت امام حسین(ع) در شب | به گفته [[امام باقر(ع)]]، زیارت امام حسین(ع) در [[شب قدر]]،{{یادداشت|امام باقر(ع)، مرادش را از شب قدر در این روایت، شب ۲۳ ماه رمضان، که امید است شب قدر باشد، معرفی کرده است.}} دست دادن با ۲۴ هزار فرشته و پیامبری است که برای زیارت امام حسین(ع) در آن شب به [[کربلا]] آمده‌اند.<ref>وسائل الشیعة، ج۱۴، ص۴۷۴.</ref> در روایتی دیگر گفته شده اگر [[زائر]] امام حسین(ع)در [[ماه رمضان]]، در راه برگشت از دنیا برود، بدون محاسبه اعمال، در امنیت وارد [[بهشت]] خواهد شد.<ref>کامل الزیارات، ص ٣٣٠.</ref> | ||
===عيد فطر و عید قربان=== | ===عيد فطر و عید قربان=== | ||
یکی از اثرهای زیارت امام حسین(ع) در روز عید فطر و | یکی از اثرهای زیارت امام حسین(ع) در روز [[عید فطر]] و [[عید قربان|قربان]]، آمرزیده شدن گناهان گذشته و آینده زائر معرفی شده است. امام صادق(ع)، برای کسی که در طول یک سال، شب‌های نیمه شعبان، عید فطر و عید قربان به زیارت امام حسین(ع) رفته باشد، ثواب بیشتری ذکر کرده است؛ او، ثواب این زیارت را هزار حج و هزار [[عمره]] مقبول و اجابت هزار دعای دنیایی و آخرتی دانسته است.<ref>وسائل الشیعه، ج ١٠، ص ٣٧١.</ref> | ||
===شب و روز عرفه=== | ===شب و روز عرفه=== | ||
نزدیک به ۱۵ روایت، درباره ارزش زیارت امام حسین(ع) در شب و روز عرفه آمده است. برای نمونه، هر گام زائر به سمت قبر امام حسین(ع) در شب و روز عرفه، برابر با یک حج کامل دانسته شده است.<ref>من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۵۸۰.</ref> در روایتی دیگر، زیارت او در روز عرفه، برابر با یک میلیون حج همراه با امام مهدی(ع) معرفی شده است.<ref>تهذیب الاحکام، ج ۶، ص ۴۹.</ref> آمرزش همه گناهان گذشته<ref>وسائل الشیعه، ج ١٠، ص ٣۶١</ref> و شادمانی در روز قیامت<ref>وسائل الشیعه، ج ١٠، ص ٣۶۲.</ref> از دیگر آثار این زیارت مخصوصه است. | نزدیک به ۱۵ روایت، درباره ارزش زیارت امام حسین(ع) در شب و روز [[عرفه]] آمده است. برای نمونه، هر گام زائر به سمت قبر امام حسین(ع) در شب و روز عرفه، برابر با یک حج کامل دانسته شده است.<ref>من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۵۸۰.</ref> در روایتی دیگر، زیارت او در روز عرفه، برابر با یک میلیون حج همراه با [[امام مهدی(ع)]] معرفی شده است.<ref>تهذیب الاحکام، ج ۶، ص ۴۹.</ref> آمرزش همه گناهان گذشته<ref>وسائل الشیعه، ج ١٠، ص ٣۶١</ref> و شادمانی در روز [[قیامت]]<ref>وسائل الشیعه، ج ١٠، ص ٣۶۲.</ref> از دیگر آثار این زیارت مخصوصه است. | ||
===شب و روز عاشورا=== | ===شب و روز عاشورا=== | ||
روایات درباره ارزش زیارت امام حسین(ع) در شب و روز عاشورا بسیار است. زیارت وی در این روز به شرط معرفت، برابر با زیارت خدا در عرش معرفی شده است. امام صادق(ع) به زائری که شب عاشورا را کنار قبر امام حسین(ع) بگذراند، مژده داده روز قیامت خدا را با چهره خون‌آلود دیدار | روایات درباره ارزش زیارت امام حسین(ع) در شب و روز [[عاشورا]] بسیار است. زیارت وی در این روز به شرط معرفت، برابر با زیارت خدا در عرش معرفی شده است. [[امام صادق (ع)|امام صادق(ع)]] به زائری که شب عاشورا را کنار قبر امام حسین(ع) بگذراند، مژده داده روز قیامت خدا را با چهره خون‌آلود دیدار کرده، به طوری که گویا با امام حسین(ع) در [[کربلا]] کشته شده است. زائری که روز عاشورا کنار قبر او بماند، با کسی که در برابر وی شهید شده باشد برابر دانسته شده است.<ref name=":0">وسائل الشیعه، ج ١٠، ص ٣٧٢.</ref> واجب شدن بهشت برای زائر<ref name=":0" /> و ادای حق پیامبر(ص)، [[امام علی(ع)]] و [[حضرت فاطمه(س)]]<ref>وسائل الشیعه، ج ١٠، ص ٣٧۳.</ref> از دیگر آثار این زیارت مخصوصه است. | ||
===روز اربعین=== | ===روز اربعین=== | ||
{{اصلی|اربعین}} | {{اصلی|اربعین}} | ||
روز | روز [[اربعین]]، بیستم [[ماه صفر]]، روز برگشت کاروان اهل بیت امام حسین(ع) از [[شام]] به سوی [[مدینه]] و روزی است که [[جابر بن عبدالله انصاری]] به زیارت قبر امام حسین(ع) رفت.<ref>مصباح التهجد، ص ۷۸۷.</ref> برای زیارت در این روز دو روایت آمده است. [[امام حسن عکسری(ع)]]، زیارت امام حسین(ع) در روز اربعین را یکی از نشانه‌های پنج‌گانه مؤمن دانسته است.{{یادداشت|امام حسن عسکری(ع)، نشانه‌های مؤمن را ۵۱ رکعت نماز در روز، زیارت اربعین، انگشتر در دست راست کردن، پیشانی را به هنگام سجده بر خاک گذاردن و بسم الله الرحمن الرحیم را بلند گفتن دانسته است.}} امام صادق(ع) به [[صفوان بن مهران|صفوان جمال]] زیارت‌نامه‌ای را آموزش داد تا روز اربعین هنگامی که روز بالا می‌آید بخواند و پس از آن دو رکعت نماز بگذارد، دعا کند و برگردد.<ref>وسائل الشیعه، ج ١٠، ص ٣٧٣.</ref> | ||
===شب و روز جمعه=== | ===شب و روز جمعه=== | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
===شباهت‌ها و تفاوت‌ها=== | ===شباهت‌ها و تفاوت‌ها=== | ||
زیارت‌نامه‌های مخصوص امام حسین(ع) در دو اصل تولی و تبری همانند هستند. سلام و لعن دو محتوای مشترک در این زیارت‌نامه‌هاست. این زیارت‌نامه‌ها، غیر از شباهت‌ها، هر کدام دارای محتوای نوی است. در زیارت‌نامه نیمه رجب، از سلام‌های بسیار به پیامبران، شنیدن و آگاه بودن امام(ع) از گفته‌های | زیارت‌نامه‌های مخصوص امام حسین(ع) در دو اصل [[تولی]] و [[تبری]] همانند هستند. سلام و لعن دو محتوای مشترک در این زیارت‌نامه‌هاست. این زیارت‌نامه‌ها، غیر از شباهت‌ها، هر کدام دارای محتوای نوی است. در زیارت‌نامه نیمه رجب، از سلام‌های بسیار به پیامبران، شنیدن و آگاه بودن امام(ع) از گفته‌های [[زائر]]، جواب دادن امام(ع) و درخواست [[شفاعت]] از امام(ع) سخن گفته شده است. زیارت‌نامه نیمه شعبان، شهادت‌نامه‌ای است که در آن سلام فراوان یافت نمی‌شود. در این زیارت‌نامه، زائر شهادت می‌دهد امام حسین(ع) کشته شده ولی نمرده، جاوید شده و شهادتش دل پیروایش را زنده کرده است. در زیارت‌نامه عید فطر و قربان، زائر، شادی‌اش را از آمدن به زیارت، از محبتش به [[اهل بیت|اهل‌بیت(ع)]] و از پیروی خود از اهل‌بیت(ع) اعلام می‌کند. در زیارت‌نامه شب و روز عرفه، پس از سلام بر همه امامان(ع)، امام حسین(ع) مخاطب قرار گرفته و ویژگی‌های او در قالب زیارت‌نامه به او عرضه شده است. زیارت‌نامه عاشورا از زبان [[امام محمدباقر(ع)]] خوانده می‌شود. وی ۳۵ بار دشمنان را نفرین و از آنها برائت جسته است؛ به ویژه از آل ابی‌سفیان، آل زیاد و [[آل مروان]]. زیارت‌نامه اربعین، به تکلیف امام در برابر پرچمداران کفر و استبداد، ایستادگی او در برابر آنها و ریخته شدن خونش در این راه پرداخته است.<ref>زیارت‌های مخصوصه امام حسین(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲، ص۲۰ و ۲۱.</ref> | ||
==پانوشت== | ==پانوشت== | ||