←سده نهم
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
==شهر انبار== | ==شهر انبار== | ||
انبار، شهرى در كناره غربی فرات، در ۶٢ كيلومترى غرب بغداد، و ۱۰ تا ۱۲ کیلومتری شمال غربی تیسفون، پایتخت ساسانی قرار داشت.<ref name=":2">تاريخ و فرهنگ ايران، ج ١، ص ١٩٠و ١٩١.</ref> گفته شده بنيان‌گذار اصلى آن لُهراسب بوده است | انبار، شهرى در كناره غربی فرات، در ۶٢ كيلومترى غرب بغداد، و ۱۰ تا ۱۲ کیلومتری شمال غربی تیسفون، پایتخت ساسانی قرار داشت.<ref name=":2">تاريخ و فرهنگ ايران، ج ١، ص ١٩٠و ١٩١.</ref> گفته شده بنيان‌گذار اصلى آن لُهراسب بوده است.<ref name=":1" /> برخی بر این باورند که لهراسب این شهر را به جهت زندان اسیران، که بخت‌النصر از بیت‌المقدس آورده بود ساخت.<ref name=":6" /> شاپور دوم، پسر هرمز دوم كه از ٣١٠ تا ٣٧٩ق. فرمانروايى كرد، آن را از نو ساخت تا يادگارى باشد از پیروزی وی، در اين حدود بر گورديانوس امپراتور روم و نيز براى آن كه وقت ضرورت، هنگام نبرد با روميان، به کار گرفته شود.<ref name=":1">تاريخ ايران بعد از اسلام، ص ٣٠٣؛ تاريخ ايران زمين، ص ٨۵، ؛ جغرافياى تاريخى سرزمين‌هاى خلافت شرقى، ص ٧٢.</ref> | ||
==نام== | ==نام== | ||
| خط ۱۳۹: | خط ۱۳۹: | ||
در سده ششم و هفتم قمری انبار از حيات اجتماعى و اقتصادى بى‌بهره نبوده است. ياقوت حموى (م.۶٢۶ق) از انبار یاد کرده<ref>معجم البلدان، ج ۱، ص ٣۶٧.</ref> و آن را شهری کهن كه گروه بسيارى از صاحب فنون به آن منسوبند، دانسته است.<ref>برگزيده مشترك ياقوت حموى، ص ٢۴.</ref> | در سده ششم و هفتم قمری انبار از حيات اجتماعى و اقتصادى بى‌بهره نبوده است. ياقوت حموى (م.۶٢۶ق) از انبار یاد کرده<ref>معجم البلدان، ج ۱، ص ٣۶٧.</ref> و آن را شهری کهن كه گروه بسيارى از صاحب فنون به آن منسوبند، دانسته است.<ref>برگزيده مشترك ياقوت حموى، ص ٢۴.</ref> | ||
==== سده هشتم ==== | ====سده هشتم==== | ||
حمدالله مستوفى (م.۷۵۰ق) از شهر انبار یاد کرده و دور باروي آن را پنج‌هزار گام و آب و هوا، محصول و خوى طبع مردم آن را مانند بغداد و حقوق ديوانش را يك تومان دانسته است.<ref>نزهة القلوب، ص ٣٧.</ref> | حمدالله مستوفى (م.۷۵۰ق) از شهر انبار یاد کرده و دور باروي آن را پنج‌هزار گام و آب و هوا، محصول و خوى طبع مردم آن را مانند بغداد و حقوق ديوانش را يك تومان دانسته است.<ref name=":6">نزهة القلوب، ص ٣٧.</ref> | ||
====سده نهم==== | ====سده نهم==== | ||
< | آخرين بارى كه از انبار نام و نشانى آمده است، در تاريخ غياثى، نوشته غياث بغدادى است كه در حوادث سال ٨٢۴ق. از آن ياد شده است. در اين كتاب، خرابه‌هاى انبار را در ۶٢ كيلومترى غرب [[بغداد]]، جانب چپ نهر [[فرات]] و در جنوب قريه‌اى كه در عصر حاضر «صقلاويه» مى‌خوانند، نشانى داده‌اند.<ref>لغت‌نامه دهخدا، ج ٣، ص ٣۴٢٨؛ تاريخ و فرهنگ ايران، ج ٣، ص ٨.</ref> | ||
==اکنون== | ==اکنون== | ||
در تقسيمات كشورى عراق كنونى، دهمين استان اين كشور، استان الانبار نام دارد كه بيشتر سكنه آن سنى مذهب‌اند. اين ايالت در غرب عراق قرار دارد. < | در تقسيمات كشورى عراق كنونى، دهمين استان اين كشور، استان الانبار نام دارد كه بيشتر سكنه آن سنى مذهب‌اند. اين ايالت در غرب عراق قرار دارد.<ref>تاريخ سياسى اقتصادى عراق، ص ٧٢؛ عراق ساختارها و فرايند گرايش‌هاى سياسى، ص ١٨۶؛ تاريخ نوين عراق، ص ۴٩١.</ref> از شمال شرقى به ايالت صلاح‌الدين، از شمال به نينوا، از شرق به مركز حكومت (بغداد) و كاظمين، از جنوب شرقى به ايالت بابل و از جنوب به كربلا محدود است. انبار در شمال غربى با سوريه، در غرب با اردن و در جنوب شرقى با عريستان سعودى هم‌مرز است. مركز اين استان شهر رمادى است كه در شرق آن و در حوالى انبار كهن قرار گرفته است. منطقه‌اى كه قبلاً به جزيره معروف بود و در حد فاصل رودخانه‌هاى دجله و فرات قرار داشت، در نيمه شمالى اين ايالت و نيمه غربى ايالت نينوا واقع است.<ref>با استفاده از نقشه سياسى عراق مندرج در اطلس جامع گيتاشناسى، چاپ ١٣٨٨، ١٣٨۶ش.</ref> | ||
==پانوشت== | ==پانوشت== | ||
| خط ۱۷۴: | خط ۱۷۵: | ||
*'''تاريخ ايران زمين'''، محمدجواد مشكور، | *'''تاريخ ايران زمين'''، محمدجواد مشكور، | ||
*'''تاريخ ايران بعد از اسلام'''، عبدالحسين زرين‌كوب، | *'''تاريخ ايران بعد از اسلام'''، عبدالحسين زرين‌كوب، | ||
*'''تاريخ سياسى اقتصادى عراق'''، على بيگدلى، | |||
*'''تاريخ طبرى'''، | *'''تاريخ طبرى'''، | ||
*'''تاريخ عرب و اسلام'''، امير على، ترجمه فخر داعى گيلانى | *'''تاريخ عرب و اسلام'''، امير على، ترجمه فخر داعى گيلانى | ||
*'''تاريخ نوين عراق'''، فب مار، ترجمه محمد عباس پور، | |||
*'''تاريخ و فرهنگ ايران، در دوران انتقال از عصر ساسانى به عصر اسلامى'''، محمدمحمدى ملايرى، | *'''تاريخ و فرهنگ ايران، در دوران انتقال از عصر ساسانى به عصر اسلامى'''، محمدمحمدى ملايرى، | ||
*'''تاریخ یعقوبی'''، | *'''تاریخ یعقوبی'''، | ||
| خط ۱۹۰: | خط ۱۹۳: | ||
*'''الشيعه و الحاكمون'''، محمدجواد مغنيه، | *'''الشيعه و الحاكمون'''، محمدجواد مغنيه، | ||
*'''صورة الارض'''، ابن‌حوقل، ترجمه جعفر شعار، | *'''صورة الارض'''، ابن‌حوقل، ترجمه جعفر شعار، | ||
*'''عراق ساختارها و فرايند گرايش‌هاى سياسى'''، سيد حسن سيف‌زاده، | |||
*'''عمدة الطالب فى انساب ابى‌طالب'''، | *'''عمدة الطالب فى انساب ابى‌طالب'''، | ||
*'''الغارات'''، ابراهيم بن محمد ثقفى، | *'''الغارات'''، ابراهيم بن محمد ثقفى، | ||
| خط ۲۰۹: | خط ۲۱۳: | ||
*'''مقدمه ابن‌خلدون'''، | *'''مقدمه ابن‌خلدون'''، | ||
*'''النزاع و التخاصم'''، مقريزى، | *'''النزاع و التخاصم'''، مقريزى، | ||
*'''نزهة القلوب'''، حمدالله مستوفى، به اهتمام و تصحيح گاى لسترنج، | *'''نزهة القلوب'''، حمدالله مستوفى، به اهتمام و تصحيح گاى لسترنج، | ||
*'''نهج البلاغه'''، ترجمه فيض الاسلام، | *'''نهج البلاغه'''، ترجمه فيض الاسلام، | ||
*'''وفيات الاعيان'''، ابن‌خلكان، | *'''وفيات الاعيان'''، ابن‌خلكان، | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||